Belastingtsunami van 1,5 miljard euro begint te rollen (24/6/2014)

Actualiteit
Belastingtsunami van 1,5 miljard euro
begint te rollen
Belasting op beleggingsfondsen met obligaties blijkt jackpot voor fiscus
B
Bij de begrotingsronde in de zomer van 2013 vond extra belast in België, maar als die fondsen enkel in België ver-
Jan Reyns
Journalist vfb
de regering geld door beleggingsfondsen te viseren. De berekening is complex en geldt met een terugwerkende kracht van
vijf jaar. Ze is pas verschuldigd als de fondsen vervallen of verkocht worden. Daardoor bleef de enorme factuur voor de belastingbetaler heel lang onder de radar.
Bij tienduizenden klanten van BNP Paribas Fortis werd de
belasting pas op 26 mei 2014 voor het eerst van de rekening gehaald. Woordvoerster Hilde Junius legt uit dat de informatica van de bank pas sinds 7 april klaar was om de belasting af
te houden wanneer het eigenlijk moet, namelijk onmiddellijk
als de klant zijn deelbewijzen in een (kapitalisatie)fonds met
vastrentende beleggingen verkoopt of als het fonds vervalt
(zoals fondsen met kapitaalbescherming). Daardoor is BNP
Paribas Fortis nog bezig met een grote inhaalslag om de belasting te innen. Voor de verrichtingen tussen 1 augustus 2013
en 7 april 2014 betaalden de klanten van de bank dus pas in de
maand mei. De bank schreef de tienduizenden klanten aan met
de vraag voor voldoende provisie te zorgen. Tussen haakjes:
omdat de wet pas gepubliceerd werd op 1 augustus 2013, maar
toegepast moet worden vanaf 1 juli 2013, moeten mensen die
een belastbaar beleggingsfonds verkochten tussen
die data, dat zelf aangeven in hun belastingaangifte.
“Door vijf jaar
terugwerkende
Wat wordt belast? Het gaat over beveks
kracht gaat
(Beleggingsvennootschap met veranderlijk kapihet om een
taal) of zogenaamde beleggingsfondsen die voor
kolossale berg
minstens 25 % beleggen in obligaties en/of vastbelastbare
rentende producten en niet alle inkomsten uit
massa.”
obligaties uitkeren. Dus zelfs fondsen die niet kapitaliseren en de rentecoupons uitkeren, maar niet
de meerwaarden, vallen onder deze belasting. Alle inkomsten
die het fonds uit die vastrentende beleggingen haalt, worden
sinds 1 juli 2013 met vijf jaar terugwerkende kracht belast tegen 25 % roerende voorheffing (ondanks het feit dat het tarief
voor de roerende voorheffing in een flink deel van die periode
toen lager was). Die heffing wordt door de bank ingehouden
bij het aflopen of als de beleggers zijn deelbewijzen verkoopt.
Beleggingsfondsen met een Europees paspoort (verkrijgbaar in verscheidene Europese landen) worden al sinds 2006
Juni 2014
krijgbaar waren (soms genoemd ‘Belgische paspoort’), ontsnapten ze daaraan. Wellicht een handigheidje van de toenmalige minister van financiën Reynders om de Belgische
fondsen te laten ontsnappen aan wat alleen de omzetting was
van een Europese spaarrichtlijn.
Maar met een wet van 1 augustus 2013 besliste de regering Di
Rupo om de belasting uit te breiden naar de beleggingsfondsen
met Belgisch paspoort. Vanaf 1 juli 2013 wordt daarom een roerende voorheffing van 25 % geheven op de rente-inkomsten van
vrijwel alle beleggingsfondsen (uitzondering: pensioenspaarfondsen) en 25 % op de meerwaarden. De belasting moet pas
worden betaald als het fonds vervalt of verkocht wordt. De regering besliste ook om de belasting met terugwerkende kracht
tot 1 juli 2008, dus vijf jaar, door te voeren.
