Mantelmail Lente 2014

Mantel Mail
Lente 2014
onderdeel van Maatschappelijke Dienstverlening Nieuwe Waterweg
Steunpunt Mantelzorg Nieuwe Waterweg Noord, Parallelweg 2, 3131 DG Vlaardingen
Telefoon:
(010) 435 17 16
E-mail:
[email protected]
Website:
www.mantelzorgnwn.nl
Mantelzorgconsulent Schiedam, telefoon: 06-51 69 40 96, e-mail: [email protected]
Mantelzorgcafé Schiedam, Land van Ris 6, laatste dinsdag van de maand van 10.00-12.30 uur.
Mantelzorgconsulent Vlaardingen, telefoon: 06-51 69 41 30, e-mail:
[email protected]
Mantelzorg-Inn Vlaardingen, Oosthavenkade 8, tweede dinsdag van de maand van
10.00-12.30 uur.
Mantelzorgconsulent Maassluis, telefoon: 06-51 69 40 76, e-mail: [email protected]
Mantelzorg-Inn Maassluis, De Vloot 66, eerste donderdag van de maand van 10.00-12.30 uur.
Mantel Mail is een uitgave van Het Steunpunt Mantelzorg Nieuwe Waterweg Noord.
Op de inhoud van Mantel Mail berust copyright. Voor het gebruik ervan voor commerciële en
openbare doeleinden is vooraf schriftelijke toestemming nodig van Stichting Maatschappelijke
Dienstverlening Nieuwe Waterweg (MDNW).
© 2014 MDNW
Hebt u een e-mailadres of is het veranderd? Geef het door aan
[email protected].
Colofon
In dit nummer
Redactie:
Maryke Drost
Carla Heijboer
Marineke van Slagmaat
1.
2.
3.
6.
8.
9.
10.
12.
14.
15.
17.
19.
22.
24.
Tekeningen:
Marga Tammes
Foto’s omslag en binnenwerk:
Lieske Meima
Drukwerk:
Optima Grafische Communicatie
E-mail redactie:
[email protected]
Beste mantelzorger,
Respijtzorg, wat is dat precies?
Even voorstellen…
Mantelzorgcafé en Mantelzorg-Inn’s
Gratis cursussen en workshops
Berichten uit de samenleving
Onder elkaar: metgezellen
Een mantelzorger vertelt…
Trek op tijd aan de bel!
Vrijwilliger belicht
Respijtzorg van de Oproepcentrale
Tips en trucs
Hoe je ‘vanzelf’ mantelzorger wordt
Handen-in-Huis
Mantelzorg in Europa
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Beste mantelzorger,
Het lentenummer van de Mantel Mail staat dit keer in het teken van respijtzorg, ook wel
vervangende zorg genoemd. En ook wel een beetje in het teken van het getjilp voor
carnaval…
U maakt kennis met Roos Scherpenzeel, senior adviseur Sociale Zorg en coördinator van
het Expertisecentrum Mantelzorg, en met Karen van Zeijl, coördinator van de
Oproepcentrale voor vrijwillige ondersteuning thuis.
Drie mantelzorgers – Thea, Gerrarda en Wim – komen aan het woord over hun ervaringen
als mantelzorger, en deels ook als vrijwilliger.
De rubriek over het Alzheimercafé en het Parkinsonscafé en andere vormen van
lotgenotencontact heeft een nieuwe naam gekregen: ‘Onder elkaar: metgezellen’.
Er is ook een nieuwe rubriek: ‘Berichten uit de samenleving: mantelzorgen’. In deze
rubriek laat een mantelzorgconsulent u meekijken in haar spreekkamer. Hoewel namen en
omstandigheden onherkenbaar zijn gemaakt, krijgt u toch een realistisch beeld van de
dagelijkse praktijk.
Tot slot. We hebben afscheid genomen van enkele redactieleden, van wie sommigen
jarenlang op vrijwillige basis een bijdrage hebben geleverd aan Mantel Mail.
Joke Gerkema, Joke van Meeteren en Lydian Valkenburg: heel hartelijk bedankt!
De redactie
1
Mantel Mail
Respijtzorg, wat is dat precies?
En wat kost het?
Onder respijtzorg verstaan we het tijdelijk en
geheel overnemen van de zorg van de
mantelzorger met het doel die mantelzorger
even vrijaf te geven. Respijtzorg is daarmee
een vorm van mantelzorgondersteuning.
Voorbeelden
Voorbeelden van respijtzorg zijn dag- of nachtopvang in een verpleeg- of verzorgingshuis,
oppas aan huis door een vrijwilliger bij iemand die dementeert of een logeerhuis voor
kinderen met een verstandelijke beperking. Respijtzorg kan dus aan huis of buitenshuis
worden verleend, en zowel door professionals als door vrijwilligers.
Wel of geen kosten
U moet respijtvoorzieningen vaak zelf betalen. Dat geldt met name voor vakanties. Maar
sommige voorzieningen zijn gratis. Dat kan zijn omdat er een speciale regeling bestaat (via
een fonds of via de gemeente) of omdat u voor vrijwillige ondersteuning niets hoeft te
betalen. Enkele zorgverzekeraars vergoeden voorzieningen geheel of gedeeltelijk.
Informeer hiernaar bij uw zorgverzekeraar.
(Gedeeltelijke) vergoeding via een indicatie voor de AWBZ
Heeft degene voor wie u zorgt een indicatie voor meer dan 3 maanden? Dan kan deze
persoon een indicatie aanvragen voor respijtzorg. Levert de organisatie waarvan u de hulp
wilt inroepen ook AWBZ-zorg, dan kan deze zorg (gedeeltelijk) worden vergoed. Denkt u
hierbij aan een verzorgings- of verpleeghuis, dagopvang, logeerboerderij of
thuiszorgorganisatie.
Levert de organisatie geen AWBZ-zorg en heeft u een persoonsgebonden budget (PGB),
dan kunt u hiermee de respijtzorg betalen. U kunt een aanvraag indienen bij het Centrum
Indicatiestelling Zorg (CIZ) of bij Bureau Jeugdzorg.
Meestal is er voor de geleverde zorg een eigen bijdrage verschuldigd die wordt vastgesteld
door het Centraal Administratie Kantoor Bijzondere Zorgkosten (CAK-BZ).
Wijzigingen kortdurend verblijf
Per 1 januari 2011 is de aanspraak voor logeren of kortdurend verblijf veranderd. Dit is
alleen mogelijk voor mensen met gedragsproblemen, en mensen met een beperking of
aandoening die voor hun zorg permanent toezicht nodig hebben, met actieve observatie op
regelmatige en onregelmatige momenten.
Carin de Leede
2
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Even voorstellen… Roos Scherpenzeel
… 1 op de 4 zwaar belaste mantelzorgers heeft
behoefte aan respijtzorg, minder dan de helft
van hen maakt er gebruik van…
“Dat is een van de onderwerpen die mij bezighouden en
waaraan ik graag iets wil doen”, zegt drs. Roos Scherpenzeel
(44). Zij werkt als senior adviseur Sociale Zorg bij Movisie.
Dit is het landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor
toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak
van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn,
participatie, sociale zorg en sociale veiligheid.
