model voor de zorg

© Copyright 2013 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad.
Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt
uitdrukkelijk voorbehouden. Zaterdag, 03 januari 2015
DECENTRALISATIE ZORG
Landgraaf: model voor de zorg
Het is dan eindelijk
toch een feit. De
verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van veel
zorgtaken ligt sinds
1 januari niet langer
meer bij het Rijk
maar bij gemeenten.
Een nog nooit vertoonde
megaoperatie. Hoe
heeft Landgraaf zich
op de decentralisatie
voorbereid?
door Marcel de Veen
„W
e gaan
niet beloven dat er
geen ongelukken gebeuren.
Wel hebben we er alles aan gedaan
om de overgang zo soepel mogelijk
te laten verlopen.”
Harry Leunessen is als PvdA-wethouder Wmo en jeugdzorg in
Landgraaf ruim twee jaar nauw betrokken geweest bij de grote omwenteling in de zorg, die vanaf eergisteren een feit is. Niet langer het
Rijk, maar de 393 gemeenten in Nederland zijn verantwoordelijk voor
het regelen van de jeugdzorg, het
begeleiden van mensen met een
achterstand op de arbeidsmarkt en,
niet op de laatste plaats, de uitvoering van de Wet maatschappelijke
ondersteuning (Wmo).
Leunessen heeft de overtuiging dat
Landgraaf goed beslagen ten ijs aan
de klus begint. Hij krijgt daarin bevestiging vanuit Den Haag, waar de
mega-operatie is bedacht. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft het afgelopen
jaar aan de hand van allerlei criteria
intensief bijgehouden of de gemeenten op koers liggen bij hun voorbereidingen op de omwenteling in de
zorg.
De rapportcijfers voor Landgraaf
springen er uit: de gemeente blijkt
in de voorbereiding uitblinker en
zit bij alle indicatoren in de top. In
de regio Zuid-Limburg, die achttien gemeenten omvat, presteert
niemand beter. Dat hebben ze geweten in Landgraaf. Diverse gemeenten, ook van buiten Limburg,
meldden zich in 2014 bij het bestuurscentrum in Op de Kamp
voor steun en advisering.
De gemeente begint dus, zoals het
er op dit moment uitziet, fris aan
deze marathon. Volgens de wethouder is dat een kwestie van goed
voorbereiden en de juiste partijen
om je heen verzamelen. „We hebben al in een vroeg stadium de koppen bij elkaar gestoken om te bekijken hoe we deze mega-operatie
het beste konden aanpakken. Voor
In Ubach over Worms opende in april
vorig jaar het nieuwe wijksteunpunt Heereveld. Met deze voorziening wil de gemeente Landgraaf zorg voor de toekomst garanderen. foto Bas Quaedvlieg
ons begon 1 januari 2015 feitelijk al
bijna drie jaar geleden, in het voorjaar van 2012. Dat was het moment
dat het Rijk in grote lijnen schetste
hoe het toekomstig zorgbeleid er
uit zou moeten komen te zien.”
Landgraaf intensiveert vanaf dat
moment de contacten met een
veertigtal maatschappelijke organisaties en andere instanties met wie
samen de klus geklaard gaat worden. Denk daarbij aan Mondriaan,
Meander, vervoerders, MEE (ondersteuning mensen met een beperking), Radar, Welsun, bureau Jeugdzorg, de seniorenraad en centra
voor dagbesteding. Werkgroepen
zijn gevormd, taken verdeeld. In
Ubach over Worms is al op 1 april
vorig jaar wijkpunt Heereveld open-
gegaan. Daar kunnen de mensen terecht voor advies, dagbesteding of
om elkaar te ontmoeten. Het vormt
de proeftuin voor de andere wijkpunten die vanaf nu actief zijn in
Nieuwenhagen (De Dormig en de
harmoniezaal) en Schaesberg (Calshof). Bovendien kunnen mensen
die daaraan behoefte hebben een
beroep doen op de wijkteams in de
drie Landgraafse kernen.
Dat de zorg op de schop moet, onderschrijft Leunessen. De kosten
zijn in de afgelopen tien jaar meer
dan verdubbeld tot bijna negentig
miljard euro.
Het wordt allemaal anders en dat
zal ondanks alles ook in Landgraaf
wennen worden, waarschuwt de
wethouder. „De aanspraak op zorg
en ondersteuning is minder vanzelfsprekend. De gemeente gaat na wat
bewoners zélf, of met hulp van hun
omgeving of sociaal netwerk, kunnen doen. Solidariteit tonen is iets
anders dan blind uitdelen.” Hij
haast zich daarbij te zeggen dat wie
echt niet zonder professionele ondersteuning kan, mag (blijven) rekenen op de hulp van de gemeente.
Wat houdt de decentralisatie van
de zorg nou voor een gemeente in?
Het is goed om daarbij enkele kengetallen van Landgraaf te weten.
Op een inwonertal van ruim 37.000
mensen telt de gemeente alleen al
2442 personen die aanspraak maken op Wmo-begeleiding. Dat zijn
er ruim achthonderd meer dan
voorheen. Daar komen de cliënten
van de jeugdzorg en mensen met
een grote achterstand op de arbeidsmarkt nog bij. En al die zorg moet
verleend worden terwijl het budget
voor de gemeenten voor nieuwe taken 25 procent lager komt te liggen
dan voorheen. De korting op hulp
bij het huishouden bedraagt maar
liefst 40 procent.
Ondanks al die opgaven in het
vooruitzicht zit Harry Leunessen
niet met het zweet in de handen.
„De structuur staat stevig, we hebben vertrouwen in onze aanpak. Inderdaad, het moet allemaal gebeuren met minder geld en er zijn
meer taken. Maar het kan. Door
het op een andere, slimmere manier te organiseren.”