Prikkelbare-darm-syndroom Wat is een prikkelbare darm Voor sommige darmklachten die langdurig aanhouden of steeds terugkomen, is geen lichamelijke oorzaak te vinden. Men spreekt dan van een prikkelbare darm. Dit wordt ook wel een ‘spastisch colon’ of het ‘irritable bowel syndrome’ genoemd. Een prikkelbare darm geeft wel klachten, maar kan geen kwaad. Wat zijn de verschijnselen De klachten zijn wisselende van aard. U kunt last hebben van ten minste één van de volgende verschijnselen: • buikpijn • opgeblazen buik, last van winden • onregelmatige ontlasting in de vorm van verstopping, diarree of een afwisseling van beide • slijm bij de ontlasting Hoe de klachten verlopen is niet te voorspellen. Sommige mensen houden jarenlang klachten, in de ene periode meer dan in de andere. Soms zijn de klachten helemaal weg. Hoe ontstaat het Hoe de klachten van een prikkelbare darm ontstaan is niet duidelijk. 1 2 3 4 5 6 veranderd voedingspatroon doorgemaakte darminfectie (langdurig) antibiotica gebruik buikoperatie stress en spanning tot slot Advies is probeer na te gaan wanneer de klachten zijn begonnen en waar uw klachten mee samenhangen. Het kan helpen enkele dagen of weken een voedseldagboek bij te houden. Noteer waar en wanneer u klachten heeft, waar u op dat moment mee bezig was, en waar u over aan het denken was en wat u gegeten heeft. Met behulp van het dagboek wordt soms duidelijk waar de klachten mee samenhangen. 1. veranderd voedingspatroon S P EC I AL IS TE N IN M ENS E NW E RK Ons voedingspatroon is in de loop van de tijd erg veranderd. We zijn steeds meer kant en klare producten en snacks gaan gebruiken en minder vezelrijke voeding gaan eten. Als volgt enkele tips : • probeer regelmatig te eten, drie hoofdmaaltijden en een tussendoortje • eet vezelrijke voeding, goede afwisseling tussen (volkoren) pasta, aardappelen en volkorenbrood. Grove granen zoals grof volkorenbrood en muesli kunnen de klachten verergeren • neem twee stuks fruit per dag (niet meer). Wees voorzichtig met citrusvruchten, deze kunnen klachten veroorzaken • eet elke dag verse groente, rauwkost is erg ge zond maar kan soms de klachten verergeren • drink voldoende, twee liter per dag • alcohol, melk, light producten, suiker en kunstmatige zoetstoffen kunnen soms klachten geven • wees voorzichtig met kant en klare producten, sausen en soepen • goed kauwen en rechtop zitten • de tijd nemen voor de maaltijd en even ‘natafelen’, voor een goede vertering • vezels die in fruit zitten zorgen voor een optimale darmwerking. Een half uur voor de warme maaltijd fruit eten kan zorgen voor een betere vertering • koolsoorten, ui, prei en knoflook kunnen klachten geven • vermijdt koolzuurhoudende dranken • cafeïne en theïne (koffie en theedranken) kunnen klachten verergeren Door een voedsel-klachten-dagboek bij te houden kunt u ontdekken welke voedingsmiddelen u beter kunt vermijden. 2. doorgemaakte darminfectie Soms houden mensen klachten van een prikkelbare darm na een doorgemaakte infectie. De klachten ontstaan dan doordat de darmflora zich na de infectie zich niet meer volledig hersteld, waardoor de darm niet meer optimaal functioneert. Een evenwichtige en vezelrijke voeding kunnen de darmflora weer herstellen, ook het gebruik van probiotica kunnen hier aan bijdragen. Deze probiotica zijn verkrijgbaar in capsules bij de drogist en in de supermarkt waar ze verwerkt zijn in yoghurt, bijvoorbeeld Vifit en Activa. 3. (langdurig) antibiotica gebruik Antibiotica is een geneesmiddel wat schadelijke bacteriën doodt, maar helaas worden ook de goede bacteriën die wij nodig hebben voor een goede darmwerking gedood. Dit is ook de reden dat patiënten tijdens antibiotica kuur diarree krijgen, deze diarree verdwijnt weer na het stoppen van de antibiotica. Soms blijven de klachten bestaan. Om de darmflora weer te herstellen gelden dezelfde adviezen als bij een doorgemaakte darminfectie. 