Daarnaast – en dat is voor ons het meest interessant – is zij coördinator van het landelijke
Expertisecentrum Mantelzorg. Roos adviseert gemeenten over beleid ter ondersteuning
van mantelzorgers, verzamelt instrumenten die interactieve beleidsvorming stimuleren en
ontwikkelt instrumenten ter ondersteuning van professionals en vrijwilligers die
mantelzorgers ondersteunen. “We zijn al jaren bezig om respijtzorg hoger op de agenda te
krijgen van gemeenten, zorgverzekeraars en organisaties op het gebied van zorg en
welzijn. Respijtzorg krijgt gelukkig steeds meer aandacht. Een belangrijke reden daarvoor
is dat vanaf 2015 de gemeenten ook hiervoor verantwoordelijk worden. Vanuit de AWBZ
wordt er dan geen respijtzorg meer vergoed. Er moeten dus andere oplossingen komen.
Daarnaast is het van groot belang dat we mantelzorgers aanmoedigen ook daadwerkelijk
van respijtzorg gebruik te maken.”
Angst, schroom en verzet
Roos: “Respijtzorg kan zowel door professionals worden geboden als door vrijwilligers. En
het kan thuis plaatsvinden, maar ook in een zorginstelling of bijvoorbeeld een logeerhuis.
Uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat mensen, mantelzorgers
én zorgvragers, respijtzorg heel prettig vinden.”
Toch zien we dat nog maar betrekkelijk weinig mantelzorgers die vaak intensieve,
complexe hulp geven, er gebruik van maken. Zij roepen sowieso niet snel hulp in.
Hoe komt dat? In de uitgave ‘Iemand moet het doen, ervaringen van mantelzorgers en
partners’ (SCP, 2011) worden hiervoor de volgende redenen genoemd:
 De overtuiging het beste zelf en thuis voor de partner te kunnen zorgen. Vaak komt
dat voort uit loyaliteit met de zieke, die immers het zwaarst is getroffen. Ook het
negatieve imago van professionele zorg kan een rol spelen.
 De angst dat professionele hulpverleners de regie overnemen en sturen in de
richting die mantelzorger en partner niet willen (bijvoorbeeld een
verpleeghuisopname).
3
Mantel Mail
 Schroom om hulp te vragen aan familie of bekenden. Velen willen hun kinderen niet
belasten met de zorg en hebben het gevoel om een gunst te vragen als ze een beroep
doen op familie of buren.
 Verzet van de zieke die geen vreemden duldt in huis.
Respijtbehoefte, respijtaanbod en…
“Bij respijtzorg maak ik graag onderscheid tussen respijtbehoefte, respijtaanbod en
respijteffect”, vervolgt Roos. “De respijtbehoefte is heel belangrijk. Je zult je eerst bewust
moeten worden van het feit dat je wel wat ondersteuning kunt gebruiken bij alles wat je
voor bijvoorbeeld je dementerende moeder of je partner met multiple sclerose doet. Want
hoe gaat het eigenlijk met jou? Zorg je wel goed voor jezelf? Vaak is het de huisarts, een
goede vriend of vriendin of een mantelzorgconsulent die hierover het gesprek met de
zwaar belaste mantelzorger aangaat. Als de mantelzorger accepteert dat hulp welkom én
noodzakelijk is – en dat is al een hele grote stap – kan hij of zij eens om zich heen gaan
kijken: welke mogelijkheden zijn er? Zijn die wel goed genoeg? Hoe moet ik die betalen?
Hoe kan ik die inpassen in ons leven? Ook dat is weer een grote stap. Bovendien zal de
mantelzorger willen weten: wat heb ik er concreet aan? Wat levert het mij op?”
Of het gebruik van bijvoorbeeld een dagopvang ook echt voordeel oplevert voor de
mantelzorger, hangt vooral af van de volgende kenmerken van dienstverlening (van
Expertisecentrum Mantelzorg en Mezzo). Mantelzorgers geven aan dat ze de zorg
eenvoudiger kunnen overdragen bij:
 Mogelijkheid tot vrijblijvende kennismaking.
 Gebruik van een checklist bij de zorgoverdracht.
 Een vaste contactpersoon voor zorgvrager (patiënt) én mantelzorger.
 Afspraken over ‘achterwacht’ in geval van nood.
 Mogelijkheid voor nagesprek.
 Hulp bij het regelen.
 Mogelijkheid om te reserveren met garantie op plaats.
 Flexibele tijden.
 Specifieke deskundigheid aanwezig indien nodig.
 Specifieke hulpmiddelen aanwezig indien nodig.
“Mantelzorgers die met enige regelmaat
gebruikmaken van respijtzorg, kunnen een
deel van hun gewone leven weer
voorzetten of oppakken”
… Respijteffect
“Als de mantelzorger de verantwoordelijkheid voor de zorg kan loslaten en zich kan
overgeven aan aandacht geven aan zichzelf, komen we bij het respijteffect”, zegt Roos.
“Mantelzorgers die met enige regelmaat gebruikmaken van respijtzorg, kunnen een deel
van hun gewone leven weer voortzetten of oppakken: blijven werken, hobby’s beoefenen
of sociale contacten onderhouden. En dat is niet alleen goed voor de mantelzorger zelf.
4
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Het zorgt er ook voor dat mantelzorger en zorgvrager niet in een isolement raken. Want
ook de zorgvrager doet nieuwe indrukken op, kan de dag (of een deel daarvan) met nieuwe
bezigheden vullen en maakt kennis met andere mensen. Tot slot: zeker in situaties waarin
mantelzorger en zorgvrager vaak maar met zijn tweeën leven, kan dit de onderlinge
verstandhouding verbeteren.”
Maryke Drost
Het Expertisecentrum Mantelzorg (www.expertisecentrummantelzorg.nl) is hét
landelijke kenniscentrum voor mantelzorgondersteuning. Het werkt met en voor
betrokken partijen die mantelzorgondersteuning bieden en/of op de agenda
hebben staan: overheden, zorg- en welzijnssector, financiers, opleidingen,
onderzoeksinstellingen, belangenorganisaties.
Het Expertisecentrum Mantelzorg draagt bij aan de bekendheid van mantelzorg, de
verbetering van mantelzorgondersteuning en aan de implementatie van toepasbare
kennis in beleids- en werkvelden.
Het Expertisecentrum Mantelzorg bestaat sinds 2002 en is ingebed in de landelijke
kennisinstituten Movisie en Vilans.
5
Mantel Mail
Mantelzorgcafé en Mantelzorg-Inn’s
Schiedam
Woont u in Schiedam? Dan bent u elke laatste dinsdag van de
maand van 10.00 tot 12.30 uur van harte welkom in het
Mantelzorgcafé in ‘De Wilgenburg’ aan Land van Ris 6.
Dinsdag 25 maart staat in het teken van elkaar ontmoeten.
In het café van 29 april maakt u kennis met tal van
vakantiemogelijkheden en op 27 mei bespreken we met
elkaar alles wat mensen van waarde vinden, wat hun leven zin
en betekenis geeft. Op 24 juni staan vrije tijd en
vrijetijdsbesteding op het programma.
U hoeft zich niet apart aan te melden voor deze ochtenden. U bent gewoon welkom.
De koffie en thee staan klaar vanaf 10.00 uur.
Antoinette Eilering
Vlaardingen
De planning van de Mantelzorg-Inn is bekend. Op 8 april staat
het thema ‘vakanties’ op de agenda. Hebt u zelf ervaring met
op vakantie gaan met uw zorgvrager, dan nodig ik u van harte
uit hierover te komen vertellen. Breng anderen op de hoogte
van die aangepaste vakantiewoning, die bootreis met het Rode
Kruis en uw ervaringen, zowel de positieve als de minder
fijne. En als u als mantelzorger alleen op vakantie bent gegaan:
hoe hebt u het dan thuis geregeld?
Op 13 mei gaan we in gesprek over zingeving en op 10 juni
praten we over vrije tijd. In de volgende Mantel Mail kom ik
hierop terug.
