Pagter Ingrid de afstudeerpaper

HET ABSORPTIEVERMOGEN VAN DE
DEMOCRATISCHE SAMENLEVING
25-04-2014
“Een buurtschap in de verdrukking”
Mijn afstudeerbetoog heeft Ruimtelijke ordening als beleidsterrein en
gaat in op het spanningsveld tussen de leefbaarheid in een gebied
enerzijds en economische ontwikkelingen anderzijds.
Student: Ingrid de Pagter, CDA talentacademie 2013-2014
Mentor: De heer drs. J.B. Waaijer, CDA burgemeester Oegstgeest
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
1. ACHTERGROND
De keuze van het onderwerp voor mijn afstudeerbetoog is ingegeven door mijn interesse in Ruimtelijke
kwaliteit en de relatie die te leggen is met de Piramide van Maslow. Wat doet het met mensen als de
leefbaarheid in hun woonomgeving ernstig wordt aangetast en hoe dient een overheid hier mee om te
gaan? Het antwoord op een dergelijk complex vraagstuk is terug vinden in het CDA gedachtegoed.
De komst van de Betuwelijn heeft het mooie Betuwse landschap voorgoed veranderd. Dit geldt zeker
voor het buurtschap Reeth maar ook voor de aan Reeth grenzende dorpen die gelegen zijn in de
gemeente Overbetuwe. Het buurtschap bestaat uit de Reethsestraat en Wolfhoeksestraat gekruist door
de Rijksweg Zuid, parallel gelegen langs de A15 en de Betuweroute. Het grondoppervlak van het
buurtschap Reeth is ongeveer 4 kilometer lang en 600 a 800 meter breed. Reeth is een lintbebouwing
van agrarische bedrijven, woonboerderijen en woningen. Een aantal woningen en-of woonboerderijen
hebben de status van gemeentelijk monument. In dit gebied wonen ongeveer 35 gezinnen. In haar
visie op ruimte van 2004 heeft het bestuur van Overbetuwe het buurtschap Reeth gekwalificeerd als
een “Parel van Overbetuwe”. Er zijn fiets en wandelroutes en het gehele gebied wordt gekenmerkt
door alle eigenschappen van een prachtig buitengebied.
Pagina 1
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
De laatste 15 jaren wordt het voortbestaan van het buurtschap door de komst en /of aankondiging van
allerlei projecten van verschillende aard ernstig bedreigd.
•
In 1980: Aanleg van de A15
Het voornemen nu is om de A15 met extra rijbanen te verbreden voor met name vrachtverkeer
van en naar Rotterdam
•
In 2007: Aanleg van de Betuweroute. Hiervoor moesten 25 gezinnen hun huis verlaten.
Het voornemen nu is dat er een aanpassing komt van het spoor vanuit Rotterdam naar
Arnhem–Oldenzaal. Ter hoogte van de Wolfhoeksestraat zal de bocht worden verlegd richting
woningen en voorzien worden van een viaduct om de spoorlijn Arnhem - Nijmegen niet
gelijkvloers te kruisen.
•
In 2010: Komst van een tankstation aan de Rijksweg-Zuid vlakbij de afslag van en naar de A15
•
In 2013: Lanceert de provincie Gelderland opnieuw plannen voor een Rail Overslag Punt
(R.O.P.)
Voorheen heette dit Container Uitwissel Punt. Al eerder in 2002 en 2007 heeft de rechter deze
plannen verworpen.
•
In 2014: Planning 5 windturbines door Nijmegen
Op de uiterste grens van de gemeente Nijmegen recht tegenover de Wolfhoeksestraat en deels
de Reethsestraat.
•
In 2014: Voorbereidende plannen voor 4 windturbines gelegen in Overbetuwe
Tezamen met de 5 van Nijmegen in een lijnopstelling pal langs de A15 , recht tegenover de
Reethsestraat.
