Opleidingshuis 2014.indd

Opleidingshuis 2014
update februari 2014
Opleidingshuis de Bibliotheek op school - 2014
In het kader van de Bibliotheek op school heeft Kunst van Lezen post mbo en post hbo opleidingen ontwikkeld, om
de gevraagde functionarissen binnen bibliotheken en provinciale serviceorganisaties goed voor te bereiden op hun
(nieuwe) rol. De opleidingen bieden ondersteuning, inspiratie en bijscholing voor in het bijzonder leesconsulenten en
onderwijsspecialisten, die werkzaam zijn binnen de Bibliotheek op school.
Gerelateerd aan de competenties en vaardigheden zoals omschreven in de functieprofielen1 van leesconsulent mbo
of hbo en onderwijsspecialist hbo is er een stapelmodel van opleidingen gemaakt. Hiermee breng je de kennis en
vaardigheden van je medewerkers op peil om hun taak en rol binnen de Bibliotheek op school zo optimaal mogelijk te
vervullen.
Voor post mbo zijn dit:
1. leesconsulent4
2.informatievaardigheden8
3. didactiek in de praktijk
11
extra verdieping: specialist jeugd
Voor post hbo zijn dit:
4.onderwijsspecialist13
5.informatievaardigheden 16
6.didactiek in de praktijk
19
Opleidingen post mbo
1. Leesconsulent
Deze basisopleiding is ontwikkeld voor beginnende leesconsulenten. Het accent ligt op het leesplan, de leesbevorderingsactiviteiten en het uitvoerend vormgeven van de Bibliotheek op school.
2. Informatievaardigheden
Binnen de Bibliotheek op school kan in de basisschool waarmee je samenwerkt vraag zijn naar informatievaardigheden.
Dit kan de bibliotheek vanuit haar expertise bij uitstek oppakken en naast de leesbevordering een structurele plek
geven binnen de activiteiten die vastgelegd worden in het lees- en mediaplan. Het accent ligt hierbij op het kennen en
2
beoordelen van alle fysieke en digitale bronnen om de benodigde informatie te vinden.
3. Didactiek in de praktijk
Leesconsulenten, die regelmatig leesbevorderingsactiviteiten in de klas uitvoeren, kunnen zich aanmelden voor de
opleiding didactische vaardigheden. Dit helpt hen de lessen vorm te geven en deze op een aansprekende manier te
brengen. Dit onderdeel komt zeer beperkt aan bod in de opleiding leesconsulent, maar het is wel van belang dat deze
vaardigheid bij de medewerker aanwezig is.
Met deze drie opleidingen leesconsulent, didactiek en informatievaardigheden is een scholing samengesteld die de
mbo leesconsulent een actuele en adequate bagage biedt om de expertrol vanuit de bibliotheek binnen de school vorm
te geven.
Specialist jeugd / jeugdliteratuur
Voor medewerkers die weinig kennis en ervaring hebben met jeugdliteratuur is er de opleiding specialist jeugd. Deze
bestond al voordat de bibliotheken aan de slag gingen met de Bibliotheek op school. Sommige bibliotheken bieden
deze opleiding in-company aan om toekomstige leesconsulenten een extra stevige basis te bieden in hun nieuwe rol.
1
Zie: Handboek HRM in de Bibliotheek op school in de afgesloten toolkit op www.debibliotheekopschool.nl
update februari 2014
Kijk voor meer informatie over de opleiding specialist jeugd (16 dagen) op de website van de gezamenlijke ROC’s:
http://www.bibliotheekacademie.nl. ROC Midden Nederland biedt ook een 2-daagse training jeugdliteratuur aan.
Opleidingen post hbo
4. Onderwijsspecialist
Voor de leesconsulenten die op hbo niveau functioneren en de taak hebben om in accountgesprekken met directeuren
van basisscholen of van scholenkoepels om de tafel te zitten, is in samenwerking met Hogeschool Avans+ de opleiding
onderwijsspecialist ontwikkeld. Hierbij ligt het accent niet op kennis, maar juist op organisatie en attitudevorming.
Naast de informatie over het onderwijslandschap van de basisschool in de 21e eeuw biedt de opleiding projectmatig
werken en ondernemerschap. Er wordt geoefend met de communicatieve vaardigheden die je nodig hebt in gesprekken
met het onderwijs.
5. Informatievaardigheden
In deze opleiding leer je om in je gesprek met een directeur van een basisschool kansen te herkennen en in te gaan op
de vragen die er leven rond informatievaardigheden. Deze opleiding zorgt ervoor dat je voldoende bagage hebt om dit
gesprek inhoudelijk te kunnen voeren. Voor de verdieping en de uitvoering kan de mediacoach of de leesconsulent mbo
ingezet worden, afhankelijk van de diepgang van de vraag.
6. Didactiek in de praktijk
In een gecomprimeerde versie passeren de didactische vaardigheden de revue. Het accent ligt op presentaties voor het
team en het omgaan met weerstand.
Vragen?
Inhoudelijke vragen over alle opleidingen stel je aan Stieneke Eising
3
T 06 - 12 56 88 66
E [email protected]
Praktische vragen over aanmelding / planning / facturering ed. stel je aan Astrid van Dam
T 06 - 23 47 43 08
E [email protected]
In onderliggend document staan alle opleidingen beschreven, met in elk geval informatie over:
• profiel van deelnemer
• resultaat
• inhoud van de opleiding
• praktische informatie
Alle aanmeldingsformulieren zijn te vinden op www.debibliotheekopschool.nl en in een aparte Word-bijlage bij dit
opleidingshuis gepubliceerd.
update februari 2014
1. Opleiding Leesconsulent mbo
Voor bibliothecarissen werkzaam in de Bibliotheek op school als leesconsulent.
Profiel
De opleiding Leesconsulent is voor medewerkers die in de basisscholen met de Bibliotheek op school aan het werk zijn
of gaan.
Resultaat
Na afloop beschikt u over de competenties (kennis en vaardigheden), die passen bij het functieprofiel van de
leesconsulent.
• Je kunt actieve ondersteuning bieden aan de leerkrachten in de basisschool;
• Je kunt projecten ter ondersteuning van de doorgaande lijn leesbevordering uitvoeren;
• Je kunt op ontspannen wijze doelgerichte presentaties didactisch en boeiend verzorgen;
• Je weet activiteiten rond leesbevordering/informatievaardigheden te initiëren en te ondersteunen;
• Je hebt actuele kennis van de collectie en leesbevorderingsprojecten en weet hierdoor inhoudelijk optimaal in te
spelen op thema’s en ontwikkelingen binnen de school;
• Je hebt oog voor actuele thema’s voor de school en kunt aansluiten met activiteiten die het lezen en de
informatievaardigheden bevorderen zoals De Nationale Voorleesdagen, De Kinderboekenweek e.d.;
• Je bent in staat om vrijwilligers, ouders en leerlingen conform de gemaakte afspraken met de school en specialist
onderwijs te instrueren en begeleiden;
• Je kunt opvallende zaken, wensen over trends in de vragen van leerlingen, schoolteam, ouders en vrijwilliger
signaleren;
• Je weet te functioneren als schakel tussen de school, de leescoördinator en specialist onderwijs door te informeren
en rapporteren over ontwikkelingen en activiteiten binnen de Bibliotheek op school;
• Je bent in staat om jezelf klantgericht op te stellen, je hebt hierbij oog voor de wensen van de klant (de school)
en weet hiervoor een passende oplossing te bedenken, zodat een win-win situatie ontstaat voor bibliotheek en
school.