Carin de Leede
Maassluis
In de Mantelzorg-Inn, die elke eerste donderdag van de maand van 10.00 tot 12.30 uur
plaatsvindt in de Ontmoetingsruimte van Seniorenwelzijn in De Vloot, staan de volgende
thema’s op het programma. Op donderdag 3 april: vakanties. Op donderdag 1 mei:
zingeving. Op donderdag 5 juni: vrije tijd. U bent van harte welkom!
6
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Wilt u een individueel gesprek, dan kan dat in een
spreekruimte in Maassluis of, als het lastig is
daarnaartoe te komen, bij u thuis. U kunt hiervoor een
afspraak met mij maken, telefoon 06-51 69 40 76.
Marineke van Slagmaat
Voor de meest actuele informatie kijkt u op de agenda
die we op onze website www.mantelzorgnwn.nl
publiceren.
Disco in Maassluis voor mensen
met een beperking
Stichting Myosotis Maassluis en Blik bv organiseren maandelijks een disco in
Maassluis voor mensen met een verstandelijke of meervoudige beperking.
Stichting Myosotis Maassluis is een vrijetijdsclub voor mensen (vanaf 10 jaar) met
een verstandelijke beperking. De stichting heeft als doel het bevorderen van hun
maatschappelijke integratie. Blik bv richt zich op accommodatieverhuur en
professionele dienstverlening op het maatschappelijke vlak. Het bedrijf is direct
gelieerd aan de koepelorganisatie BliK (Burgers Lokaal In hun Kracht).
Iedereen die samen met mensen met een verstandelijke beperking een feestelijke
avond wil (mee)maken, is van harte welkom. De discoavonden vinden plaats elke
eerste zaterdag van de maand.
Locatie:
Meer informatie:
Website:
Blik bv, De Vloot 208 te Maassluis
Lisette Petronilia (06-20 88 66 70)
www.myosotis-maassluis.nl
7
Mantel Mail
Gratis cursussen en workshops voor mantelzorgers
Wilt u deelnemen aan een van deze cursussen
of weten wanneer de cursus begint? Stuur dan
een e-mail naar [email protected]
of bel (010) 435 17 16. Voor meer informatie
over de MDNW-workshop kunt u ook kijken
op www.mdnw.nl.
Cursus ‘Zorgen voor iemand’
Dit voorjaar gaan we bij voldoende belangstelling weer starten met de cursus ‘Zorgen voor
iemand’. Deze cursus voor mantelzorgers, die jaarlijks wordt gegeven, bestaat uit 4
bijeenkomsten van 2 tot 2,5 uur. U leert er allerlei praktische vaardigheden van een
ervaren wijkverpleegkundige. Verder besteden we aandacht aan communiceren met de
zorgvrager en het goed zorgen voor jezelf. De cursus vindt plaats in Vlaardingen,
Oosthavenkade 43. Data: maandag 19 en 26 mei en 2 en 16 juni van 13.30 tot 15.30 uur.
Cursus ‘Zorgen voor iemand en voor jezelf’
Met deze praktische cursus richten we ons op allochtonen die thuis zorgen voor iemand
met een langdurige ziekte of handicap. De cursus biedt informatie over hulpmiddelen en
technieken die het zorgen verlichten. We bespreken ook hoe men goed voor zichzelf kan
zorgen. De cursus wordt gegeven door een van onze consulenten en een
wijkverpleegkundige van Careyn en gaat door bij voldoende aanmeldingen.
Nieuw: cursus ‘Zorgen voor iemand met COPD’
Bij voldoende belangstelling organiseren we ook de cursus ‘Zorgen voor iemand met
COPD’, speciaal voor mantelzorgers van COPD-patiënten.
Workshop Mantelzorgondersteuning: rouwverwerking
Tijdens deze MDNW-workshop krijgt u de gelegenheid om uw eigen verhaal te vertellen en
te horen hoe een rouwproces kan verlopen. We gaan werken aan verwerken, onder meer
door zelf actief iets te doen om het verlies een plek te geven. Tijd heelt geen wonden, maar
uitdrukking geven aan alle gevoelens die bij dit verlies horen wél. We gaan tijdens de
workshop op creatieve wijze om met herdenken.
8
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Berichten uit de samenleving:
mantelzorgen
In deze rubriek laat een mantelzorgconsulent u meekijken
in haar spreekkamer. Hoewel namen en omstandigheden
onherkenbaar zijn gemaakt, krijgt u toch een realistisch
beeld van de dagelijkse praktijk.
Een zorgvrijwilliger biedt uitkomst
Wim en Els de Vries, beiden 83 jaar, wonen nu zes jaar in een aangepaste woning. In 2007
werd Els getroffen door een hersenbloeding, waarna zij ruim een jaar heeft gerevalideerd in
een verpleeghuis buiten de stad. Haar man heeft haar naar huis gehaald en verzorgt haar
zoveel mogelijk zelf. Maar dat is niet eenvoudig.
Het grootste probleem voor Wim is de moeizame communicatie met zijn vrouw. Op
aandringen van de thuiszorgmedewerker belt Wim het Steunpunt Mantelzorg NWN en de
mantelzorgconsulent gaat op huisbezoek. Zij treft twee eenzame mensen aan.
Boodschappen op een drafje
Door de hersenbloeding kan Els geen echt gesprek meer voeren, en zij kan ook niet goed
duidelijk maken wat zij wil. De thuiszorgmedewerker helpt met wassen en aankleden en is
er bijna dagelijks. Deze medewerker is nog vrijwel het enige contact dat Wim heeft...
Hij vindt het niet erg dat hij het huishouden alleen moet doen. Maar dat hij zijn vrouw
nauwelijks meer alleen durft te laten, jaagt hem op. Zelfs boodschappen doen gaat op een
drafje. De mantelzorgconsulent vertelt hem over de mogelijkheden van de Oproepcentrale.
Een zorgvrijwilliger kan een paar uur bij zijn vrouw aanwezig zijn, zodat hij eens rustig
weg kan. Hij aarzelt, maar na een vervolggesprek met de mantelzorgconsulent gaat hij
overstag. Er volgt een kennismakingsgesprek met een coördinator van de Oproepcentrale
en een vrijwilliger. Deze komt nu drie uur per week om bij Els te blijven. Ze leest wat voor
en ze luisteren samen naar musicalmuziek. Els lijkt daarvan te genieten. Wim kan nu een
dagdeel in de week iets voor zichzelf doen. Hij moet na zoveel jaar uitsluitend
mantelzorgen nog wel leren dat het ook iets gezelligs mag zijn. Hij heeft zich in elk geval
aangemeld bij een bridgeclubje.
Carin de Leede
De mantelzorgconsulenten geven voorlichting en advies over ziektes, handicaps en aandoeningen,
hulpmiddelen en voorzieningen, hulpverlenende personen en instanties, wetten en regelingen,
cursussen, lotgenotencontact en andere activiteiten. Zij bekijken of kort- of langdurende
professionele en/of vrijwillige hulp inzetbaar is en bieden een luisterend oor. Kijk voor meer
informatie op www.mantelzorgnwn.nl of bel 06-51 69 41 30 (Vlaardingen), 06-51 69 40 96
(Schiedam) of 06-51 69 40 76 (Maassluis).
9
Mantel Mail
Onder elkaar: metgezellen
Op deze pagina’s in Mantel Mail zetten we de mogelijkheden op een rijtje om mensen te
ontmoeten die in dezelfde of een soortgelijke situatie zitten en die dezelfde problemen uit
eigen ervaring kennen als u. Veel mensen vinden het contact met lotgenoten een grote steun.
