Verslag bijeenkomst bewoners Lauwersoog

Kernteam Fryslân
projectgroep N 2000 Lauwersmeer
Zuidersingel 3
8911 AV Leeuwarden
Postbus 2003
8901 JA Leeuwarden
www.dienstlandelijkgebied.nl
Contactpersoon
Sies Krap
MGO
verslag bijeenkomst bewoners Lauwersoog, eigenaren van
Robbenoort en Suyderoogh.
T 058 295 52 55
M 06-52563742
F 058 215 75 47
Datum
19 mei 2014
Omschrijving
Vergaderdatum en –tijd
Vergaderplaats
13 mei 2014, 20.00 uur
Lauwersoog
Aanwezig
Afwezig
Kopie aan
De avond wordt geopend door voorzitter Douwe Hollenga, heet allen welkom.
Er volgt uitleg over plan, procedure en voortgang, eerst kort over Natura 2000
voor de nu aanwezigen die dit niet eerder hebben gehoord.
Karen Beukema geeft een kort overzicht waarom Lauwersmeer als Natura
2000 gebied is aangewezen (vanwege broed- en trekvogelleefgebied) en
waarom voor de aangewezen doelen het verhogen van het waterpeil in een
periode van ongeveer 6 tot 8 weken nodig is. Het gaat om een periode van
twee jaar, daarna volgt een evaluatie van de resultaten.
Verder is er uitleg van de procedure, het plan wordt ter vaststelling
doorgestuurd naar het Ministerie van EZ.
Het ministerie legt na de zomer het plan ter inzage gelegd en hierop kunnen
zienswijzen worden ingediend. Na behandeling van de zienswijzen wordt het
plan definitief vastgesteld. Er is dan bezwaar mogelijk bij de Raad van State,
dit heeft geen opschortende werking voor de uitvoering. Na de Raad van State
kan bezwaar worden gemaakt bij de Raad van Europa.
Johannes Lindenbergh legt uit hoe het watersysteem van het Lauwersmeer en
het achterland werkt en hoe het Waterschap hieraan sturing geeft. Ook gaat
hij in op de veiligheid voor mens en omgeving in het gebied. Het waterschap
is verantwoordelijk voor de afvoer van overtollig water uit het gebied en voor
de veiligheid van bewoners en gebruikers. Verder heeft het waterschap ook
taken voor de ondersteuning van andere maatschappelijke doelen, zoals
natuurdoelen. Hierbinnen valt het voornemen om – altijd binnen de waterveiligheidseisen – in een periode in het voorjaar het waterpeil voor een
aaneengesloten periode van ten hoogste 6-8 weken met ca. 40 cm te
verhogen. Daarmee wordt onderzocht of het belangrijk bijdraagt aan een
benodigde vitale riet-ontwikkeling en een betere beschikbaarheid van slikken.
Pagina 1 van 4
Na de pauze worden diverse schriftelijk gestelde vragen beantwoord, verder
kunnen de aanwezigen mondelinge vragen stellen. In dit verslag zijn een
aantal vragen gebundeld, omdat deze veelal met elkaar te maken hebben.
Waarom geen gemaal op Lauwersoog.
Op dit moment is een gemaal voor het beheersen van het watersysteem
niet nodig, het waterschap gaat er vanuit dat de waterhoogte van 20 cm
+NAP een incident is en dat er niet hoger gepompt wordt dan dit peil. Zodra
dit waterpeil in het Lauwersmeer is bereikt gaat het gemaal Electra
gegarandeerd uit. Vanuit Fryslân komt er bij een waterstand van 0 NAP
doorgaans geen water meer in het Lauwersmeer, de sluizen op Dokkumer
Nieuwe Zijlen gaan dicht als er een omgekeerde stroming op gang dreigt te
komen.
Vanuit de zaal wordt aangegeven dat beloofd is dat de maximum hoogte in
het Lauwersmeer een waterpeil van 0 NAP zou zijn, en niet op + 20.
Dit is bij Lindenbergh niet bekend.
Er waren Europese subsidies beschikbaar om het gemaal te bouwen, waarom
niet benut.
Volgens de berekeningen in 2004 is voor een veilig watersysteem een
gemaal niet eerder nodig dan in 2030, op dit moment is nieuw onderzoek
bezig, de uitkomsten worden dit jaar verwacht. In eerste instantie werd
gesproken over 2015 om een meer gestuurd peil voor de natuur te krijgen.
Het ministerie van EZ had hier uiteindelijk geen geld voor, zodat opnieuw de
veiligheidsnoodzaak de datum van een gemaal bepaalt.
De zeedijken zijn niet op orde (zie reportage Buitenhof), voldoet niet aan de
eisen, zie Vierhuistergat.
Noorderzijlvest heeft 60 km zeedijk in beheer, 20 km daarvan voldoen aan
de huidige eisen maar niet aan de gestelde eisen voor de toekomst, zijn zeker
niet zwak, maar worden tijdig versterkt.
Het uitslijten bij het Vierhuistergat wordt al jaren gevolgd, nu is er tijdig
middels stortsteen ingegrepen.
Is in een regenrijke periode gegarandeerd dat het hogere peil van het meer
dan snel lager wordt.
