Verslag - MBO Raad

Verslag
Vergadering
:
Platformbijeenkomst Entree
Datum
Verslaglegging
:
:
7 februari 2014
Ellen Heijne
1
Welkom en Inleiding
Hanneke Berben, voorzitter van het Platform Entree, opent de platformbijeenkomst.
In deze bijeenkomst wordt aandacht besteed aan de huidige stand van zaken m.b.t. het kd en zal
verder worden ingezoomd op de samenwerking van het mbo met het Praktijkonderwijs. Renée van
Schoonhoven, secretaris van het platform Praktijkonderwijs, zal de aanwezigen hier verder over
informeren. Daarnaast zullen twee casussen worden gepresenteerd van hoe in de praktijk het
onderwijs voor de entree-leerling zo goed mogelijk zou kunnen worden ingericht.
2
Stand van zaken kd, Mieke de Haan
Algemeen
Nadat in november is besloten het nieuwe kd in het oude format te plaatsen, is in december gestart
met de gebruikerstest. Tijdens de gebruikerstest is in drie verschillende bijeenkomsten gekeken naar
de programmering, de examinering en vervolgens de bpv. Marriet heeft de aanwezige mboinstellingen in dit proces begeleid, wat ervoor heeft gezorgd dat aanpassingen zo snel mogelijk
konden worden doorgevoerd. Dit proces is goed verlopen.
Begin deze week werd duidelijk dat alle paritaire commissies akkoord zijn gegaan met het aangepaste
dossier. Het bestuur SBB heeft het dossier vervolgens ook geaccordeerd en het dossier zal op vrijdag
7 februari om 15.00 uur worden verzonden aan het de minister.
Aanpassingen n.a.v. gebruikerstest
Marriet geeft aan dat het proces zeer moeizaam is verlopen, vooral doordat er naast het mbo veel
andere partijen zeggenschap willen hebben over het kd, zoals o.a. 15 kc’s, de ontwikkelaars van de
kc’s, 20 paritaire commissies etc.
De gebruikerstest bestond uit drie zeer inspirerende bijeenkomsten die hebben geleid tot een aantal
aanpassingen. Deze zijn voorgelegd aan de paritaire commissies en vervolgens heeft de TAC K&E
ingestemd met de wijzigingsvoorstellen. Eén van deze wijzigingsvoorstellen betrof de een inhoudelijke
aanpassing van de inhoud van het profiel ‘Zorg en Dienstverlening’, wat uiteindelijk heeft geresulteerd
tot een aanpassing van de titel van dit profiel in ‘Dienstverlening en Zorg’.
EHE/231945/2014
1/5
Keuzedelen
Ten aanzien van de keuzedelen is afgesproken dat tot 2016 iedere mbo-instelling de 20% vrije ruimte
zelf mag invullen. Tijdens de gebruikerstest is besloten dat er gekeken zou worden of er voorstellen
kunnen worden gedaan voor het invullen van de keuzedelen. Gedacht kan worden aan het benoemen
van onderdelen uit bepaalde profielen als keuzedeel of het opnemen van branchecertificaten.
Aansluitend aan deze platformbijeenkomst zal hier met een aantal deelnemers van de gebruikerstest
over gesproken worden.
Taal en rekenen
De discussie over taal en rekenen gaat op dit moment niet over het niveau 2f, maar vooral over de
wijze van examinering. Hierover is ook overleg gaande met het vo in relatie tot de doorstroom naar
niveau 2. Op korte termijn wordt er nog geen besluitvorming hierover verwacht.
Diploma’s buitenland
Ten aanzien van diploma’s uit het buitenland is besloten dat deze moeten worden voorgelegd aan het
SBB en dat zij uitspraak doen over de diplomawaardering. In dit kader wordt verwezen naar de notitie
‘Intake Entree en de relatie tot het studieadvies’ welke op de website van MBO Raad (kopje platforms)
is gepubliceerd.
Doelgroep LWT
De consequenties voor de doelgroep LWT beginnen nu pas duidelijk te worden. Het feit dat de
LWT’ers niet kunnen instromen in niveau 1, maar direct naar niveau 2 moeten, vormt een serieus
probleem. Vanuit het platform wordt voorgesteld een overgangsregeling voor deze doelgroep in te
stellen, zodat geleidelijk naar de nieuwe situatie kan worden toegewerkt.
Hanneke herkent dit probleem en zal deze suggestie meenemen in haar overleg met de MBO Raad.
Daarnaast vergt deze maatregel wederom veel aandacht voor overleg en samenwerking met de
partners in de regio.
Uitstroomperspectief
Mieke geeft aan dat de MBO Raad met DUO in gesprek is over de mogelijke diplomavarianten. Er
wordt momenteel gedacht aan twee diplomavarianten, namelijk een diploma met doorstroomrecht en
een diploma zonder doorstroomrecht.