Welke vormen van lotgenotencontact zijn er, naast het Mantelzorgcafé in Schiedam en de
Mantelzorg-Inn’s in Vlaardingen en Maassluis, zoal in de regio?
Alzheimercafé
Het Alzheimercafé is een maandelijkse ontmoetingsplaats voor mensen met dementie, hun
partners, familieleden en vrienden. Deskundigen geven voorlichting en antwoord op uw
vragen. In elke stad in de regio NWN is een Alzheimercafé. Toegang en koffie of thee zijn
gratis.
Schiedam
Locatie: Frankeland (Havenzaal), Sint Liduinastraat 10.
Tijd: van 19.00 tot 21.30 uur, zaal open vanaf 19.00 uur.
 Dinsdag 8 april: onderzoeker dr. Renate Verkaik gaat in op activiteiten voor uw
naaste met dementie en uzelf (www.actiefbijdementie.nl).
 Dinsdag 13 mei: Hanne Vriezen, psycholoog van de Frankelandgroep, gaat in op de
invloed van prikkels bij dementie.
 Dinsdag 10 juni: Luiza Rocha, afdelingshoofd van Frankeland, vertelt over het
verhuizen naar een verpleeghuis.
Vlaardingen
Locatie: Verpleeghuis Zonnehuis (brasserie), Dillenburgsingel 5.
Tijd: van 19.00 tot 21.30 uur, zaal open vanaf 19.00 uur.
 Dinsdag 1 april: een ambtenaar of wethouder vertelt over de visie van de gemeente
op zorg en welzijn.
 Dinsdag 6 mei: we gaan nader in op het zelfgekozen levenseinde.
 Dinsdag 3 juni: we bespreken gedragsproblemen bij dementie.
Maassluis
Locatie: Zorgcentrum de Tweemaster (recreatiezaal), Vondelpark 2.
Tijd: van 19.00 tot 21.30 uur, zaal open vanaf 19.00 uur.
 Dinsdag 18 maart: fysiotherapeut Nathalie Balaguaer geeft een
presentatie over bewegen en Tai Chi.
 Dinsdag 15 april: onderwerp en spreker nog niet bekend.
 Dinsdag 20 mei: onderwerp en spreker nog niet bekend.
 Dinsdag 17 juni: een optreden van Simply Six.
10
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Parkinsoncafé
Ook wie het Parkinsoncafé bezoekt, ontmoet daar mensen in dezelfde situatie en kan dus
ervaringen uitwisselen. U blijft tevens op de hoogte van nieuws en ontwikkelingen rondom
de ziekte van Parkinson. Het café vindt tweemaandelijks plaats in de Havenzaal van
Frankeland, Sint Liduinastraat 10 in Schiedam.
 Woensdagavond 9 april: Marij de Vries, apotheker in het Vlietland Ziekenhuis, geeft
uitleg over medicatie voor mensen Parkinson.
Tijd: van 19.00 tot 21.30 uur.
 Woensdagmiddag 14 mei: acteurs van Theater Cerein (www.cerein.nl) laten zien en
ervaren hoe de omgeving kan reageren op iemand met Parkinson
Tijd: van 14.30 tot 16.30 uur.
Koffieochtenden Autisme Info Centrum (AIC)
Voor mensen die een partner of familielid hebben met (een vermoeden van) een stoornis
uit het autismespectrum, organiseert het AIC Rotterdam bij MEE (Schiedamse Vest 154)
koffieochtenden. U ontmoet hier mensen die begrijpen waar u het over hebt en ontdekt dat
u niet de enige bent die worstelt met bepaalde gevoelens zoals boosheid, verdriet en
eenzaamheid. Tijd: van 10.00 tot 11.30 uur. Meer informatie vindt u op www.autisme.nl.
 Dinsdag 8 april: film: Het inzicht kwam met de jaren.
 Dinsdag 10 juni: film: Film: Autidelict.
11
Mantel Mail
Een mantelzorger vertelt…
Deze keer vertelt Gerrarda hoe zij al bijna zevenentwintig jaar voor haar man Cor
zorgt. Hij kreeg op 44-jarige leeftijd een hersenbloeding. Gerrarda was toen 37 jaar,
en moeder van twee schoolgaande jongens.
“Cor was magazijnmeester bij een
autobedrijf toen hij in 1987 werd getroffen
door een hersenbloeding. Hij is meteen
geopereerd, maar er waren complicaties. Hij
liep een lichte hersenbeschadiging op en
behoort sindsdien tot de groep mensen met
niet-aangeboren hersenletsel. Je merkt het
aan zijn traagheid, afgevlakte emoties en
gebrek aan initiatief. Hij heeft grote moeite
met drukte, en Cor vindt het al snel druk.
Zeker in die
beginjaren, met onze
jongens en mijn baan
– ik was telefoniste/
receptioniste – was
het erg druk. Maar ik
deed wat er gedaan
moest worden en
dacht er verder niet
zo over na. Later
kreeg ik een andere
functie, personeelszaken, en meer uren.
Nadat Cor zich een tijdje minder goed had
gevoeld, bleek dat hij diabetes had.
Ook met mij ging het niet goed…
In 1997 kreeg ik een depressie.
Ik had jarenlang in mijn eentje de kar
getrokken en dat was teveel van het goede.
Twee jaar later moest Cor een operatie
ondergaan waarbij vijf bypasses werden
aangelegd. Ik was goed hersteld van mijn
depressie en ging halve dagen werken. Dat
heb ik tot 2005 gedaan.
Ondertussen kreeg Cor epileptische
aanvallen in de vorm van absences. Door de
12
medicijnen die hij hiervoor krijgt, gaat het
redelijk goed. Mij vallen de absences vaak
wel op, maar soms heeft hij er weken geen
last van. Andere keren trouwens wel drie
keer op een dag.
Voor zijn verslechterende bloedvaten kreeg
hij een dotterbehandeling. In het begin kon
hij urenlang op de bank zitten, niets doen.
Hij bleek ook ernstig COPD te hebben en
daarvoor kreeg hij
zuurstoftherapie. Cor
is daarvan behoorlijk
opgeknapt. Maar als
ik hem zou moeten
omschrijven, komt
zeker het woord
‘energieloos’ bij me
op. En dat is heel
jammer.
Eind 2005 ben ik
voor het eerst een
weekje weg geweest. En in 2008 een keer
tien dagen, met mijn zusje. Cor verbleef toen
tijdelijk in Zorgcentrum Vaartland. Samen
op vakantie gaan hebben we ook
geprobeerd. Dat was echter geen succes.
De spanning is voor Cor gauw te veel en dat
maakt het voor mij ook weer moeilijker.
Voor wie doe je dat dan, vraag je je af. We
doen het dus niet meer.
In die tijd heb ik voor het eerst contact
gehad met een mantelzorgconsulent, Carin
de Leede. Natuurlijk ben je mantelzorger,
zei ze. Dat begrijp ik nu ook wel, maar zo
dacht ik daar toen niet over. Zij heeft mij
gewezen op Mezzo en op allerlei regelingen
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
en voorzieningen, zoals een
annuleringsverzekering voor
mantelzorgers. Dat was een echte
eyeopener! Ook ben ik via haar in contact
gekomen met een lotgenotengroep voor
partners van mensen met niet-aangeboren
hersenletsel. Begrip en herkenning zijn heel
belangrijk. Ik word er ook wijzer van, want
door meer inzicht te krijgen in zijn
aandoeningen, kan ik beter met Cor
omgaan. Ik ben ook naar een training
gegaan waar ik aanknopingspunten kreeg
om te leren aanvaarden dat het is zoals het
is, hoe moeilijk soms ook.
