Controle zorgkosten

Incidenten met (veronderstelde)
foutieve declaraties door zorg­
verleners (of zorgaanbieders)
veroorzaken keer op keer veel
maatschappelijk rumoer. De hele
zorgsector wordt neergezet als
frauduleus en het gevolg is dat
het controlesysteem verder
uitdijt. Dat is in niemands
belang. Hoe kan het tij worden
gekeerd en welke rol kan
data-analyse hierin spelen?
Een gesprek tussen een
bestuurder van een zieken­
huis, een bestuurder van
een zorgverzekeraar,
een accountant en een
adviseur. “Data-analyse
is veelbelovend voor
verbetering van de
administratieve
processen en de
zorg zelf. Maar het
concept komt
pas goed tot zijn
recht als er meer
vertrouwen is.”
EXPERT PANEL
Controle zorgkosten
32 / FS Update Magazine 16 / April 2014
© 2014 KPMG Advisory N.V.
© 2014 KPMG Advisory N.V.
April 2014 / FS Update Magazine 16 / 33
EXPERT PANEL
Data-analyse als breekijzer
voor verandering
Arvid de
Bruin
Partner KPMG
Accountants
Van Son kan zich wel vinden in de woorden
van Moors en ziet ook nog een ander aspect:
“Bovendien worden we op deze manier vooral
gedwongen bezig te zijn met het verleden in
plaats van het heden. In het ideale controlesysteem voeren we de controles uit aan de voorkant en in het heden. Dan kunnen die controles
ook bijdragen aan verbetering.”
Gert Meijerink
Senior Manager
KPMG Advisory
in gesprek met
“
Arno van Son
Bestuurder CZ
In het ideale controle­
systeem voeren we
de controles uit aan de
voorkant en in het heden.”
Jacques
Moors
Bestuurder
Ziekenhuis
Amstelland
T
oeval bestaat niet. Op de dag van het
gesprek kopt Het Financieele Dagblad
“Noodkreet bestuurders in de zorg”. De
essentie: de overmatige controledrang leidt
volgens de krant tot veel frustratie en zelfs tot
burgerlijke ongehoorzaamheid nu sommige bestuurders aangeven dat ze niet langer wensen
mee te werken aan het controlecircus omdat er
onwerkbare situaties ontstaan. Arno van Son,
bestuurder bij zorgverzekeraar CZ en Jacques
Moors, bestuurder bij Ziekenhuis Amstelland
(Amstelveen), ervaren zelf elke dag aan den
lijve hoe verstikkend het zorgsysteem kan zijn.
En dat valt niet los te zien van het thema van
het gesprek – data-analyse als middel om de
(controle op de) zorg te verbeteren.
34 / FS Update Magazine 16 / April 2014
Weeffouten
Moors wijst erop dat het zorgsysteem eigenlijk
niet de kans krijgt zich te bewijzen: “We hebben al vele jaren te maken met een systeem
dat voortdurend in ontwikkeling is. Wijzigingen
worden zo laat aangekondigd dat er geen tijd
meer is voor voorbereiding. Ik zou eigenlijk liever een systeem hebben waarvan we accepteren dat het niet meteen perfect is en dat wat
tijd krijgt zich te ontwikkelen dan een systeem
dat steeds verandert. Bovendien zijn we erg gericht op schuld en boete bij incidenten. Dat zie
je telkens weer zodra er ergens mogelijke fraude of misbruik in het zorgsysteem opduikt: we
hebben dan de neiging om vooral goed uit te
zoeken hoe groot de schade is en wie de schuldigen zijn. Maar we kijken nauwelijks naar wat
de onderliggende oorzaken zijn.”
© 2014 KPMG Advisory N.V.
Dat kan rekenen op instemming bij KPMG’ers
Gert Meijerink – adviseur – en Arvid de Bruin –
accountant – die beiden in hun praktijk steeds
vaker inzetten op data-analyse. De laatste:
“Data-analyse is niet nieuw. We doen het al
jaren. Maar door de combinatie van een exponentiële groei van de beschikbare data en het
gemak waarmee we grote rekenkracht toepassen is het potentieel vergroot. Een van de belangrijkste aspecten van data-analyse is dat het
niet alleen een heel krachtig concept is om allerlei fouten op te sporen, maar dat het ook een
middel is om het lerend vermogen te vergroten. Als we het goed inzetten, kunnen we het
gedrag ermee beïnvloeden. Dialoog is daartoe
het sleutelwoord.” Meijerink: “Dan moeten we
data-analyse niet zien als een controle achteraf
door een politieagent, maar als een middel om
samen het gedeelde belang – een goede en betaalbare zorg - te bereiken.”
© 2014 KPMG Advisory N.V.
NZa
De schets van deze ideale wereld staat behoorlijk ver af van de realiteit van dit moment, waarin een stevige wind van ‘zero-tolerance’ door
de sector waait. De Nederlandse Zorgautoriteit
(NZa) verwacht van zorgverzekeraars dat zij ziekenhuizen ‘een handje helpen’ om te zorgen
dat het proces van registreren en declareren
zorgvuldiger verloopt. Zorgverzekeraars zetten
dan ook in op meer controles en bestrijding van
fraude door datamining en risicoanalyse, mede
gedreven door de wensen van de Nza die boetes kan opleggen als dat niet goed gebeurt.