Inhoud
Introductie
De deelnemers worden geïnformeerd over de inhoud en werkwijze van de module
Leesconsulent. Hierbij wordt ingegaan op de beroepsgerichte aanpak van deze opleiding.
4
De introductiebijeenkomst is voor deelnemers en hun mentoren, (dagdeel) gevolgd door
mentorentraining (dagdeel).
Dag 1
• Leesontwikkeling van kinderen, toegespitst op het basisonderwijs
• Kennis van de gebruikte (lees)methodes
• Werkwijze Chambers: praten met kinderen over boeken
Dag 2
• Leesbevorderingprojecten
• Ontwikkeling van kinderen in relatie tot boeken
• Leesproblemen
Dag 3
• Geschiedenis van de jeugdliteratuur
• Beoordelen van jeugdboeken
• Digitaal boekenaanbod
Dag 4
• Projectmatig werken - samenwerken met de leescoördinator, samenwerking met
ouders
• Actuele kennis van het onderwijs, opbrengstgericht werken
• Genres en trends
update februari 2014
Dag 5
• Leesbevorderingwerkvormen in de schoolpraktijk
• (Interactief) voorlezen
Dag 6
• Presentatie opdrachten
Werkwijze
Gedurende de opleiding stel je een portfolio samen van verschillende voorbereidingsopdrachten en beroepsprestaties.
Deze worden door de mentor in de bibliotheek beoordeeld. De opleiding wordt afgesloten met een eindpresentatie,
die door de docent wordt beoordeeld. Alle opdrachten zijn direct gerelateerd aan de uitvoering van het werk als
leesconsulent en zijn bedoeld om de bibliotheek sterk en structureel neer te zetten in het onderwijs.
Na elke lesdag maak je verwerkingsopdrachten en voer je een beroepsprestatie uit, bijvoorbeeld: Maak een plan van
aanpak om de werkwijze van Aidan Chambers te introduceren in de dagelijkse praktijk van het leesonderwijs op de
basisscholen.
De opdrachten zijn gericht op de communicatie tussen school en bibliotheek.
Beoordeling
Het doel is dat de opgedane kennis uit de lessen door de leesconsulent zichtbaar wordt gemaakt in de praktijk. De mentor
beoordeelt de praktijkopdrachten en beroepsprestaties. De leerervaringen worden door de deelnemer vastgelegd in
een portfolio, mits deze voorzien is van een beoordeling en uw handtekening als mentor. De docent beoordeelt het
portfolio en de eindpresentatie.
Voorwaarden
1. Contactschool
Binnen dit project is het noodzakelijk dat je een ‘werkplek’ of ‘stageplek’ hebt binnen een Bibliotheek op school. Dit
is nodig om praktijkopdrachten en beroepsprestaties uit te kunnen voeren en de theorie direct aan de praktijk te
koppelen.
2. Mentor en mentorentraining
Om de opleiding binnen de werkplek te monitoren is het hebben van een mentor verplicht. Zonder mentor is deelname
5
aan de opleiding niet mogelijk. De mentor is heeft een cruciale rol in deze opleiding en is een belangrijke sparringpartner
voor de cursist gedurende de opleiding. Om de mentor te ondersteunen in de mentorrol is er een eenmalige verplichte
mentorentraining van twee dagdelen.
NB De mentor hoeft niet afkomstig te zijn uit de eigen organisatie. Inmiddels zijn er landelijke veel mentoren opgeleid.
Het is dus ook mogelijk om gebruik te maken van een mentor uit het netwerk. Hiertoe moet een bibliotheek dan
qua middelen en geïnvesteerde tijd afstemming bereiken. In de loop van 2014 willen we komen tot een netwerk van
mentoren per regio. Deze mentoren bieden we verdiepingsworkshops aan. Dit komt in de plaats van het opleiden
van nieuwe mentoren. Hieraan zijn geen extra kosten verbonden. Op deze manier komen we tot een netwerk van
mentoren, die ervoor gefaciliteerd zijn qua tijd en die de mogelijkheid krijgen zich kwalitatief te verbeteren als mentor.
Meer informatie volgt in 2014.
Rol mentor
De mentor heeft verschillende rollen: collega – klankbord – begeleider/coach – beoordelaar. Omdat de opleiding
uitgaat van beroepsgericht opleiden, vindt de beoordeling deels plaats in de beroepspraktijk. De mentor speelt een
belangrijke rol bij de ontwikkeling die de medewerker doormaakt. Hij begeleidt de deelnemer op de werkplek bij het
(eventueel voorbereiden en) uitvoeren van de beroepsprestaties en beoordeelt deze door middel van feedback op de
beroepsprestaties. De mentor is o.a. verantwoordelijk voor de voortgang van het leerproces op de werkplek. Onder de
praktische informatie staat een checklist t.b.v. het mentorschap.
update februari 2014
Certificering
Deelnemers met een voldoende beoordeling voor het portfolio en de eindpresentatie ontvangen het certificaat
Leesconsulent.
NB Wanneer je door omstandigheden een les verhinderd bent, is het in overleg mogelijk deze in een andere regio in te
halen. In dit geval wordt vóóraf de kostprijs van deze extra dag in rekening gebracht bij je bibliotheek.
Praktische informatie
Opleidingsinstituut:
ROC Friese Poort, ROC Midden Nederland of ROC van Twente (afhankelijk van de locatie)
Opleidingsduur:
7 hele dagen (9.30-16.30)
Studiebelasting:
introductiedag(deel) + 6 opleidingsdagen
6 tot 10 dagen voorbereidings- en verwerkingstijd, afhankelijk van achtergrond en ervaring
Looptijd:
6 maanden / frequentie eens per maand
Opleidingsdagen:
Noord
Zuid
Oost
West
24 mrt (+mentor)
11 feb (+mentor)
11 sep (+mentor)
4 sep (+mentor)
14 april
4 maart
9 oktober
11 september
19 mei
8 april (+mentor)
13 november
9 oktober
23 juni
13 mei
11 december
13 november
8 september
17 juni
15 januari
11 december
6 oktober
2 september
12 februari
29 januari
3 november
7 oktober
12 maart
19 februari
4 november
2 december
Eigen bijdrage:
Noord
Zuid
Oost
West
bij 12-13 deelnemers
€ 410,00
€ 460,00
€ 460,00
€ 515,00
bij 14 deelnemers
€ 350,00
€ 395,00
€ 395,00
€ 440,00
Locatie:
Noord: Biblionet Drenthe / Assen
Zuid: Cubiss / Tilburg
Oost: Rijnbrink Groep / Nijverdal
West: ProBiblio e.o. / Hoofddorp e.o.
NB Alle data en locaties zijn onder voorbehoud van onvoorziene omstandigheden.
Wijzigingen worden tijdig aan de deelnemers gecommuniceerd.
Deelnemers:
12-14 deelnemers
Bij minder dan 12 deelnemers worden regio’s samengevoegd of de opleiding geannuleerd.
Werving:
Via PSO’s, bibliotheken en Biebtobieb groep
Aanmelden:
Voor 1 maart 2014 via aanmeldingsformulier of online.
6
Kijk op www.debibliotheekopschool.nl voor de link.
Soms nemen we naar aanleiding van je intekenformulier contact op voor een telefonisch
gesprek van ongeveer 15 minuten. Dit om te voorkomen dat de opleiding en je verwachtingen
niet op elkaar aansluiten. We veronderstellen dat je de documenten uit de toolkit van de
Bibliotheek op school kent.
