Reactie minister Blok

Blok bondgenoot bij transitie
De reactie van Stef Blok, minister Wonen en Rijksdient op het congres Barometer Maatschappelijk
Vastgoed op 8 oktober 2014 bij de uitreiking van het gelijknamige boek door Jan Veuger, lector
Maatschappelijk Vastgoed.
‘Nooit eerder had de overheid zoveel en een zo grote diversiteit aan vastgoed in bezit. En nooit eerder
was er sprake van zoveel leegstand. De opgave waar de overheid voor staat is niet nieuw, maar de
schaalgrootte wel. Dat is een enorme verantwoordelijkheid. Want een leeg gebouw wordt al snel een
rotte plek in een wijk of stad. Maar, het biedt tegelijkertijd ook kansen.
Blok noemt het marine terrein in Amsterdam en de Koepelgevangenis in Haarlem. “Bijzondere
locaties met ongelooflijk spannende gebouwen, waar fantastische dingen te doen zijn.” Maar je hoeft
het als overheid niet allemaal zelf te bedenken. Kijk ook naar daar waar al mooie dingen gebeuren.
De Librije in Zwolle, de voormalige gevangenis die door de familie Boer gekocht en getransformeerd is
tot hotel. Een gebouw van Binnenlandse Zaken dat nu in eigendom van pensioenfondsen is, wordt een
appartementencomplex. Dat past bij de steeds verder toenemende vraag naar middel-dure
huurwoningen. In Nederland gebeurt het nog maar op enkele plaatsen. In Duitsland is de interesse
voor dit soort initiatieven al veel groter.
Maar er zijn ook ‘lastige’ locaties. Zo was Binckhorst in Rotterdam, een groot leeg terrein met jaren
‘70 gebouwen, aan een nieuwe bestemming toe. Het werd een combinatie van het Nederlands Dans
Theater met allerlei ondersteunende bedrijfjes, tot dansscholen aan toe. “Het is juist die veelzijdige
samenwerking die een nieuwe vibe creëert op zo’n plek.”
Of het Hembrug terrein in Zaanstad met een 19e eeuwse munitiefabriek, nationaal erfgoed, maar
toch lastig om een bestemming voor te vinden. Het ligt wat afgelegen, niet in de loop. Men heeft het
terrein toegankelijk gemaakt, het is verhuurd aan creatieve ondernemers, er komen kopers, en er
ontstaat weer roering en leven op het terrein.
Met durf – zegt Blok - kan vastgoed kansen bieden. Het begint ermee dat we niet willen dat een pand
leegstaat. Vervolgens gaan we sámen met mensen bedenken wat je met zo’n gebouw zou kunnen
doen. Dat is de richting. Dat willen we als overheid ondersteunen en daar werken we aan. Door het
mogelijk te maken dat mensen geen eigenaar hoeven zijn maar wel de verantwoordelijkheid voor een
pand kunnen hebben. Door regelgeving zodanig te versoepelen dat herbestemming makkelijker
wordt. Door de omgevingswet te vereenvoudigen. Door gemeenten te ondersteunen met een
‘expertteam transformatie’.
Transformatie van maatschappelijk vastgoed, los van de vraag van wie het is, is een ontdekkingsreis.
Daar zijn mensen voor nodig die een onbekende horizon tegemoet willen gaan. Mensen die kennis en
ervaring willen delen. Daarom is een bundeling als de Barometer Maatschappelijk Vastgoed van
belang; om te delen, te inspireren en elkaar te kunnen versterken bij die transformatie. De minister
stelt zich uitdrukkelijk op als bondgenoot bij die transformatie.’

Download Report