Vrijwilligen bij OCMW Zele

Vrijwilligen bij OCMW Zele
Ik vrijwillig
Jij vrijwilligt
Hij vrijwilligt
Zij vrijwilligt
Wij vrijwilligen
Jullie vrijwilligen
Zij vrijwilligen
Iedereen kan vrijwilligen
Waarom dit boekje?
Vrijwilligen doe je niet zomaar. Als vrijwilliger val je onder de Vrijwilligerswet van 3 juli 2005.
Met dit informatieboekje willen we jou van de belangrijkste rechten en plichten voor een
vrijwilliger op de hoogte brengen.
Daarnaast geven we je ook de nodige informatie mee omtrent onze organisatie OCMW Zele
en de mogelijke vrijwilligerstaken die je bij ons kunt uitoefenen.
Wie is vrijwilliger?
De wet bepaalt wat een ‘vrijwilliger’ is: een vrijwilliger is iemand die activiteiten verricht,
onbezoldigd en onverplicht, voor een groep, een organisatie of de samenleving als geheel en
binnen een organisatie (en buiten de normale werkcontext).
Dit wil zeggen:
Activiteiten verrichten: men moet iets produceren in zijn vrije tijd: een spel begeleiden, een
feest organiseren, een cursus geven, … Er mag ook geen verdringing van betaald werk zijn.
Vrijwilligers verrichten geen werkzaamheden die door beroepskrachten worden uitgevoerd. Ze
zijn dus niet personeel vervangend. Dit is belangrijk zowel voor de bescherming van de
medewerker als voor de vrijwilliger.
Daardoor onderscheidt vrijwilligerswerk zich van andere activiteiten zoals beroepsactiviteiten,
burenhulp, stages, mantelzorg, werk in kader van alternatieve strafmaatregel, …
Onbezoldigd: vrijwilligerswerk bestaat per definitie uit niet-betaalde activiteiten (geen
materiële beloning of vergoeding). Kostenvergoedingen dekken alleen kosten en vergoeden
nooit prestaties.
Onverplicht: vrijwilligers kunnen niet gedwongen worden zich in te zetten. Vrijwilligers kiezen
zelf (mee) welke taken ze op zich willen nemen. Daarnaast kiezen ze ook zelf hoeveel tijd ze
aan het vrijwilligerswerk willen besteden.
Dit houdt niet in dat vrijwilligerswerk vrijblijvend zou zijn. Met de vrijwilligers worden afspraken
gemaakt: deze brengen verplichtingen met zich mee.
Voor een groep, een organisatie of de samenleving: vrijwilligerswerk doe je ten behoeve van
anderen of de samenleving.
Als vrijwilliger erken je dat het belang van de dienst waarin het vrijwilligerswerk wordt
uitgevoerd primeert op je persoonlijke interesse of je persoonlijk belang.
Binnen een organisatie: de activiteiten moeten plaatsvinden binnen een organisatie zonder
winstoogmerk.
Buiten de normale werkcontext: vrijwilligerswerk mag niet in het verlengde liggen van een
betaalde werkactiviteit. Onder bepaalde voorwaarden kan een organisatie iemand als
vrijwilliger inschakelen die al aan die organisatie verbonden is door een arbeidsovereenkomst,
een dienstencontract of een statutaire aanstelling, ook als het om deeltijds werk gaat.
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
2/10
Wat je moet weten voor je begint:
Niet iedereen mag zomaar vrijwilligerswerk doen. Er gelden bijzondere regels voor mensen in
een bepaalde sociale categorie:
Soort vrijwilliger
Formaliteiten?
Werknemers
Ambtenaren
Onderwijspersoneel (ook met statuut van
terbeschikkinggestelde)
Gepensioneerden
Werklozen
Bruggepensioneerden
Loopbaanonderbreking
Deeltijds werkloos
Wachttijd
Arbeidsongeschikt: uitkering via ziekenfonds
Beroepsziekte/na arbeidsongeval
Leefloon
Jongeren (vanaf het jaar dat men 16 wordt)
Zelfstandigen
Zelfstandigen op invaliditeit
Vreemdelingen
Neen
Toestemming overste, directie
Neen
Neen
Meldingsplicht RVA1
Meldingsplicht RVA
Meldingsplicht RVA
Meldingsplicht RVA
Neen, indien naar buitenland wel aangifte
Toelating adviserend geneesheer2
Neen
Verwittigen sociaal assistent(e)3
Neen
Neen
Ja, toestemming vragen
Specifieke regeling
De kwaliteitscoördinator kan je hier meer informatie over geven en zal je helpen bij het in orde
brengen van deze formaliteiten.