Checklist Mentorschap
De mentor is onontbeerlijk voor het succes van de opleiding. Deze heeft een belangrijke rol in het beoordelende aspect
van de cursist. Hieronder ziet u een overzicht van de taken en competenties van deze mentor. Om deze te ontwikkelen
krijgt de mentor een training aangeboden van 2 dagdelen. Deze training is bij de prijs inbegrepen. Je kunt niet
afstuderen als er geen mentor aanwezig of betrokken is.
update februari 2014
ja/nee
Kennis van
Taak
competentie
Beoordelen van beroepsprestaties
Beoordelen
De mentor is minimaal 2 jaar werkzaam
in de bibliotheek
De mentor is zich bewust van zijn/ haar
rol collega, klankbord, begeleider/coach
Motiveren
en beoordelaar van beroepsprestaties.
Invullen van format
Hoofdzaken duiden
De mentor voert na elke
Leerdoelen en verwachtingen
Coachen*
beroepsprestatie een motiverend
bepalen
Bijsturen
mentorgesprek van een uur.
Gespreksvaardigheid
Een mentorgesprek is een uitgelezen
Open gesprekken voeren
Luisteren
kans om de deelnemer van de opleiding
Aansturen
beter te leren kennen. Maar ook om
Adviseren
de deelnemer bij zijn leerdoelen te
Feedback geven
begeleiden en te ondersteunen.
Expertise overdracht
Oplossingsgericht
De mentor heeft kennis van
Theoretische kennis omzetten in de
Stimuleren
jeugdliteratuur
praktijk
De mentor heeft kennis om
Kernfunctie leesvaardigheid en
Kennisoverdracht &
leesmethoden te kunnen bekijken op
taalontwikkeling
uitdagen tot leren
De mentor draagt zorg voor de
Rooster opstellen
Plannen en
inspanningen die de deelnemer moet
Geen vakanties inplannen tijdens
organiseren
volgen voor de opleiding.
lesdagen
aspecten van leesbevordering
Tijd roosteren voor
mentorgesprekken en uitvoering
beroepsprestaties
Mentor is aanwezig bij beide
trainingsdagen van 3 uur
Training
Leervermogen
Samenwerken
Coachen - Stimuleren van de
ontwikkeling van kennis, competenties
en talenten zodat persoonlijke doelen
7
bereikt kunnen worden. Als mentor
bovendien: stimuleren van het bereiken
van functie- of organisatiedoelen door
feedback te geven.
update februari 2014
2.Opleiding Informatievaardigheden mbo
Voor bibliothecarissen werkzaam in de Bibliotheek op school als leesconsulent.
Profiel
• Het uitgangspunt voor deze opleiding is het functieprofiel leesconsulent mbo2.
• Je bent werkzaam als leesconsulent binnen de Bibliotheek op school en de school wil/gaat aan de slag met
informatievaardigheden.
• Je hebt affiniteit met nieuwe zoekstrategieën en nieuwe media.
NB Heb je de opleiding mediacoach gevolgd of is er in de bibliotheek een collega als mediacoach werkzaam, die
deskundig is op het gebied van (nieuwe) media en die gesprekspartner en begeleider is van leerkrachten, dan is deze
opleiding niet relevant.
Informatievaardigheden binnen de Bibliotheek op school
Binnen de aanpak van de Bibliotheek op school werken bibliotheek en school samen rond de thema’s Lezen en
Mediawijsheid. Mediawijsheid is een breed begrip en vraagt voor een volwaardige invulling om een brede expertise
en om veel inzet van de ondersteunende leesconsulent of mediacoach. In de praktijk blijkt dat bibliotheken in veel
gevallen nog een onvoldoende inhoudelijk en breed aanbod hebben op dit thema. Bovendien blijken er onvoldoende
mensen beschikbaar te zijn om beide thema’s kwalitatief goed uit te voeren.
Om de inhoud en kwaliteit van de aanpak te waarborgen en om de leesconsulenten die de scholen ondersteunen niet
teveel te belasten, kiest de Bibliotheek op school ervoor om binnen deze aanpak de focus te leggen op de ontwikkeling
van de competenties van kinderen op het gebied van informatievaardigheden in groep 5-8. Dit met als doel om hen
in staat te stellen om bewust, kritisch en actief mee te doen in de wereld van vandaag en morgen, waarin media
een bepalende hoofdrol spelen. Zo ligt informatievaardigheden dicht tegen leesbevordering aan, want wie niet goed
kan lezen is niet in staat om informatie te zoeken, te vinden en te beoordelen. Ook zijn informatievaardigheden van
oudsher al een goed doorontwikkeld onderdeel van het aanbod van bibliotheken. Binnen de Bibliotheek op school is dus
bewust gekozen voor een kwalitatieve ondersteuning.
Bij de medewerkers, die de hierboven genoemde functies in de toekomst gaan uitoefenen of dat op dit moment al
doen, is er een behoefte om zich verder te ontwikkelen op een aantal bij de functie behorende aspecten. Een daarvan
8
is de ontwikkeling van competenties op het gebied van informatievaardigheden en het in staat zijn om kinderen deze
competenties aan te leren.
Resultaat
Tijdens de opleiding is er aandacht voor mediabegrip, mediagebruik en informatievaardigheden. Dit alles in context
van de Bibliotheek op school.
Mediabegrip
• Je hebt inzicht in de medialisering van de samenleving en effecten op samenleving en onderwijs.
• Je begrijpt hoe media gemaakt worden en hebt kennis van de invloed van media op kinderen.
Mediagebruik
• Je kent het gebruik van apparaten, software en toepassingen.
• Je weet je te oriënteren binnen mediaomgevingen.
2
Zie: Handboek HRM in de Bibliotheek op school in de afgesloten toolkit op www.debibliotheekopschool.nl
update februari 2014
Informatievaardigheden en het aanleren van informatie- en mediavaardigheden, uitgaand van de context in relatie tot
de leerdoelen binnen het primair onderwijs
• Je kunt informatie zoeken, selecteren, beoordelen en verwerken.
• Je kunt deze informatievaardigheden aanleren aan kinderen in de basisschool (of de leerkracht daarbij
ondersteunen).
Inhoud
NB Deze inhoud kan op basis van de eerste ervaringen nog worden aangepast.
Dag 1
Wat is mediawijsheid: definitie en begrippen
• Landelijke ontwikkelingen op het gebied van mediawijsheid en een overzicht van
organisaties die zich bezig houden met specifieke activiteiten op het gebied van
mediawijsheid
• Kinderen en nieuwe media: recente onderzoeken naar mediagebruik door kinderen
• Sociale media op de basisschool
Dag 2
Mediawijsheid
• Regels en afspraken op Internet
• Leerzame apps en sites
• Rol van de bibliotheek op het gebied van mediawijsheid
• Informatievaardigheden: wat zijn informatievaardigheden/wanneer ben je
informatievaardig?
• De Big 6
Dag 3
Informatievaardigheden
• Belangrijke zoekmachines en websites gericht op kinderen
• Beoordelen van informatie
• Handvatten voor het aanleren van informatievaardigheden
• Bronvermelding en creative commons
Voorwaarden
De deelnemers kunnen beschikken over een smartphone, tablet, of laptop. Tijdens de lessen ga je zelf ook praktisch aan
de slag met nieuwe media. In de opdrachten tijdens de les wordt gewerkt met bv. Twitter, Facebook, Socrative en Social
bookmarking zoals Yurl. Theorie en praktijk zullen elkaar afwisselen.
Certificering
Deelnemers ontvangen een eindcertificaat van ROC van Twente. Om het certificaat te ontvangen is 100% aanwezigheid
vereist.