Het doel van deze controles is helder: tegengaan van misbruik en oneigenlijk gebruik van
zorggelden. Meijerink: “Maar de data-analyse
komt nu vooral voort uit de drang tot verantwoording. Terwijl het vooral zou moeten leiden
tot verbetering.” Dat valt niet los te zien van het
feit dat wantrouwen een hoofdrol speelt. Het zit
April 2014 / FS Update Magazine 16 / 35
EXPERT PANEL
“
Als we data op de juiste manier kunnen
ontsluiten, kunnen we ook helder en
snel inzicht in de feiten krijgen.”
beide bestuurders dwars dat de sector
al gauw als overwegend frauduleus
wordt neer­gezet. Van Son: “Er circuleren cijfers over zorgfraude die totaal uit het verband zijn getrokken. En
er worden conclusies getrokken over
mis­
bruik die bij nadere analyse op
een misverstand berusten. We moeten dan ook uit de sfeer van wan­
trouwen komen om echt tot verbetering te komen. Overigens speelt dat
wantrouwen in mijn optiek niet tussen zorgverzekeraar en ziekenhuis.
Het komt vooral voort uit politiek en
toezicht waar men geen vertrouwen
heeft in de goede bedoelingen van
de sector.” Moors: “Er is ook veel
om trots op te zijn, als we de zorgsector in internationaal perspectief
zien. Qua kwaliteit draaien we mee in
de top. En qua kosten zitten we in de
middenmoot.”
Arno van Son
Samenwerking
Wat is er nodig om dit wantrouwen
te lijf te gaan en daarmee ook een
goede basis te leggen voor data-analyses waar we echt maatschappelijk
beter van worden? Moors: “Politieke
moed om niet steeds meer controles
op te tuigen. En te accepteren dat
er af en toe wat misgaat. Niet achter elk incident aanhollen.” Van Son:
“En meer inzetten op samenwerking
om problemen op te lossen. Op dit
moment vraagt de NZa databestan-
Jacques Moors
Gert Meijerink
den van ziekenhuizen op en we stellen die beschikbaar via Vektis – het
informatie­centrum zorgverzekeraars.
Vektis voert echter zelf ook analyses
uit op die bestanden. Het zou toch
veel logischer zijn als we de krachten
dan zouden bundelen?”
Meijerink: “Hoe kijken jullie aan tegen het potentieel van een derde partij die op basis van data-analyse een
certificaat afgeeft bij de declaratie­
data?” Moors: “Dat voelt toch een
beetje alsof ik moet bewijzen dat ik
niet slecht ben.” De Bruin: “Begrijp
ik, maar dat is wel de tijdgeest van
dit moment.”
Eigen kracht
Moors wijst er ook op dat de zorgsector zelf ook kan bijdragen aan
het tegengaan van het wantrouwen.
“We zitten teveel in de reactieve
hoek. We moeten meer van ons
laten horen vanuit eigen kracht.”
Van Son onderschrijft dat en wijst
er daarbij op dat data-analyse ook
daarbij een rol kan spelen. “Want als
we data op de juiste manier kunnen
ontsluiten, kunnen we ook helder
en snel inzicht in de feiten krijgen.
Als er ergens onterechte conclusies
worden getrokken over ons – bijvoorbeeld over hoeveel geld we uitgeven
aan marketing – dan kunnen we daar
direct de feiten tegenover stellen.”
Tot slot
Laat er geen misverstand bestaan: er is wel degelijk veel enthousiasme over wat data-analyse
kan brengen en beide partijen lopen dan ook
voorop in de toepassing ervan. Moors: “Doordat we beter inzicht krijgen in onze bedrijfs­
drukte kunnen we beter prospectief beleid
maken. En het is ook in de primaire processen
een prima concept om verbeteringen door te
voeren. We kunnen onnodige behandelingen
(deels) voorkomen. De uitdaging waar we onder meer voor staan is om meer verbindingen
tussen partijen en databronnen te maken. Hoe
meer we dat doen, hoe meer we van de dataanalyse kunnen leren.” Van Son: “We staan
nog maar aan het begin van de toepassing van
data-analyse in de zorg. De zorg kan met veel
meer precisie worden uitgevoerd. Een concreet
voorbeeld is de operatie om een galblaas te
verwijderen. In ongeveer de helft van de gevallen helpt die operatie niet om de klachten weg
te nemen. Door slimmer om te gaan met data-­
analyse kunnen we vooraf beter in kaart breng­
en wanneer zo’n operatie wel en niet zinvol is.”
Moors: “De analyses op de praktijkvariatie – die
nu gemeengoed zijn – bieden een prachtig uitgangspunt om medisch specialisten met elkaar
in dialoog te laten gaan en te leren van elkaars
ervaringen. Dat leren moet het uitgangspunt
zijn. En pas als dat goed werkt kunnen we het
gaandeweg meer dwingend maken: dat er sancties volgen als een bepaald ziekenhuis zich te
weinig inzet op verbeteringen en daardoor onvoldoende blijft scoren. In die volgorde.”
Verder lezen:
www.nza.nl > Rapport Onderzoek zorgfraude.
Een onderzoek van de Nederlandse Zorg Autoriteit naar
de zorgfraude
www.nba.nl > NBA Alerts > NBA Alert 31 Controle­
verklaringen bij de financiële overzichten 2013 van
instellingen voor medisch specialistische zorg
Het standpunt van de Nederlandse Beroeps­organisatie
van Accountants over de problematiek rondom
accountantsverklaringen bij zorg­instellingen
Reageren?
Arvid de Bruin
Partner KPMG Accountants N.V.
[email protected]
Arvid de Bruin
Gert Meijerink
Senior manager KPMG Advisory N.V.
[email protected]
36 / FS Update Magazine 16 / April 2014
© 2014 KPMG Advisory N.V.
© 2014 KPMG Advisory N.V.
April 2014 / FS Update Magazine 16 / 37