Jaarverslag 2013

Jaarverslag 2013
Inhoud
Voorwoord ............................................................................................................... 3
1.
Bestuur & Toezicht ....................................................................................... 4
2.
Politieke lobby & Belangenbehartiging ....................................................... 5
Inkomen......................................................................................................... 5
Gezondheid ................................................................................................... 7
Wonen en Mobiliteit ....................................................................................... 9
Participatie ................................................................................................... 10
3.
Communicatie en Marketing ...................................................................... 14
4.
De vereniging .............................................................................................. 18
5.
Bijlagen ....................................................................................................... 19
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant .................................. 20
Geconsolideerde jaarcijfers ......................................................................... 21
Kerngegevens ............................................................................................. 22
2
Voorwoord
Voor u ligt een impressie van opnieuw een bewogen jaar, waarin we hard werkten
om de vereniging ANBO verder te verstevigen. Onze democratie verder te
verbeteren. Onze invloed en zichtbaarheid te vergroten – onder andere via ons
spiksplinternieuwe magazine. En onze dienstverlening aan leden verder uit te
breiden. Natuurlijk zorgden we ervoor dat ons ledental stabiel bleef. Een ongelofelijke
prestatie in deze individualiserende wereld.
Vereniging
De gewenste directe verenigingsdemocratie werd in 2013 een feit: na de werving en
selectie van ruim 50 kandidaten werden in juni 25 leden voor de nieuwe Ledenraad
verkozen door onze eigen leden. Ook trad het landelijk bestuur terug, en is de eerste
Raad van Toezicht geïnstalleerd. Verder zijn grote stappen gezet met de
regionalisering: maar liefst vier regiokantoren openden hun deuren, onder leiding van
vier regiocoördinatoren en drie regioadministrateurs.
Lobby en invloed
Twee belangrijke lobbyonderwerpen speelden de hoofdrol in 2013: de toekomst van
het pensioenstelsel en de hervorming van de langdurige zorg. In beide thema’s is het
niet alleen gelukt om tot op hoog niveau als deskundige geaccepteerd te worden,
maar ook om een stempel te drukken op de (voorlopige) uitkomst van de discussies.
Het scheiden van wonen en zorg, woonvoorzieningen en woningvoorraad, eigen
bijdragen in de AWBZ en Wmo, veiligheid in en om de woning en de algehele doch
volwaardige participatie via de diverse voorzieningen stonden als onderwerp hoog op
de agenda. We organiseerden inspirerende, goedbezochte werkontbijten; de start
van een reeks die de komende jaren wordt voortgezet.
Zichtbaarheid, betaald en onbetaald
Als een van de weinige belangenverenigingen in Nederland is het ons gelukt ons
ledental te stabiliseren. Door de inzet van betaalde en onbetaalde publiciteit zijn we
daarin geslaagd. We zijn groot en sterk met buitengewoon loyale leden. ANBO is
bovendien de enige seniorenorganisatie, die zich niet alleen inzet voor de huidige,
maar ook voor de toekomstige generatie senioren. Onze belangenbehartiging, onze
collectieven met betrekking tot zorg en energie en natuurlijk onze Belastingservice
bleken goede triggers voor een lidmaatschap.
Opnieuw braken we records: 6.100 keer verscheen ANBO in de media, gebaseerd
op maar liefst 280 nieuws- cq. persberichten. We ontvingen 676.128 unieke
bezoekers op www.anbo.nl, een stijging van 43,2 procent ten opzichte van 2012.
Onze huisstijl is ververst en verfrist. En we hebben een fantastisch nieuw magazine,
dat bijzonder goed gewaardeerd wordt door onze leden.
Ik ben trots op onze lerende organisatie en kijk met veel
plezier uit naar het volgende jaar.
Liane den Haan
Directeur-bestuurder ANBO
3
1. Bestuur & Toezicht
ANBO wil haar achterban verder mobiliseren en de inbreng van de leden vergroten.
Daarom is in 2012 gekozen voor een nieuw bestuursmodel, dat het beste recht doet
aan een moderne, slagvaardige en democratische belangenorganisatie. Daarbij
worden bestuurlijke en uitvoerende taken gescheiden. De nieuwe
verenigingsdemocratie wordt vormgegeven door drie nieuwe organen, die op 4 juli
2013 geïnstalleerd zijn:



De Ledenraad is de opvolger van de Verenigingsraad;
De Raad van Toezicht;
De directeur-bestuurder.
Deze nieuwe verenigingsdemocratie is vastgelegd in nieuwe reglementen en
statuten, die de Verenigingsraad al in november 2012 goedkeurde.
Ledenraad
De Ledenraad is de algemene vergadering van de vereniging. De raad stelt het
meerjarenbeleidsplan vast, keurt de jaarrekening goed en stelt bijvoorbeeld de
contributie vast. Het orgaan wordt direct door de ANBO-leden gekozen. De
Ledenraad bestaat uit:


25 gekozen leden;
Vivian Boelen, die als onafhankelijke voorzitter optreedt.
De Ledenraad komt twee keer per jaar bijeen en wordt om de vier jaar herkozen; de
volgende verkiezing vindt in 2017 plaats.
Raad van Toezicht
Effectief toezicht houden op het bestuur, dat is de belangrijkste taak van de Raad
van Toezicht. Zo moet de Raad van Toezicht alle strategische beslissingen van het
bestuur goedkeuren. Per 4 juli 2013 trad de Raad van Toezicht in functie.
Oprichting ‘Stichting ANBO Support’
De commerciële activiteiten van ANBO en de inkomsten daaruit nemen toe. Daarom
heeft het landelijke bestuur op 4 juli 2013 de Stichting ANBO Support opgericht. In
deze stichting wordt de btw-vrijstelling en vennootschapsbelasting veiliggesteld. De
directeur-bestuurder en de Raad van Toezicht staan aan het roer – in dezelfde
functie als bij de vereniging ANBO.
Opzegging lidmaatschap FNV
Per 31 december 2012 heeft ANBO het lidmaatschap van de FNV opgezegd. De
visies en praktische invulling liepen uiteindelijk te ver uiteen. Wel is de ANBOdienstverlening aan FNV-leden tot en met 31 maart 2013 voortgezet.
4
2. Politieke lobby & Belangenbehartiging
In de belangenbehartiging lag de nadruk in 2013 vooral op twee politieke trajecten,
die sterk met elkaar verweven zijn: de aanpassing van de Wmo en de transitie van
AWBZ naar WLZ. We reageerden, maar anticipeerden vooral op ontwikkelingen die
onze achterban raken. De afdeling Belangenbehartiging voert in Den Haag de
ANBO-lobby over de thema’s:
 inkomen;
 gezondheid;
 wonen;
 mobiliteit;
 participatie en
 internationale betrokkenheid.
Daarnaast is in Brussel de internationale lobby voortgezet.
Inkomen
AOW en samenwonen
De Sociale Verzekeringsbank (SVB) kan AOW’ers die veel tijd samen doorbrengen,
maar wel een eigen huis hebben, als ‘samenwonend’ zien. Met kans op een forse
boete en een lagere AOW.
Ook in 2013, na inmiddels acht jaar op het dossier actief te zijn geweest, lobbyde
ANBO voor meer objectieve regels. 6.000 ANBO-leden ondersteunden een petitie
die wij aan de Tweede Kamer hebben aangeboden.
Met resultaat. Staatsecretaris Klijnsma heeft de regels voorjaar 2014 aangepast.
Overbruggingsregeling AOW-inkomensgat
De AOW-leeftijd ging per 1 januari 2013 versneld omhoog naar 65 jaar en één
maand. Hierdoor konden mensen met een VUT-uitkering of prepensioen, die bij 65
jaar stoppen, in een inkomensgat terechtkomen. De overbruggingsregeling in het
regeerakkoord hiervoor is dankzij een intensieve ANBO-lobby uitgebreid naar
andere groepen vroeggepensioneerden.
Aanvullende pensioenregelingen
Ook in 2013 volgde ANBO de voorstellen voor nieuwe pensioenregelingen op de
voet. We toetsten ze en lobbyden voor verbeterpunten. Bijvoorbeeld via
persberichten, brieven, position papers en persoonlijke gesprekken met betrokken
Eerste en Tweede Kamerleden, ambtenaren en organisaties. Twee omvangrijke
voorstellen stonden centraal:
 de verlaging van het opbouwpercentage voor pensioenopbouw naar 1,75
procent.
Mede dankzij de lobby is het voorstel niet door de Eerste Kamer gekomen;
 Nieuwe regels voor aanvullende pensioenen: ANBO is nauw betrokken
geweest bij de totstandkoming van dit voorstel, waarmee ons
pensioenstelsel meer transparant wordt.
5
ANBO-ontbijten
In 2013 zijn voor het eerst twee ANBO-ontbijten georganiseerd over de speerpunten
van ons beleid. Doel van de bijeenkomsten is om samen met deskundigen,
wetenschappers en politici van gedachten te wisselen over actuele, politieke issues.
Op 26 maart 2013 vond het eerste ANBO Pensioenontbijt plaats, op 3 oktober 2013
gevolgd door het eerste ANBO Zorgontbijt plaats, beiden in Sociëteit De Witte in Den
Haag. De ontbijten krijgen in 2014 hun vervolg.
Medezeggenschap gepensioneerden
In 2013 stonden twee ontwikkelingen centraal. Ten eerste de Wet versterking
bestuur pensioenfondsen (Wvsb), waarvoor ANBO deelnam aan consultatieronden
voor belanghebbende partijen. De Wvsb is op 1 juli 2014 in werking getreden.
Ten tweede is ANBO doorgegaan met de uitrol van ANBO-vertegenwoordigers in
deelnemersraden van pensioenfondsen. In 2013 zijn vijf ANBO-leden benoemd: één
lid in Bedrijfstakpensioenfonds Schilders, één lid in Bedrijfstakpensioenfonds
Schoonmaak en drie leden bij het ABP. In mei 2013 startten we de werving voor
vertegenwoordiging in bedrijfstakpensioenfonds PNO Media. Ook is er gelobbyd bij
grote pensioenfondsen, zoals PGGM. Het resultaat hiervan: nieuwe afspraken over
samenwerking en communicatie naar deelnemers van de fondsen.
Koopkracht
De koopkracht van gepensioneerden is volgens het CBS in 2012 voor de derde keer
op een rij gedaald; dit keer met 1,2 procent. Reden voor ANBO om de lobby over de
koopkrachtverdeling in 2013 te intensiveren, met als insteek: een verdeling naar
draagkracht en extra aandacht voor de zorgvraag bij ouderen. We hebben met
diverse Kamerleden en beleidsambtenaren gesproken. En met succes: minister
Asscher gaf in maart 2013 toe de koopkrachteffecten van een aantal (kwetsbare)
doelgroepen te laten doorrekenen. Dit onderzoek verscheen in september, maar gaf
een onjuist beeld van de inkomens- en vermogenspositie van senioren. Alleen al
omdat het over de periode vóór 2010 ging. Daarom voert ANBO in 2014 zelf een
koopkrachtonderzoek onder leden uit.
6
Gezondheid
ANBO wil dat senioren hun leven zelf kunnen invullen - ook als ze een lichamelijke
beperking of een chronische ziekte hebben. Zorg en ondersteuning moeten daarom
voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn, en aansluiten op de zorgvraag. Zo lang
mogelijk zelfstandig wonen helpt bovendien om langer actief mee te kunnen doen
aan de maatschappij.
Kernboodschappen van de lobby:





Stimuleren van eigen initiatieven tegen ‘verschraling’ van de AWBZ-zorg.
Kwaliteit van zorg, financiering en betere betaalbaarheid staan centraal;
Eigen regie is de basis van de zorgverlening, waarbij ICT een steeds
belangrijkere rol speelt;
‘Ontschotting’ van de AWBZ, Wmo en Zvw. Kortom, meer samenhang in het
zorgaanbod;
Financiering van zorgaanbieders op gezondheidswinst;
Meer samenwerking tussen de decentraliserende AWBZ-terreinen en de
Wmo;
Langdurige zorg (hervorming Wmo en AWBZ)
In de lobby zijn in het voorjaar 2013 alternatieve voorstellen voor de
hervormingsvoorstellen in de langdurige zorg ontwikkeld. Deze bood ANBO - samen
met een aantal andere partijen in juni 2013 aan de bewindspersonen en Tweede
Kamerleden aan. Verder nam ANBO deel een Tweede Kamerhoorzitting over de
hervorming van de langdurige zorg. Ook deden we mee aan een consultatieronde
van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport (VWS) over de Wmo 2015.
Daarnaast voerde directeur-bestuurder Liane den Haan in 2013 veel gesprekken met
staatssecretaris Van Rijn en zijn ambtenaren.
De lobby werpt vruchten af: uit het wetsvoorstel Veranderingen in de Wmo, dat 14
januari 2014 bij de Tweede Kamer is ingediend, zijn verschillende door ANBO
vastgestelde ‘pijnpunten’ weggehaald.
Kwaliteitskader zorg
De kwaliteit van leven en het welzijn van ouderen vormen de prioriteiten in betere,
langdurige zorg. Langdurige zorg moet uitgaan van de behoefte van de cliënt, en niet
van het aanbod van de zorgprofessional. Dat staat in het Europese Kwaliteitskader
voor Langdurige Zorg, dat directeur-bestuurder Liane den Haan in februari 2013
overhandigde aan staatssecretaris Van Rijn van VWS. De staatssecretaris reageerde
enthousiast op de aanbevelingen.
Scheiden wonen en zorg
Door het beperken van de toegang tot instellingszorg blijven mensen langer
zelfstandig wonen. Nu is er een tekort van 84.000 seniorenwoningen, waarvan de
helft ook geschikt zou moeten zijn voor zorg op afroep. Uit het ANBO7
ledenonderzoek van juli 2013 blijkt dat 87 procent van de senioren graag zelfstandig
wil blijven wonen.
Over dit onderwerp heeft ANBO diverse gesprekken gevoerd met zorgaanbieders en
spraken wij op twee congressen: ‘Indicatiestelling AWBZ zorg’ en ‘Scheiden wonen
en zorg’. We hielden hier een presentatie over de gevolgen van het scheiden van
wonen en zorg. In september heeft ANBO tijdens een internationale workshop in
Ankara een presentatie gegeven over de transitie van het Nederlandse zorgstelsel,
waarbij financiering en zelfstandig wonen kernthema’s waren.
E-health, VitaValley en Wehelpen.nl
ANBO heeft zich in 2012 aangesloten bij VitaValley, een zorginnovatienetwerk dat de
kwaliteit van leven van ouderen, chronisch zieken en gehandicapten wil verbeteren.
Samen met een aantal zorgverzekeraars en maatschappelijke organisaties, startte
VitaValley de website Wehelpen.nl: een onlinemarktplaats voor het vragen,
aanbieden en organiseren van hulp.
Ouderenmishandeling
ANBO zet zich al jaren in om ouderenmishandeling te voorkomen. Zowel in
Nederland als Europa, waar we deelnamen aan diverse projecten. Het onderwerp is
dan ook opgenomen in het regeerakkoord, met een aanzienlijk bedrag tot en met
2014. Ook zijn we aangesloten bij het actieplan ‘Ouderen in veilige handen’. Dit
omvat tien concrete acties om ouderenmishandeling tegen te gaan, zoals
voorlichting. Zo maakte staatssecretaris Van Rijn van VWS in april 2013 de 35
voorlichters bekend, die zo’n 350 landelijke bijeenkomsten organiseren. Vanuit
ANBO zijn er acht voorlichters aangesloten.
8
Wonen en Mobiliteit
Het tekort aan geschikte seniorenwoningen is geraamd op 84.000. Een uitbreiding
van 44.000 woningen per jaar tot 2021 is nodig om aan de vraag te voldoen. Door de
wijzigingen bij het scheiden van wonen en zorg groeit de behoefte aan geschikte
woningen verder, zo blijkt uit de Monitor Investeren voor de Toekomst 2012.
Bovendien, door de veranderingen in de AWBZ en Wmo moeten ouderen ook langer
thuis kunnen blijven wonen. Hierbij krijgen ze meer eigen regie. In de eerste helft van
2013 heeft ANBO haar visie op het woonthema dan ook aangepast, met als
kernpunten:




Stimuleren van de doorstroming op de woningmarkt, onder andere via het
‘opplussen’ van bestaande woningen;
Impuls geven voor de bouw van seniorenwoningen;
Samenwerken op lokaal niveau: tussen seniorenorganisaties,
zorgaanbieders, gemeenten en woningcorporaties;
Wegnemen van belemmeringen, zoals gemeentelijke vergunningen, voor
bijvoorbeeld mantelzorgwoningen.
In 2013 zijn verschillende gesprekken gevoerd met Tweede Kamerleden over het
stimuleren van de woningmarkt.
Actieplan ouderenhuisvesting
Ook in 2013 heeft ANBO zich hard gemaakt voor het actieplan ouderenhuisvesting.
ANBO stuurde een brief aan de Vaste Kamercommissie voor Wonen & Rijksdienst
met punten van zorg. Eind november 2013 gaf minister Blok aan dat hij de
ontwikkelingen op de voet volgt, maar pas na maart 2014 bekijkt of aanvullende actie
noodzakelijk is. ANBO pleitte ervoor, net als de PvdA en 50Plus, om het actieplan
wel opnieuw op te starten.
Inkomensgrens sociale huurwoningen
In november 2013 nam de Tweede Kamer de PvdA-motie aan om de inkomensgrens
voor sociale huurwoningen van 34.000 euro te verhogen naar 38.000 euro. Volgens
ANBO een tijdelijke oplossing. Wij blijven pleiten voor een betere doorstroming en
meer geschikte woningen voor senioren. Met de nieuwe inkomensmaatregel worden
scheefwonen en de lange wachtlijsten niet aangepakt.
9
Participatie
2013 is het laatste jaar waarin het participatiedossier een apart thema binnen ANBO
vormde. Met ingang van 2014 haken de deelonderwerpen aan bij de overige
lobbythema’s, zoals wonen en gezondheid.. ANBO staat al jaren voor volwaardige
participatie tot op hoge leeftijd, en alle thema’s die wij aanpakken dragen bij aan dat
doel.
Leeftijdsdiscriminatie
ANBO werkt al een aantal jaar tegen leeftijdsdiscriminatie in goederen en diensten,
zoals verzekeringen. Zo weigert een derde van de autoverzekeraars senioren. Wij
spraken hierover met een aantal verzekeraars. Ook lobbyden we weer op Europees
niveau voor een wettelijk verbod op leeftijdsdiscriminatie bij levering van goederen en
diensten. Het lobbyproces ligt momenteel stil, omdat bepaalde landen het verbod
blokkeren. ANBO hoopt dat er na de Europese verkiezingen weer opnieuw over
wordt gesproken.
Arbeidsmarktparticipatie
De werkloosheid onder senioren stijgt, berekende het CBS. Een oudere
werkzoekende heeft ongeveer dertig procent kans om binnen een jaar weer aan het
werk te zijn. ANBO pleit altijd voor een hogere arbeidsdeelname van senioren en
gelijke kansen op de arbeidsmarkt. Ook willen we dat de faciliteiten voor omscholing
verbeteren. Een greep uit de activiteiten:



We bespraken de effecten van het regeerakkoord op ouderen, onder andere
met Tweede Kamerleden in voorbereiding op de begrotingsbesprekingen.
Agendapunten waren bijvoorbeeld: de wijzigingen in het ontslagrecht en de
WW, bezuinigingen in de re-integratiepunten van het UWV en doorwerken na
het 65e jaar;
Er is een projectvoorstel ‘Oud voor jong’ opgesteld. Doelstelling: het
verbeteren van het imago van oudere werknemers. Dat wordt vanaf 2014
uitgevoerd;
We hebben de lobby naar overheid, vakbonden , werkgeversorganisaties en
STAR geïntensiveerd. Agendapunten waren onder andere: cao-afspraken en
nieuwe wet- en regelgeving voor arbeidsparticipatie en ontslagrecht.
Mede dankzij de ANBO-lobby heeft de staatssecretaris aangekondigd dat er extra
budget beschikbaar komt om de arbeidsmarktparticipatie van ouderen te verbeteren.
Diversiteit
Op 27 juni 2013 opende staatssecretaris Van Rijn het eerste symposium voor ‘roze’
ouderenzorg in woonzorgcentrum De Ingelanden. Na de Roze Loper vormde dit de
volgende stap om het begrip voor HLBT-ouderen binnen zorgcentra onder de
aandacht te brengen.
10
Gemeenteraadsverkiezingen
In verband met de gemeenteraadsverkiezingen lanceerde ANBO het manifest
‘Geschikt voor álle leeftijden’, dat naar alle ANBO-afdelingen, netwerken en de
raadsgriffiers van gemeenten is gestuurd. Het manifest behandelt dertien lokale
voorzieningen die prioriteit vereisen: voor alle leeftijden, en senioren in het bijzonder.
Voorzieningen die volgens ANBO optimaal verankerd moeten zijn in het lokale
beleid.
Onderzoek mantelzorg en hulp vragen
Hoe kijken ouderen tegen mantelzorg aan? En wie vragen ze om hulp? Dit
onderzocht de Nationale DenkTank 2013 in samenwerking met ANBO. Bijna de helft
van de ouderen doet geen beroep op mantelzorg, omdat zij denken dat de familie te
druk is om te helpen. Daarnaast zou 44 procent zich tot last voelen als zij hulp
zouden ontvangen van de familie. Een op de vijf ouderen zou de kinderen niet om
hulp vragen als dat nodig is. Op 9 december 2013 presenteerde de DenkTank haar
resultaten aan minister Schippers van VWS.
Internationaal
In verband met de Europese parlementsverkiezingen heeft ANBO het contact met
het Bureau Europees Parlement (BEP) in Nederland geïntensiveerd. Hierbij is een
plan van aanpak voor de interne strategie en communicatie opgesteld. De
voorbereidingen hebben we in samenwerking met AGE Platform Europa opgezet en
krijgen in 2014 zijn beslag.
Blijf Veilig Mobiel
Ouderen en mensen met een beperking veilig aan het verkeer laten deelnemen. Dat
is de doelstelling van het programma ‘Blijf Veilig Mobiel’, waarin tien landelijke
belangenorganisaties onder leiding van ANBO samenwerken.
Het recente project sluit goed aan op de komende veranderingen van de Wet
maatschappelijke ondersteuning (Wmo): burgers moeten langer zelfstandig wonen
en krijgen meer eigen regie over hun leven. Kortom, ook mobiliteit wordt steeds
belangrijker.
Producten van Blijf Veilig Mobiel:
 Keuzewijzer scootmobiel en Keuzewijzer e-bike
Blijf Veilig Mobiel ontwikkelde voor het eerst twee Keuzewijzers: de
keuzewijzer scoormobiel (in samenwerking met Vilans), en de Keuzewijzer ebike, die in samenwerking met BOVAG en de Fietsersbond tot stand kwam.
11

