Kukeleku! - Averbode

Kukeleku!
1. Inzoomen op
Kukeleku, wat is dat toch voor een lawaai? Noa is
met mama en papa op vakantie op de boerderij.
Op een morgen hoort hij kukeleku, kukeleku. En het
blijft maar duren. De haan stopt niet met kraaien,
zelfs niet als iedereen wakker is. Wat is er toch
aan de hand? Anna woont op de boerderij en zij
begrijpt er ook niks van. Samen met Noa gaat ze
op zoek naar de oorzaak van dat voortdurende
gekraai!
2. De wereld om me heen
Dit boekje geeft een leuke aanzet om eens op
bezoek te gaan bij de boerderij. Kinderen die
nog geen kennis hebben van de boerderijdieren,
krijgen dan hier wel de kans. En kinderen die de
boerderijdieren al kennen, kunnen zich hierin
verdiepen. We stippen vooral denkontwikkeling
en taalontwikkeling aan. Ga na of de kinderen de
namen van de dieren kennen. Kennen ze ook de
naam van de papa en mama van het babydier?
Terug in de klas zorgt u voor een pluchen boerderij,
met pluchen dieren. Zo krijgen de kleuters de
kans om hun informatie te verwerken en te
onderhouden. Bij wereldoriëntatie verdiepen we
ons in ‘mens en natuur’.
3.Activiteiten
activiteit 1
ƒƒ Zintuiglijke ontwikkeling
doel: intens luisteren.
decretale doelen:
muzische opvoeding: Algemeen doel 1.1: Intensief
gebruik maken van alle zintuigen. Dat houdt in
geconcentreerd bekijken, beluisteren, betasten ...
Nederlands: Luisteren 1.1.2: Niet-talige geluiden
situeren en lokaliseren.
Kukeleku! De haan kraait, want de bruine kip heeft
vijf kleine kuikentjes gekregen. Maar waar is de
bruine kip? Speel een zintuiglijk spel. Ga met de
kleuters naar de bewegingsruimte of maak wat
Leesbeestje | Kukeleku! | suggesties © Averbode
plaats in de klas. Laat de kleuters in een kring
zitten. Eén kleuter mag Noa of Anna zijn. Hij mag
in het midden van de kring staan en krijgt een
blinddoek om. Een andere kleuter mag de bruine
kip zijn. Geef hem een kippenmuts. Hij mag
kakelen. De geblinddoekte kleuter probeert naar
de bruine kip te stappen. Als hij niet weet welke
richting hij uit moet, vraagt hij: bruine kip, waar ben
je? De kip kakelt opnieuw. Zo gaat het door tot de
kleuter de bruine kip heeft gevonden.
• Gradatie – Maak het nog wat moeilijker door
aan de geblinddoekte kleuter te vragen of hij weet
welke kleuter de kip is.
activiteit 2
ƒƒ Motorische ontwikkeling
doel: de lichaamsruimte aanvoelen en gebruiken.
decretale doelen:
bewegingsopvoeding: Motorische competenties
2.2.2: Houdingen nabootsen van een persoon, een
dier, een tekening en daarbij houdingswijzigingen
opmerken en overnemen.
muzische opvoeding: Bewegingsexpressie 4.1:
Bewegingen nauwkeurig nabootsen.
De dieren op de boerderij bewegen zich allemaal
voort op een of andere manier. Weten de kleuters
hoe? Wie loopt er op twee poten? Wie op vier?
Wie huppelt er? Springt er? ... Ga met de kleuters
naar de bewegingsruimte. Maak een leuk
bewegingsverhaal van het boekje. Om te starten
mogen de kleuters slapen, net zoals Noa. Dan
doen ze hun kleren aan en stappen ze het erf op.
Welke dieren zien ze op de volgende prent? Hoe
1
zouden ze bewegen? De kleuters doen de dieren
na. Ga zo verder op elke pagina. De kleuters
kunnen de dieren nadoen of net zoals Anna en
Noa hand in hand lopen of stappen of rennen.
Op het einde vinden ze de bruine kip met haar
kuikentjes. Zorg in de zaal ook voor een klein
rustmoment. Laat de kleuters rond de bruine kip
met haar kuikentjes gaan liggen met de ogen
gesloten. Zet zachte muziek op en lees het versje
op de laatste pagina voor.
activiteit 3
ƒƒ Denkontwikkeling
doel: inzichten verwerven over getallen.
decretale doelen:
wiskunige initiatie: Getallenkennis G3: de telrij
opzeggen.
wiskundige initiatie: Getallenkennis G4: een éénéénverbinding leggen tussen voorwerpen en de rij
telwoorden.
De haan kraait en stopt niet met kraaien! Wat is
er toch aan de hand? Hij kraait eerst één keer,
dan twee keer, dan drie keer en zo tot zeven keer.
Ga een klein kringgesprek aan met de kleuters.
Hebben de kleuters al eens een haan horen
kraaien? Waarom kraait een haan denken ze?
Heeft er iemand een haan of kippen thuis? Laat
de kleuters volop vertellen. Ga daarna met de
kleuters eens op exploratietocht naar een boerderij
of een tuintje waar er kippen en hanen zijn. Kijk
samen met de kinderen naar het gedrag van de
dieren. Terug in de klas zet u een aantal plastic
kuikentjes in de kring. Laat de kleuters allemaal
haan zijn en samen kraaien. Ze kraaien net zoveel
keer als er kuikens zijn. Wissel van aantal kuikens
en laat de kleuters opnieuw kraaien. Daarna mag
er een kleuter mama kip zijn. De kip gooit met
de dobbelsteen. Ze telt het aantal stippen en zet
net zoveel kuikens in de kring. De hanen mogen
weer kraaien, net zoveel keer als er kuikens zijn.