Voor Reeth betekenen al deze plannen een bedreiging voor de leefbaarheid in het buurtschap, zeker
ook gezien de kleine ruimte waarop al deze voorgenomen ontwikkelingen zijn beslag moeten gaan
krijgen of waarvan het buurtschap de directe overbuur is, op afstanden variërend van 300 tot 800
meter. Omdat het plan voor de windturbines aan de Nijmeegse zijde ter inzage ligt en daarover
binnenkort een besluit te verwachten valt bereiden de inwoners van Reeth de zoveelste gerechtelijke
procedure voor. In dit geval een procedure tegen de komst van de windturbines.
Met de komst van negen windturbines van elk 150 meter hoog en ook nog eens de mogelijke komst
van een R.O.P. is de maat voor de inwoners van Reeth vol. De gevolgen voor dit gebied zijn
aanzienlijk. Het absorptievermogen van dit relatief kleine gebied stelt grenzen aan de aantallen
ontwikkelingen die vanuit de provincie of de Rijksoverheid kunnen worden opgelegd. Het
absorptievermogen is niet onbegrensd en er zijn dus grenzen aan wat een gemeenschap kan
verwerken.
Pagina 2
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
Voor de inwoners is de grens onder de huidige omstandigheden voor dit gebied bereikt. Mijn stelling
luidt dan ook:
Het buurtschap Reeth moet, als Parel van Overbetuwe, voor de toekomstige
generaties behouden blijven.
2. RUIMTELIJKE KWALITEIT EN LEEFBAARHEID ALS KERNBEGRIP
Mensen identificeren zich graag met hun woonomgeving. Ze zijn trots op hun wijk , dorp of buurtschap
en willen het karakter ervan graag behouden. Een aantrekkelijke leefomgeving draagt bij aan de
leefbaarheid en levert ook nog eens economische waarde op. Kernachtig gezegd wordt met
leefbaarheid gedoeld op de kwaliteit van de woon- en leefomgeving in de meest brede zin van het
woord. Ofwel, in hoeverre sluit de omgeving aan bij de wensen en behoeften van de bewoners. De
fysieke component van leefbaarheid speelt een cruciale rol. Ruimtelijke kwaliteit verbetert niet alleen
de fysieke leefomgeving, maar ook de perceptie van veiligheid en sociale betrokkenheid. Het is niet
voor niets dat leefbaarheid in eerste instantie gekoppeld wordt aan de (fysieke) woonomgeving en het
voorzieningenniveau. Dit zijn absolute voorwaarden voor de leefbaarheid in een kern of wijk. De
leefbaarheid in kleine kernen in Overbetuwe staat onder druk. Het CDA Overbetuwe heeft de
leefbaarheid van de kleine kernen in haar verkiezingsprogramma 2014 tot een van haar speerpunten
verheven en naar verwachting zal dit onderwerp ook in het collegeprogramma hoge prioriteit krijgen.
Het opstellen van de zogenaamde dorpontwikkelingsplannen (DOP) in het verleden hebben bijgedragen
aan meer betrokkenheid van de inwoners bij hun leefomgeving. In deze plannen kijken bewoners
samen met de gemeente naar de toekomst van hun dorp. Centraal staat de vraag: wat is er nodig om
de leefbaarheid nu en in de komende tien jaar te verbeteren? In Reeth zijn het de, in hoofdstuk I,
genoemde ontwikkelingen die de leefbaarheid in dit buurtschap zwaar onder druk zetten. Of het nu
gaat om de aanleg van de snelweg A15, de beoogde verbreding van de A15, de aanleg van de
Betuweroute, het beoogde spoorviaduct, de planning van in totaal negen windturbines en de komst
van een Rail Overslag Punt, voor de inwoners van Reeth zijn al deze ontwikkelingen een ernstige
aantasting van de leefbaarheid in dit buurtschap. De inwoners van dit buurtschap hebben zich om die
reden in “leefbaar Reeth”verenigd. De vereniging heeft blijkens artikel 2 van haar statuten als doel het
behouden en bevorderen van de leefbaarheid van de buurtschap Reeth als kleine kern en het behoud
en bescherming van archeologische vindplaatsen in de kern van Reeth. Inmiddels heeft de vereniging
namens de inwoners de afgelopen jaren al talloze gerechtelijke procedures gevoerd tegen allerlei
ontwikkelingen in dat gebied. In alle tot nu toe gevoerde procedures werd “leefbaar Reeth” door de
rechter steeds in het gelijk gesteld. Ondanks het hevige verzet en het steeds opnieuw inzetten van
Pagina 3
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
gerechtelijke procedures door “leefbaar Reeth” worden de inwoners keer op keer geconfronteerd met
nieuwe pogingen van de lokale-, provinciale- en rijksoverheid om in dit gebied nieuwe ontwikkelingen
in te zetten waardoor de leefbaarheid nog zwaarder onder druk komt te staan. Voor de komende
periode ziet “leefbaar Reeth” zich gesteld voor gerechtelijke procedures tegen de komst van vijf
windturbines op de uiterste grens van de gemeente Nijmegen, pal tegen de grens van de gemeente
Overbetuwe, lees Reeth en de komst van een Rail Overslag Punt (ROP) bij Valburg.
