In een ander daglicht

TECHNIEK
In een ander daglicht
Daglicht vormt een
wezenlijk onderdeel van
wooncomfort en welzijn.
Natuurlijke lichtinval in een
woning maakt een duidelijk
verschil op economisch,
ecologisch en psychologisch
vlak! In de moderne
huizenbouw besteedt men er
bijgevolg veel aandacht aan.
Desondanks blijven er soms
ruimtes die vrij donker zijn.
Denk maar aan gangen of
trappenhuizen. En toch…
zowel voor nieuwbouw als
voor renovaties bestaan
eenvoudige manieren om
natuurlijk licht naar binnen
te halen. Hier komt een
overzicht van enkele
‘verhelderende’ ideeën…
3
1
2
4
5 6
maar in andere gevallen kan dit voor
problemen zorgen: gemeenschappelijke
scheidingsmuren of een tegenoverstaande muur die de mogelijkheid
van een raamopening uitsluiten, te
zware werken, allerlei stedenbouwkundige beperkingen… In dat geval
zoekt men beter naar andere
oplossingen.
Glasblokken
Heel wat eigenaars kiezen voor
glasblokken omdat deze zorgen
voor een getemperde, zachte
lichtinval die verblinding vermijdt en
omdat ze de intieme leefsfeer
afschermen tegen ongewenste
blikken. Glasblokken zijn weer
helemaal in. Ze zijn verkrijgbaar in
de vorm van ondeelbare individuele
blokken (die men metst) of in de
vorm van stevige, waterdichte
geprefabriceerde panelen (dan
spreekt men van betonglas, waarbij
tussen de glasblokken gewapend
beton zit). Toch kan betonglas niet
gebruikt worden voor de bouw van
draagmuren.
Glasblokken worden zowel buiten
als binnen gebruikt; ze zijn
verkrijgbaar in tal van motieven
(gebogen, gesatineerd, gespikkeld,
opaak…) en in verschillende
afmetingen, waarvan 24 x 24 cm en
19 x 19 cm de meest courante zijn.
Het trappenhuis is een overgangsruimte, een doorgang, die zeker een
doordachte verlichting nodig heeft.
En dat niet alleen voor de veiligheid,
maar ook vanuit esthetisch oogpunt.
In de meeste gevallen oogt een
ruimte zonder ramen plots veel
mooier wanneer men er licht naar
binnen leidt, ongeacht of het
rechtstreeks, diffuus of van bovenuit
naar binnen valt.
Openingen creëren
Eerst en vooral dient u in het trappenhuis genoeg vensters te voorzien die
groot genoeg zijn om het helder te
maken. Ideaal zijn natuurlijk vensters
in de muren (meestal buitenmuren)
van het trappenhuis, die overvloedig
voor rechtstreeks natuurlijk licht
zorgen. In die mate zelfs dat men
het licht soms moet temperen omdat
het anders verblindt. De hedendaagse
beglazingen presteren hoe langer
hoe beter; ze zijn gegarandeerd
waterdicht en ze zijn warmte- en
geluidisolerend. En er zijn nog
andere innovaties op dat gebied,
zoals zelfreinigende, ultralichte,
zonwerende of ondoorzichtig
wordende en verwarmende ruiten of
zelfs met een alarm uitgeruste
beglazing! Bij een nieuwbouw kan
men deze optie gemakkelijk voorzien,
1 & 2. Wie bij bouw- of renovatiewerken een hoog raam in de
gevel voorziet, zorgt voor een
overvloedige rechtstreekse
lichtinval in het trappenhuis.
Architect: Patrick Cayrou
3.
Voor de muur van dit
trappenhuis heeft de
architect een originele en elegante
oplossing gevonden: een groot
rond raam voorzien van een store.
Door dit raam valt er overvloedig
licht naar binnen op de houten trap
72
die tussen twee muren gevat zit.
Tussen de muren en de trap is er
links en rechts een opening van
4cm wathet geheel lichter doet
overkomen. Trap MEV.
4.
Hier profiteert het trappenhuis volop van het daglicht,
dat binnen valt via 2 dakramen.
Deze zijn uitgerust met stores die
de trap afschermen tegen te fel
zonlicht of warmte. De metalen
reling op de verdieping en de
houten handgreep komen uit het
gamma Horizon van Escalier Plasse
5 & 6. Het Sun Tunnel systeem van
Velux brengt daglicht via het
dak naar binnen in een donker
ruimte in huis waar geen ramen,
zijn bv., een trappenhuis. Het
geheel bestaat uit een raam met
gehard glas geïntegreerd in het
dak, een soepele reflecterende
aluminium buis en een “plafondlamp” met dubbele acrylbeglazing.