Zebrachecks
Blijf Veilig Mobiel ontwikkelde de ‘Zebracheck’, een handig hulpmiddel om de
veiligheid en toegankelijkheid van een oversteekplaats te toetsen. De
mobiliteitsambassadeurs van Blijf Veilig Mobiel, onder wie tien van ANBO,
hebben ruim vijftig Zebrachecks en twintig meldingen gedaan. Verschillende
lokale media berichtten over de checks, waaronder Omroep West.

Schema individueel mobiliteitsadvies
Het ‘schema individueel mobiliteitsadvies’ biedt handvatten voor (betaalde en
onbetaalde) zorgkrachten in hun contacten met senioren. Dankzij beter
advies kunnen ouderen betere keuzes maken en langer mobiel blijven.

Seniorenproof wegontwerp
In 2012 publiceerde ANBO al de brochures ‘Seniorenproof wegontwerp’ en
‘Seniorenproof wegontwerp Fietsers’. In 2013 brachten de ANBOmobiliteitsambassadeurs deze brochures bij verschillende gemeenten onder
de aandacht. Ze lobbyden zo voor wegaanpassingen en beter onderhoud.
Uitgangspunt is: wat goed is voor senioren, is goed voor iedereen. Naar
aanleiding hiervan hebben diverse gemeenteambtenaren de uitgebreide
‘Publicatie Seniorenproof wegontwerp’ opgevraagd bij CROW, een
onafhankelijke kennisorganisatie op het gebied van infrastructuur, openbare
ruimte en verkeer & vervoer.

Homohetero-alliantie voor Ouderen
Sinds 2008 is ANBO projectleider van de ‘Homohetero-alliantie voor
Ouderen’. Dit project, gefinancierd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap, wordt samen met het Consortium Roze 50+ uitgevoerd.
Roze 50+ bestaat uit de vier belangrijkste organisaties voor ouderen en
homoseksualiteit in Nederland: COC, MOVISIE, Vilans en natuurlijk ANBO.
Het doel is om de leefsituatie, de gezondheid en het welzijn van Roze 50plussers te verbeteren. Daarom rust het programma op drie pijlers:



Zichtbaarheid;
Empowerment van de doelgroep;
Politieke lobby en het sluiten van homohetero-allianties.
Nieuwe website Roze 50+
‘Roze’ ouderen hebben behoefte aan laagdrempelige, virtuele mogelijkheden om
nieuwe contacten op te doen en ervaringen uit te wisselen. Daarom is in 2013 de
website www.roze50plus.nl gerestyled. Naast actueel nieuws en een kennisbank
biedt de site nu ook een besloten community, waar bezoekers actief aan kunnen
deelnemen.
Symposium ‘Roze Ouderenzorg’
In juni 2013 vond in Utrecht - Roze Stad 2013 - het symposium ‘Roze Ouderenzorg’
plaats. De opening werd verricht door staatssecretaris Van Rijn. Het evenement trok
ruim honderd bezoekers. Thema’s waren de acceptatie van homoseksualiteit binnen
de ouderenzorg en de inzet van Roze Lopers.
12
Roze Lopers
De Roze Loper is hét certificaat voor homovriendelijke woon/zorginstellingen en de
thuiszorg. Eind 2012 stond de teller op zestig toegekende Roze Lopers. In 2013
steeg het aantal naar negentig; 35 meer dan de aanvankelijke doelstelling. Een forse
stijging, zeker omdat dit het eerste jaar was zonder financiering van het ministerie
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
50PlusBeurs
Wederom was Roze 50+ in 2013 met een stand aanwezig op de 50PlusBeurs.
Tijdens deze editie werd voor het eerst het nieuwe energiecollectief Pink Energie
gepromoot. Hiermee kunnen leden van Roze 50+ voor een aantrekkelijke prijs
stroom afnemen. Ook dit jaar vonden met het beurspubliek weer bijzondere
gesprekken plaats over homoseksuele senioren. En via de LHBT-quiz werden
bezoekers op speelse wijze geïnformeerd over het thema ‘roze’ ouderen.
Boekpublicatie ‘Stormachtig Stil’
Op 10 november 2013 vond in Den Haag de feestelijke boekpresentatie plaats van
'Stormachtig Stil, levensverhalen van roze ouderen'. Het boek kwam tot stand dankzij
crowdfunding en financiële steun van onder andere Roze 50+. Schrijfster Eveline van
de Putte tekende 27 levensverhalen op van oudere homoseksuele
mannen, lesbische vrouwen, transgenders en biseksuelen. Hieraan deden ook vijf
leden van ANBO mee. Onder de noemer ‘Stormachtig door het land’ volgt in 2014
een boektour langs diverse (Roze Loper-) zorginstellingen, waar de schrijfster een
open dialoog met zorgprofessionals en bewoners aangaat.
Ambassadeurs van Roze 50+ en ANBO Anders
In 2013 steeg het aantal ambassadeurs van Roze 50+ naar 82. Een goede
ontwikkeling, maar het werd steeds lastiger om deze groeiende, landelijke groep
vrijwilligers te begeleiden. Daarom was 2013 het eerste jaar waarin het
ambassadeursnetwerk in regio’s werkte. Er zijn nu zes regio’s: Noord, Noordwest,
Oost, Midden, Zuidwest en Zuidoost. In elke regio functioneren twee Roze 50+ambassadeurs als ‘tandem’; zij vormen de link tussen de ambassadeurs in de regio
en de projectmanagers van Roze 50+. In de pilotregio Noord sluit Roze 50+ aan bij
de netwerkgroepen van ANBO Anders. In 2013 zijn drie klankbordsessies met hen
gehouden; het voornemen is om dit jaarlijks te continueren. ANBO signaleert dat de
aansturing overzichtelijker is geworden en de eigen verantwoordelijkheid van de
leden toeneemt. Zo zijn er al diverse nieuwe lokale ‘roze’ evenementen
georganiseerd.
13
3. Communicatie en Marketing
Public relations
ANBO heeft in 2013 sterk ingezet op zichtbaarheid, zowel reactief als proactief.
Agendasettende activiteiten krijgen steeds meer vorm. Zo doen we maandelijks
(meerdere) onderzoeken, met als doel onze visie en maatschappelijke overtuiging
voor het voetlicht te brengen. Bovendien wachten we niet af, maar reageren we
direct op signalen van stakeholders. Hiermee laten we zien dat we bovenop het
beleid zitten, en sneller, slimmer en beter de belangen van onze leden kunnen
behartigen.
Positionering
Met onze public relations kweken we begrip en interesse bij leden, niet-leden,
politieke organisaties, media en aanverwante belangenbehartigers. We werken aan
een toonaangevende, transparante, betrokken en innovatieve belangenorganisatie.
Daarom komen we met oplossingen en moderne opvattingen: onze taakopvatting is
breder dan de belangen van de huidige ouderen.

We plaatsten 280 nieuwsberichten (tegen 247 in 2012) op www.anbo.nl. De
meeste van deze berichten zijn in meer of mindere mate (als persbericht)
verspreid in de media. Ons profiel is sterk en onze reacties zijn snel;

We haalden 6.100 keer de media, terwijl dit in 2012 5.709 keer gebeurde. We
hebben 690 volgers op Twitter;
De gegevens om onze ANBI-status te behouden zijn geüpdatet. Dit gebeurde
op verzoek van de Belastingdienst;
Er is een teamlid aangenomen om regionale zichtbaarheid vorm te geven.


