dit bericht

Gezamenlijke Aanpak Laaggeletterdheid in West-Brabant
Voortgangsbericht
De WVS-groep en de bibliotheken in de regio West-Brabant namen afgelopen jaar het initiatief om
gezamenlijk educatie-trajecten te verzorgen voor laaggeletterde volwassenen. In dit bericht wordt de
voortgang geschetst van deze gezamenlijke aanpak.
Ondertekening intentieverklaring West-Brabant
Het voornaamste doel van de aanpak is het verbeteren van de taalvaardigheid en het omgaan met
de computer. Deze vaardigheden zijn nodig voor een goede beroepsuitoefening, duurzame
arbeidsparticipatie en sociale zelfstandigheid.
Op 10 september 2013, in de Week van de Alfabetisering, werd een intentieverklaring ondertekend
door:
 Bibliotheken in West-Brabant: Bibliotheek Breda, Markiezaat (Bergen op Zoom), VANnU
(Roosendaal) en Bibliotheek Zundert-Rucphen;
 WVS-groep (Sociale werkvoorziening);
 UWV;
 Cubiss;
 Naar verwachting sluit de ATEA-groep uit Breda zich in 2014 ook aan.
De intentieverklaring sluit aan op het een convenant ‘Gewoon Doen’ dat eerder door de gemeenten
werd opgesteld met als doel als 26.000 laaggeletterden in de regio te stimuleren tot het volgen van
taal- en computercursussen. De Lions Club De Vryeheydt stelde 17 laptops beschikbaar. Tevens is
er een nauwe samenwerking met het Kellebeek College.
WVS-groep - Stapsgewijze aanpak
Na een succesvolle en enthousiaste start op 10 september 2013 zijn de
partijen gezamenlijk aan de slag gegaan. Daarnaast zijn alle organisaties
ook intern aan de slag gegaan om het project concreet vorm te geven.
Vanuit WVS-groep is er overleg gevoerd met een aantal andere
samenwerkende partijen waarbij dit onderwerp mogelijk interessant is.
Denk hierbij aan de Geestelijke Gezondheidszorg Westelijk NoordBrabant en de Stichting Dag- en Woonvoorziening.
Binnen WVS-groep is bewust gekozen voor een hele gerichte en
kleinschalige aanpak. Zo kon het gehele proces gedegen worden
opgezet en gemonitord. De centrale coördinatie vindt plaats vanuit de
afdeling opleidingen. SW-medewerkers met onvoldoende
basisvaardigheden op het gebied van taal zijn benaderd door hun
trajectbegeleiders. De trajectbegeleiders kunnen hiervan een goede
inschatting maken. De ondersteuning is onderdeel van het individuele
ontwikkeltraject van de SW-medewerkers. Het draagt namelijk bij aan de
algehele zelfredzaamheid van onze medewerkers. De deelname aan het
traject wordt gezien als een formele opleiding, die gedeeltelijk onder
werktijd wordt gevolgd.
In januari 2014 is de eerste groep medewerkers gestart bij de bibliotheek
in Roosendaal. De groep werd begeleid door medewerkers van de
bibliotheek en de trajectbegeleider. In maart 2014 is de tweede groep
gestart in de bibliotheek van Bergen op Zoom/Halsteren. De volgende
stap is het overleg tussen WVS-groep en de bibliotheek in Rucphen.
Door de stapsgewijze aanpak blijft het traject overzichtelijk en worden er
stelstelmatig groepen benaderd en begeleid. De medewerkers zijn
enthousiast over het traject. De samenwerking en afstemming tussen de
functionarissen van de WVS-groep, de medewerkers van de bibliotheken
en vrijwilligers verloopt prima, efficiënt en kostenbewust. De
samenwerking wordt daarom voortgezet en uitgebreid.
Contactpersoon: Angela Mous, Manager arbeidsontwikkeling en Hoofd
Arbodienst/A&O-deskundige
Bibliotheek VANnU - Taaloefengroep door vrijwilligers
Met ingang van 10 februari 2014 organiseert Bibliotheek VANnU
Roosendaal samen met lokale instanties een taaloefengroep, genaamd
Taal op de werkvloer. Zorginstelling SDW en sociale werkvoorziening
WVS zijn twee van de betrokkenen. Zij melden mensen met een
taalachterstand aan die immigrant en/of zwakbegaafd zijn.