Instroom 16 en 17 jarigen in de Entree
In de wet wordt qua leeftijd verwezen naar de leerplichtwet. Je bent op Entree toelaatbaar als je op 1
augustus 16 jaar bent en niet toelaatbaar bent tot niveau 2, 3 of 4. Van die leeftijd kan afgeweken
worden als er gebruik kan worden gemaakt van een uitzonderingsregel die in de leerplichtwet staat.
Met DUO wordt momenteel afgestemd hoe zij in hun systemen zichtbaar kunnen maken dat iemand
gebruik maakt van een uitzonderingsregel.
In de praktijk is het vooral van belang over deze doelgroep goede afspraken te maken in de regio.
Hou als mbo goed de regie op dat proces en maak vanuit de regie goede afspraken voor de
studenten. Ook binnen de VO-raad zal hiervoor aandacht worden gevraagd. In een aantal regio’s zijn
bijvoorbeeld met het vmbo afspraken gemaakt dat studenten pas na het bereiken de 17-jarige leeftijd
doorstromen naar het mbo en een jaar extra op het vmbo blijven. Een landelijke aanpak kan leiden tot
rigiditeit.
EHE/231945/2014
2/5
3
Twee voor beelden van samenwerking tussen Entree Opleidingen en het Pro
Casus ROC van Twente, Marian Kroeze
Verwezen wordt naar de presentatie.
Casus Leeuwenborgh Opleidingen, Margret Mulders
In verband met de afwezigheid van Margot Felix van Leeuwenborgh Opleidingen zal Margret Mulders,
De Leijgraaf, de casus van Margot presenteren. Hiervoor wordt verwezen naar het uitgereikte
schema.
Uitgangspunt van de werkwijze van Leeuwenborgh Opleidingen is om studenten niet te snel te
diplomeren, maar ze zoveel mogelijk onderwijs aan te bieden. Daarbij is het belangrijk dat de
studenten niet op een te hoog niveau insteken. Het keuzedeel wordt gebruikt voor het aanbieden van
extra onderwijs of het behalen van extra certificaten waardoor er successen kunnen worden behaald.
Belangrijk is dat je moet en kunt vertrouwen op elkaars expertise en hiervoor open moet staan. In
eerste instantie was er sprake van wantrouwen, verkokering e.d. De ervaring leert dat het altijd
mensenwerk betreft en dat je rugdekking nodig hebt van alle bestuurders om gezamenlijk het proces
in te gaan. Zoek binnen het bestaande budget naar oplossingen en zoek met elkaar naar de goede
financiële arrangementen om het met elkaar op te lossen. Het geld volgt daarbij de leerling.
Voor de komende jaren is inmiddels ook een business model opgesteld, zodat deze aanpak voor de
komende jaren kan worden gewaarborgd.
Een nadeel van deze werkwijze is wel dat sommige leerlingen bij instroom naar niveau 2 moeite
hebben met het onderwijs op de Onderwijsboulevard. Daarom is men nu gestart met een pilot voor
een breed niveau 2, waarin de werkwijze van niveau 1 wordt doorgevoerd.
Samenvattend
Er zijn twee voorbeelden gegeven van hoe je met elkaar in de regio kan zoeken naar oplossingen in
het belang van de leerlingen. Uiteraard zijn er meer goede voorbeelden beschikbaar, maar heb het
met elkaar hierover.
4
Ontwikkelingen in het pro en gesprek over mogelijkheden tot samenwerking,
Renée van Schoonhoven
Renée erkent dat het vertrouwen op elkaars expertise inderdaad essentieel is. Voor het pro betekent
de komst van Entree een enorme verandering. Afgelopen december is Jan van Zijl, voorzitter MBO
Raad, ook op de landelijke pro-dag aanwezig geweest en heeft gezegd dat Entree geen mbo
opleiding is. Deze uitspraak behoeft enige toelichting. Hanneke geeft aan dat Jan van Zijl bedoelt dat
Entree een opstap is naar het mbo onderwijs op niveau 2, 3 en 4 en uitdrukkelijk niet dat het wèl vo
onderwijs is. Jan van Zijl deed hierbij de oproep naar het pro om vooral goed samen te werken met
het mbo.
Renéé zal recente ontwikkelingen aanstippen en ingaan op hetgeen binnen het Pro speelt.
Een aantal feiten:
•
Praktijkonderwijs is beoogd om toe te leiden tot arbeid en is ook in de wet opgenomen als
eindonderwijs.
•
Niveau 1f is een streven binnen pro, maar geen eis.
EHE/231945/2014
3/5
•
•
Na 6 jaar moeten leerlingen de school verlaten, tenzij de inspecteur individuele ontheffing
toekent. De inspecteur zal geen ontheffing geven voor doorstroom naar het mbo.
Ruim 33% van de pro-leerlingen gaan door naar het mbo.
Ontwikkelingen pro
•
Lwo en pro moeten onder de systematiek van Passend Onderwijs worden gebracht. Dit betekent
dat samenwerkingsverbanden vo en vso ook zullen gaan over gelden pro en gelden lwo. Ze
krijgen niet alleen het geld maar kunnen ook gaan besluiten over aanstellingscriteria. Negatief
effect is dat de pro-scholen getalsmatig in de minderheid zijn en er dus angst heerst dat het pro
leerlingen gaat kwijtraken. Dit is een groot zorgpunt. Positief effect kan zijn dat gemakkelijker kan
worden gekomen tot arrangementen voor leerlingen, die gezamenlijk worden gefinancierd.