Interne Communicatie
We hebben veel aandacht besteed aan interne en verenigingscommunicatie. Op
basis van communicatie- en actieplannen zetten we gestructureerd vele middelen in.
Bijeenkomsten, intranet, digitale nieuwsbrieven en speciale uitgaven ondersteunen
zo de nieuwe manier van werken.
14
Huisstijl
Op 21 maart 2013 hebben we de nieuwe huisstijl - logo en doorvertaling gepresenteerd.. Het huisstijlhandboek vormt de basis van ons huisstijlbeleid. Bij de
huisstijloperatie hoorde ook een update van alle brochures en de signing in het pand.
Verder kregen de regio’s op hun regiokantoren eigen briefpapier, banners en andere
huisstijluitingen. Voor diverse regiokantoren hebben we voor verhuismateriaal of
signing gezorgd. Ook bewaken we de nieuwe huisstijl nauwkeurig; afdelingen en
regio’s worden consequent begeleid en waar nodig gecorrigeerd. Verder hebben we
een mooie nieuwe corporate brochure geschreven en uitgedeeld.
Arbeidsmarktcommunicatie
In navolging van de huisstijloperatie ontwikkelden we nieuwe advertenties. Ook
hebben we het personeelshandboek geredigeerd en een introductieprogramma
geschreven voor nieuwe medewerkers en stagiairs.
Projectcommunicatie
Voor de projecten ‘Ouderen in veilige handen’, ‘Blijf Veilig Mobiel’ en ‘Roze ouderen’
onderhielden we volgens plan perscontacten en ontwikkelden we redactionele
uitgaven. Voor het project ‘Kleurrijk ANBO’ hebben we vertalingen gemaakt van de
ledenwerffolder in het Engels, Arabisch, Turks en Indonesisch.
Marketing
Als een van de weinige belangenverenigingen in Nederland zijn we erin geslaagd
ons ledental te stabiliseren We zijn groot en sterk met buitengewoon loyale leden.
ANBO is bovendien de enige seniorenorganisatie die zich niet alleen inzet voor de
huidige, maar ook voor de toekomstige generatie senioren. De activiteiten van ANBO
hebben zich vooral in 2013 vooral gericht op het vergroten van de naams-en
taakbekendheid van ANBO, zowel online als offline. Daarbij zijn vele kansen om
nieuwe leden te werven benut. Met de focus op ledenwerving, ontwikkelden we een
groot aantal gesegmenteerde acties.
ANBO-website
Het computer- en internetgebruik is de laatste jaren enorm toegenomen. Het aantal
65- tot 75-jarigen dat in Nederland gebruik maakt van internet is sinds 2005 ruim
verdubbeld. (bron: www.cbs.nl) Ook ANBO merkt deze verandering aan het aantal
bezoeken aan de ANBO- website:
 Het aantal unieke bezoekers per maand steeg van 70.763 in januari naar
111.625 in december 2013. Een stijging van 57,74 procent;
 In heel 2013 zijn er 1.482.033 bezoeken aan de website geweest;
 Op 16 september 2013 is ANBO gestart met Google Grants: de Adwords voor
goede doelen met een CBF-keurmerk of partijen met een ANBI-status, zoals
ANBO (www.anbo.nl/anbi).
Afdelingswebsites
Nieuw beheersysteem
Om de online zichtbaarheid van ANBO te optimaliseren, zijn we in 2013 gestart met
de uitrol van een nieuwe techniek voor het beheer van afdelingswebsites. Na dertien
jaar voldeed het oude systeem niet meer aan de eisen van de huidige tijd. Bovendien
waren er veel klachten over het beheer.
15
Project ‘Nieuw jasje voor afdelingswebsites’
Niet alleen de techniek werd vernieuwd, maar ook de structuur, navigatie en
vormgeving. Voor meer eenduidigheid - en professionaliteit – brachten we de
afdelingswebsites in lijn met de stijl van de landelijke website.
Voordelen nieuwe systeem
In tegenstelling tot de oude situatie draaien alle afdelingswebsites nu op één
geïntegreerd systeem. Zo krijgen onze (potentiële) leden meer inzicht in de
samenhang van onze activiteiten, producten en diensten. Bovendien biedt het
systeem kansen voor afdelingen en productontwikkeling. Zo heeft ‘het nieuwe jasje’
een centrale database. Hierin zijn alle landelijke en lokale voordeel- en kortingsitems
opgeslagen. Zo kunnen bezoekers veel makkelijker zien wat ANBO landelijk en
lokaal voor hen betekent. Afdelingen die geen eigen afdelingswebsite hebben of
kunnen maken, krijgen een standaard singlepage-website. Zo zijn alle afdelingen
toch online zichtbaar.
Social media
ANBO is zeer actief op social media sinds 2012. Naast het persaccount
(@ANBO_pers) van ANBO op Twitter heeft ANBO het reguliere account
@ANBO_Nederland in gebruik. Inmiddels zijn daar respectievelijk 630 en 1.239
volgers. Doel voor eind 2014 is om (minimaal) een verdubbeling te realiseren.
Op Facebook hebben we inmiddels 3.163 fans, terwijl in januari 2012 de teller nog op
zeshonderd fans stond. Doelstelling voor 31 december 2014 is om tienduizend fans
binnen te halen. Daarnaast maken we een plan voor LinkedIn. Na Facebook zijn
hierop de meeste 50-plussers actief. Momenteel heeft de ANBO-pagina 206 volgers.
Voordeel & korting
In het ANBO Magazine zijn 38 voordeel- en kortingsacties aangeboden aan leden.
Dit gebeurde via de Ledenvoordeelpagina. In de ANBO Actie hebben we bijna
honderd aanbiedingen geplaatst. Ook via de rubriek Voordeel & Korting op de
website van ANBO zijn landelijk ongeveer dertig aanbiedingen gedaan. Bovendien
steeg het aanbod van lokale aanbiedingen in 2013 enorm: op het moment van
schrijven staan meer dan driehonderd aanbiedingen online. Ook hebben we een
nieuwe rubriek geïntroduceerd: de boekrecensie. Deze wordt goed gelezen en
genereert veel interactie met leden.
ANBO Magazine
Lezers geven het ANBO Magazine een gemiddeld rapportcijfer van 7,7, blijkt uit
enquêtes. Begin 2013 is een nieuwe hoofdredacteur aangenomen. Haar taak is om
het ANBO Magazine meer inhoud en ‘ANBO-gevoel’ te geven. ANBO Magazine vier,
dat op 27 juni 2013 verscheen, was het laatste nummer in de oude vorm. Vanaf
nummer vijf (verschijningsdatum: 29 augustus 2013) namen we de nieuwe
bladformule en vormgeving in gebruik. Het vernieuwde magazine is zeer goed
ontvangen: negen van de tien leden vindt de cover uitnodigend en de tekst van het
binnenwerk goed leesbaar, blijkt uit lezersonderzoek
16
Evenementen
Ook in 2013 organiseerden we in samenwerking met omroep MAX de ANBO MAX
Goede Doelen Prijs. Ten opzichte van vorige jaren was de opzet iets compacter. Er
streden vijf goede doelen binnen het thema dierenwelzijn om de felbegeerde prijs
Goede Doel van het Jaar. De genomineerden en de winnaar kregen via de kanalen
van MAX en ANBO exposure voor hun goede doelen.
Vanaf 4 oktober 2013 kon het Nederlandse publiek stemmen, waarna op 2 december
2013 De Vlinderstichting de prijs kreeg toegekend. Dit gebeurde op televisie bij
omroep MAX. De prijs werd uitgereikt door Liane den Haan.
17
4. De vereniging
Begin 2013 is gestart met de uitrol van ANBO Anders: een nieuwe manier van
werken.
Opzet regio’s en netwerken
In 2013 zijn de ANBO-gewesten opgedeeld in vijf regio’s: Noord, Noordwest, Midden,
Zuidwest en Zuidoost, die nog in ontwikkeling is. Aan het roer van elke regio staat
een regioteam, bestaande uit een regiocoördinator, een regioadministrateur en
netwerkcoördinatoren. Elk team krijgt ondersteuning van een regiomedewerker
(vanuit het plaatselijke regiokantoor) en de regioconsulenten (vanuit het
verenigingsbureau in Woerden).
De regionale planvorming moet goed gecoördineerd worden, waardoor de regio’s
van elkaar kunnen leren en zo in ledental kunnen groeien. De nieuwe regio’s en
werkwijzen verdienen hierin optimale begeleiding. Daarom is de ondersteuning
vanuit het verenigingsbureau geïntensiveerd.
Elke regio werkt aan deze thema’s:





Ondersteuning lokale afdelingen;
Ledenwerving;
Communicatie (webmasters, correspondenten);
ANBO Academie;
POL/Twinfield (penningmeesters).
Vrijwilligersdagen
Wat zijn de belangrijkste taken van ANBO? En hoe zien we de toekomst? Deze
vragen stonden tijdens de vrijwilligersdagen centraal. In elke regio organiseerde
ANBO in december 2013 boottochten, waar leden ideeën uitwisselden over ANBO’s
beleidsstrategie voor 2016-2020. Ook werden de deelnemers in het zonnetje gezet
voor hun vrijwillige inzet. Volgens de deelnemers moet ANBO zich ook in de
toekomst inzetten voor belangenbehartiging en intergenerationele onderwerpen.
ANBO Academie
Het scholingsprogramma ANBO Academie leidt vrijwilligers op een professionele
wijze op. Om dit niveau te bereiken, ontving het project van 2009 - 2012 subsidie van
het Fonds PGO. 2013 was het eerste jaar zonder subsidie, waarin we ANBO
Academie verder ontwikkelden tot een scholingsprogramma met landelijke en
regionale workshops.
De ANBO Academie werkt met een landelijk programma en vijf regionale
programma’s, die zo veel mogelijk gestandaardiseerd worden. Draaiboeken van
cursussen, met handleidingen voor docenten, moeten een betere kwaliteit
waarborgen.
18
5. Bijlagen
19
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
20
Geconsolideerde jaarcijfers
21
Kerngegevens
Statutaire naam, vestigingsplaats en rechtsvorm
ANBO statutair gevestigd te Woerden. Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid.
Houttuinlaan 3, 3447 GM Woerden. Opgericht op 6 december 1977 en ingeschreven
Kamer van Koophandel onder nummer 40476442.
Het verenigingsbureau van ANBO is gevestigd aan de Houttuinlaan 3, 3447 GM
Woerden.
De vereniging bestaat uit vier regio’s en twee gewesten en gemiddeld 440
afdelingen.
Omschrijving doelstelling
ANBO heeft ten doel volgens de ANBO Statuten en reglementen van november
2013:
 om in de ruimste zin op te komen voor de individuele en collectieve rechten,
wensen en belangen van senioren en om hun materiële, immateriële, sociale
en culturele positie te verbeteren, mede opdat zij hun plaats als volwaardige
leden van de samenleving kunnen (blijven) innemen;
 om de belangen te behartigen van haar leden als belanghebbenden bij een
pensioenfonds;
 om leeftijdsdiscriminatie tegen te gaan;
Samenstelling bestuur en directie per 31 december 2013
Mw. N.L. (Liane) den Haan
Directeur-bestuurder (m.i.v. 4 juli 2013)
Mw. J.L. (Renske) van Kooij
Mw. A.L. (Atie) Schipaanboord
adjunct-directeur Bedrijfsvoering
adjunct-directeur Vereniging
Samenstelling Raad van Toezicht per 31 december 2013
Dhr. M.F. (Rinus) Tazelaar
Dhr. J.H.M. (Han) Nichting,
Dhr.W.J.A. (Wim) van den Heuvel
Mw. Y. (Yvonne) Hoogendijk
Dhr. H.J. (Harry) Minkhorst.
voorzitter
vicevoorzitter
Nevenactiviteiten directeur-bestuurder
Voorzitter Raad van Commissarissen Stichting Fundis, lid Raad van Toezicht Vita
Valley.
Het bestuur wordt gehonoreerd binnen de kaders van de WNT
Personeel
Op 31 december 2013 waren er 49 medewerkers in dienst bij het verenigingsbureau
van ANBO en zeven medewerkers in de regio’s. Samen bezetten zij 47,17 fte’s. Op
het verenigingsbureau werkten 43,06 fte. De beloning van medewerkers vindt plaats
volgens de cao Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening
22