Wesley Lit en Vera van der Klaauw zetten zich in voor deze doelgroep en
begeleiden vrijwillig de taalcursus. Ze werken samen met drie collega’s
uit diverse takken van het bedrijfsleven (Frans van Heijnsbergen, Dick
Moleveld en Wim Willems). Door de gevarieerde achtergrond vullen de
begeleiders elkaar optimaal aan en zijn ze in staat om het beste uit
iedere cursist naar boven te halen. Met de WVS vindt een maandelijkse
terugkoppeling plaats tijdens een werkbezoek van een contactpersoon
aan de taallessen.
Contactpersoon: Anneke Oonincx, Bibliotheek VANnU, Roosendaal
“Door te werken in kleine groepen is persoonlijke begeleiding mogelijk. Het mooie is dat er
totaal geen onderlinge concurrentie is.” (Vera van der Klaauw)
“Iedereen ervaart de werksfeer dan ook als motiverend. Dit komt doordat een goede balans
tussen werkdruk en prestatie wordt nagestreefd.” (Wesley Lit)
UWV - Pilot Laaggeletterdheid door UWV-trainees
Vanuit het UWV werken twee trainees aan de pilot voor
laaggeletterdheid. Dit zijn Manuel Bosmans en Lindy Oudenhuijsen. De
bedoeling van deze pilot is dat de doelgroep laaggeletterden wegwijs
wordt met de werkmap en werk.nl. Dit gebeurt door middel van het geven
van workshops in de bibliotheken Roosendaal, Rucphen, Bergen op
Zoom en Breda. Door de workshop op verschillende locaties aan te
bieden wordt de drempel om mee te doen verlaagd.
Aangezien de doelgroep moeilijk te bereiken is, gelooft het UWV dat het
cruciaal is om samen te werken met verschillende instanties. Door
middel van doorverwijzen en het juiste promotiemateriaal komt de
doelgroep bij de juiste instanties terecht. Voor de pilot wordt er
promotiemateriaal ontwikkeld door studenten Communicatie van Avans
Hogeschool Breda. De studenten maken flyers en posters voor de
doelgroep en voor diverse instanties die de doelgroep doorverwijzen.
Eventueel ontwerpen zij een commercial voor regionale televisie
zenders.
Voor de pilot wil het UWV meer vrijwilligers werven. Hiervoor hebben zij
contact met de opleiding Maatschappelijk werk en dienstverlening van
Avans Hogeschool Breda. Er wordt een vacature uitgezet voor
studenten, zo kunnen zij vrijwilligerswerk doen bij de bibliotheken.
Verder geven de adviseurs van het UWV Werkbedrijf Breda en de
werknemers en vrijwilligers bij de bibliotheken voorlichting in het
herkennen van laaggeletterdheid. In samenwerking met het ROC WestBrabant en de bibliotheken wordt er een workshop georganiseerd voor
de werknemers. Zo worden zij zich bewust van de doelgroep en kunnen
zij mensen op de juiste manier doorverwijzen.
Contactpersoon: Meri van Aalburg, UWV
Bibliotheek Breda – voortrekkersrol bij pilots
De vier bibliotheken in West-Brabant (Bibliotheek VANnU, Bibliotheek
Markiezaat, Bibliotheek Zundert-Rucphen en Bibliotheek Breda) treden
op als verbindende schakel om samen met andere partijen te werven bij
de aanpak van laaggeletterdheid. Bibliotheek Breda heeft een
voortrekkersrol vanwege de vele activiteiten die zij al jarenlang
organiseert op het gebied van laaggeletterdheid. Projectleider is Lianne
Knobel, specialist mens en maatschappij bij Bibliotheek Breda.
Op 10 september 2013 is vastgelegd dat de bibliotheken in West Brabant
4 pilot activiteiten organiseren. De bestaande activiteiten vanuit
Bibliotheek Breda zijn hiervoor als basis genomen. Daarbij is voldoende
ruimte voor eigen initiatieven van de partners, om zo elkaar te inspireren
en te motiveren. Het delen van kennis, netwerken en ideeën zijn
belangrijke pijlers in deze samenwerking.
Wat is er tot nu toe gebeurd:
 PILOT activiteit 1
Cursussen digitale vaardigheden (Klik & Tik en sociale media). Binnen
de vier bibliotheken zijn cursussen opgestart om mensen te leren
omgaan met computers en internet. Deze cursussen zijn laagdrempelig,
gratis en worden afgesloten met een certificaat.