Wat je moet weten over ons:
Naam
OCMW Zele
Adres
Padweg 4 a, 9240 Zele
Sociale
doelstelling
Het OCMW is een openbare instelling die als algemene sociale doelstelling heeft:
‘eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan
de menselijke waardigheid’.
Juridisch
statuut
OCMW = Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn = een openbare
instelling met rechtspersoonlijkheid.
1
Het is aan de RVA om al dan niet te reageren. Krijgt de werkloze vrijwilliger binnen de 12 dagen
na zijn/haar melding geen bericht, dan mag hij/zij ervan uitgaan dat de RVA geen bezwaar heeft.
Het is ook mogelijk dat de RVA binnen de 12 dagen negatief reageert of beperkingen oplegt. De
vrijwilliger moet dan zijn activiteiten staken of de inzet aanpassen.
2
Via formulieren op te vragen en in te dienen bij de eigen mutualiteit.
3
Voorafgaandelijk aan het vrijwilligerswerk.
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
3/10
Onze missie
De opdracht van het OCMW bestaat erin om aan elke persoon het recht op maatschappelijke
hulp- en dienstverlening te geven.
Om te voldoen aan deze opdracht van een goed uitgebouwd hulp- en dienstverleningsaanbod
heeft OCMW Zele een geheel van diensten ter beschikking. Deze dienstverlening heeft als doel
eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke
waardigheid.
OCMW Zele streeft in zijn dienstverlening naar een zo groot mogelijke zelfredzaamheid en
autonomie van de hulpvrager en doet dit met respect voor de eigenheid maar ook met
maximale eigen verantwoordelijkheid van de hulpvrager.
OCMW Zele wil met een goed uitgebouwd vrijwilligersbeleid ondersteuning bieden aan het
streven naar een eigentijdse en kwalitatieve dienstverlening en deze er sterker door
verankeren in de Zeelse gemeenschap.
Onze visie
OCMW Zele biedt de ruimte om elke vrijwilliger de kans te geven zich te ontplooien. Dit met
wederzijds respect, waardering en zin voor verantwoordelijkheid in de omgang tussen
vrijwilligers en medewerkers.
Respect is een belangrijke waarde. De vrijwilliger moet respect hebben voor de werking en
mogelijkheden van de medewerkers en de dienst, anderzijds moeten de medewerkers respect
hebben voor de competenties en mogelijkheden van de vrijwilliger.
Ook verantwoordelijkheid is een belangrijke waarde. Als men een engagement aangaat als
vrijwilliger, dient hij/zij zich hieraan te houden. Dit is tevens een uiting van respect.
Met vrijwilligerswerk bedoelen wij die activiteiten welke door de vrijwilliger onbezoldigd
worden uitgevoerd en dit in georganiseerd verband.
De vrijwilliger erkent dat het belang van de dienst waarin het vrijwilligerswerk wordt uitgevoerd
primeert op zijn persoonlijke interesse of persoonlijk belang.
Vrijwilligers moeten autonoom kunnen werken en een meerwaarde kunnen bieden aan de
professionele krachten. Mensen die uitsluitend een zinvolle daginvulling nodig hebben, dienen
zich op andere kanalen te beroepen. De werving van vrijwilligers wordt gekoppeld aan een
degelijke screening.
Personeelsleden kunnen enkel vrijwilliger zijn binnen een andere dienst en voor een andere
functie dan dewelke ze werkzaam zijn. Politieke mandatarissen kunnen niet ingeschakeld
worden als vrijwilliger.