Deze verspreidt evenveel licht als
een lamp van ongeveer 60 W. Het
systeem kan geplaatst worden op
daken met pannen of leien
(dakhelling tussen 15 en 60°).
dan kiest u best voor een raam met
een handgreep en een openingsmechanisme. Is dat niet het geval,
dan kunt u kiezen uit een aantal
modellen die met afstandbediening
open gaan en die eventueel nog
andere opties kunnen bieden zoals
elektrisch bediende stores,
wegklapbare insectenhorren, of
zelfs een regendetecor die het raam
automatisch sluit zodra de eerste
regendruppels vallen…
Lichtkokers
De traditionele voegen van 10 mm
worden aangebracht met mortel of
met siliconen (binnen). En er is ook
een nieuw glasblok op de markt dat
het glasoppervlak bijna volledig laat
doorlopen (dankzij voegen van
slechts 2 mm) zodat het nog meer
licht doorlaat!
Dit glasblok bestaat uit twee holle
halve blokken die met hitte aan
elkaar zijn gelast en het bevat lucht,
zodat het een zeer goed warmte- en
geluidisolerend vermogen heeft. Het
heeft hetzelfde draagvermogen als
een klassieke bakstenen muur.
Bovendien kan men er niet alleen
rechte maar ook gebogen muren
mee bouwen. Glasblokken die men
in een buitenmuur integreert,
kunnen vanzelf een wand in een
vensterloze kamer vervangen. Niet
verwonderlijk dus, dat ze vooral
geschikt zijn voor een trappenhuis.
73
Het dakvenster
Omdat een trappenhuis vaak
doorloopt tot op de bovenste
verdieping, onder het dak, kan men
opteren voor een systeem waarbij
het licht vanuit de hoogte
binnenvalt, namelijk via een
dakraam (velux), een dakkoepel of
een glazen dak. Een dakraam is vrij
makkelijk te plaatsen en verandert
niets aan de stijl van de woning. Als
het raam gemakkelijk te bereiken is,
Daglicht kan ook via een ‘koker’systeem naar binnen worden
gehaald. Dit systeem is perfect voor
het verlichten van heel donkere
kamers, zoals gangen of trappenhuizen zonder ramen. Zo een
systeem kan in principe op elk
dakmodel worden geplaatst
(hellingen tussen 15° en 60°; het is
verkrijgbaar in kits). Maar het
spreekt vanzelf dat u de richtlijnen
van de fabrikant stipt moet
opvolgen om het gegarandeerd
waterdicht te maken. Het handige is
dat u totaal niets hoeft te
veranderen aan het dakgebinte of
de zolder en dat er geen afwerking
bij te pas komt. Het systeem vangt
het zonlicht rechtstreeks op het dak
en leidt het via buizen (soepele of
1
2
3
4
1.
De hele ruimte en vooral de
trappen baden in aangenaam
daglicht dankzij de grote ramen in
de nok van het dak. Omdat het licht
van bovenaf naar binnen valt blijft
de intieme sfeer in huis behouden
en worden de bewoners niet
verblind.
2.
Glasblokken laten licht naar
binnen en houden nieuwsgierige blikken buiten, terwijl ze
geluid en warmte isoleren. Op deze
manier valt er ook voldoende licht
binne nin deze traphal met
spiraaltrap. Trap MEV
3.
harde buizen die weinig plaats
innemen) tot in het hart van de
kamer die u wenst te verlichten.
Kortom, het systeem bestaat uit
een vast stuk op het dak met
gehard glas, een soepele,
ultrareflecterende buis en een
lichtverspreider (een isolerend
vierkant gemaakt van acryl) die in
het plafond is geplaatst. Deze
thermisch neutrale lichtkoker
veroorzaakt geen warmteverlies en
hij laat geen lawaai of UV-stralen
tot binnen doordringen. Er bestaan
verschillende buisdiameters in
functie van de grootte en het
gebruik van de te verlichten kamer.
Troeven vinden
U gaat uw trap ontwerpen? Denk
dan aan glazen treden en laat de
tegentreden gewoon weg: extra
lichtinval verzekerd! En houd ook
rekening met de kleur van de
muren van uw trappenhuis. Ook die
heeft een grote impact op de
kwaliteit van de verlichting. Kies
altijd lichte tinten die meer licht
weerkaatsen. En ten slotte nog
deze raad: maak regelmatig de
ruiten schoon, want vuile ruiten
kunnen de helderheid in een kamer
tot de helft verminderen!
74
Met de “zonnespot” kan men
op een slimme manier een
donkere ruimte zoals een gang of
een trappenhuis verlichten met
natuurlijk licht. Dit systeem wordt
in een kit geleverd. Het bestaat uit
een acrylkoepel met een diameter
van 25 cm met een reflector, een
dakuitgang (voor dakpannen,
platte dakleien en dakspanen), 2
elleboogbuizen en een
lichtverspreider.. Wordt zowel op
een plat dak als op een gegolfd dak
gebruikt. Lafarge
4.
Overdag baadt dit
trappenhuis in natuurlijk licht
dankzij de grote gevelhoge ramen.
Trap bij Creation Hardy