Download hier de PFD van dit artikel

VOLLEGROND
Biovak met nadruk op onkruid in rij
Duur bij aanschaf, eﬃciënt in gebruik
Voor wie zich wil oriënteren op de mogelijkheden van mechanische
onkruidbestrijding (gangbare of biologische teelt) kan de Biovak in
Zwolle waardevol zijn. Gewone rechttoe, rechtaan apparatuur is er
amper te zien; de nadruk ligt er op de aanpak van ‘vuil in de rij’.
De Garford (importeur is KA Havelaar & Zn. in Moerkapelle) werkt met roterende hakmessen. Aangestuurd
door een optische camera draaien die in een spiraalvormige beweging afwisselend in de gewasrij en buiten
de rij om de cultuurplanten te ontwijken. Wereldwijd
draaien zo’n 300 machines. Met de laatste uitvoering,
de Mark II, is in koolgewassen een werksnelheid tot
6 kilometer per uur mogelijk. De linksonder afbeelde
vierrijer heeft een richtprijs van 70.000 euro.
Ontwikkelingen gaan door
tekst en foto’s Joost Stallen
Steketee, Ferrari en Poulsen (Robovator) werken met
twee gestuurde schoffelmessen per rij. De messen lopen in de rij en wijken bij een cultuurplant naar buiten
uit.
D
e ruim 15.000 bezoekers op de Biovak op 22
en 23 januari in Zwolle zijn zeker niet allemaal
‘biologisch’; ook steeds meer ‘gangbare’ telers
komen op deze vakbeurs af. Om onder andere te ontdekken dat het karakter ervan anders is dan op veel algemene land- en tuinbouwbeurzen. Telers lopen er niet
uitsluitend standhouders tegen het lijf bij wie ze spullen kunnen aanschaffen, maar ook een groot aantal op
biologische producten gerichte handelsbedrijven. Dat
maakt de Biovak behalve vakgericht tot een compleet
contactevenement voor de gehele biologische keten.
Snelheid in de rij
De Biovak is ook het podium om te ontdekken wat er
te koop is voor mechanische onkruidbestrijding. Het
speerpunt ligt bij onkruid in de rij, met machines van
Garford, Poulsen, Ferrari en Steketee. Algemeen is de
toepassing van visionsystemen voor het onderscheid
tussen cultuurplanten en onkruid, verschillend is de
manier waarop die verkeerde planten worden opgeruimd.
De Engelse Garford,
goed voor 6 kilometer
werksnelheid.
32
De Deense Robovator en de Italiaanse Ferrari (foto)
werken met schoffelmessen in de rij.
De Steketee IC werkt met perslucht voor de cameragestuurde messen, bij een werksnelheid van 3,5 kilometer
per uur. De machine-informatie en de instellingsmogelijkheden via het beeldscherm in de trekker (touchscreen) kunnen via wifi worden doorgegeven aan een
smartphone of tabletcomputer, om bijvoorbeeld achter
de schoffel lopend de instellingen te finetunen. Een
gsm-module op het werktuig maakt serviceverlening
op afstand mogelijk. De IC komt voor een werkbreedte
van 1,50 meter (4 rijen) op 65.000 euro en voor 3 meter
(6 × 0,5 meter) op 74.000 euro.
Ferrari (op de Biovak bij Nanne Kooiman, Andijk en
bij Plantsystems Europe, Strijen) ontwikkelde vorig
jaar de Rhenoweed. De hydraulische aandrijving van de
schoffelmessen op deze Italiaanse machine is vergelijkbaar met die op de eveneens in de rij werkende Robovator van de Deense fabrikant Poulsen (import Nanne
Kooiman). Het verschil betreft het visionsysteem. De
Robovator heeft optische camera’s, de Rhenoweed in-
Als een vlammenwerper
Poulsen zoekt het naast het traditionele schoffelen ook in het wegbranden
van onkruid in de rij. Over een gewasrij
bewegen branderelementen die tussen
de cultuurplanten vuur afgeven en bij
een cultuurplant tijdelijk uitschakelen.
Dit jaar gaat een proefmachine draaien.
frarooddetectie. Infrarood is volgens Ferrari goedkoper. Een Rhenoweed vierrijer komt op 58.000 euro,
aldus Kooiman. De Robovator haalt volgens fabrikant
Poulsen 6 kilometer per uur in kool, selderij en ui, in
bladgewassen 3 tot 4 kilometer per uur.