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
4/10
Onze vrijwilligerstaken
Voor het woonzorgcentrum De Meander:
-
animatie: begeleiding bij uitstappen, hulp bij festiviteiten, wandelen met bewoners
maaltijdbegeleiding
haartooi: haar van bewoners indraaien met krulspelden
consultatiebegeleiding
bezoeken van bewoners: individuele aandacht
fungeren als ‘huismoeder/huisvader’
Voor het lokaal dienstencentrum De Welle:
-
seniorenrestaurant
ontmoetingsruimte/loungebar
activiteiten
logistieke ondersteuning
Voor de technische dienst:
-
onderhoud tuin
poetsen wagens
afvalophaling en sortering
Voor de sociale dienst:
-
project mee begeleiden
begeleider bij uitstappen
Wat wij verwachten
-
De missie en visie van het OCMW onderschrijven
Bewust kiezen om te werken als vrijwilliger
Positieve instelling
Geheimhoudingsplicht
Geen discriminatie
Grenzen kunnen stellen
Engagement
Afspraken nakomen
Kunnen omgaan met het krijgen van opdrachten en evt. wijzigingen in de planningen
Zowel fysisch als psychisch geschikt zijn
Autonoom kunnen werken en een meerwaarde kunnen bieden aan de professionele
medewerkers
Geen geschenken of beloningen van bewoners of cliënten aannemen, met uitzondering
van een kleine attentie (vb. koekje, praline, …)
Registreren van aanwezigheid
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
5/10
Wat wij bieden
-
Een zinvolle en kwalitatieve vrijetijdsbesteding
Zelf bepalen hoeveel tijd je wil en kan investeren
Zelf mee beslissen welke taken je wenst op te nemen
Een degelijk onthaal en screening
Schriftelijke overeenkomst
Gerichte vorming en infosessies (ook info over OCMW-beleid)
Een aanspreekpunt voor vragen en ondersteuning
Interne overlegvergaderingen en/of overlegmomenten
Ondersteuning bij de administratieve formaliteiten
Reële kostenvergoeding
Jaarlijkse attentie
Verzekering
Eten en drinken: net zoals onze medewerkers heb je tijdens je activiteiten recht op
gratis water en koffie. Voor maaltijden kan je op dagen dat je moet werken een
middagmaal nuttigen aan dezelfde prijs die het personeel betaalt: 6 € (soep,
hoofdgerecht, dessert, water en koffie).
Opvolging/ feedback
De taak die je als vrijwilliger opneemt, moet aangepast zijn aan jouw mogelijkheden en
motivatie.
Na een proefperiode van 2 maanden zal de dienstverantwoordelijke je uitnodigen voor een
feedback gesprek (volgens formulier, zie bijlage). Daarna zal dit jaarlijks gebeuren en volgens
noodzaak.
In het feedback gesprek komen taken, attitude, competenties en wederzijdse verwachtingen aan
bod. Het doel hiervan is tijdig problemen te detecteren en te kunnen bijsturen. Daarnaast wordt
jou ook duidelijk gemaakt wat wij verwachten en of je daaraan voldoet.
Feedback wil ook zeggen dat wij openstaan voor jouw vragen, opmerkingen en suggesties en
daadwerkelijk zullen bekijken wat we daar kunnen mee doen. We luisteren ook naar jouw
verwachtingen (ambities).
Het diensthoofd maakt hiervan een schriftelijk verslag en bezorgt jou en de kwaliteitscoördinator
hiervan een kopie.
Stopzetten vrijwilligerswerk
Indien je als vrijwilliger de overeenkomst wil beëindigen breng je jouw dienstverantwoordelijke
hiervan zo snel mogelijk op de hoogte.
Indien er ernstige redenen voor jouw beslissing zijn, die met de inhoud van het
vrijwilligerswerk te maken hebben, ben je bereid je voorgenomen beslissing te bespreken met
de dienstverantwoordelijke en/of met de kwaliteitscoördinator.
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
6/10
Belangrijke informatie
Verzekering
Het OCMW heeft een verplichte verzekering afgesloten die de algemene burgerrechtelijke
aansprakelijkheid dekt.