Hoe wordt de belasting berekend? Het oorspronkelijke opzet om de vastrentende inkomsten van beleggingsfondsen vanaf 2006 te gaan belasten was geïnspireerd door een Europese spaarrichtlijn. Maar de Belgische
overheid is daarna steeds verder gegaan met bijkomende
belastingen. Daardoor is de berekening ook extreem complex geworden.
Zo besliste België om niet alleen de rente-inkomsten van
beleggingsfondsen vanaf 2008 te belasten, maar ook de eventuele meerwaarden op de obligaties.
Om voor elke houder van deelbewijzen in het fonds de
juiste belastbare grondslag te berekenen moet de beheerder
daarom niet alleen dagelijks de rente-inkomsten bijhouden
maar ook alle meerwaarden. Een fonds kan honderd of meer
verschillende obligaties in portefeuille hebben.
Bovendien zijn er duizenden beleggingsfondsen, waarvan
ook heel wat buitenlandse. Zij haasten zich niet altijd om speciaal voor de Belgische klant de zeer unieke Belgische belastbare grondslag bij te houden, laat staan dit voor 5 jaar terug te
gaan natrekken. De vraag is trouwens of alle Belgische fondsbeheerders deze inspanning doen.
In het ideale geval houdt de fondsbeheerder een TIS ‘B’ bij:
een Taxable Income per Share ‘Belgium’: dat is de belastbare
grondslag per dag per deelbewijs (dus bestaande uit de ren7
Het gaat snel over veel geld. Drie procent dale spaarders en beleggers.” Van Zantbeek:
te-inkomsten en de meerwaarden). De bank
kan dan aan de hand van de ‘TIS B’ vermenig- rente per jaar op een bedrag van 25 000 euro “Met dit soort fondsen treft de overheid niet
vuldigd met het aantal deelbewijzen voor ie- gedurende zes jaar (750 × 6) is 4500 euro de grote beleggers. Beleggingsfondsen zijn
dere belegger de belastbare grondslag bere- rente. Tegen 25 % maakt dat 1125 euro belas- bij uitstek bedoeld voor kleine beleggers om
kenen, daar de 25 % afhouden en doorstorten ting. Te betalen bij verkoop of afloop van het toch goed gediversifieerd te beleggen.”
fonds. En stel dat er inderdaad 4500 meer“Bovendien is het zo ingewikkeld dat het
aan de fiscus.
De wetgever hield er rekening mee dat waarde was, maar dat de helft kwam uit aan- bijna onmogelijk uit te leggen is. Als er in
een ‘TIS B’ niet altijd beschikbaar zou zijn en delen en maar de helft uit obligaties, dan België tien mensen het begrijpen zal het veel
legt de banken dan een benaderende bereke- zou de belasting ‘maar’ 562,5 euro of de helft zijn. Daardoor is de impact van deze belasningswijze op. Voor de periomogen bedragen. Maar als uw ting onder de radar gebleven. U wil het nu
de van 1 juli 2008 tot 30 juni
bank ervan uitging dat het om uitleggen in een artikel. Ik wens u veel suc“Men heeft
2013 mag de bank dan uiteen zuiver obligatiefonds ging ces.”
iedereen jarenlang
gaan van een forfaitair rendemet 100 % obligaties zal u 1125
Van Zantbeek: “deze belasting is ook bijin een fuik gelokt
ment van 3 % per jaar op de
euro aangerekend worden of zonder cynisch. Men heeft eerst altijd de
en dan gepakt met
aankoopwaarde. Probleem:
562,5 euro teveel. Filip Perneel fondsen zonder Europees paspoort (dus de
een belasting met
er zijn ook fondsen met zowel
stelde zelfs al vast dat de extra zuiver Belgische fondsen) vrijgesteld. Onterugwerkende
aandelen als obligaties. De
25 % belasting werd aangere- dertussen werden de andere beleggingen
kracht
van
5
jaar.”
bank moet dan nagaan welke
kend op een fonds dat volle- steeds zwaarder belast. Vanaf 2008 werden
gedeelte van het fonds in oblidig uit aandelen bestond.