3. HET ABSORPTIEVERMOGEN VAN EEN DEMOCRATISCHE SAMENLEVING
De belangrijkste waarden van een democratie zijn gelijkheid en vrijheid en het grondrecht dat het
individu beschermd tegen de macht van de Staat. In een democratie wordt er een besluit genomen op
basis van de meerderheid en niet op basis van macht. De Nederlandse maatschappij is een complex
geheel van o.a. individuen, verenigingen, belangenorganisaties en politieke partijen met ieder hun
eigen ambities, (levens) overtuiging en wensen. De vele meningen en belangen komen samen in het
algemeen belang dat uitgevoerd wordt door overheden op verschillende niveaus. Dit laatste is nu
precies het probleem waar het buurtschap Reeth mee van doen heeft. De in hoofdstuk 1 geschetste
ontwikkelingen worden ingezet vanuit de verschillende overheden en kennen als zodanig geen
integrale benadering. Dat maakt dat de inwoners van Reeth steeds op verschillende borden hun
schaakspel moeten spelen. Omdat de verschillende ontwikkelingen niet op integrale wijze worden
benaderd en de verschillende overheden verzuimen de samenhang te zoeken ontstaat een cumulatie
van negatieve effecten voortvloeiend uit de in gang gezette en voorgenomen ontwikkelingen. Dit heeft
een negatieve invloed op de mens als zodanig (gezondheidseffecten), de ruimtelijke kwaliteit en de
leefbaarheid. De inwoners van Reeth hebben te maken met een multiproblematiek binnen een klein
leefgebied. Het feit dat de inwoners geen invloed lijken te hebben op alle plannen die op hen afkomen
niet anders dan het keer op keer nemen van gerechtelijke stappen tegen die plannen en het feit dat er
sprake is van een cumulatie van negatieve effecten tengevolge van de genoemde ontwikkelingen
belasten het absorptievermogen van het buurtschap Reeth in zijn algemeenheid en de inwoners in het
bijzonder.
Pagina 4
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
4. HET BEHOUDEN VAN DE LEEFBAARHEID IN HET BUURTSCHAP REETH EN
HAAR OMGEVING, DE MENINGEN
4.1. Mening met een sociaal motief:
Een gemeente of de rijksoverheid dient te streven naar een goede verhouding tussen
economische activiteit en werkgelegenheid enerzijds en wonen en recreëren in een
kwalitatief hoogwaardige leefomgeving anderzijds
Het buurtschap Reeth ligt ten zuiden van Elst; even ten noorden van de A15 ingeklemd tussen de
Betuwelijn (spoorlijn Elst – Dordrecht ) en de Betuweroute spoorlijn Rotterdam - Zevenaar. De
gemeenten Overbetuwe en Nijmegen hebben een gezamenlijk windmolenpark gepland bij Reeth.