Onze zoons hebben ieder een eigen gezin,
onze kleinkinderen variëren in leeftijd van
zeven tot dertien jaar. Voor Cor is het te
druk als we op bezoek gaan of als ze hier
komen, te veel prikkels.
Ik zie ze dus niet zo heel
vaak, helaas.
Hij vindt het gezellig als
mijn zussen en broers op
bezoek komen, maar wil
niet bij hen logeren of dat
ze hier een paar dagen
zijn zodat ik eens
onbezorgd weg kan gaan.
Ik wil zijn wensen zoveel
mogelijk respecteren. Hij
heeft hier tenslotte ook
niet om gevraagd.
Een aantal jaren geleden
zijn wij verhuisd van onze
eengezinswoning met
tuin naar een flat, alles
gelijkvloers. En ik moet zeggen: we hebben
het er geweldig naar onze zin.
Cor gaat nu tweeëneenhalve dag per week
naar de dagverzorging in Drieën-Huysen.
Drie dagen vindt hij te veel.
De medewerkers hebben mij aangeraden
thuiszorg in te schakelen voor zijn
persoonlijke verzorging, die ik tot dan toe
zelf voor mijn rekening nam, en dat –
hoewel ik het een moeilijke stap vond – heb
ik gedaan. En het gaat goed. Ik heb daardoor
meer tijd voor mezelf.
Ik ben twee keer per maand gastvrouw in
Aanloophuis ‘De Groene Luiken’. En ik vind
het heerlijk om met mijn zus naar de stad te
gaan, met onze hond te wandelen en
gewoon, de radio thuis hard aan te zetten.
Maar de toenemende verwardheid en ook
de absences maken het moeilijker om weer
eens een paar dagen weg te gaan. Ik heb
nauwelijks de puf om iets voor mezelf te
bedenken. Waar kan Cor naartoe? Hoe moet
ik het regelen? Hij
heeft begeleiding
nodig, hij gebruikt
veel verschillende
medicijnen, zijn
bloedsuikerspiegel
moet in de gaten
gehouden worden,
hij kan niet tegen
druk en drukte.
Ik heb nu de eerste
stap gezet door er
met hem over te
praten. Cor wil het
liefst naar DrieënHuysen. Ik heb er
ook met de thuiszorg
over gesproken en
hoop van harte dat het lukt. Misschien blijf
ik wel thuis. Dan kunnen mijn kleinkinderen
hier logeren!”
Maryke Drost
13
Mantel Mail
Trek op tijd aan de bel!
Mantelzorgers zijn meestal geen klagers en schuiven hun eigen behoeften gemakkelijk
opzij om voor die ander te zorgen. Als zorgen voor een ander langdurig wordt, steeds
intensiever wordt of als u zich steeds meer zorgen maakt, dan is het raadzaam eerlijk naar
uzelf te kijken. Mantelzorgers trekken vaak pas aan de bel als zij zelf overbelast of
oververmoeid raken. Dat is jammer, want we weten juist dat als er in een vroeg stadium
gestart wordt met het inzetten van respijtzorg, er veel problemen kunnen worden
voorkomen. Er blijft dan namelijk een veel betere balans in het leven. En vaak ook een
betere relatie tussen mantelzorger en zorgvrager. Erkennen dat u als mantelzorger
behoefte hebt aan ‘even vrijaf’ en iets voor uzelf doen, is echt al een hele stap. Dat zegt ook
Roos Scherpenzeel van het Expertisecentrum Mantelzorg (zie pagina 3).
En dan pas zijn mantelzorgers bereid om te kijken naar wat er te koop is op het vlak van
respijtzorg. Mogelijk kunnen mensen uit de eigen omgeving helpen om dat ‘even vrijaf’
mogelijk te maken. Kinderen, buren of vrienden zijn best bereid om de zorg even over te
nemen. Als maar duidelijk is wat de bedoeling is en hoe vaak er een beroep op hen wordt
gedaan.
Als er geen mogelijkheden zijn binnen de eigen omgeving, of als dit onvoldoende is, dan is
het belangrijk dat er vrijwilligers of professionals worden ingeschakeld. Welke
mogelijkheden er zijn voor respijtzorg in onze
regio, staat op www.respijtwijzer.nl, maar u
kunt er ook eens over praten met de
mantelzorgconsulent in uw woonplaats.
Carin de Leede
14
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Vrijwilliger belicht
Op deze plaats zetten we vrijwilligers in de schijnwerpers.
Dit keer is de beurt aan Thea Damen (53). Zij heeft onlangs
afscheid genomen na ruim tien jaar actief te zijn geweest
bij het thee- en koffieschenken in het Mantelzorgcafé in
Vlaardingen.
Thea, wil je iets over jezelf vertellen?
“Jawel, dat wil ik wel. Ik begin met mijn gezin. Mijn man en ik hebben een dochter van 23
jaar, Nydia, en een zoon van 21 jaar, Joëll. Beiden zijn het huis uit, maar ze hebben een
totaal ander leven. Voordat wij kinderen kregen, werkte ik bij een uitgeverij als
administratief
medewerker, en ik heb
ook schoonmaakwerk
gedaan. Toen kwamen
dus de kinderen. Eerst
Nydia en daarna Joëll.
En door zijn geboorte
kwam er een grote
verandering in ons
leven. Hij bleek het
syndroom van Down te
hebben en kreeg al snel
een infectie met het RSvirus. Dat is bij
kinderen de meest
voorkomende oorzaak van lage luchtweginfecties, maar kan voor baby’s met een lage
weerstand ernstig uitpakken. Dat gebeurde bij Joëll. Hij werd overgebracht naar het
Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht en heeft geruime tijd aan de beademing gelegen.
Op een gegeven moment kwam hij weer naar het ziekenhuis in Vlaardingen, maar voordat
hij thuis was waren we een paar maanden verder. Toen pas konden wij beginnen aan het
verwerken van onze opeens zo moeilijk geworden gezinssituatie. Joëll was heel vaak ziek
en moest onder meer worden behandeld voor heupdysplasie. Zijn verzorging was
bijzonder intensief, en we hadden natuurlijk ook nog onze gelukkig kerngezonde Nydia.”
“Hoewel Joëll nog steeds niet kan praten, is het in de loop van de jaren steeds beter met
hem gegaan. Hij heeft tot voor kort altijd thuis gewoond en ging overdag naar de
dagopvang. Zo nu en dan logeerde hij weleens in een logeerhuis in het Westerhonk in
Monster, maar door de bezuinigingen kon dat niet meer. Ondertussen is hij een volwassen
man geworden en niet alleen hij wordt ouder, wij ook. We hebben op verschillende
plekken gekeken naar een structurele woonoplossing. Vorig jaar kwam MEE met een idee:
15
Mantel Mail
kleinschalig wonen in een woonwijk in Vlaardingen met 24-uurs verzorging en
begeleiding. We hebben er lang en diep over nagedacht, en het was een moeilijke
beslissing. Je kunt het hem ook niet echt uitleggen. Maar afgelopen juni is Joëll verhuisd. En
we zien dat hij zelfstandiger is geworden en dat hij heel vrolijk is.”
“Ik heb nu meer tijd voor mezelf en voor mijn andere vrijwilligerswerk. Ik sta twee dagen
in de brasserie van Zorgcentrum Soenda. Vind ik leuk om te doen. Verder help ik in het
dagcentrum voor jongeren met een verstandelijke beperking in Schiedam. Hier kwam Joëll
ook altijd, maar hij is nu naar een andere groep van Ipse de Bruggen.”
Hoe ben je verzeild geraakt bij het Steunpunt Mantelzorg NWN en wanneer?
