veiligevenement editie 34 - Kenniscentrum Evenementenveiligheid

Deze e-mail wordt u toegestuurd door het Kenniscentrum Evenementenveiligheid. Wilt u er zeker van zijn dat u deze e-mail ontvangt in uw inbox dan adviseren wij u om ons
adres toe te voegen aan uw adresboek of lijst met veilige adressen. Indien u deze e-mail niet goed ontvangt, klik dan hier voor de webversie.
IN DEZE EDITIE
— Studiedag 2014: praktische lessen over risico- en crisisbeheersing
— Wat u in ieder geval moet weten over...
- Het begrijpen van crowd risico’s
— Vraagbaak
- Een leidraad veiligheid voor het WK voetbal?
— Opleiden, Trainen, Oefenen (OTO)
- Nieuwe data cursus Crowd management en publieksveiligheid
- Leergang Evenementenveiligheid Politie
— Kort nieuws
- Irmine van der Geest nieuwe adviseur KCEV
- Auditteam Voetbal en Veiligheid: ME inzet leidde tot rellen
— Kennisbank
- Veiligheidsregels en richtlijnen voor organisatoren
- Multidisciplinaire leidraad veiligheid publieksevenementen
- Voetbalveiligheid Samen Organiseren
Studiedag 2014: praktische lessen over risico- en crisisbeheersing
Op dinsdag 15 april 2014 organiseerde het KCEV de tweede editie van de landelijke Studiedag Evenementen en Manifestaties. Het
programma kenmerkte zich door bijdrages over verschillende onderwerpen die op dit moment de boventoon voeren in gesprekken over
veiligheid op evenementen. Wij bieden in deze nieuwsbrief een terugblik op de studiedag met een aantal van de behandelde inzichten.
Risicobeheersing: evenementen als vermaak
Frank Paauw is eenheidschef van Rotterdam en binnen de Politie landelijk verantwoordelijk voor de portefeuille conflict- en
crisisbeheersing. Hij maakte duidelijk dat het belangrijk is om evenementen niet voor te bereiden als potentiele crisis, maar te benaderen
als “vermaak”: een overstap van crisisbeheersing naar betere risicobeheersing. . Een evenement moet in deze opvatting de nodige
alertheid en veerkracht kunnen tonen als het te maken krijgt met onverwachte gebeurtenissen.
Er is volgens Paauw nog het nodige te verbeteren aan de risicobeheersing op evenementen, waaronder: het zicht op de aard, omvang en
samenloop van evenementen, het gebruik van een eenduidige risicoanalysemethodiek, de kwaliteit van de advisering, alertheid op
verstoringen, een duidelijke bevelsstructuur en het gezamenlijk doorlopen van een eenduidig proces. Maatregelen op een evenement
moeten in balans zijn met de risico’s. Tegelijk moet worden gewaakt voor routinematig adviseren: evenementen zijn maatwerk. Veilige
evenementen zijn volgens Paauw gebaat bij het organiseren van tegenspraak, handelingssnelheid, commitment in de driehoek en
duidelijke keuzes van de burgemeester als eindverantwoordelijke.
Crisisbeheersing/ noodplanning op evenementen
Ook in de organisatiestructuur moet een evenement niet te zeer worden aangevlogen als crisis, zo was de les van Gerrie Ruijs, directeur
Veiligheidsregio Zeeland. Wanneer er preventief wordt opgeschaald kost dit onnodig veel van het schaarse personeel en middelen, terwijl
er goede alternatieven zijn. Beter functioneert het coördinatieteam op een evenement binnen een helder mandaat, waarbij specifiek ook
het informatiemanagement goed wordt georganiseerd. Zeeland heeft hier goede ervaringen mee.
Het perspectief vanuit de Brandweer Antwerpen op de organisatiestructuur bij evenementen is anders dan in Nederland, zo bleek uit de
bijdrage van sectorcommandant Bert Brugghemans. Het coördinatieteam van een groot evenement moet in Antwerpen kunnen bestaan
uit de organisator met zijn partners, en daarnaast uit de leden van een CP-OPS (COPI in Nederland). Onder normale omstandigheden
kunnen de overheidsdiensten zich actief met de veiligheid op het evenement inlaten, zonder dat er sprake is van opschaling.