Daarnaast heeft de Provincie Gelderland het voornemen een R.O.P. te realiseren met een
overslagcapaciteit van 35.000 containers per jaar met de mogelijkheid tot uitbreiding daarvan. Het
R.O.P. wordt aangelegd met gemeenschapsgeld. Tot nu toe is het nog niet gelukt een particuliere
investeerder te vinden. Het R.O.P. levert de gemeente Overbetuwe maar ook de omwonende geen
economisch voordeel op. Wel zullen de inwoners van Reeth maar ook de nabijgelegen dorpen
Oosterhout en Valburg en de wijk Elst-Zuid veel geluidshinder gaan ondervinden van het R.O.P. Vele
omwonenden hebben protest aangetekend tegen de komst van de Betuwelijn. De omwonenden
hebben, net als bijvoorbeeld de binnenvaartschippers, nauwelijks invloed gehad op de
overheidsplannen. Niet alleen de inrichting van een leefomgeving heeft invloed, maar ook de fysieke
omgeving heeft directe effecten op de gezondheid van de inwoners. Groen in de leefomgeving heeft
positieve effecten op gezondheid en leefbaarheid, als ontmoetingsplek, plek om te bewegen, spelen,
recreëren, of om tot rust te komen. Daarnaast is een goede milieukwaliteit essentieel voor de
leefbaarheid in een stad, dorp of kern. (geluid, lucht, bodem, externe veiligheid). In het geval van
Reeth is het op zijn minst kwalijk te noemen dat inwoners keer op keer op eigen kosten naar de
rechter moeten stappen om hun gelijk te halen. De overheid is er toch voor de burgers en niet
andersom. Het blijft dan ook wrang dat Leefbaar Reeth de overheid steeds tegenover zich ziet gesteld
i.p.v. naast zich.
4.1.1. Stellingen die mening 4.1. ondersteunen
1. De inwoners van Reeth voelen zich door de (lokale) overheid en de politiek in de kou gezet. De vele
rechtszaken die gericht zijn op het behouden van de leefbaarheid voor het buurtschap en haar
inwoners komt voort uit de basisbehoefte om hun bestaanszekerheid te waarborgen. (piramide van
Maslow)
2. De overheid heeft er alles aan gedaan om de milieukwaliteit te waarborgen. Nog meer
ontwikkelingen zoals het R.O.P. en de windturbines zullen wederom om extra maatregelen vragen. Het
is de vraag of die maatregelen dan nog afdoende zullen zijn om de milieukwaliteit te waarborgen.
Pagina 5
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
3. De provincie blies het plan van een Container Uitwissel Punt vijf jaar geleden af, nadat de Raad van
State had vastgesteld dat te weinig rekening was gehouden met natuur, veiligheid en mogelijke
geluidsoverlast.
Publieke gerechtigheid
Vanuit het gedachtegoed publieke gerechtigheid is de overheid er voor om samenleven mogelijk te
maken voor ons allemaal. Een betrouwbare overheid stelt duidelijke grenzen en geeft haar inwoners
zekerheid. De overheid is er ook om onrecht te bestrijden, ze moet rechtvaardig zijn. Publieke
gerechtigheid is ook het spreiden van lasten over de gemeenschap. Het mag niet zo zijn dat een
gemeenschap het afvalputje is van veel problemen. Juist in het geval van Reeth zou het rechtvaardig
zijn als de gemeente nu eens een duidelijke visie neerlegt waardoor de inwoners niet keer op keer
verrast worden met nieuwe ontwikkelingen die hun bestaansrecht ondermijnd. Het is niet rechtvaardig
dat de inwoners van Reeth keer op keer haar recht via de rechter moeten halen.
4.2. Mening met een ruimtelijk motief:
Het clusteren van grootschalige ontwikkelingen is verdedigbaar
Het buurtschap Reeth heeft sinds eind jaren ‘70 in ruimtelijke zin heel wat veranderingen op zich af
zien komen. Van een rustig gelegen buurtschap gelegen midden in de Betuwe is de omgeving van
buurschap veranderd in een knooppunt van infrastructuur. Spoor- en snelwegen, maar ook
hoogspanningskabels en een grootschalig Bedrijvenpark A15 domineren de omgeving. Daar komen nu
een negental windturbines en een R.O.P. bij.