“Al heel snel na de geboorte van Joëll kwamen wij in aanraking met het Early Intervention
programma. Op basis daarvan konden we Joëll in kleine stapjes en spelenderwijs
stimuleren in zijn ontwikkeling. Daarvoor kregen wij ook begeleiding aan huis. Uit die tijd
ken ik Marineke van Slagmaat, want zij werkte bij die organisatie. Toen zij later bij de
Stichting Mantelzorg Nieuwe Waterweg Noord ging werken en een Mantelzorgcafé ging
opzetten, vroeg ze mij of ik hier vrijwilliger wilde worden. En dat heb ik gedaan. Ook in
Schiedam en Maassluis konden mantelzorgers met hun vragen terecht.
Het Mantelzorgcafé in Vlaardingen wordt de laatste jaren geleid door mantelzorgconsulent
Carin de Leede en ook met haar had ik zo nu en dan een ondersteunend gesprek.”
Wat waren je werkzaamheden bij onze organisatie?
“Samen met een andere vrijwilliger de nieuwe bezoekers welkom heten en wegwijs
maken, thee- en koffieschenken – altijd met iets lekkers erbij – en gesprekjes voeren,
waarbij het vooral om luisteren gaat. En mocht daaruit iets bijzonders naar voren komen,
dan geef je dat als vrijwilliger door aan de professional, de mantelzorgconsulent. De
themabijeenkomsten – waarvan ik ook het nodige heb geleerd – worden altijd drukker
bezocht, dus dan is het even aanpoten om iedereen van thee of koffie te voorzien. Sowieso
wordt het steeds drukker in het Mantelzorgcafé; er is kennelijk behoefte aan. Als de
mantelzorg wegvalt, bijvoorbeeld door een overlijden of juist als degene voor wie je hebt
gezorgd beter is geworden, dan maak je zo langzamerhand plaats voor iemand anders. Dat
ga ik ook doen. Maar misschien kom ik toch nog wel eens langs, want ik doe ook
verschillende dingen voor mijn 85-jarige moeder. Het mantelzorgen is dus nog niet
voorbij!”
Maryke Drost
16
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Respijtzorg van de Oproepcentrale
Tijdelijke ondersteuning van een vrijwilliger
“Welkom bij de Oproepcentrale”, zegt Karen van Zeijl, een van
de coördinatoren. Ze houdt kantoor in Verpleeg- en
reactiveringscentrum DrieMaasStede in Schiedam.
“De Oproepcentrale is een vrijwilligersorganisatie voor alle
inwoners van Vlaardingen, Schiedam, Maassluis en Spijkenisse,
die uitstekend kan worden ingezet voor respijtzorg.”
“Immers”, vervolgt ze, “onze vrijwilligers ondersteunen
mantelzorgers van thuiswonende mensen die zorg nodig
hebben. In de meeste gevallen gaat het om een paar uur per
week of per veertien dagen, structureel. De vrijwilliger heeft
een luisterend oor, maar kan ook een boek of de krant voorlezen, een wandelingetje maken
of een spelletje doen. De mantelzorger, vaak de partner of een familielid of vriend, krijgt zo
de gelegenheid om eens iets voor zichzelf te doen en zich te ontspannen. We komen
trouwens ook bij mensen die alleen wonen en die geen mantelzorger hebben. Behalve een
vaste wekelijkse of tweewekelijkse inzet van de vrijwilliger, is het ook mogelijk dat een
vrijwilliger incidenteel beschikbaar is. Bijvoorbeeld om iemand te begeleiden naar het
ziekenhuis, samen naar een museum of naar de bibliotheek te gaan of om een klusje te
doen in huis. Sinds kort is het ook mogelijk dat een vrijwilliger de boodschappen doet,
bijvoorbeeld als de mantelzorger ziek of met vakantie is. Wat onze vrijwilligers niet doen?
Zij verrichten, uitzonderingen daargelaten, geen huishoudelijke en verpleegkundige taken.
Kennismakingsbezoek
Karen: “Wij krijgen de aanmeldingen van verwijzers zoals huisartsen, Careyn, Riagg,
MDNW en het Steunpunt Mantelzorg NWN, maar mensen bellen ook zelf naar ons.
Allereerst kijk ik, als coördinator, of de aanvraag bij de Oproepcentrale past. Als dat het
geval is, maak ik een afspraak voor een bezoek aan huis, want wij willen graag een
vrijwilliger kunnen plaatsen die zo goed mogelijk bij de persoon en bij de situatie past. Een
goede match is heel belangrijk. Daarna kom ik nog een keer, samen met de vrijwilliger. Als
het inderdaad klikt, en dat is meestal het geval, bespreken we met elkaar wat er nodig is en
wat er mogelijk is en dat zetten we op papier. Daarna gaat de vrijwilliger aan de slag. Ik
houd contact met de vrijwilliger, zodat ik in grote lijnen weet hoe het gaat. Op die manier
onderhoud ik ook het contact met de cliënt. Mocht zich een verandering voordoen, of er
moet iets besproken worden, dan proberen wij daar zo adequaat mogelijk op te reageren.”
Vrijwillig, maar niet vrijblijvend
“Onze vrijwilligers zijn mensen, jongeren en ook ouderen, die graag iets voor iemand
willen betekenen. Het is fijn dat dit in onze samenleving mogelijk is. En niet alleen fijn, het
is ook hard nodig. Iedere vrijwilliger krijgt bij ons een vrijwilligersovereenkomst. Daarin
staat wat wij verwachten van de vrijwilliger – dit werk is niet vrijblijvend – en wat wij voor
de vrijwilliger doen. De Oproepcentrale doet bijvoorbeeld veel aan scholing.
17
Mantel Mail
De vrijwilligers krijgen een basiscursus en themabijeenkomsten over onderwerpen als
actief luisteren, grenzen stellen, omgaan met gedragsproblemen en rolstoeltechnieken. Een
paar keer per jaar organiseren wij contactbijeenkomsten voor de vrijwilligers, en jaarlijks
ook een uitstapje en een thematische filmavond. Binnenkort wordt er een stichting
Vrienden van de Oproepcentrale opgericht. We hopen dat van hieruit geld kan worden
vrijgemaakt voor extra activiteiten en trainingen voor onze vrijwilligers.”
Meer informatie of een afspraak maken?
Overname van de zorg door vrijwilligers kent globaal twee varianten: voor een dagdeel of
voor een aangesloten periode. Om voor een dagdeel de zorg te laten overnemen, kunt u
terecht bij de Oproepcentrale. De coördinatoren van de Oproepcentrale
(www.deoproepcentrale.nl) zijn bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot 14.00 uur op
telefoonnummer (010) 427 81 77 en via e-mail: [email protected].
Aan de inzet van een vrijwilliger zijn geen kosten verbonden. Vervanging voor een
mantelzorger die ten minste drie aaneengesloten dagen met vakantie gaat, wordt geleverd
door Handen-in-Huis (zie pagina 24).
Maryke Drost
De Oproepcentrale is in 1988 in Schiedam begonnen. In die tijd boden 10 vrijwilligers
wekelijks ondersteuning aan 10 thuiswonende mensen met dementie. Een jaar later werd
de Oproepcentrale uitgebreid naar Vlaardingen en Maassluis.
Vrijwilligers gingen vanaf 1993 ook hulp bieden aan mensen met een chronische ziekte en
mensen in de laatste fase van hun leven, en weer vijf jaar later werden ook mensen met
psychische en psychiatrische problemen door vrijwilligers bijgestaan.