De brand erin
Bij onkruidbranders gaat het vooral om efficiëntie.
Hoaf in Oldenzaal bouwt sinds kort een elektrische fan
op haar KB-serie. Daarmee wordt lucht in overmaat
aangevoerd, gemengd met lpg, door een venturi geperst
en ontstoken. Dat levert een ‘lange vlam’ op, met een
lange contactduur met onkruid of gewasresten. De op
de Biovak getoonde KB-uitvoering van 1,5 meter verbruikt circa 35 kilo lpg per uur en kost 13.500 euro.
De Culticlean van Struik in Wieringerwerf verhit de
toplaag van de grond tot 80 graden, waardoor schimmels en onkruid het loodje leggen. PPO in Lelystad
stelde in onderzoek een onkruiddoding tot 87 procent
vast. De toplaag van de grond wordt over enkele centimeters losgedraaid en over een lpg-gevoed branderbed
geleid. Een diepteregeling houdt de freesdiepte gelijk.
In Frankrijk draaien enkele Culticleans in bladgewassen
en in radijs. Voor 180 centimeter werkbreedte is 50 kilo
lpg per uur nodig. De capaciteit is 8 uur per hectare.
Richtprijs 60.000 euro. Ook met 145 en 150 centimeter
werkbreedte verkrijgbaar.
Op gfactueel/selectie staat een film
waarin de werking van de intra-rijbrander
van Poulsen goed is te zien.
Bij Machinefabriek Boessenkool in Almelo en Wissels
Techniek in Hengelo worden twee ‘multitooltracs’ gebouwd. Die hebben een traploos variabele spoorbreedte
van 2,25 tot 3,25 meter, 1,80 meter vrije ruimte onder
het frame en 3,5 meter werktuigruimte tussen de vooren achteras. De cabine kan naar voren worden geschoven, en er komen drie hefinrichtingen en aftakassen op.
De aandrijving gaat met een 110 kW sterke dieselmotor
en met electromotoren op de vier stuurbare wielen.
foto links De bewerkingscombinatie van Doggen
egaliseert ploegsneden.
foto inzet In de praktijk:
met zwenkarm in combinatie met heen-enweergaand ploegen.
foto Jan Veendrick
Grond bewerken
De Culticlean verhit de grond tot 80 graden. foto Struik
Elektrische breedspoortrekker
Telen op onbereden grond is landbouwkundig gezien
ideaal. Daar horen trekkers ‘op breed spoor’ bij, die telers in eigen beheer aanpassen. Met de nodige technische trammelant, garantieverlies et cetera. Daarnaast
worden oude WKM-werktuigdragers omgebouwd, maar
die worden schaars. Reden voor enkele biologische telers en Van Ham Organisatie & Advies uit Wageningen
om zelf passende werktuigendragers te bouwen.
Te zien op een biobeurs maar ook voor de gangbare teelt
bedoeld is wat machinebouwer Doggen in Ens aanduidt
als een zaaibedbereider. Tijdens het ploegen worden de
koppen van de ploegsneden geëgaliseerd en gebroken.
Voor lichtere grond bestaat het werktuig uit een forse
kooirol (diameter 50 centimeter), zware egalisatiebalk
en drie rijen triltanden. Voor zwaardere grond zijn de
cultivatortanden vervangen door aandrukwielen. De
zaaibedbereider hangt aan een arm, voor de trekker.
Bij het wisselen van de werkgang beweegt de arm met
daaraan het werktuig naar de andere kant. Richtprijs
voor een werkbreedte van 180 cm is 2.900 euro. De
aanspanbok met zwenkarm zijn van Steketee.
Fassaert Machines in Dronten importeert lichters van
het Tsjechische merk SMS, voor niet-kerende grondbewerking. Op de beurs stond een 3 meter brede lichter
met zes elementen voor lichtere grond. Voor zware
grond worden vier elementen geadviseerd. Het benodigde vermogen is vanaf 73 kW. Een element bestaat
(van onder naar boven) uit een spitse beitel, een schouderplaat waarmee de ondergrond zijdelings wordt verplaatst, en de steel die de grond opensnijdt. In onderzoek op PPO Vredepeel kostte het ploegen 16,6 liter
brandstof per hectare. De SMS gebruikte 6,2 liter.●
SMS-lichter die de grond vooral onder het maaiveld bewerkt.
33

Download Report