Vanuit Ruimtelijke Ordening is het verdedigbaar dat zware inbreuken op de ruimtelijke omgeving
worden geclusterd. Het is bijvoorbeeld niet logisch om de vier windmolens elders in Overbetuwe te
plaatsen terwijl de gemeente Nijmegen al het voornemen heeft hier vijf windturbines te plaatsen. In
het geval van Reeth zou een zichzelf respecterende overheid haar verantwoordelijkheid nemen en gaat
in dit geval over tot uitkoop dan wel grootmoedige schadeloosstelling van de getroffen burgers.
4.2.1. Stellingen die mening 4.2 tegenspreken
1. Doordat de ontwikkelingen elkaar in de tijd opvolgen worden de inwoners getroffen en bovendien
ontoelaatbaar juridisch en geestelijk uitgeput.
2. Doordat telkens een nieuwe verzwarende functie wordt toegevoegd is er sprake van een cumulatie
van ontwikkelingen waardoor er een op den duur onleefbare situatie voor de inwoners wordt
gecreëerd.
3. Een zichzelf respecterende overheid neemt haar verantwoordelijkheid en gaat over tot ruimtelijke
aanpassingen voor bevolking van de dorpen in de bredere omgeving.
Pagina 6
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
Rentmeesterschap, solidariteit en publieke gerechtigheid
Vanuit het gedachtegoed Rentmeesterschap in relatie tot ruimtelijke ordening is de clustering van alle
hiervoor genoemde ontwikkelingen logisch en verklaarbaar. Rentmeesterschap betekent ook dat iedere
verandering duurzaam moet zijn. Mijn mening is dat er geen roofbouw mag worden gepleegd. Kun je
in alle eerlijkheid zeggen dat je iets aan je kinderen doorgeeft gelijk of beter dan dat je het hebt
ontvangen? Vanuit rentmeesterschap zou je dus ook kunnen bedenken dat deze “Parel van
Overbetuwe” behouden zou moeten worden voor de volgende generaties. Die twee argumenten zijn
strijdig met elkaar en passen toch binnen hetzelfde gedachtegoed. Vanuit het gedachtegoed solidariteit
en publieke gerechtigheid zou je verder kunnen zoeken naar tegenargumenten van de hiervoor
beschreven mening. Vanuit solidariteit met de inwoners van Reeth en haar omgeving kan een overheid
ook besluiten dat het een keer genoeg is. Niet alleen de verandering en het resultaat maar ook de
“gewetensvraag” of je het als overheid netjes doet is minstens zo belangrijk. Iedere burger begrijpt dat
dingen moeten veranderen en dat er ook een hoger doel is maar ga daar als overheid fair mee om. Een
overheid die niet alleen het economisch belang voorop heeft staan maar ook oog heeft voor de
nadelige sociale en ruimtelijke effecten.
4.3. Mening met een economisch motief:
Een R.O.P. is goed voor de economie en de werkgelegenheid, goed voor de
veiligheid, en goed voor de (gescheiden) doorstroming van automobilisten en
goederen.
Het idee achter het R.O.P. is dat containertreinen van en naar Rotterdam in Valburg een tussenstop
kunnen maken en daar containers lossen en bijladen, die vervolgens over de weg worden aan- en
afgevoerd, bestaat al sinds de aanleg van de Betuweroute. De ingebruikneming van het centrum zou
overigens een investering van enkele tientallen miljoenen vergen. De spoorinfrastructuur ter plekke is
tegelijk met de Betuweroute aangelegd. Sindsdien ligt een spoorbundel waar containertreinen geladen
en gelost kunnen worden er ongebruikt bij. Gezien de overvolle autosnelweg A15 met heel veel
vrachtverkeer moet het er nu maar eens van komen om die containers van de autosnelweg te halen en
op het spoor, nota bene parallel aangelegd, te gaan vervoeren. Uiteraard ontstaat hierdoor nog meer
overlast voor het buurtschap Reeth en haar omgeving maar door het gehele buurtschap uit te kopen
ben je dat probleem kwijt. De locatie bij Reeth is een goedkoop alternatief voor de provincie. De
provincie zou daardoor geld overhouden waardoor uitkoop geen probleem zou moeten zijn.