De perspectieven uit Zeeland en Antwerpen hebben gemeen dat zij beide pleiten voor een robuust ingericht coördinatieteam. Het gaat
daarbij om de taken, het mandaat en de personele bezetting. Het coördinatieteam heeft de meeste kennis van het evenement en moet
juist daarom incidenten en crises zoveel mogelijk zelf de baas kunnen.
Meepraten over deze onderwerpen? Neem contact op met het KCEV.
Het begrijpen van crowd risico’s
De Britse professor Keith Still is gespecialiseerd in crowd dynamics en in de analyse van risico’s rond het gedrag van mensenmassa’s. Still
gaf op 15 april een lezing tijdens de Studiedag Evenementen en Manifestaties. In dit artikel behandelen we een element waar Still veel
aandacht aan besteedt, namelijk het in kaart brengen en begrijpen van “crowd risico’s”. Meer informatie is te vinden in zijn online webinar
over Major City Events.
Veel crowd incidents van de afgelopen jaren hebben met elkaar gemeen dat (delen van) de evenementlocatie niet in verhouding stond(en)
met het aantal bezoekers, de publieksstromen en het bezoekersgedrag. Vaak omdat het evenemententerrein onvoldoende capaciteit had, en
soms omdat niet voldoende werd geanticipeerd op dynamische crowd risico’s. Risico’s worden continu beïnvloed door externe factoren,
kunnen een versterkende werking hebben op elkaar en ontstaan op verschillende tijdsstippen en locaties. Hier is bij het organiseren van
grootschalige evenementen structureel aandacht voor nodig.
Anticiperen op dynamische crowd risico’s vraagt om een goed doordacht risicobeeld. Het veiligheidsteam dat een evenement voorbereidt
moeten begrijpen hoe, wanneer en waar een crowd risico zich tijdens het evenement kan ontwikkelen en kan leiden tot een incident. Dit
vormt de basis van het crowd management-plan. In dit plan worden ook de maatregelen omschreven die de risico’s moeten reduceren naar
een aanvaardbaar niveau. Door ook tijdens het evenement op verschillende momenten een risicoanalyse uit te voeren, kunnen
veiligheidsverantwoordelijken tijdig inspelen op risico’s. Om dit adequaat te kunnen doen moet het voor alle betrokkenen snel duidelijk zijn
welke impact bepaalde risico’s kunnen hebben op de veiligheid.
Still adviseert om de crowd risico’s tijdens het evenement te bekijken in globale fasen. Zodoende kan het veiligheidsteam anticiperen en
reageren op crowd risico’s op verschillende momenten. Behalve de op- en afbouwfasen kent een evenement drie fasen: de instroomfase, de
circulatiefase en de uitstroomfase. Tijdens iedere fase vertoont het publiek een ander gedrag en kunnen er andere risico’s optreden. Hoewel
er in iedere fase overcrowding kan ontstaan op een specifieke plek, is er per fase vaak een andere procedure vereist waarvoor misschien
ook andere mensen en middelen moeten worden ingezet.
In de praktijk worden risicoanalyses voor evenementen vaak uitgevoerd aan de hand van een schematische checklist. Het resultaat is een
beoordeling c.q. beschrijving die veel aan de interpretatie van de lezer overlaat. Still pleit voor het visualiseren van risico’s met behulp van
kleurschema’s, kaartmateriaal en diagrammen. Op deze manier kan informatie over risico’s en over ontwikkelingen gedurende de tijd
effectiever worden overgebracht. Het helpt bij het omgaan met het dynamische karakter van risico’s en zorgt voor waardevolle input tijdens
de voorbereiding van volgende edities. Het in kaart brengen van veiligheidsrisico’s in verschillende fasen en visualiseren hoe deze risico’s
zich ontwikkelen heet ‘risk mapping’.