Aantal deelnemers (per 1 maart 2014):
Bibliotheek Zundert-Rucphen:
Bibliotheek VANnU Roosendaal :
Bibliotheek Markizaat Bergen op zoom:
Bibliotheek Breda:
64 cursisten
31 cursisten
18 cursisten
77 cursisten
 PILOT activiteit 2
Taal-oefengroepen voor werknemers in de Sociale Werkvoorziening
en/of voor mensen met een verstandelijke beperking. Deze cursussen
zijn laagdrempelig, gratis en worden afgesloten met een certificaat.
Aantal deelnemers (per 1 maart 2014):
Bibliotheek Zundert-Rucphen:
Bibliotheek VANnU Roosendaal
Bibliotheek Markizaat Bergen op zoom
Bibliotheek Breda
: starten later
:9
: start in april 2014
: 12
Taal-oefengroepen voor anderstaligen.
Aantal deelnemers (per 1 maart 2014):
Bibliotheek Zundert-Rucphen:
Bibliotheek VANnU Roosendaal
Bibliotheek Markizaat Bergen op zoom
Bibliotheek Breda
: starten later
: starten later
: starten in april 2014
: 52
 PILOT activiteit 3
UWV workshops werk.nl voor laagopgeleiden en laaggeletterden.
Gestart in april 2014 in de vier bovenstaande bibliotheken. De bedoeling
is om laagopgeleiden te ondersteunen met inloggen en aanmaken van
de werkmap bij het UWV. Iedereen die via het UWV of bij de gemeente
een uitkering heeft en/of een baan zoekt heeft hiermee te maken.
 Week van de Alfabetisering 2014
Naast bovenstaande activiteiten zijn we ook gestart met de
voorbereidingen voor de Week van Alfabetisering, die start op 8
september 2014. Hierover volgt later verdere berichtgeving.
Contactpersoon: Lianne Knobel, Bibliotheek Breda
“De bibliotheek heeft een belangrijke rol als het gaat om taalvaardigheid en een leven lang
leren. Vanwege de bezuinigingen worden buurthuizen gesloten en vervalt voor een groot
deel het aanbod van de volwasseneducatie bij het ROC. Dat betekent dat we creatief moeten
zijn in onze oplossingen. In Breda kunnen mensen bij ons in de bibliotheek terecht. En de
behoefte is groot, dat zie je aan het hoge aantal inschrijvingen. Voor ons als bibliotheek is
dat een uitdaging, maar het geeft ook veel voldoening. Je draagt wezenlijk bij aan de
zelfontwikkeling en de zelfredzaamheid van mensen.” (Lianne Knobel, projectleider Bibliotheek
Breda)
Cubiss
De bibliotheken worden ondersteund door Petra van Oosterhout en
Thomas Bersee van Cubiss. Zij hebben zitting in zowel de stuurgroep als
de werkgroep. In de stuurgroep wordt de voortgang van het project
bewaakt en gaat het over het beleid en de strategie. Voorzitter van de
stuurgroep is Suus de Jong, directeur van de bibliotheek ZundertRucphen. De werkgroep die voorgezeten wordt door projectleider Lianne
Knobel is belast met de concrete uitvoering van activiteiten. Op het
ogenblik wordt er gewerkt aan een zogeheten overdrachtsdocument.
Daarin wordt de projectorganisatie, het projectverloop, de ervaringen en
de resultaten beschreven. Dit overdrachtsdocument is bestemd als
hulpmiddel voor andere bibliotheken en organisaties, die een soortgelijk
samenwerkingsproject willen opzetten. In de komende Week van de
Alfabetisering wordt het overdrachtsdocument gepresenteerd.
“De aanpak van laaggeletterdheid vergt een gezamenlijke inspanning. De gedachte is ‘de
bibliotheek als verbindende schakel’ in het netwerk van samenwerkingspartners. Hier in
West-Brabant krijgt dat concreet gestalte en je ziet nu al dat het zijn vruchten begint af te
werpen!” (Thomas Bersee, Cubiss)
Toekomst
De samenwerking in West-Brabant wordt, zoals het er nu voor staat, ook
in 2015 voortgezet. Er is zelfs de wens om het samenwerkingsverband
met nog meer partijen te uit breiden.
“Het zou mooi zijn als we kunnen komen tot een Bondgenootschap Geletterdheid, waarin alle
relevante partijen in West-Brabant participeren. Op die manier kunnen we gezamenlijk echt
een vuist maken in de strijd tegen de laaggeletterdheid.” (projectleider Lianne Knobel,
Bibliotheek Breda)