Hoe bouw je een ziekenhuis in crisistijd?

Hoe bouw je een ziekenhuis in crisistijd?
Overal vallen bouwbedrijven om, de
werkloosheid loopt steeds verder op en
banken houden hun hand op de knip. Toch
werd deze week de eerste paal van de
nieuwe parkeergarage van het nieuwe Zaans
Medisch Centrum de grond in geslagen. Hoe
kreeg het Zaanse ziekenhuis het voor elkaar
om een compleet nieuw gebouw te
financieren in crisistijd?
Een slimme constructie met
vastgoedontwikkelaar Vitaal Zorgvast speelt
hierin een grote rol. Maar de inspiratie voor deze constructie kwam vanuit een ouder idee: het bouwen van
een zorgboulevard. ,,Ongeveer tien jaar geleden lag er een compleet ander plan voor het ZMC. We wilden toen
de huidige gebouwen gaan renoveren en er daarnaast een zorgboulevard met onder andere
eerstelijnsvoorzieningen (bijv. tandarts, red.) en commerciële winkels bouwen. Die boulevard zou gebouwd en
verhuurd worden door een ontwikkelaar'', vertelt bestuursvoorzitter Rob Dillmann. ,,Maar de gebouwen
waarin we nu zitten zijn heel inefficiënt en veel te groot. Dus uiteindelijk waren we erover uit: er moest
nieuwbouw komen.''
Vergunning
In die tijd leverde een nieuw ziekenhuis bouwen weinig problemen op. De overheid verstrekte een vergunning
en betaalde alles. Totdat in 2008 de regelgeving veranderde. Dillmann: ,,De fi-nanciering kwam vanaf toen op
het bordje van de ziekenhuizen zelf. Niet lang daarna brak de financiële crisis los en stonden we voor een flink
dilemma. Geen bank wilde ons geld lenen.'' Vervolgens kwam de com-merciële constructie van de
zorgboulevard weer om de hoek kijken. ,,Banken willen zekerheid. Daarom be-sloten we een nieuw bedrijf op
te richten, samen met Vitaal Zorgvast, speciaal voor de nieuwbouw. De op-dracht voor de bouw van het
nieuwe ziekenhuis gaven we aan bouwbedrijf BAM onder twee voorwaarden: de bouw mocht niet meer dan 90
miljoen kosten en de kwaliteit moest hoog zijn'', legt Alex van Reeuwijk, directeur van het nieuwe bedrijf, uit.
,,Hierdoor is er voor de BAM en ook voor onszelf geld te verdienen. Want wanneer we erin slagen om nog
efficiënter en goedkoper te bouwen, houden we dus een deel van die miljoenen over.''
Het ZMC sloot contracten van 25 jaar af met BAM voor de bouw en het onderhoud, met Siemens voor de
technologie in het nieuwe ziekenhuis, met Multi Vastgoed voor de bouw van de zorgboulevard en met Vitaal
Zorgvast. Van Reeuwijk: ,,Hierdoor verzekeren we de banken ervan dat we sterke partners hebben met
vertrouwen in het ZMC. Bovendien weten de banken ook zeker, door de afspraak met BAM dat ze voor 90
miljoen moeten bouwen, dat de kosten niet uit de hand gaan lopen.'' Door deze constructie, nog uniek in
Nederland, was de financiering voor het nieuwe ziekenhuis in de zomer van 2012 rond. Inmiddels is de
nieuwbouw op gang gekomen en daar gaan Zaankanters in 2014 al het een en ander van merken.
Parkeergarage
Van Reeuwijk: ,,De
nieuwbouw komt op
de plek van de
parkeerplaatsen.
Daarom beginnen
we eerst met de
bouw van een grote
parkeergarage. Die
moet begin juni af
zijn.'' De eerste
palen van dit
gebouw worden inmiddels de grond in geheid. Dillmann: ,,Wat verder gaat veranderen is dat we de
huisartsenpost verplaatsen naar onze afdeling spoedeisende hulp, omdat zij in de avonden, nachten en in het
weekeinde gaan samenwerken. Ook verhuist de apotheek naar binnen.''
Wanneer de parkeergarage klaar is, kan er met de bouw van het ziekenhuis zelf begonnen worden. ,,Als alles
volgens planning verloopt, slaan we daar de eerste paal deze zomer al van in de grond. En ver-volgens gaat het
snel, voor de zomer van 2015 is het hoogste punt al bereikt. En dan start ook de bouw van de zorgboulevard'',
vertelt Van Reeuwijk enthousiast. Eind 2016 moet het ziekenhuis helemaal klaar zijn.
Naast de slimme financieringsconstructie nam het Zaanse ziekenhuis nog een ongebruikelijke beslissing.
Architect Mecanoo werd namelijk pas ingeschakeld toen de financiering helemaal rond was. Dillmann:
,,Hierdoor konden we tot vrij laat in het proces nog meegaan met nieuwe ontwikkelingen wat efficiëntie en
duurzaamheid betreft. Er ligt nu een ontwerp waarbij vanuit allerlei perspectieven rekening is gehouden met
wat de patiënt wil en wat voor hen het meest handig is. Zo hebben we nagedacht over hoe bezoekers het
makkelijkste de weg kunnen vinden, komt er een daktuin en zijn de loopafstanden zo kort mogelijk.''
Ook werd het personeel betrokken bij het ontwerp. Van Reeuwijk: ,,Op de begane grond liggen de afdelingen
voor acute zorg, het diagnosecentrum en de poliklinische zorg. Op de tweede verdieping liggen de technische
en ondersteunende diensten en op de derde en vierde verdieping de verpleegafdelingen waar patiënten
kunnen liggen. Dit kwam uit de ontwerpsessies met het personeel en het is voor hen de efficiëntste indeling.''
Bron: NHD

Download Report