Keith Still werkt samen met het KCEV. Hij verzorgt onder meer workshops over het analyseren van crowd risico’s en ‘risk mapping’. Voor
meer informatie kunt u contact opnemen met het KCEV.
Vijf tips
1. Voer een capaciteitsanalyse uit van het evenemententerrein om de veilige bezoekerscapaciteit te kennen. Zorg dat er eenduidigheid is
in het veiligheidsteam over wanneer het ‘te druk’ is.
2. Verzamel vroeg in het proces voldoende informatie over de programmering van het evenement, de verwachtte instroom- en
uitstroomtijden en de verwachtte afkomst van de bezoekers. Dit geeft informatie over het bezoekersgedrag.
3. Analyseer met het veiligheidsteam de risico’s van een evenement voor de fases van instroom, circulatie en uitstroom. Bepaal de
nodige maatregelen voor iedere afzonderlijke fase.
4. Stem monitoring van het verloop van het evenement af op de verwachte ontwikkeling van risico’s in de tijd en per locatie.
5. Rapporteer het verloop van risico’s nauwkeurig. Registreer bezoekersstromen, neem digitale foto’s tijdens het evenement en zorg
ervoor dat registraties goed worden gekoppeld aan een tijdstip.
VRAAGBAAK
"Komt het ministerie voor dit WK voetbal opnieuw met een leidraad veiligheid, met richtlijnen voor het omgaan met evenementen en
openbare orde?”
Antwoord: Het Nationaal Crisiscentrum (NCC) zal voor dit WK voetbal niet een leidraad opstellen zoals voor voorgaande toernooien werd
gedaan. Reden hiervan is dat de doelgroep voor de leidraad zo divers is, dat als gevolg daarvan de boodschap van eerdere brieven al gauw
als te oppervlakkig of juist te gedetailleerd werd ervaren. Het NCC werkt momenteel aan een beschrijving van alle activiteiten (op nationaal
niveau) van de organisaties en verwijst naar onderliggende draaiboeken. Zo kan iedereen er uit halen wat voor hem/ haar relevant is. De
beschrijving wordt op korte termijn verwacht.
De Belgische Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken heeft voor dit WK voetbal een Omzendbrief verstuurd naar
provinciegouverneurs, burgemeesters, korpschefs van lokale politie en de commissaris-generaal van de federale politie. De omzendbrief
geeft richtlijnen voor onder meer het uitvoeren van risicoanalyses, werken met scenario’s en het wetgevend kader. In de brief is een groot
aantal aanbevelingen opgenomen. De brief is te vinden op de kennisbank van het KCEV.
OPLEIDEN, TRAINEN, OEFENEN (OTO)
Nieuwe data cursus Crowd management en publieksveiligheid
In een multidisciplinair verband leren over crowd management en publieksveiligheid bij evenementen? Het kan op woensdag 30 mei in
Zwolle of op donderdag 1 juni in Utrecht. De basiscursus ‘Crowd management en publieksveiligheid’ is geschikt voor iedereen die te maken
heeft met evenementen en meer wil leren over crowd management, crowd control en publieksveiligheid op evenementen. Van planvorming
tot uitvoering, bij normale bedrijfsvoering en crises. De cursus duurt één dag. Inschrijven kan via de website.
Leergang Evenementenveiligheid Politie
Politiefunctionarissen met een adviesrol bij evenementen kunnen zich weer inschrijven voor de leergang Evenementenveiligheid Politie. De
leergang is modulair opgebouwd en bestaat uit vijf basismodules en drie specialisatiemodules, van één of twee dagdelen per module. De
complete leergang vindt plaats op de Politieacademie in Lelystad op 8, 9, 10, 16 en 17 oktober van 09.00 uur tot 16.00 uur. Kijk voor meer
informatie over de leergang en om uzelf in te schrijven op de website.