Wij voorzien in een verzekering burgerrechtelijke aansprakelijkheid die de risico’s met
betrekking tot het vrijwilligerswerk dekt:
-
Burgerlijke aansprakelijkheid: wanneer je in je hoedanigheid van vrijwilliger een fout
maakt die schade veroorzaakt aan derden dan ben je niet persoonlijk aansprakelijk. De
organisatie zal deze schade vergoeden.
Er zijn 3 gevallen waarin je als vrijwilliger wel persoonlijk aansprakelijk bent en dus de
schade zelf zult moeten vergoeden:
1/ Je maakt een herhaaldelijk lichte fout. Dit is het geval als de fout bij de vrijwilliger
eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomt.
2/ Je maakt een grove fout. Dit is een fout die niet alleen bijzonder ernstig is, maar
waarvan de betrokkene ook wist – of alleszins moest weten - dat het een zware fout
is.
3/ Je pleegt bedrog en veroorzaakt dus willens en wetens schade. Het gaat hier om
een vrijwilliger die met opzet schade berokkent aan de organisatie of aan anderen.
Verzekering voor lichamelijke schade die geleden is door de vrijwilliger bij ongevallen tijdens
de uitvoering van het vrijwilligerswerk of op weg naar en van de activiteiten.
De vrijwilliger verbindt er zicht toe elk ongeval zo snel mogelijk en uiterlijk binnen de 12 uur
te melden aan zijn/haar dienstverantwoordelijke.
Kostenvergoeding
Vrijwilligerswerk is onbezoldigd. De inzet van de vrijwilliger gebeurt dus zonder enig oogmerk
op materieel of financieel voordeel.
Eventuele vergoedingen kunnen pas na duidelijke afspraken: OCMW Zele betaalt onkosten
terug die, in opdracht van OCMW Zele werden gemaakt, op voorhand werden besproken met
de dienstverantwoordelijke én gestaafd worden met een betalingsbewijs.
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
7/10
Plicht tot geheimhouding – beroepsgeheim
De geheimhoudingsplicht betekent dat vrijwilligers discreet moeten zijn en het vertrouwen van
anderen niet mogen schenden. Alle informatie over de gezondheidstoestand, de sociale en
familiale toestand, seksuele geaardheid, sociale problemen, persoonlijke en religieuze
overtuigingen, filosofische en/of levensbeschouwelijke ideeën, moet geheim blijven.
Vrijwilligers worden geregeld met informatie of geheimen geconfronteerd. Het is niet de
bedoeling dat ze die informatie rondbazuinen.
Vrijwilligers kunnen strafrechtelijk aansprakelijk gesteld worden als ze de
geheimhoudingsplicht naast zich neerleggen. Het schenden van het vertrouwen kan
emotionele, immateriële en zelfs materiële schade veroorzaken voor het slachtoffer.
Binnen onze organisatie geldt er een ‘gedeeld beroepsgeheim’: d.w.z. dat de vrijwilliger met
zijn/haar verantwoordelijke wel gevoelige informatie kan delen met een verantwoordelijke als
dat in het belang is van de betrokkene.
Deze geheimhoudingsplicht blijft ook gelden na het beëindigen van het engagement als
vrijwilliger.
OCMW Zele behandelt alle informatie die ze via een vrijwilliger aangaande een gebruiker
verkrijgt, vertrouwelijk.
Informatieveiligheid
De vrijwilliger zal de regels die in OCMW Zele van toepassing zijn inzake informatieveiligheid
naleven.
De vrijwilliger zal:
-
-
in het algemeen de regels van het beroepsgeheim naleven zoals die gelden voor
personeelsleden,
lokalen die enkel toegankelijk zijn voor bevoegd personeel niet binnen gaan
(individueel bureel tenzij het berokken personeelslid aanwezig is,
verpleegsterlokaal, archieflokaal, serverlokaal, …),
zich geen toegang verschaffen tot computerbestanden of dossiers,
geen boodschappen/brieven/telefoongesprekken aannemen/voeren zonder het
betrokken diensthoofd/de verantwoordelijke vooraf in te lichten.