9
Praktische informatie
Trainer:
Trudy Bults (ROC van Twente)
Opleidingsduur:
3 dagen (9.30-15.00)
Studiebelasting:
3 opleidingsdagen
20 uur studietijd, afhankelijk van achtergrond en ervaring.
Looptijd:
Opleidingsdagen:
2 maanden / frequentie eens per maand
Noord
Zuid
Oost
West
25 september
29 september
6 maart
24 maart
30 oktober
27 oktober
3 april
14 april
27 november
24 november
15 mei
19 mei
Eigen bijdrage:
Noord
Zuid
Oost
West
bij 12-13 deelnemers
€ 185,00
€ 210,00
€ 210,00
€ 235,00
bij 14 deelnemers
€ 155,00
€ 180,00
€ 180,00
€ 205,00
update februari 2014
Locatie:
Noord: Biblionet Drenthe / Assen
Zuid: Cubiss / Tilburg
Oost: Rijnbrink Groep / Nijverdal
West: ProBiblio e.o. / Nog niet bekend
NB Alle data en locaties zijn onder voorbehoud van onvoorziene omstandigheden.
Wijzigingen worden tijdig aan de deelnemers gecommuniceerd.
Deelnemers:
12-14 deelnemers (waarbij 1 per basisbibliotheek, tenzij er een plek over is)
Bij minder dan 12 deelnemers worden regio’s samengevoegd of de opleiding geannuleerd.
Werving:
Via PSO’s, bibliotheken en Biebtobieb groep
Aanmelden:
Voor 1 maart 2014 via aanmeldingsformulier of online.
Kijk op www.debibliotheekopschool.nl voor de link.
Soms nemen we naar aanleiding van je intekenformulier contact op voor een telefonisch
gesprek van ongeveer 15 minuten. Dit om te voorkomen dat de opleiding en je verwachtingen
niet op elkaar aansluiten. We veronderstellen dat je de documenten uit de toolkit van de
Bibliotheek op school kent.
10
Voor bibliothecarissen werkzaam in de Bibliotheek op school als leesconsulent.
update februari 2014
3.Opleiding Didactiek in de praktijk mbo
NB Deze opleiding is al eerder aangeboden door de Rijnbrink Groep en door ruim 70 medewerkers uit Gelderland als
zeer succesvol ervaren.
Profiel
De opleiding is bedoeld voor leesconsulenten werkzaam binnen de Bibliotheek op school met een uitvoerende rol
ten aanzien van groepen kinderen en/of volwassenen. Werk en denkniveau op mbo+ met inhoudelijke kennis van de
Bibliotheek op school.
Resultaat
Na afloop van de opleiding:
• kun je een les opbouwen of groepsbezoek voorbereiden volgens de grondbeginselen van didactiek.
Dat betekent dat je:
»» een duidelijke doelstelling kan formuleren;
»» inhoud kan selecteren die past bij de doelstelling;
»» werkvormen kunnen inzetten die uitnodigen om aan de slag te gaan;
»» rekening houdt met verschillen in de groep;
»» de les kan evalueren op resultaten;
»» weet op welke onderdelen je de les kunt verbeteren voor een volgende keer.
• kun je op een bewuste manier communicatie inzetten om je grenzen aan te geven en te bewaken.
Dat betekent dat je:
»» een leerling op een nette en duidelijke manier kan aanspreken op storend gedrag in de groep;
»» kunt omgaan met weerstand of kritiek uit een groep of van een individu.
Inhoud
Tijdens de opleiding Didactiek in de praktijk leer je diverse praktische vaardigheden, zoals het voorbereiden van de les
en het hanteren van diverse werkvormen bij verschillende leerstijlen.
De opleiding is onderverdeeld in twee hoofdthema’s: didactiek en groepsprocessen. Je gaat actief aan de slag met
deze twee thema’s. Je eigen werkpraktijk speelt een belangrijke rol in de opleidingen.
Dag 1
11
Didactiek
• Een duidelijke doelstelling bepalen en formuleren (precies weten wat je met de les
wilt bereiken; wat moet de les opleveren?)
• Bijpassende leerinhoud selecteren (kiezen wat nodig is om de doelstelling te bereiken)
• Kennis hebben van de leerstijlen (weten op welke manieren mensen leren)
• Effectieve werkvormen kiezen die passen bij de leerstijlen (hoe krijg je de leerlingen op
een zinvolle manier aan het werk?)
Dag 2
Didactiek
• Kennis van de leercyclus van Kolb (begrijpen hoe mensen leren)
• Combinatie van de leercirkel van Kolb met de leerstijlen (leren hoe je alle vier de
leerstijlen in je les aanspreekt, zodat mensen optimaal kunnen leren)
• Hoe bouw je een les op (van doelstelling tot evaluatie)
• Afstemmen op verschillen binnen de groep (weten dat er binnen een groep altijd
sprake is van leerlingen die verschillen in niveau, tempo of manier van leren. Hoe ga je
daar mee om?)
• Evalueren (Hoe bepaal je of de les geslaagd is? Op welke onderdelen kun je de les
verbeteren voor een volgende keer?)
update februari 2014
Dag 3
Groepsprocessen met trainingsacteur
• Storingen oppakken en de les stilleggen (Durven grenzen te bepalen en bewaken. Hoe
spreek je een groep aan, zonder de vaart uit de les te halen?)
• Een deelnemer of groep aanspreken (Durven ingrijpen als een leerling storend gedrag
laat zien. Weten hoe je dat op een nette en duidelijke manier kunt doen)
• Omgaan met kritiek (Leren inzien en ervaren dat kritiek gericht is op jou als
functionaris. Je leert feedback geven en ontvangen.)
Indeling
09.15 – 09.30 uur Inloop met koffie/thee
09.30 – 12.30 uur Introductie thema’s en voorbeelden van de docent
12.30 – 13.00 uur Lunch
13.00 – 15.30 uur Zelf aan de slag met opdrachten uit de eigen praktijk
15.30 – 16.00 uur Toelichten van de huiswerkopdrachten
Certificering
Indien je 100% actief hebt deelgenomen aan de opleiding ontvang je een bewijs van deelname van Hogeschool Saxion.
Praktische informatie
Trainer:
Bart Schuurmans (Saxion Hogeschool)
Opleidingsduur:
3 hele dagen (9.30-16.00)
Studiebelasting:
3 opleidingsdagen
12 uur voorbereidings- en verwerkingstijd, afhankelijk van achtergrond en ervaring
Looptijd:
Opleidingsdagen:
2 maanden / frequentie eens per maand
Noord
Zuid
Oost
West
11 maart
18 maart
23 september
30 september
1 april
15 april
28 oktober
4 november
13 mei
20 mei
25 november
2 december
Eigen bijdrage:
Noord
Zuid
Oost
West
bij 10-14 deelnemers
€ 580,00
€ 610,00
€ 610,00
€ 645,00
bij 15 deelnemers
€ 500,00
€ 520,00
€ 520,00
€ 540,00
Locatie:
Noord: Biblionet Drenthe / Assen
Zuid: Cubiss / Tilburg
Oost: Rijnbrink Groep / Nijverdal
West: ProBiblio e.o. / nog niet bekend
12
NB Alle data en locaties zijn onder voorbehoud van onvoorziene omstandigheden.
Wijzigingen worden tijdig aan de deelnemers gecommuniceerd.
Deelnemers:
10-15 deelnemers (waarbij 1 per basisbibliotheek, tenzij er een plek over is)
Bij minder dan 10 deelnemers worden regio’s samengevoegd of de opleiding geannuleerd.