4.3.1 Stellingen die mening 4.3 tegenspreken
1. Meer bedrijvigheid betekent meer vervoersbewegingen in het toch al zwaar belaste gebied.
2. De binnenvaart biedt een goedkoper en flexibel alternatief.
3. Het vervoer over het spoor is niet veiliger dan over water. Er wordt een sterke toename van vervoer
van gevaarlijke stoffen over het spoor verwacht.
Pagina 7
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
4. Het spoorvervoer kan qua kosten niet concurreren met de binnenvaart en het wegvervoer voor
maritieme lading van en naar Rotterdam.
Gespreide verantwoordelijkheid en publieke gerechtigheid
Het is lastig om vanuit deze economische mening een gedachtegoed te vinden. Vanuit het
gedachtegoed gespreide verantwoordelijkheid geeft de overheid de mens en de organisaties het
vertrouwen om te doen waar ze goed in zijn. Hierbij wordt de mens of organisatie centraal gesteld.
Vraag bij een economische benadering van dit vraagstuk is of de overheid wel zit te wachten op dit
soort burgerinitiatieven. Toch denk ik dat dit mogelijk moet zijn vanuit het gedachtegoed publieke
gerechtigheid waarbij de inwoners mogen rekenen op een betrouwbare overheid die op komt voor de
belangen van haar inwoners. Een overheid die duidelijkheid schept en in het geval van Reeth en haar
omgeving een gebiedsvisie ontwikkelt waarbij sociale, ruimtelijke en economische aspecten niet los van
elkaar maar op integrale wijze worden benaderd.
5. ARGUMENTEN TEGEN
De komst van het R.O.P. zou goed zijn voor de economie en de werkgelegenheid. Uit de
kostenvergelijking tussen de modaliteiten blijkt dat spoorvervoer in Valburg op de vervoersrelatie met
Rotterdam niet kan concurreren met Rotterdam. Op die manier wordt met de aanleg van een R.O.P.
veel gemeenschapsgeld in de vorm van subsidies verkwanseld. Een ontwikkeling zoals bijvoorbeeld het
R.O.P. vanuit een economische invalshoek benaderen zonder gedegen onderzoek naar- en rekening te
houden met de sociale en ruimtelijke component kan zonder twijfel rekenen op weerstand vanuit
betrokken inwoners. Uitkoop is geen oplossing immers ook voor de aanleg van de A15 en later de
Betuwelijn zijn inwoners uitgekocht. Uitkopen van Reeth zou daarna wederom een vrijbrief zijn voor
een nog verdergaande industrialisering van dit gebied. Welk buurtschap of dorp is daarna aan de beurt
om uitgekocht te worden? Reeth vormt nu nog een buffer.
6. SLOTBETOOG
Ik eindig waar ik mee ben begonnen: Behoud Reeth ook voor de volgende generaties. Stop vooralsnog
met alle ontwikkelingen in dit gebied. Ontwikkel eerst een integrale gebiedsvisie op deze zogenaamde
“Parel van Overbetuwe”. Een gebiedsvisie met de focus op sociale, ruimtelijke en economische
kwaliteit.
Naast de 4 kernbegrippen is het nooit verkeerd om ook te kijken naar andere waarden. Leefbaarheid,
gemeenschapszin en burgerinitiatief kunnen die nog uit de voeten? Is de compensatie reëel of
Pagina 8
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
worden mensen ergens mee afgescheept? De rechter dat laatste laten bepalen is het laatste waar naar
de overheid moet streven. In alle redelijkheid alles minnelijk oplossen. Niet alleen de verandering en
het resultaat maar ook de gewetensvraag of je het als overheid netjes doet is minstens zo belangrijk.
Iedere burger begrijpt dat dingen moeten veranderen en dat er ook een hoger doel is maar ga daar als
overheid fair mee om.
De inwoners van Reeth zijn actief betrokken bij hun leefomgeving. De gemeente kan van deze actieve
inwoners gebruik maken door hen te betrekken bij het ontwikkelen van een gebiedsvisie. Voorwaarde
daarbij is wel dat de gemeente vooraf vast zal moeten stellen hoeveel vrijheid wordt geboden aan de
inwoners en hoe het beleid ten aanzien van alle ontwikkelingen in dit gebied vorm en inhoud kan gaan
krijgen.
