Bijeenkomst vakcoördinatoren (pdf)

PROGRAMMA (AALST)
BIJEENKOMST
VAKCOÖRDINATOREN
NEDERLANDS
April 2014
• Inleiding
- rondleiding OLC
• Voorstelling
vakgroep/school ideeën uit de ontvangende
school
• PB
• Intervisie
• Nieuws
• Koffie
PROGRAMMA (SINT-NIKLAAS)
uit het vakgebied
op het einde …
PROGRAMMA (OUDENAARDE)
• Inleiding
• Focus: TIO-schrijven
door
Berkenboom Sint-Niklaas
• Intervisie
• Nieuws
uit het vakgebied
• Voorstelling
vakgroep - ideeën ontvangende school
• PB
• Koffie
• Intervisie
• Nieuws
uit het vakgebied
DOELSTELLINGEN?
• Contact
PB-VC, VC-VC
• Informatie
delen
• Ondersteuning VC
WWW.DAGVANDEPOEZIE.BE
2013-2014 / 2014-2015
AANDACHTSPUNT
• November
•
2013: literatuuronderwijs
April 2014: productieve vaardigheden (spreken/
schrijven)
• November
kijken) • April
2014: receptieve vaardigheden (lezen/luisteren/
2015: taalbeschouwing
• Volgende
schooljaren: digitale didactiek, evaluatie, motiveren
• werking
vakgroep
• vakinhoudelijk
SPREKEN EN SCHRIJVEN
PERIODIEKE PEILING DERDE GRAAD- SPREKEN SOLLICITATIEGESPREK (2010)
PERIODIEKE PEILING DERDE GRAAD- SPREKEN SOLLICITATIEGESPREK (2010)
• Correctiecriteria?
• Inhoudelijk
• Taal
• verstaanbaarheid, standaardtaal, cohesie, woordenschat
vlotheid
en
SPREKEN - WAT WETEN WE?
•
Leerkrachten: ‚spreekvaardigheid = moeilijk onderwijsbaar en evalueerbaar’
•
Integratie van evalueren en leren = bevorderlijk voor spreekprestaties
•
•
leerlingen denken na over criteria voor beoordeling •
leerlingen = betrokken in de daadwerkelijke beoordeling van hun eigen
prestaties of die van andere leerlingen.
Onderzoek Heuves (1998): leerlingen kunnen even betrouwbare oordelen vellen
als leerkrachten
•
uitgewerkte criteria en beoordelingswijzers!
SPREKEN - WAT WETEN WE?
!
•
Herhaling van spreektaken (met variaties) blijkt positieve
effecten te hebben op de kwaliteit (Bygate, 2009).
SPREKEN - DIDACTIEK
• OVUR-procedure
• Gevarieerde
spreektaken
!
•
Weinig onderzoek!
SPREKEN - DIDACTIEK BEOORDELEN
Inhoud (Zijn de noodzakelijke inhoudelijke elementen
aanwezig?)
!
Doel- en publieksgerichtheid
!
Organisatie van informatie
!
Vormkenmerken en -conventies
• presentatie, debat, probleemoplossend
groepswerk,
rollenspel, discussie, telefoongesprek …
SPREKEN - DIDACTIEK BEOORDELEN
Duidelijkheid
Correctheid
Aantrekkelijkheid
Gepastheid
ALTERNATIEVE
PRESENTATIEVORMEN
EEN LEERLIJN SPREKEN? SPREKEN IN DE
LEERPLANNEN
• posterpresentatie
• Document
voor de vakgroep
• Werkdocument
voor de vakgroep
• kleuren
• opdrachten, handboek
• presentatie
• pecha
op een blog (screencast)
kucha
• prezi
…
• lokaalpresentatie
• portfoliopresentatie
SCHRIJVEN - EEN MOEILIJKE
VAARDIGHEID?
SCHRIJVEN - WAT WETEN WE?
• Informatie-
en communicatiemaatschappij: belang van
schrijfvaardigheid!