Werving:
Via PSO’s, bibliotheken en Biebtobieb groep
Aanmelden:
Voor 1 maart 2014 via aanmeldingsformulier of online.
Kijk op www.debibliotheekopschool.nl voor de link.
Soms nemen we naar aanleiding van je intekenformulier contact op voor een telefonisch
gesprek van ongeveer 15 minuten. Dit om te voorkomen dat de opleiding en je verwachtingen
niet op elkaar aansluiten. We veronderstellen dat je de documenten uit de toolkit van de
Bibliotheek op school kent.
update februari 2014
4. Opleiding Onderwijsspecialist hbo
Voor bibliothecarissen werkzaam in de Bibliotheek op school als hbo leesconsulent*/onderwijsspecialist.
Profiel
Je bent werkzaam als hbo’er/ onderwijsspecialist in de Bibliotheek op school. Je bent de verbindende factor tussen
de bibliotheek enerzijds en de basisscholen anderzijds. Je hebt te maken met het MT van de bibliotheek en met de
mbo‘ers/hbo’ers die als leesconsulent het uitvoerende werk in de scholen doen. Je werkt ook veel samen met het MT
van de school, de leescoördinatoren en het team van de school. Je bent goed op de hoogte van jeugdliteratuur en hebt
veel kennis en ervaring met leesbevordering binnen en buiten de bibliotheek. Je kent de weg in onderwijsnetwerken
of wilt die leren kennen.
*Het vertrekpunt voor deze opleiding is het functieprofiel onderwijsspecialist3. Bij de doorontwikkeling van de Bibliotheek
op school blijkt dat bibliotheken kiezen voor de inzet van medewerkers in de functie van hbo leesconsulent. Hier is geen
aparte opleiding voor ontwikkeld omdat het verschil in de functies vooral zit in de plaats in de organisatie, dus wie heb je
onder je, van wie krijg je leiding. Soms kiest een bibliotheek er voor om geen onderwijsspecialist te hebben en ook geen mbo
leesconsulenten en alleen te werken met hbo leesconsulenten, die als leidinggevende bijvoorbeeld een MT-lid hebben. Deze
mensen hebben dan op hbo niveau de kennis en vaardigheden van de opleiding mbo leesconsulent en hbo onderwijsspecialist
in zich verenigd en doen zowel uitvoerend als beleidsmatig werk. Maak bij inschrijving van de opleiding de afweging hoe jouw
taken en verantwoordelijkheden eruit zien. Ook als hbo leesconsulent kun je de opleiding onderwijsspecialist volgen (als dit
past bij je taak en functie-eisen). Bekijk dus vanuit je huidige functie en te ontwikkelen competenties de inhoud van de cursus
en kom tot een afweging voor deelname.
Resultaat
• Je hebt actuele kennis van de ontwikkelingen binnen het taal/leesonderwijs op de basisschool en weet hierdoor
inhoudelijk als een gelijkwaardig gesprekspartner te opereren voor directie en medewerkers van een school;
• Je weet de taal te spreken van het onderwijs en je weet die te vertalen naar activiteiten in het kader van de
Bibliotheek op school;
• Je voert interne en externe gesprekken op MT niveau makkelijker dan voor de opleiding, omdat ze goed zijn
voorbereid en je het verloop in de hand hebt;
• Je weet op een goede manier een acquisitiegesprek te voeren en weet een relatie te ontwikkelen met je klant;
• Je gaat met zelfvertrouwen om met lastige vragen en opmerkingen en je beschikt over de juiste vaardigheden om
13
goed om te gaan met emoties, weerstand en kritiek;
• Je kunt op ontspannen wijze doelgerichte presentaties didactisch en boeiend verzorgen;
• Je bent in staat om jezelf klantgericht op te stellen, je hebt hierbij oog voor de wensen van de klant (de school) en
weet hiervoor een passende oplossing te bedenken, waarbij er een win-win situatie ontstaat voor bibliotheek en
school;
• Je bent in staat om heldere doelstellingen en resultaten te formuleren. Om die te realiseren ben je in staat op
een gestructureerde en gecontroleerde wijze activiteiten te plannen en uit te voeren. Je kent de kneepjes van
procescontrole en je bent in staat om te monitoren en tijdig bij te stellen;
• Je bent is staat om de stakeholders bij een project te motiveren, te betrekken en op een plezierige, maar
professionele manier te houden aan hun afspraken.
Inhoud
De opleiding bestaat uit vier modules, de contacttijd is twee dagen per module, dus in totaal acht dagen. Elke module
bevat een algemene leerlijn, waarin wordt ingegaan op zaken die voor iedereen belangrijk zijn en een persoonlijke
leerlijn die meer wordt toegespitst op je persoonlijke leervragen. De opleiding wordt voorafgegaan door een kick off.
Hierin wordt informatie gegeven over de inhoud en aanpak van de opleiding en wordt aandacht besteed aan het
expliciteren van je persoonlijke leerwensen ten aanzien van het traject. De afsluiting van het traject vindt plaats door
middel van een persoonlijk eindgesprek en een gezamenlijke afsluitende bijeenkomst.
3
Zie: Handboek HRM in de Bibliotheek op school in de afgesloten toolkit op www.debibliotheekopschool.nl
update februari 2014
Module 1
Onderwijslandschap
In deze module neem je kennis van actuele ontwikkelingen binnen het taal- en
leesonderwijs op basisscholen en leert je de rol van je bibliotheek daarin duiden.
Module 2
Projectmatig werken
In deze module leer je de belangrijkste uitgangspunten van het projectmatig
aanpakken van activiteiten en leer je ze toe te passen in je eigen praktijk. Je leert
heldere doelstellingen en resultaten te formuleren, een projectplan op te stellen en dit
planmatig uit te voeren en te beheersen. Het projectmatig werken is ook de verbindende
factor tussen verschillende onderwerpen tijdens de opleiding. Aan het begin van de
opleiding kies je een deelproject binnen de Bibliotheek op school waaraan je gedurende
de opleiding wilt werken. De inzichten die je opdoet tijdens de opleiding worden telkens
vertaald naar de situatie binnen dit project. De resultaten hiervan houd je bij in een
persoonlijk logboek. Je persoonlijke leervragen, de inzichten die je opdoet tijdens de
opleiding, de invulling van je project en je persoonlijke logboek vormen de basis voor je
eindgesprek.
Module 3
Gespreksvaardigheden
In deze module leer je als onderwijsspecialist jezelf doelgericht als effectief
gesprekspartner te presenteren voor directies en medewerkers van scholen. Je leert
de kneepjes van een goed gesprek en effectief om te gaan met de emoties die daarbij
kunnen spelen, zoals weerstand en kritiek. Tevens leer je met groepen spreken en
individuele collega’s te begeleiden bij hun werk binnen de Bibliotheek op school.
Module 4
Ondernemerschap en sales
In deze module leer je de essentie van klantgericht opereren en dit effectief toe te
passen in je relatie met scholen. Je leert het beleid van de Bibliotheek op school op een
goede manier te presenteren. Je leert op een effectieve manier de nieuwsgierigheid te
wekken bij de klant (de school) en een professionele relatie te ontwikkelen op basis van
gelijkwaardigheid en samenwerking.
Indeling
kick off: dagdeel (met 2 docenten en leidinggevenden)
les 1: projectmatig werken 1
les 2: onderwijslandschap 1
les 3: gespreksvaardigheden
les 4: projectmatig werken 2
les 5: onderwijslandschap 2
les 6: begeleiden van groepen
les 7: sales
les 8: sales
eindgesprek: persoonlijk gesprek van 1 uur ter afsluiting
afsluiting: dagdeel (met 2 docenten en leidinggevenden)
14
Werkwijze
De opleiding wordt begeleid door vier op het onderwerp gespecialiseerde docenten van Avans+. De opleiding is
een on-going proces waarin kennisoverdracht wordt afgewisseld met interactieve elementen en oefensituaties.