Vanaf 2005 werd de vrijwilliger terminale thuiszorg overgedragen aan de nieuw
opgerichte stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ). Op verzoek van MEE
Rotterdam kwam er een nieuwe doelgroep bij voor de Oproepcentrale: mensen (van jong
tot oud) met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking.
In 2008 verzorgen ruim 100 vrijwilligers meer dan 4000 cliëntbezoeken. De deelgemeente
Hoogvliet en de gemeente Spijkenisse komen erbij.
In 2013 heeft de Oproepcentrale het zilveren jubileum gevierd. Er zijn op dit moment 160
vrijwilligers actief en ruim 200 cliënten in zorg. De Oproepcentrale is niet meer is weg te
denken in onze regio.
Het beleidsbepalend orgaan is een stuurgroep vanuit de Argos Zorggroep, Careyn, Riagg
Rijnmond Noord-West, MEE Rotterdam, de Frankelandgroep en een vertegenwoordiger
namens de vrijwilligers. De Oproepcentrale neemt, evenals het Steunpunt Mantelzorg
NWN, deel aan het regionale samenwerkingsverband ‘Samenwerking Informele Zorg’.
18
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
Nut en noodzaak van goed voor jezelf zorgen
Tips en trucs
Bijna lente! Wordt u ook zo blij van al die bloeiende bollen? De bloesem, het ontluikend
groen en de jonge vogeltjes? Wij kijken ernaar en vinden het prachtig, maar beleven
wij het ook? “Dankzij het meedoen aan de Nationale Vogelteldag realiseer ik mij dat ik,
wanneer ik bewust langer blijf kijken, steeds meer ontdek in mijn eigen tuin! Wij kijken
wel, maar worden meestal snel afgeleid door andere dingen”, zegt Carla Heijboer,
degene die ons altijd voorziet van tips voor dagjes uit.
Ga dit voorjaar dus vaker naar buiten om fietsend of wandelend bewust te genieten van de
natuur! In de Broekpolder zijn kilometerslange paden, maar ga ook eens bewust rondlopen
en kijken in een park bij u om de hoek of waar u toevallig langskomt.
Bijzondere tuinen
Bent u wel eens in de Heemtuin bij het Marnixplantsoen in Vlaardingen West geweest?
Vanaf 15 maart kunt u daar weer (zonder hond) genieten van meer dan 35 soorten
beschermde planten. Of ga eens naar de Trompenburg Tuinen & Arboretum
(www.trompenburg.nl) in Rotterdam. Met de Rotterdampas kunt u er eenmaal per jaar
gratis naartoe. Iets verderop, in Den Haag, is van 26 april t/m 8 juni de Japanse Tuin
(onderdeel van landgoed Clingendeal) geopend. Heel bijzonder!
Museumweekend
In het eerste weekend van april (5 en 6 april) vindt het jaarlijkse Museumweekend
(www.museumweekend.nl) plaats. Musea organiseren speciale bezoekersactiviteiten
onder het motto ‘Doe een museum’.
Kom in de Kas
Dat zelfde weekend is ook altijd Kom in de Kas
(www.komindekas.nl), het grootste publieksevenement
van de Nederlandse Glastuinbouw. Diverse
tuinbouwbedrijven openen hun deuren om te laten zien
hoe zij groente, fruit, planten of bloemen kweken, onder
meer aan de Hoge Beer-Hoenderparklaan in
Kwintsheul.
Goudse Keramiek Dagen
Op 29 (Hemelvaartsdag) en 30 mei worden de Goudse
Keramiek Dagen (www.goudsekeramiekdagen.nl)
georganiseerd. Nederlandse en buitenlandse
keramisten tonen en verkopen er hun werken.
19
Mantel Mail
Zilverdag
Tweede Pinksterdag, maandag 9 juni, is de vaste dag voor de ‘zilvermarkt’ in Schoonhoven.
Hier kunnen de liefhebbers van zilveren sieraden en andere voorwerpen aan hun trekken
komen.
Kunstroutes en open ateliers
Houdt u van betaalbare kunst of wilt u inspiratie opdoen? Google dan eens op ‘kunstroute’
of ‘open atelierroute’. Dan vindt u daar adressen en data, die bij de voorbereiding van deze
Mantel Mail nog niet bekend waren.
Respijtactiviteiten van OpKracht
Opkracht (www.opkracht.nl) organiseert al meer dan tien jaar arrangementen voor
mantelzorgers. De activiteiten zijn gericht op ontspanning, ontmoeting en ontplooiing.
Mede door financiële steun van het ministerie van VWS en vele fondsen is Opkracht er in
geslaagd dit aanbod gestaag uit te breiden.
De respijtactiviteiten worden
georganiseerd onder
verantwoordelijkheid van
Mezzo. Vele duizenden
mantelzorgers hebben
gebruikgemaakt, en baat
gehad, van het veelzijdige
aanbod.
Bent u mantelzorger en
aanvullend verzekerd, kijk dan
in uw polisvoorwaarden.
Steeds meer zorgverzekeraars
geven een vergoeding voor
mantelzorgarrangementen.
Iets heel anders: de Alzheimer Assistent
Alzheimer Nederland heeft voor mantelzorgers een digitaal hulpmiddel ontwikkeld: de
Alzheimer Assistent app. Mantelzorgers kunnen met deze applicatie op een tablet direct
ervaringen en tips uitwisselen. De Alzheimer Assistent (www.alzheimerassistent.nl) bevat
informatie in tekst én in video over meer dan 60 onderwerpen. De adviezen worden
gegeven door experts en mantelzorgers. Het aanbod van informatie blijft groeien.
Gebruikers kunnen namelijk zelf tips delen en onderwerpen aandragen. Zo wordt de
Alzheimer Assistent app een breed gedragen hulpmiddel voor iedereen die samenleeft met
iemand met dementie. Daarnaast biedt de applicatie de mogelijkheid om een ‘verslag van
de dag’ bij te houden, waardoor de zorg met andere naasten van de patiënt eenvoudig
gedeeld en georganiseerd kan worden.
20
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
De 7 tips van Mezzo
Bent u druk met de zorg voor een ander? Dan is het juist
nodig om ook goed voor uzelf te zorgen. Dat levert uzelf
én degene voor wie u zorgt veel op. Meer tijd en energie
bijvoorbeeld, en meer levenslust.
Tip 1: Een eigen plek
Geef uzelf een plek waar u zich regelmatig even kunt terugtrekken. Dat kan een
ongebruikte zolderkamer zijn en ook een bankje in de serre of in de zomer: in de
achtertuin. Helemaal alleen voor u.
Tip 2: Zeg eens nee
U hoeft echt niet alles zelf te doen. Vraag eens of iemand anders de zorg kan
overnemen.
Tip 3: Rekken en strekken
Een paar minuten rustig bewegen zoals yoga- of rekoefeningen doen, laadt de
batterij weer op. Vastzittende energie gaat zo weer stromen.
Tip 4: Dutje overdag
Doe eens een middagslaapje. Natuurlijk lukt dat vaak niet, maar probeer het eens
als er tijd voor is. U wordt uitgeruster en slimmer wakker en kunt er weer
tegenaan.
Tip 5: Kijk de kunst af
Sommige mensen kunnen heel goed voor zichzelf zorgen. Daar kunt u wat
van leren. Zij kunnen iets waarin u (nog) niet goed bent. Dus kijk de kunst af en doe
ze na.
Tip 6: Zet een (kook)wekker
Laat op vaste tijdstippen van de dag een wekker afgaan. En weet: dit is hét moment
waarop ik iets voor mezelf ga doen. En doe dat dan ook!