Ja, veiligheid van mens en omgeving staat boven natuur, zodra de
weersvooruitzichten hiervoor aanleiding geven, veel regen of harde
noordwestenwind en springtij na veel regen wordt het peil gegarandeerd
direct naar beneden bijgesteld. Door de huidige stand van
weersvoorspellingen worden deze steeds beter en betrouwbaarder.
Schade, is er een schaderegeling?
Ja, er is een schadefonds waarop bij extremen een beroep kan worden
gedaan. Het is geen pot waar direct geld in zit, wel hebben waterschappen
voor calamiteiten geld in de begroting.
Is er geld voor schade bij 40 cm verhoging?
Ja, alhoewel er vanuit wordt gegaan dat er geen schade komt, is er in het
beheerplan een bedrag opgenomen voor compensatie van onvoorziene
Kernteam Fryslân
Datum
19 mei 2014
Pagina 2 van 4
effecten. Voor de afwikkeling hiervan gelden de algemene principes voor het
toekennen van planschade.
Kernteam Fryslân
Wat is de status van deze avond en wat doet u met de gestelde vragen?
Dit is een informerende avond, waarbij uitleg wordt gegeven over de
plannen. De uitkomsten en het verslag worden voorgelegd aan de stuurgroep.
Datum
19 mei 2014
Wat houdt de nulmeting in?
In de nulmeting wordt de huidige stand van zaken van voorzieningen
vastgelegd waarop de peilverhoging mogelijk invloed kan hebben, wordt
gekeken hoe de grondwaterpeilen nu zijn en staat van onderhoud vastgelegd.
Is een paar maanden geleden het peil bij het dorp ook verhoogd en waarom
bemaalt het waterschap Lauwersoog niet zoals het militair terrein?
Uiteraard zijn er steeds schommelingen in waterpeilen van het meer, dat
heeft te maken met de bufferingsfunctie van het gebied, vastgestelde peilen
zijn niet aangepast. Het dorp Lauwersoog, Robbenoort, Lauwersoogbos, en
Suyderoogh vallen nu onder de bemaling van het gemaal Robbengat, wel zijn
er verschillende peilen naar het gemaal toe ingesteld.
Zout water, wordt er ook zout water ingelaten?
In een eerder stadium is al gebleken dat er geen draagvlak is voor zout
water in het Lauwersmeer. Is ook nu niet aan de orde, sturing waterpeil is
alleen met zoet water.
Het grondwater gaat stijgen in Lauwersoog, kelders gaan vollopen, gevaar
voor gezondheid van bewoners (malaria). Er is een rapport van Royal
Haskoning waarin dit wordt onderbouwd.
Het rapport van Royal Haskoning is onbekend. Ook de huidige stand van
zaken grondwater en (niet te verwachten) muggenoverlast worden
meegenomen in de nulmeting. Er staan nu drie peilbuizen in het dorp, deze
metingen worden ook meegenomen.
Wat gebeurt er als er in de proefperiode geen schade is en daarna wel?
Ook na de proefperiode worden de ontwikkelingen nauwkeurig gevolgd, ook
blijft er contact met bewoners en gebruikers van het gebied.
De in het meer aanwezige beschoeiing tegen afslag bij sterke westenwind is
sinds de overdracht van RWS naar SBB niet meer onderhouden. Door
beschoeiing kan het groeien van waterriet worden gestimuleerd.
Het blijkt in de praktijk zeer lastig om in grote gebieden op oost gelegen
oevers riet te laten groeien, de golfslag houdt dit tegen. Daarom wordt in het
Lauwersmeer vooral ingezet op luwe plekken en langs westoevers.
Waarom wordt er bij zoveel tegenstand vanuit het gebied deze plannen toch
doorgezet?
Natura 2000 is een Europese opdracht aan Nederland, in de stuurgroep is
het besluit genomen aan het werk te gaan om de gestelde doelen te
realiseren, waarbij het uitgangspunt is dat de veiligheid boven alles staat. De
stuurgroep is van mening dat deze veiligheid voldoende is gegarandeerd en
dan de pilot kan worden gestart. Wel moet er met gebruikers en bewoners
Pagina 3 van 4
contact zijn om de gevolgen nauwlettend in de gaten te houden. Een
bewonersgroep in overleg met stuurgroep kan hieraan bijdragen.
Kernteam Fryslân
Wat vindt de wethouder van de gemeente De Marne van de plannen?
Wethouder Herwil van Gelder heeft in de stuurgroep ingebracht dat
veiligheid boven alles staat en dat communicatie met de gebruikers en
bewoners van groot belang is. Ook moet er een duidelijk aanspreekpunt
komen waar bewoners hun schade kunnen neerleggen en is de nulmeting van
groot belang om de huidige stand van zaken vast te leggen. Helder moet zijn
waar het geld voor eventuele schadevergoeding vandaan komt. De wethouder
heeft deze avond een bevestiging van de zorgen van de bewoners gekregen,
nogmaals wil hij aan de stuurgroep meegeven om te zorgen voor draagvlak.
Deze is er op dit moment bij bewoners zeker niet.
Datum
19 mei 2014
Het verslag van de bijeenkomst is voor iedereen beschikbaar, komt ook op de
site van Nationaal Park Lauwersmeer.
Bewoners willen overleg met ministerie van EZ over de plannen. Mogelijk
wordt er vooraf aan de ter inzage nog een publieke avond georganiseerd.
Pagina 4 van 4

Download Report