Uitgangspunt van leren is steeds je eigen praktijk (leren door doen). Wat je vandaag leert kun je morgen toepassen. Er
wordt van je verwacht dat je tussen de contactbijeenkomsten enige tijd besteedt aan zelfstudie en het uitvoeren van
opdrachten.
Voorwaarden
Om de praktijkopdrachten uit te kunnen voeren is een contactschool noodzakelijk en verplicht. Zonder contactschool is
deelname aan de opleiding niet mogelijk.
update februari 2014
Rol leidinggevende
Belangrijk uitgangspunt is dat je leidinggevende betrokken is bij het totale opleidingstraject. Hij of zij is namelijk
verantwoordelijk voor het beleid ten aanzien van de Bibliotheek op school van jouw bibliotheek en is richtinggevend
voor jouw functioneren als onderwijsspecialist. Vandaar dat hij of zij wordt uitgenodigd voor de kick off, de afsluitende
bijeenkomst en ook aanwezig is bij je eindgesprek.
Certificering
Bij een goed afsluiten van het traject ontvang je een postbachelor certificaat van Avans+. Je bent zeven van de acht
dagen aanwezig en houdt een logboek bij. Afronding d.m.v. gesprek van een uur door docent in aanwezigheid van
leidinggevende. Wanneer je voldoet aan de hiervoor vastgestelde eisen op postbachelor niveau, ontvang je een
certificaat. Heb je twee lessen gemist, dan vervalt het eindgesprek en ontvang je geen certificaat.
NB Wanneer je door omstandigheden een les verhinderd bent, is het in overleg mogelijk deze in een andere regio in te
halen. In dit geval wordt vóóraf de kostprijs van deze extra dag in rekening gebracht bij je bibliotheek.
Praktische informatie
Opleidingsinstituut:
Avans+ Hogescholen i.s.m. PABO Fontys
Opleidingsduur:
8 hele dagen (9.30-16.30) en 2 halve dagen (13.00-16.30)
Studiebelasting:
8+1 opleidingsdagen
8 dagen voorbereidings- en verwerkingstijd, afhankelijk van achtergrond en ervaring
Looptijd:
6 maanden / frequentie eens per twee à drie weken
Opleidingsdagen:
Noord
Zuid
Oost
West
2 september
4 september
23 januari
21 januari
9 september
11 september
30 januari
28 januari
23 september
25 september
13 februari
11 februari
7 oktober
9 oktober
13 maart
11 maart
28 oktober
30 oktober
27 maart
25 maart
11 november
13 november
10 april
8 april
25 november
27 november
24 april
22 april
9 december
11 december
22 mei
20 mei
6 januari
8 januari
12 juni
10 juni
19+20 jan (1 uur pp)
22+23 jan (1 uur pp)
26+27 juni (1 uur pp)
23+24 juni (1 uur pp)
27 januari
29 januari
3 juli
1 juli
Eigen bijdrage:
Noord
Zuid
Oost
West
bij 12-14 deelnemers
€ 600,00
€ 565,00
€ 645,00
€ 700,00
bij 15 deelnemers
€ 500,00
€ 500,00
€ 515,00
€ 560,00
Locatie:
Noord: Biblionet Drenthe / Assen
15
Zuid: Cubiss / Tilburg
Oost: Rijnbrink Groep / Nijverdal
West: ProBiblio e.o. / Hoofddorp e.o.
NB Alle data en locaties zijn onder voorbehoud van onvoorziene omstandigheden.
Wijzigingen worden tijdig aan de deelnemers gecommuniceerd.
Deelnemers:
12-15 deelnemers (waarbij 1 per basisbibliotheek, tenzij er een plek over is)
Bij minder dan 12 deelnemers worden regio’s samengevoegd of de opleiding geannuleerd.
Werving:
Via PSO’s, bibliotheken en Biebtobieb groep
Aanmelden:
Voor 1 maart 2014 via aanmeldingsformulier of online.
Kijk op www.debibliotheekopschool.nl voor de link.
Soms nemen we naar aanleiding van je intekenformulier contact op voor een telefonisch
gesprek van ongeveer 15 minuten. Dit om te voorkomen dat de opleiding en je verwachtingen
niet op elkaar aansluiten. We veronderstellen dat je de documenten uit de toolkit van de
Bibliotheek op school kent.
update februari 2014
5. Opleiding Informatievaardigheden hbo
Voor bibliothecarissen werkzaam in de Bibliotheek op school als hbo leesconsulent/onderwijsspecialist.
Profiel
Je bent beleidsmatig en uitvoerend werkzaam als leesconsulent hbo binnen de Bibliotheek op school en de school wil/
gaat aan de slag met informatievaardigheden. Je hebt affiniteit met nieuwe zoekstrategieën en nieuwe media.
NB Heb je de opleiding mediacoach gevolgd of is er in de bibliotheek een collega als mediacoach werkzaam, die
deskundig is op het gebied van (nieuwe) media en die gesprekspartner en begeleider is van leerkrachten, dan is deze
opleiding niet relevant.
Informatievaardigheden binnen de Bibliotheek op school
Binnen de aanpak van de Bibliotheek op school werken bibliotheek en school samen rond de thema’s Lezen en
Mediawijsheid. Mediawijsheid is een breed begrip en vraagt voor een volwaardige invulling om een brede expertise
en om veel inzet van de ondersteunende leesconsulent of mediacoach. In de praktijk blijkt dat bibliotheken in veel
gevallen nog een onvoldoende inhoudelijk en breed aanbod hebben op dit thema. Bovendien blijken er onvoldoende
mensen beschikbaar te zijn om beide thema’s kwalitatief goed uit te voeren.
Om de inhoud en kwaliteit van de aanpak te waarborgen en om de leesconsulenten die de scholen ondersteunen niet
teveel te belasten, kiest de Bibliotheek op school ervoor om binnen deze aanpak de focus te leggen op de ontwikkeling
van de competenties van kinderen op het gebied van informatievaardigheden in groep 5-8. Dit met als doel om hen
in staat te stellen om bewust, kritisch en actief mee te doen in de wereld van vandaag en morgen, waarin media
een bepalende hoofdrol spelen. Zo ligt informatievaardigheden dicht tegen leesbevordering aan, want wie niet goed
kan lezen is niet in staat om informatie te zoeken, te vinden en te beoordelen. Ook zijn informatievaardigheden van
oudsher al een goed doorontwikkeld onderdeel van het aanbod van bibliotheken. Binnen de Bibliotheek op school is dus
bewust gekozen voor een kwalitatieve ondersteuning.
Bij de medewerkers die de hierboven genoemde functies in de toekomst gaan uitoefenen of dat op dit moment al
doen, is er een behoefte om zich verder te ontwikkelen op een aantal bij de functie behorende aspecten. Een daarvan
is de ontwikkeling van competenties op het gebied van informatievaardigheden en het in staat zijn om kinderen deze
competenties aan te leren.
16
Kansen voor de bibliotheek
Mediawijsheid is een bekend begrip binnen het primair onderwijs. Zowel leerkrachten als leerlingen hebben er mee
te maken. Een juiste definitie en een concrete aanpak of leerlijn ontbreken echter op dit moment nog op de meeste
scholen. De belangrijke reden hiervoor is dat de specifieke kennis op dit gebied op dit moment vaak nog niet voor
handen is. Ook mist er duidelijk beleid op het gebied van de informatievaardigheden die noodzakelijk zijn bij de
leerkracht om dit een integraal onderdeel te maken van de pedagogisch didactische aanpak van de school.