Indien de vrijwilliger toch – onbedoeld – gevoelige informatie te weten komt of in het bezit
krijgt, zal hij/zij hierover de meest strikte discretie bewaren tenzij de informatie van dien aard
is dat ze moet gemeld worden aan een bevoegd personeelslid; informatie op materiële drager
(vb. brief) bezorgt hij/zij zo snel mogelijk aan een bevoegd personeelslid.
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
8/10
Reglement
OCMW Zele stelde ook een reglement4 op voor vrijwilligers:
1/ Onder ‘vrijwilliger’ wordt verstaan: de persoon die met toestemming van het bestuur onbezoldigd
en zonder verplicht te zijn, activiteiten verricht ten behoeve van één van de diensten van OCMW
Zele.
2/ De rekrutering en intake gebeurt door de kwaliteitscoördinator. Met intake wordt bedoeld, het
inleidend gesprek om de mogelijkheden van de kandidaat vrijwilliger te peilen. De
kwaliteitscoördinator zal op basis hiervan een voorstel (tewerkstelling op specifieke dienst) doen
aan het Vast Bureau.
3/ Het Vast Bureau is bevoegd om een vrijwilliger te aanvaarden. Het besluit van aanvaarding
wordt overgemaakt aan de vrijwilliger, de kwaliteitscoördinator en de verantwoordelijke voor
verzekering van de vrijwilligers.
4/ De kwaliteitscoördinator en de dienstverantwoordelijke van de betrokken dienst zullen de
vrijwilliger inlichten over wat van hem/haar wordt verwacht, de relevante gewoonten en
werkwijzen, de dienst van tewerkstelling, de rechten en plichten en de geldende regels inzake
informatieveiligheid.
De vrijwilliger ontvangt de onthaalbrochure en het reglement en hij/zij wordt uitgenodigd tot
ondertekening van de overeenkomst.
5/ De dienstverantwoordelijke van de betrokken dienst neemt met de vrijwilliger de planning door.
Dit zijn de activiteiten waarvoor de vrijwilliger zal worden ingeschakeld. Deze planning wordt
overgemaakt aan alle betrokkenen bij deze activiteiten.
6/ De dienstverantwoordelijke van de betrokken dienst zal op eigen initiatief of op vraag van de
vrijwilliger nagaan welke mogelijkheden er zijn tot specifieke opleiding of vorming teneinde de
vrijwilligersactiviteiten met goed gevolg te kunnen uitvoeren.
7/ De kwaliteitscoördinator zal het dossier van de vrijwilliger bijhouden met de volgende
documenten: intake, besluit van het Vast Bureau, registratieformulier, overeenkomst, opleiding en
evaluatie.
De dienstverantwoordelijke zal voor zijn/haar dienst een overzicht bijhouden van alle vrijwilligers.
8/ De inzet van de vrijwilliger gebeurt zonder enig oogmerk op een materieel of financieel voordeel.
De vrijwilliger ontvangt voor zijn/haar diensten dan ook geen enkele vorm van bezoldiging.
Kosten die gemaakt worden door de vrijwilliger in opdracht van OCMW Zele, worden met de
dienstverantwoordelijke van de betrokken dienst altijd vooraf overlegd. Elke uitgave dient bewezen
te worden door voorlegging van de bewijstukken. OVMW Zele betaalt deze kosten terug aan de
vrijwilliger.
9/ Het Vast Bureau zal op vraag van de kwaliteitscoördinator een bindende uitspraak doen in
geschillen tussen de vrijwilliger en het bestuur of bij geschillen tussen vrijwilligers onderling of bij
geschillen tussen beroepskrachten en vrijwilligers.
10/ De dienstverantwoordelijken evalueren jaarlijks hun vrijwilligers en het vrijwilligerswerk en
brengen dit, via de kwaliteitscoördinator, ter kennis aan het Vast Bureau.
4
Goedgekeurd door de OCMW Raad in zitting van 16 december 2008
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
9/10
Vragen/problemen/ …
Kwaliteitscoördinator: Elke De Groote
Adres: Administratief Centrum OCMW Zele
Padweg 4 a, 9240 Zele
Tel.: 052/45 67 33
Mail: [email protected]
Onthaalbrochure ‘Vrijwilligen in OCMW Zele’ - 2014
10/10

Download Report