Duid dan een andere kip aan. Laat de kleuters
zo spelenderwijs omgaan met tellen en de éénéénrelatie.
• Gradatie – Laat één van de kleuters een haan
zijn. Deze haan kraait omdat hij, net zoals in
het boek, papa is geworden. Geef de haan een
doos met kuikentjes. Laat hem de kuikens in stilte
tellen. Daarna mag hij net zoveel keer kraaien als
Leesbeestje | Kukeleku! | suggesties © Averbode
hij kuikentjes heeft. Kunnen de andere kleuters,
kippen, raden hoeveel kuikentjes er in de doos
zitten?
activiteit 4
ƒƒ Doe-pagina
Toon de prent aan de kleuters.
Er is niet één haan op de boerderij, er zijn er wel
zes. Wat een lawaai! Laat de kleuters de hanen
zoeken. Elke keer als ze er eentje vinden, trekken
ze er een streep door en roepen ze kukeleku. Ze
kleuren ook een witte haan in, onder de tekening.
• Gradatie – De kleinste kleuters kunt u een sticker
laten plakken op elke gevonden haan.
Extra activiteiten
ƒƒ Taal: dierengeluiden
Ga met de kleuters in de kring zitten. Houd een
gesprek over de verschillende talen. Als de haan
kraait, zegt hij in het Nederlands kukeleku. Maar
in het Frans is het cocorico. Dat lijkt erop, maar
is toch een beetje anders. De onomatopeeën of
klanknabootsingen zijn niet in elke taal precies
hetzelfde. Zijn er anderstalige kinderen in de
klas? Hoe kraait een haan in hun taal? Is dat
hetzelfde of anders? Laat de kleuters zo ervaren
dat zelfs geluiden die hetzelfde klinken toch anders
benoemd worden.
ƒƒ Klankspel: luid of stil?
De haan kraait luid. Hebben alle dieren een luide
stem? Maakt een muis meer of minder geluid dan
een koe? En een olifant? Toon aan dat ook onze
stem op verschillende manieren kan gebruikt
worden: fluisteren, gewoon praten, roepen …
Verdeel de klas in groepen en speel orkestje met
harde en zachte geluiden.
Of verdeel de klas in groepen en laat hen elk een
diersoort zijn (leeuwen, muizen, katten …) De
leeuwen brullen luid, de muizen piepen stil. Als
iedereen tegelijk zijn geluid laat horen, hoor je
dan alle dieren nog? Hoe kunnen de dieren ervoor
zorgen dat ze wel allemaal hoorbaar zijn? Laat de
2
kleuters zelf naar oplossingen zoeken. Bv. om de
beurt het geluid laten horen, de leeuwen brullen
zacht, de luizen piepen luid … Dit is het ideale
moment om ook afspraken te maken rond het
lawaai in de klas.
ƒƒ Wiskundige initiatie: meten
De koe is groot, het kalf is klein. Maak deze
begrippen concreet in de klas. Zet enkele kleuters
op een rij. Wie is het grootst? Wie is het kleinst?
Maak een groeimeter met alle namen op, in het
begin van het schooljaar. Meet alle kleuters nog
eens op het einde van het schooljaar. Wie is er veel
gegroeid?
ƒƒ Spelletjes rond meten
Bied de kleuters allerlei boeken, tijdschriften en
afbeeldingen aan. Laat hen elk afzonderlijk in
de boeken op zoek gaan naar afbeeldingen van
dieren die groter zijn dan hem en kleiner dan
hem. Kunnen ze dat al goed inschatten, zonder de
werkelijke grootte van de dieren te zien?
ƒƒ Kringgesprek: iets verliezen
Houd een gesprekje met de kleuters. De haan is
zijn kip kwijt. Hoe voelt ie zich? Hoe komt dat? Hoe
zouden de kleuters zich voelen? Wie is al eens iets
kwijtgeraakt? Hoe voelde hij zich toen? Wat heeft
hij toen gedaan?
Tekst suggesties: Nele Soors
Vormgeving: Christine Van Beers
Illustraties: Annette Boisnard
Eindredactie: Els Vriens
Hoofdredactie: Sonja Wuytens
©Uitgeverij Altiora Averbode, 2014
BP 54, 3271 Averbode
Behoudens de uitdrukkelijk bij de wet bepaalde uitzonderingen, o.a. het fotokopiëren van
kleine fragmenten binnen een welbepaalde context, mits het betalen van een hiervoor
verschuldigd bedrag (via de firma Reprobel die hiervoor werd opgericht) mag niets uit
deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande
en schriftelijke toestemming van de uitgevers. (Wet van 30 juni 1994 betreffende het
auteursrecht en de naburige rechten verschenen in het Belgisch Staatsblad op 27 juli
1994). Het zonder toestemming verveelvoudigen van een uitgave berokkent schade aan
de auteurs, illustratoren en uitgevers. Fotokopieën betekenen de dood van het boek.
Leesbeestje | Kukeleku! | suggesties © Averbode
3
activiteit 4
Leesbeestje | Kukeleku! | suggesties © Averbode
4