Tip 7: Bestel een gratis exemplaar van de Mantelzorger
Lekker ontspannen op de bank en lezen over hoe andere mantelzorgers zorgen
voor hun familielid? Via www.mezzo.nl/bestel_hier_het_gratis_magazine kunt u een
gratis exemplaar aanvragen.
21
Mantel Mail
“Mijn schoonmoeder is aan het dementeren, dus…”, zegt Wim
Of: hoe je ‘vanzelf’ mantelzorger wordt
Mevrouw van Buren (79) woont min of meer zelfstandig in een aanleunwoning en
krijgt de warme maaltijden, personenalarmering en hulp via het aangrenzende
verzorgingshuis. “Het overlijden, afgelopen zomer, van een weduwnaar met wie ze
innig bevriend was geraakt, heeft haar een behoorlijke klap gegeven. Sindsdien is ze
onmiskenbaar aan het dementeren”, vertelt schoonzoon Wim.
“Mijn schoonmoeder is hier komen wonen na het overlijden van mijn schoonvader, die ik
ook tot het laatst toe heb helpen verzorgen. Ik heb altijd in de bejaardenzorg gewerkt, dus
ik deed het een beetje als vanzelf.”
“Ze weten dat ik het graag doe,
dus dan krijg je: Wim doet het wel.
Zo ben ik erin gerold”
“Van de acht kinderen van mijn schoonouders, wonen alleen mijn vrouw en haar jongste
zus in de buurt. De anderen wonen allemaal verder weg. Ze weten dat ik het graag doe, dus
dan krijg je: Wim doet het wel. Zo ben ik erin gerold.”
Welles-nietes
“De laatste vijf jaar hebben mijn schoonmoeder en haar vriend beurtelings een maand bij
elkaar gewoond. Ze woonden allebei in hetzelfde complex. Het ging heel goed op deze
manier. Toen hij was weggevallen, merkten we dat het proces van dementeren al verder
gevorderd was dan wij dachten. Haar vriend heeft heel veel opgevangen. Zoals we het nu
onderling hebben afgesproken, ga ik elke dag naar haar toe. De ene keer een halfuurtje,
maar een andere keer wel langer. Ik verzorg de medicijnen, doe een paar boodschappen,
werk haar administratie bij en praat met haar. Op een briefje schrijf ik wat er die dag op
het programma staat, want een agenda kan ze niet meer bijhouden. De ene keer is ze
helderder dan de andere keer. We proberen haar in de realiteit te houden, maar het gaat
steeds moeilijker. Op een gegeven moment moet je dat opgeven, want anders verzeil je in
welles-nietes gesprekken en dat is helemaal niet leuk. Dat geldt natuurlijk vooral voor mij.
Want zij is het allang weer vergeten...”
Themabijeenkomst
Wim heeft een themabijeenkomst van de Argos Zorggroep en Seniorenwelzijn gevolgd.
“Daar heb ik wel wat aan gehad. Je krijgt achtergrondinformatie en daarnaast is er
gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en de week van je af te praten. Ik heb er ook een
aantal praktische tips gekregen, zowel voor mezelf als voor het omgaan met mijn
schoonmoeder. Voor mezelf is belangrijk, dat ik inzie dat ik toch steeds mijn grenzen weer
verleg. Maar je moet je niet sterker voordoen dan je bent! Als het echt niet meer gaat, kan
22
Mantel Mail
12e jaargang nr 1
ik bellen voor meer of andere zorg. En dat zal ik ook zeker doen, want ik heb
hartproblemen en ben snel moe.”
“Voor mezelf is belangrijk,
dat ik inzie dat ik toch steeds
mijn grenzen weer verleg”
“Verder is het goed om anderen, zoals mijn familie, erbij te blijven betrekken. Anders
spelen veel zorgtaken en ook zorgen zich buiten hun gezichtsveld af. Zo wandelt mijn
dochter nu eens in de week een eindje met haar oma in de rolstoel. Wie bij mijn
schoonmoeder op bezoek is geweest, schrijft hierover iets op in een dagboek. Ook hebben
we een zondagsrooster gemaakt; ze is elke zondag bij één van haar kinderen. En zelf heb ik
op de zondagen juist vrij!”
Maryke Drost
(Voor dit interview zijn gefingeerde namen gebruikt.)
23
Mantel Mail
Handen-in-Huis
Al eens gedacht aan de inzet van de
landelijk werkende organisatie
Handen-in-Huis? Deze richt zich op
de 24-uurs vervanging van de vaste
mantelzorgers van thuiswonende
zorgvragers.
Door deze vervanging kan de
mantelzorger met een gerust hart op
vakantie gaan. Ook kan de zorg worden
ingezet indien de vaste mantelzorger
voor een geplande opname naar het
ziekenhuis moet. De periode van de
vervanging is minimaal 3 dagen (2
nachten), terwijl het maximum
aantal dagen afhankelijk is van de wens
van de zorgvrager/mantelzorger en de
bekostiging door hun zorgverzekeraar;
de meeste zorgverzekeraars vergoeden
deze kosten.
De vervanging wordt op basis van
vrijwilligheid gerealiseerd met de inzet
van mantelzorgvervangers. Zij krijgen
hiervoor een bepaalde vergoeding.
Handen-in-Huis heeft een
samenwerkingsverband gesloten met
de Oproepcentrale (zie ook pagina 18).
Dat betekent dat de coördinator van de
Oproepcentrale het intakebezoek aflegt
bij de aanvrager en dat Handen-in-Huis
vervolgens op zoek gaat naar een
vrijwilliger.
Wilt u meer weten over Handen-inHuis, kijk dan op www.handeninhuis.nl
24
of neem contact op via (030) 659 09 70
of [email protected].
Mantelzorg in Europa
Eurocarers is het Europese netwerk
van mantelzorgorganisaties en
onderzoeksorganisaties met expertise
op het terrein van mantelzorg.
Vanuit Nederland spelen Vilans,
Movisie, Mezzo en Expertisecentrum
Mantelzorg een belangrijke rol in
Eurocarers.
Eurocarers wil zich sterk maken voor
de positie van mantelzorgers in heel
Europa. Dat is hard nodig gezien alle
demografische ontwikkelingen (meer
ouderen en minder jongeren),
epidemiologische én
beleidsontwikkelingen.
Als we alleen al naar de arbeidsmarkt
kijken, zullen steeds meer
mantelzorgers in de knel komen met
hun zorgtaken en betaalde banen.
Eurocarers behartigt dan ook de
belangen van alle mantelzorgers in
Europa.
In Schotland bijvoorbeeld, is men heel
ver met het ondersteunen van jonge
mantelzorgers. Dat land krijgt van de
media veel aandacht, en er zijn
vakantieweken voor jonge
mantelzorgers en speciale trainingen.
Het Steunpunt Mantelzorg Nieuwe Waterweg Noord biedt voorlichting, materiële
en emotionele ondersteuning.
Mantelzorger is iedereen die langdurig zorgt voor een ziek(e) of gehandicapt(e)
partner, kind, ouder, familielid, vriend(in), buur of bekende. Daarbij gaat het om
zorg die verdergaat dan de gebruikelijke hulp of ondersteuning.
In Nederland zijn elke dag ongeveer 3,7 miljoen mensen bezig met mantelzorg.
Meer informatie kunt u vinden op www.mantelzorgnwn.nl.
hoofdkantoor
Parallelweg 2
3131 DG Vlaardingen
Telefoon (010) 435 17 16
[email protected]
locatie schiedam
Telefoon 06-51 69 40 96
[email protected]
locatie vlaardingen
Telefoon 06-51 69 41 30
[email protected]
locatie maassluis
Telefoon 06-51 69 40 76
[email protected]