De leesconsulent / onderwijsspecialist hbo van de bibliotheek kan hierin met de Bibliotheek op school een belangrijke
ondersteunende rol vervullen naar leerkrachten en scholen. Zij kan scholen helpen bij het vormgeven van noodzakelijk
beleid en leerkrachten ondersteunen bij de uitvoering daarvan.
Resultaat
• Je hebt kennis over de stand van zaken op het gebied van informatievaardigheden binnen de scholen in je
werkgebied;
• Je ontwikkelt visie over de rol die de Bibliotheek op school kan spelen bij het bevorderen van
informatievaardigheden op de scholen;
update februari 2014
• Je ontdekt en ontwikkelt zelf de specifieke informatievaardigheden die nodig zijn om informatievaardig te zijn;
• Je leert om deze vaardigheden over te dragen op leerkrachten en kinderen van basisscholen, waaronder:
Basiskennis en theorieën, Informatievaardigheden en zoekvaardigheden en Recente informatietechnologische
ontwikkelingen.
Inhoud
De inhoud van deze opleiding Informatievaardigheden bestaat o.a. uit een aantal deelmodules uit de bestaande
opleiding Mediacoach voor Bibliotheekprofessionals (SIOB). De vertaling van de inhoud van deze deelmodules naar de
situatie m.b.t. informatievaardigheid binnen het primair onderwijs is in deze opleiding terug te zien in:
• Mediawijsheid in relatie tot leesbevordering van het jonge kind.
• Informatievaardigheid in relatie tot zaakvakken.
• Creëren van een activerende leeromgeving voor kinderen. Dit is een onderwijssituatie waarin kinderen actief op
zoek moeten naar een oplossing, waarbij werkvormen worden gebruikt voor probleemoplossend handelen.
• Toepassen van informatiezoekstrategieën.
Binnen het scholingsprogramma wensen wordt er direct geanticipeerd op vernieuwingen. Dat betekent dat er mogelijk
wijzigingen komen die ingegeven zijn door de actuele nieuwe materialen en ontwikkelingen.
NB Deze inhoud kan op basis van de eerste ervaringen nog worden aangepast.
Dag 1
Mediawijsheid algemeen
• Introductie en verkenning van het Mediawijsheid veld met o.a.
• Verkenning van oude en nieuwe middelen en het verschil hoe er mee om te gaan
binnen de pedagogische opdracht;
• Meest bekende media, onderzocht en bekeken op hun krachtfactoren;
• Nieuwe media die op dit moment het meest gebruik worden op scholen en de wijze
waarop;
• Introductie van theorieën, modellen, inzichten en onderzoek op het gebied van
Mediawijsheid in het algemeen. Maar ook het wel of niet gebruiken van protocollen en
de vraag hoe mediawijs je zelf eigenlijk bent.
Dag 2
Mediawijsheid en de bibliotheek
• Introductie en verkenning van de taak van bibliotheken op het gebied van
mediawijsheid ten behoeve van leerlingen bij het leren kritisch en onderscheidend
lezen. Uitgevoerd door een gastdocent uit het bibliotheekwerkveld.
Dag 3
Informatievaardigheden
• Introductie van de belangrijkste theorieën, modellen, inzichten en onderzoeken over
17
de informatiegeneratie;
• Het hanteren van de “big 6 methode”, zes stappen bij het opzoeken van informatie die
nodig zijn voor het oplossen van een probleem of het uitvoeren van een taak;
• Optimaal gebruik van zoekmachines;
• Ontwikkelen van juiste zoek strategieën voor verschillende leeftijden;
• Competenties om informatievaardigheden te onderwijzen aan kinderen.
Dag 4
Nieuwe en sociale media
• Hands on opleiding in gebruik van nieuwe en sociale media voor beginners;
• Hands on opleiding in gebruik van nieuwe en sociale media voor gevorderden;
• Welke media getraind worden hangt o.a. af van wat er bekend en onbekend is bij de
deelnemers; In principe worden nieuwe media gekoppeld aan kerndoelen van het
onderwijs, zoals het maken van een blog, tagxedo, mindmap, etc.
Werkwijze
Na elke lesdag krijgen de deelnemers een praktische huiswerkopdracht mee om de dingen die ze geleerd hebben
concreet toe te passen en te oefenen. Het laatste deel van dag 4 zal ook worden gebruikt om te komen tot een afronding
van de module. De zelfstudie bestaat uit het lezen van literatuur en artikelen en het uitvoeren van opdrachten.
update februari 2014
Voorwaarden
De deelnemers kunnen beschikken over een smartphone, tablet of laptop.
Certificering
Deelnemers ontvangen een certificaat van Avans+. Om het certificaat te ontvangen is minimaal 80% aanwezigheid
vereist.
Praktische informatie
Opleidingsinstituut:
Avans+ Hogescholen
Opleidingsduur:
4 hele dagen (9.30-16.30)
Studiebelasting:
4 opleidingsdagen
28 uur voorbereidings- en verwerkingstijd, afhankelijk van achtergrond en ervaring
Looptijd:
2 maanden / frequentie eens per drie weken
Opleidingsdagen:
Noord
Zuid
Oost
West
11 februari
23 september
2 oktober
13 februari
4 maart
14 oktober
30 oktober
20 maart
25 maart
11 november
20 november
3 april
8 april
9 december
18 december
17 april
23 april (woe)
13 mei (di)
12 mei (ma)
5 juni
Eigen bijdrage:
Noord
Zuid
Oost
West
bij 12-14 deelnemers
€ 275,00
€ 305,00
€ 305,00
€ 345,00
bij 15 deelnemers
€ 220,00
€ 245,00
€ 245,00
€ 275,00
Locatie:
Noord: Biblionet Drenthe / Assen
Zuid: Cubiss / Tilburg
Oost: Rijnbrink Groep / Nijverdal
West: ProBiblio e.o. / Nog niet bekend
NB Alle data en locaties zijn onder voorbehoud van onvoorziene omstandigheden.
Wijzigingen worden tijdig aan de deelnemers gecommuniceerd.
Deelnemers:
12-15 deelnemers (waarbij 1 per basisbibliotheek, tenzij er een plek over is)
Bij minder dan 12 deelnemers worden regio’s samengevoegd of de opleiding geannuleerd.
Werving:
Via PSO’s, bibliotheken en Biebtobieb groep
Aanmelden:
Voor 1 maart 2014 via aanmeldingsformulier of online.
18
Kijk op www.debibliotheekopschool.nl voor de link.
Soms nemen we naar aanleiding van je intekenformulier contact op voor een telefonisch
gesprek van ongeveer 15 minuten. Dit om te voorkomen dat de opleiding en je verwachtingen
niet op elkaar aansluiten. We veronderstellen dat je de documenten uit de toolkit van de
Bibliotheek op school kent.
update februari 2014
6. Opleiding Didactiek in de praktijk hbo
Voor bibliothecarissen werkzaam in de Bibliotheek op school als hbo leesconsulent/onderwijsspecialist.
NB Deze opleiding is al eerder aangeboden door de Rijnbrink Groep in combinatie met adviesvaardigheden en in
Overijssel als zeer succesvol ervaren.
Profiel
De opleiding is bedoeld voor leesconsulenten hbo met een coördinerende en/of uitvoerende rol ten aanzien van groepen
volwassenen (teams, leerkrachten). Voorkennis op hbo niveau met inhoudelijke kennis van producten, activiteiten en
dienstverlening van de Bibliotheek op school is noodzakelijk.