4. buikoperatie Na een buikoperatie kunnen er verklevingen ontstaan. Deze verklevingen kunnen buikpijnklachten en een veranderd ontlastingspatroon veroorzaken. Een gezonde vezelrijke voeding en beweging kunnen verbetering geven. 5. stress en spanning Spanningen kunnen de klachten oproepen of verergeren. Soms zijn mensen zich er niet van bewust dat iets spanning oplevert. Als uw darmen weer opspelen, ga dan na of dit misschien een signaal is. Prikkelbare-d arm-s yndroom | pagina 2 Kijk eerst of u (eventueel met behulp van een dagboek) kunt herkennen op welke spanningsmomenten u buikpijn krijgt. Bekijk daarna welke maatregelen u kunt nemen om de spanning te verminderen. Praat erover met iemand die u goed kent en misschien ook uw spanningsmomenten herkent. Wanneer u zich zorgen maakt over uw darmen, kan dat er toe bijdra gen dat de klachten opspelen, aanhouden of verergeren. Zo ontstaat een vicieuze cirkel. Probeer over uw zorgen te praten. Dat geeft meer duidelijkheid en lucht vaak op. Leer uzelf vaardigheden aan waarmee u beter met stress kunt omgaan, bijvoorbeeld door ontspanningsoefeningen. Een yogacursus is hierbij een goed hulpmiddel. U leert u niet alleen ontspannen, u krijgt bovendien een betere beheersing van uw eigen lichaam. Dit kan u in tijden van acute pijnklachten goed van pas komen. 6. Tot slot • warmte kompressen (warmwaterzak of kruik) op de buik kan u helpe n ontspannen bij acute klachten • vrouwen die hun maandelijkse menstruatieperiode hebben, ondergaan enkele veranderingen in hun hormonale huishouding. Dit kan een negatief effect hebben op de klachten. • neem altijd contact op met uw huisarts bij bloedverlies, onbe doeld gewichtsverlies en koorts • zorg voor voldoende lichaamsbeweging • er zijn geen medicijnen die de prikkelbare darm genezen. Wel zijn er medicijnen die de ontlasting zachter maken of (bij diarree) indikken. Bespreek dit met uw arts. Aanvullend informatiemateriaal • de folder Prikkelbare Darm Syndroom en de folder Voeding bij maag darm lever aandoeningen uitgegeven door de Maag, Lever, Darmstichting, is ook op de website van deze stichting te downloaden. • de Eettabel waarin u kunt vinden welke voedingsmiddelen voedingsvezels bevatten. Is te bestellen bij het Voedingscentrum of te koop bij het Informatiepunt Zorg Spaarnepoort in de centrale hal van het Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp. Adressen: Maag Lever Darm Stichting postadres: Postbus 800, 3800 AV Amersfoort bezoekadres: Stationsplein 123, 3818 LE Amersfoort (033) 752 35 00 website: www.mlds.nl e-mail: [email protected] infolijn: 0900 20 25 625 (€ 0,15 p.m.) bereikbaar op: maandag, woensdag en donderdag van 10.00 – 14.00 uur e-mail infolijn: [email protected] Prikkelbare Darm Syndroom Belangenvereniging, (PDS Belangenvereniging) postbus 2597, 8901 AB Leeuwarden website: www.pdsb.nl e-mail secretaris: [email protected] ledenadministratie: [email protected] Prikkelbare-d arm-s yndroom | pagina 3 Telefoonnummer: PDSB-aangelegenheden: (088) 737 4666 bereikbaar op: maandag van 14.00 – 18.00 uur, dinsdag van 19.00 – 21.00 uur, woensdag van 19.00 – 21.00 uur, donderdag 14.00 - 16.00 uur Stichting Voedingscentrum postbus 85700, 2508 CK Den Haag (070) 306 88 88 website: www.voedingscentrum.nl Vragen Als u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft, dan kunt u altijd contact opnemen met de Line Meinsma, MDL verpleegkundige Spaarne Ziekenhuis bereikbaar op maandag en donderdag (023) 890 73 56 of (023) 890 71 24 of via de email: [email protected] Algemene adresgegevens Spaarne Ziekenhuis: Algemeen nummer: (023) 890 89 00 Postadres: Postbus 770, 2130 AT Hoofddorp Internet: www.spaarneziekenhuis.nl E-mail: [email protected] Locatie Hoofddorp Spaarnepoort 1, 2134 TM Hoofddorp Alle voorzieningen Locatie Heemstede Händellaan 2A, 2102 CW Heemstede Dagbehandeling en poliklinieken © Spaarne Ziekenhuis | eindredactie: Patiëntenvoorlichting | Foldernummer DSZ. 301| juli 2014 Prikkelbare-d arm-s yndroom | pagina 4
© Copyright 2024 ExpyDoc