• Moeilijke
• Veel
vaardigheid
leerlingen halen niet het niveau van de eindtermen (<->
spreken)
Ideeën genereren/selecteren
Ideeën in talige vorm gieten
Talige vormen structureren
Rekening houden met conventies, medium, regels en
afspraken
• Rekening houden met doel en publiek (afwezige lezer)
•
•
•
•
TEKSTEN VAN JONGEREN PROBLEMEN
Gebrek aan samenhang, structuur en coherentie
Gebrekkige verwoording van ideeën (geschreven mondelinge
taal, verkeerde of eenzijdige woordkeuze, ongepaste
taalvariëteit…)
• Ontbrekende informatie en verbindingen
• Spellingfouten
• Onvoldoende respect voor conventies genre en medium
TEKSTEN VAN JONGEREN PROBLEMEN
•
•
• Reactie
KRACHTIG
SCHRIJFONDERWIJS?
•
Complete schrijfopdrachten
• schrijven voor een publiek met een doel, rekening
houdend met conventies en structuur
• onderwerp, doel, publiek, vorm, motiverend, relevant
SCHRIJVEN - BEOORDELEN
•
!
Procesgerichte aanpak: schrijven als proces (plannen,
uitvoeren, reviseren)
• Feedback en actieve ondersteuning
•
!
(Bron: OBPWO-rapport “Vorderingen van leerlingen”, Van den Branden et al., 2011)
van leerkrachten?
•
Criteria vooraf expliciteren!
•
Waaraan moet het product voldoen? Link met het schrijfdoel?
•
Beoordelingswijzer = gids tijdens het schrijven!
Actieve ondersteuning
• Vooraf: brainstormen over onderwerp, voorkennis oproepen, motiveren, ideeën
verzamelen, taal oproepen, modelleren
• Tijdens: feedback geven op product dat ontstaat (eerste versie)
• Na: Terugblikken op producten en proces; analyseren van goede voorbeelden en van
mogelijke fouten
SCHRIJVEN - BEOORDELEN
• Leerlingen
betrekken bij de beoordeling
Leerlingen krijgen respons terug van echte lezer (blogs, emails,
brieven, recensies ….)
• Leerlingen discussiëren samen over kwaliteit van diverse
producten en bepalen criteria van beoordelingswijzer
• Teksten worden nagelezen door andere leerlingen
• Zelfevaluatie: portfolio
•
EEN LEERLIJN SCHRIJVEN? SCHRIJVEN IN DE
LEERPLANNEN
• Document
voor de vakgroep
• Werkdocument
voor de vakgroep
• kleuren
• opdrachten, handboek
SPELLING? BONSET (2010)
Link met taalbeschouwing
Leer leerlingen hun teksten te reviseren en redigeren en
daarbij aandacht te besteden aan spelling en interpunctie;
FASE IN HET SCHRIJFPROCES: PUBLICEREN
• Leer leerlingen gebruik te maken van digitale en andere
hulpmiddelen voor het spellen;
• Gebruik bij het leren spellen van de werkwoordsvormen
algoritmes, en blijf er aandacht aan besteden voor de
leerlingen die het nodig hebben
•
•
SCHRIJVEN - INSPIRATIE?
• Leerlijn: een
zakelijke mail (schrijfkansen!)
• Voorbeeld: een
zakelijke brief
• Voorbeeld: sollicitatiebrief
…
• Schrijfkaders
en -gesprek
SCHRIJVEN - ZAKELIJKE BRIEF
• Uitgewerkt
• Fase
voorbeeld (in de les): www.dagvandepoezie.be
1: observeren
• Voorbeeld
leerkracht (=model)
• Alternatief: analyse
• Fase
voorbeelden
II: analyse opdracht
• Publiek, doel, inhoud
• Opmerking: keuze
INTERVISIE (1)
SCHRIJVEN - ZAKELIJKE BRIEF
• Fase
III: schrijven (en herschrijven)
• Criteria
• Extra
voorbeelden
• Schrijftips
• Fase
IV: peerevaluatie, herschrijven
• Fase V: herschrijven, publiceren
NIEUWS UIT HET VAKGEBIED
• Uitdagingen?
• Vaststellingen?
• Knelpunten?
• Document
met ‚belangrijke data’
NIEUWS UIT HET VAKGEBIED
NIEUWS UIT HET VAKGEBIED
• Nascholing
• Volgend
schooljaar: bijeenkomst voor leerkrachten
Nederlands die lesgeven in ‚technieken’ (=2 uur Nederlands
per week)
graad)
• Volgend
taalbeschouwing n.a.v het nieuwe leerplan (tweede
schooljaar (individueel of team)
• [email protected]