Resultaat
Je kunt een les opbouwen volgens de grondbeginselen van didactiek. Dat betekent dat je:
• een duidelijke doelstelling kan formuleren;
• inhoud kan selecteren die past bij de doelstelling;
• werkvormen kan inzetten die uitnodigen om aan de slag te gaan;
• rekening houdt met verschillen in de groep;
• de les kan evalueren op resultaten;
• weet op welke onderdelen je de les kunt verbeteren voor een volgende keer.
Je hebt kennis van de grondbeginselen van groepsdynamica en kunt die kennis inzetten in scholingsactiviteiten of
voorlichtingsbijeenkomsten. Dat betekent dat je:
• je communicatiewijze laat aansluiten op de omgang met professionals uit het onderwijswerkveld;
• jezelf weet te positioneren en handhaven als extern deskundige;
• weet in te spelen op wat zich binnen de groep afspeelt, met behoud van een professionele distantie.
Inhoud
Tijdens de opleiding leer je diverse praktische vaardigheden, zoals het voorbereiden van de les en het hanteren van
diverse werkvormen bij verschillende leerstijlen. De opleiding is onderverdeeld in twee hoofdthema’s: didactiek en
groepsprocessen. Je gaat actief aan de slag met deze twee thema’s. Je eigen werkpraktijk speelt een belangrijke rol in
de opleidingen.
Dag 1
19
Didactiek
• Doelstellingen bepalen en formuleren
• Bijpassende leerinhouden selecteren
• Kennis hebben van leerstijlen en het verband daarvan met werkvormen begrijpen
• Selecteren van activerende werkvormen
Groepsprocessen (rollen en ontwikkelingsstadia)
• Grondbeginselen van groepsdynamica
• Positioneren in een bestaande groep(scultuur)
Dag 2
Didactiek
• De leercyclus van Kolb
• Combinatie van de leercirkel van Kolb met de leerstijlentheorie
• Opbouw van een ‘goede les’
• Differentiatie
• Evaluatie
update februari 2014
Groepsprocessen met trainingsacteur
• Grenzen aangeven en bewaken
• Omgaan met kritiek (Leren inzien en ervaren dat kritiek gericht is op jou als
functionaris. Je leert feedback geven en te ontvangen)
Indeling
09.15 – 09.30 uur Inloop met koffie/thee
09.30 – 12.30 uur Thema 1
12.30 – 13.00 uur Lunch
13.00 – 16.00 uur Thema 2
Certificering
Indien je 100% actief hebt deelgenomen aan de opleiding ontvang je een bewijs van deelname van Hogeschool
Saxion.
Praktische informatie
Trainer:
Bart Schuurmans (Saxion Hogescholen)
Opleidingsduur:
2 hele dagen (9.30-16.00)
Studiebelasting:
2 opleidingsdagen
8 uur voorbereidings- en verwerkingstijd, afhankelijk van achtergrond en ervaring
Looptijd:
1 maand / frequentie eens per drie weken
Opleidingsdagen:
Noord
Zuid
Oost
West
18 september
6 maart
4 maart
2 oktober
6 november
27 maart
25 maart
20 november
Eigen bijdrage:
Noord
Zuid
Oost
West
bij 10-14 deelnemers
€ 410,00
€ 555,00
€ 555,00
€ 570,00
bij 15 deelnemers
€ 360,00
€ 480,00
€ 480,00
€ 490,00
Locatie:
Noord: Biblionet Drenthe / Assen
Zuid: Cubiss / Tilburg
Oost: Rijnbrink Groep / Arnhem
West: ProBiblio e.o. / Hoofddorp e.o.
NB Alle data en locaties zijn onder voorbehoud van onvoorziene omstandigheden.
Wijzigingen worden tijdig aan de deelnemers gecommuniceerd.
Deelnemers:
10-15 deelnemers (waarbij 1 per basisbibliotheek, tenzij er een plek over is)
Bij minder dan 10 deelnemers worden regio’s samengevoegd of de opleiding geannuleerd.
Werving:
Via PSO’s, bibliotheken en Biebtobieb groep
Aanmelden:
Voor 1 maart 2014 via aanmeldingsformulier of online.
20
Kijk op www.debibliotheekopschool.nl voor de link.
Soms nemen we naar aanleiding van je intekenformulier contact op voor een telefonisch
gesprek van ongeveer 15 minuten. Dit om te voorkomen dat de opleiding en je verwachtingen
niet op elkaar aansluiten. We veronderstellen dat je de documenten uit de toolkit van de
Bibliotheek op school kent.
update februari 2014
Aanbod van cursussen train-de-trainer
1. Open Boek
De train-de-trainer Open Boek wordt gegeven door Jos Walta en is bedoeld voor hbo bibliotheekmedewerkers. Na
afronding van de opleiding zijn de deelnemers opgeleid om de volledige cursus Open Boek aan leerkrachten te geven.
Die cursus leidt leerkrachten op tot leescoördinator. Hij kan ook gegeven worden aan scholen die geen de Bibliotheek
op school hebben. Elke PSO heeft een overzicht van getrainde Open Boek trainers. Zie ook: www.cursusopenboek.nl.
Stichting Lezen is organisator van deze training en deze wordt jaarlijks aangeboden.
Inspiratiedag
Eens per jaar is er een terugkomdag voor trainers die de cursus Open Boek hebben gegeven om ervaringen uit te
wisselen en om de cursus te verrijken en elkaar te inspireren.
2. Werken met de Monitor
In 2012 zijn per provincie twee PSO-medewerkers getraind om een training te verzorgen rond het werken met de
Monitor de Bibliotheek op school. Die training is bedoeld voor leesconsulenten en/of onderwijsspecialisten, zodat zij
goed voorbereid zijn op het introduceren, uitvoeren en terugkoppelen van de Monitor in hun basisscholen. De training/
opfriscursus wordt - bij voorkeur jaarlijks - aangeboden vanuit de PSO, voorafgaand aan het opnieuw openstellen van
de Monitor.
Met behulp van de gegevens uit de Monitor worden interventies gepleegd om het leesgedrag van de kinderen positief
te beïnvloeden, waardoor ze met plezier meer gaan lezen.
Inspiratiedag
In principe is er jaarlijks een landelijke terugkomdag om ervaringen uit te wisselen en ontwikkelingen met elkaar delen.
3. Ouders in de Bibliotheek op school
In 2012 zijn per provincie twee PSO-medewerkers getraind om ouders, die helpen in de Bibliotheek op school, een cursus
21
te geven. Die cursus bestaat uit drie bijeenkomsten waarin zij op een speelse manier basiskennis aangereikt krijgen
over jeugdboeken, hoe kinderen kiezen, hoe je hierbij help etc. Meer informatie over deze cursus voor ouders is op te
vragen bij de PSO’s.
Informeel leren
Naast de trainingen worden er door diverse PSO’s regelmatig bijeenkomsten georganiseerd waarin medewerkers
binnen de Bibliotheek op school met elkaar aan de slag gaan rond een thema. Namen hiervoor zijn kenniscirkels,
kenniskaravaan, werkateliers of werkbrinken. Het doel is kennis en ervaring uit te wisselen en elkaar te inspireren. Op
die manier wordt er na de trainingen informeel met elkaar doorgeleerd. Volg hiervoor de mailingen vanuit de PSO. Zie
ook het schema in bijlage van het Handboek HRM uit de toolkit van www.debibliotheekopschool.nl.
update februari 2014

Download Report