KORT NIEUWS
Irmine van der Geest nieuwe adviseur KCEV
Vanaf dit voorjaar sluit Irmine van der Geest zich als adviseur aan bij het KCEV. Irmine is gespecialiseerd in duurzaamheid en milieu bij
evenementen. U kunt nu met vragen in dit kader terecht bij het KCEV. Irmine was eerder mede-auteur van het artikel “Nederlandse
muziekfestivals en duurzaamheid”, dat verscheen in de nieuwsbrief @veiligevenement van augustus 2013.
Auditteam Voetbal en Veiligheid: ME inzet leidde tot rellen
Op vrijdag 4 oktober ontstonden na afloop van de voetbalwedstrijd Fortuna Sittard – MVV Maastricht ernstige ongeregeldheden tussen de
Mobiele Eenheid (ME) van de Politie-eenheid Limburg en een groep Fortuna-Sittard supporters. In een onlangs verschenen evaluatierapport
van het auditteam Voetbal en Veiligheid worden momenten omschreven die bepalend waren voor de escalatie van de situatie. De zichtbare
aanwezigheid van de ME speelde hierbij een rol.
KENNISBANK
Wekelijks plaatsen wij interessante en informatieve artikelen op onze website. Hieronder een selectie.
Veiligheidsregels en richtlijnen voor organisatoren (leidraad)
Multidisciplinaire leidraad veiligheid publieksevenementen Groningen (leidraad)
Voetbalveiligheid Samen Organiseren (onderzoeksrapport)
Meer documenten op onze website: www.kcev.nl
ONLINE
LinkedIn & Twitter
Het KCEV is ook actief op LinkedIn en Twitter. Kijk voor meer informatie op ons LinkedIn-profiel of onze Twitter-pagina.
REAGEREN
Tips voor de redactie?
Wilt u reageren op een artikel of is u iets opgevallen in onze nieuwsbrief? Stuur ons een e-mail.
ONLINE CHECK
Kijk voor een online APK-check van uw evenementenbeleid of veiligheidsplan op www.kcev.nl.
KENNISBANK
U kunt zich tot onze website wenden voor de online kennisbank. Hier is veel bruikbare informatie beschikbaar in de vorm van documenten, FAQ en blogs.
www.kcev.nl/kennisbank
KENNISCENTRUM
EVENEMENTENVEILIGHEID
Zekeringstraat 1
Postbus 90450
1006 BL Amsterdam
+31 (0) 20 35 52 611
[email protected]
www.kcev.nl
AAN- OF AFMELDEN
— Aanmelden
— Afmelden
— Wijziging e-mailadres
— Reageer
Denk aan het milieu, voordat u dit bericht print.
Het intellectuele eigendom van deze uitgave berust bij het Kenniscentrum Evenementenveiligheid (KCEV). Gebruikm aking van de teksten op deze uitgave voor comm erciële doeleinden is niet toegestaan
zonder voorafgaande schriftelijke toestemm ing van het KCEV. Hoewel bij het opstellen van deze nieuwsbrief uiterste zorgvuldigheid is betracht, kan het KCEV geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor
eventuele fouten en overige onjuistheden.
Deze nieuwsbrief wordt iedere m aand gratis verzonden. Wilt u een papieren exemplaar aanvragen, dan kunt u contact opnem en m et +31 (0) 20 35 52 611. Gesprekken en e-m ails welke uit deze nieuwsbrief
voortkomen worden vertrouwelijk behandeld. Wij geven uw gegevens niet aan anderen. Wel kunnen wij gegevens gebruiken om u informatie te sturen over het KCEV. Stelt u hier geen prijs op, dan kunt u dit
per e-m ail aan ons laten weten: [email protected]. Ook als u deze nieuwsbrief niet meer wenst te ontvangen, kunt u dit per e-m ail aan ons laten weten. De inhoud van deze nieuwsbrief is samengesteld door het
KCEV en is uitsluitend bedoeld ter inform atie. Het materiaal m ag uitsluitend gelezen worden. Elk andere gebruik is niet toegestaan. Aan deze uitgave zijn geen rechten te ontlenen.