Pagina 9
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
BIJLAGE 1
DE PIRAMIDE VAN MASLOW
Volgens Maslow hebben mensen verschillende behoeftes en ordenen mensen deze behoeftes
automatisch naar belangrijkheid. Bij een ieder zijn dezelfde behoeftes te herkennen en zijn deze
behoeftes ook op dezelfde manier geordend. De piramide van Maslow is van toepassing op elk mens in
elk land of situatie. De verschillende behoeftes in de piramide zijn van heel belangrijk beneden in de
piramide tot minder belangrijk in de top van piramide gezet. De onderste behoeftes van de piramide
zijn dan ook de behoeftes die wij met z’n allen het liefst vervuld zien worden. Volgens Maslow zouden
wij als deze onderste behoefte niet vervuld is, ons niet bezig kunnen houden met de volgende
behoeftes in de hogere lagen van de piramide.
De term leefbaarheid wordt vaak in combinatie gebruik met het werkwoord “behouden” dat suggereert
ten onrechte dat alles bij het oude moet blijven. Niets is minder waar. Immers wij leven in een
dynamische wereld waarbij we voor de
vraag staan wat er nodig is om mensen,
ook over dertig jaar, goed samen te laten
leven. Het “leven” heeft dan betrekking op
de gehele behoeftepiramide van Maslow.
De meeste mensen werken om te leven.
Het hebben van een betaalde baan is dus
een belangrijke factor die bijdraagt aan de
invulling van de behoeftepiramide van
Maslow. Er zijn echter meerdere factoren
die bijdragen aan iemands levensgeluk. In
de kern gaat het om identiteit, leven in
overeenstemming met je identiteit.
Sociale, ruimtelijke én economische factoren dragen bij aan levensgeluk, tenminste als ze worden
ingezet in wisselwerking met elkaar. Een overheid en politiek die puur en alleen in zet op een
ontwikkeling die zich richt op economische waarden waarbij de sociale en ruimtelijke aspecten niet
worden meegenomen is er zelf de oorzaak van dat betrokken inwoners zich vervreemden van diezelfde
overheid en de politiek. Als de piramide van Maslow betrokken wordt bij de problematiek waar de
inwoners van Reeth mee van doen hebben dan mag duidelijk zijn dat de tweede laag nl.
bestaanszekerheid ernstig wordt aangetast. Het is dan ook niet verwonderlijk dat “leefbaar Reeth” om
die reden in het geweer komt.
Pagina 10
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
BIJLAGE 2: BRIEF VAN HET COLLEGE VAN OVERBETUWE AAN NIJMEGEN
Naar aanleiding van mijn verzoek op 28 april in de CDA fractie om voor 8 mei een zienswijze in te dienen
i.v.m. het aflopen van de reactietermijn is door de CDA wethouder in het college een voorstel gedaan met
onderstaand resultaat.
Pagina 11
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
BIJLAGE 3: REACTIE IN DE GELDERLANDER N.A.V. DE BRIEF IN BIJLAGE 2
Pagina 12
Ingrid de Pagter CDA Talentacademie 2013-2014
Afstudeerbetoog Ruimtelijke ordening
Informatiebronnen:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
WI rapport “nieuw platteland”
Motivatietheorie van Maslow
Transport en logistiek: onderzoek naar kansen Container Opstappunt
Coalitieakkoord van de Gemeente Overbetuwe 2014-2018
CDA Verkiezingsprogramma 2014
Uitvoeringsprogramma Overbetuwe naar klimaatneutraal
DOP Valburg
Groene rekenkamer http://www.groenerekenkamer.nl/windenergie/
Het Gelders Genootschap: http://www.geldersgenootschap.nl/
Windpark Nijmegen: http://www.windparknijmegen.nl/
Vkk Gelderland http://www.vkkgelderland.nl/leefbaarheid in kleine kernen Gelderland
Pagina 13