obligatiefondsen met Europees paspoort ook
gaties is belegd, en enkel daarop de 3 % bereop meerwaarden belast, in 2012 werd de roekenen. Als de bank het vastrentende gedeel- Kassa voor de fiscus Het gaat het rende voorheffing opgetrokken van 15 % naar
te niet kan nagaan, verplicht de fiscus om de over grote kapitalen. Op basis van cijfers van 21 %. Een jaar later werd het 25 %. Ook de tak25 % belasting te heffen op de hele meerwaar- Beama (Belgisch vereniging vermogensbe- sen op gewone beursverrichtingen en die
de van het fonds (verkoopwaarde minus aan- heerders) zit er in obligatiefondsen in Bel- op beleggingsfondsen werden drastisch verkoopwaarde). En als de klant de aankoopda- gië 29,3 miljard euro, 1,7 miljard euro is belegd hoogd.” Van Zantbeek: “Uiteraard vluchtte
tum niet kan aantonen, moet de bank altijd in geldmarktfondsen en 31,6 miljard euro in iedereen dan naar de Belgische fondsen zonmet terugwerkende kracht belasting inhou- gemengde fondsen (obligaties + aandelen). der Europees paspoort om aan die belastinden vanaf 1 juli 2008.
Als we voor die laatgen te ontsnappen.
Het spreekt dat met dergelijke benaderen- ste uitgaan van 50 %
Men heeft iedereen
“Navraag bij Filip Perneel van
de berekeningen de spaarder/belegger meer obligaties zal deze
jaren in een fuik geFondsen & Sicavs leert dat hij al
zal moeten betalen dan volgens een exacte belasting pakweg
lokt en dan gepakt
bijzonder veel vragen kreeg over
‘TIS B’ formule nodig zou zijn. In de praktijk 40 miljard euro aan
met een belasting
deze belasting en hij stelde vast
berekenen de banken de belasting die met vastrentende belegmet terugwerkende
dat vele berekeningen fout zijn.
terugwerkende kracht verschuldigd is via de gingen treffen. Door
kracht van 5 jaar. De
En dat is natuurlijk maar het topje
vijf jaar terugwerforfaitaire 3 % regeling.
opbrengst zal veel
van de ijsberg.”
kende kracht gaat
hoger oplopen dan
Banken rekenen teveel En daar het om een kolossale
de tientallen miljoestopt het niet. Pierre Huylenbroeck bond de berg belastbare massa. Alleen nog maar gere- nen die men in de begroting heeft ingeschrekat de bel aan in zijn Mister Market beleg- kend aan de 3 % forfaitaire opbrengst per jaar ven. Een duurdere hinderlaag voor beleggers
gingsbrief: “beleggers betalen via banken te levert dat ruwweg 6 miljard euro op. Belast bedenken was niet mogelijk.”
veel belastingen.” Hij stelde vast dat banken aan 25 % is dat 1,5 miljard euro. Daarbij komt
bij de inhouding van deze belasting op fond- dan nog de belastbare meerwaarde van intus•
sen vaak fouten maken, in het nadeel van de sen al bijna een jaar sinds 1 juli 2013. Ook de
klant. Navraag bij Filip Perneel, de fondsen- fondsen met kapitaalbescherming (10,8 milspecialist van Test Aankoop (blad Fondsen & jard euro) lieten we in bovenstaande berekeSicavs) leert dat hij al bijzonder veel vragen ning buiten beschouwing. Maar doordat die
kreeg over deze belasting en hij stelde vast dat gebruik maken van vastrentende producten,
vele berekeningen fout zijn. “En dat is natuur- vallen die ook onder deze belasting.
lijk maar het topje van de ijsberg,” zegt Filip
Perneel. Hij adviseert om aan de bank te vra- Hinderlaag voor kleine beleggen om de berekening van de belasting uit te ger Fiscaal advocaat Anton van Zantbeek
leggen. De borderellen vermelden doorgaans vindt dat de overheid met deze regeling “op
alleen de verschuldigde belasting.
gigantische wijze in de zakken zit van moRedactie 12 juni 2014
8
Beste Belegger

Download Report