•
Het pro moet het ontwikkelingsperspectief van leerlingen gaan bijhouden. Leerlingen komen uit
het bo met een leerachterstand en beschikken over niet veel zelfvertrouwen. Het pro moet in de
eerste periode inschatten wat de leerling kan, terwijl het pro al binnen 6 weken uitspraak moet
doen over het uitstroomperspectief. Het zou zinniger zijn om na drie jaar hier uitspraak over te
doen.
Vragen
•
Ruim 33% van de pro-leerlingen gaat naar het mbo. Vraag is dan of deze leerlingen wel goed
genoeg worden geïndiceerd en mogelijk ook naar het vmbo hadden gekund.
Renée merkt op dat het hoogste niveau van het pro ongeveer hetzelfde niveau heeft als het
laagste niveau van het vmbo. Daarbij leert de ervaring dat een groot aantal leerlingen toch op het
mbo wil instromen. Aangezien er in de afgelopen periode in termen van taal en rekenen nog
weinig selectie plaatsvond, was het mbo ook vrij toegankelijk voor pro-leerlingen.
De criteria voor het pro zijn in 1997 vastgesteld en het aantal leerlingen is niet veranderd. Stijging
van het aantal leerlingen (nu 27.000) heeft als consequentie dat de bekostiging per leerling daalt.
Leerlingen dus langer pro-onderwijs bieden, leidt tot een daling van de bekostiging per leerling.
•
Niveau 1f is een streven binnen het pro. Hoe zit het dan met instroom in het mbo.
Het is altijd mogelijk om Entree te halen, maar dan zonder doorstroomrecht indien niveau 2f voor
taal en rekenen niet wordt gehaald.
•
Wat heeft het inhoudelijk nog voor zin om door te stromen van pro naar mbo?
Twee redenen:
- trots en zelfvertrouwen van leerlingen;
- Entree-diploma is meer waard en biedt dus meer kansen op de arbeidsmarkt.
Nadeel is wel dat het mbo geen nazorgplicht heeft.
•
Hoe wordt de nazorgplicht gefinancierd?
Renée heeft begrepen dat dit in de lumsum van de praktijkscholen zit. De nazorg wordt per
school heel verschillend opgepakt. Bij een brede aanpak is de bekostiging onvoldoende. Ook is
vaak onduidelijk wat de taak is van de gemeente en wat de taak is van het pro.
•
Zijn er pro scholen die aka aanbieden?
Het pro mag aka uitvoeren, geëxamineerd door het mbo. Er zijn pro-scholen die dit graag met het
mbo een voortraject willen doen om te onderzoeken of leerlingen de potentie hebben door te
stromen naar mbo2 in het laatste jaar pro.
•
Wat is de ervaring met De Werkschool.
Het project De Werkschool is in het pro niet goed geland.
•
Wanneer gaat de eis van 2f in?
Mieke geeft aan dat we nu in een overgangssituatie zitten waarin in niveau 2 van het mbo 2F
moet worden gehaald. Voor niveau 1 tot en met 3 is niveau 2F wettelijk
vastgelegd.
EHE/231945/2014
4/5
•
Het moment van ingaan van de slaag-zakregeling voor mbo 2 en 3 is bepaald. In het mbo 2 en 3
gaat Nederlands 2F meetellen in 2015/2016. In 2016/2017 gaat ook rekenen meetellen.
Voor niveau 1 is er alleen sprake van voorgenomen beleid. En moeten we dus op dit moment nog
afgaan op dat wat voor het vmbo bb van kracht is. De slaag/zakregeling voor vmbo bb gaat in
per 2015/2016. De slag-zakregeling luidt: maximaal één 5 voor de vakken Nederlands, Engels,
rekenen en wiskunde – als je dat gekozen hebt. Vanaf dat moment telt de rekentoets dus mee
voor diplomering.
Dan zijn er leerlingen die in 1 augustus 2016 instromen in mbo 2. Vmbo-ers kunnen nog twee
jaar instromen( 1 augustus 2014 en 1 augustus 2015 ) op niveau 2 zonder niveau 2F voor
rekenen. Dit maakt het logisch dat je met Entree ook nog twee jaar toelaatbaar bent op niveau 2
zonder niveau 2F voor rekenen.
Voor Nederlands geldt dat 2F gerealiseerd moet zijn, alleen weten we nog niet op basis van welk
examen. Degenen die vanaf 2014-2015 Entree gaan volgen, kunnen zonder 2F voor Nederlands
niet doorstromen. Vanaf 2015-2016 moeten ze ook rekenen op niveau 2F sluiten om door te
kunnen stromen op 1 augustus 2016 naar niveau 2
In welke zin wordt er in het pro gewerkt aan de ontwikkeling van het zelfbeeld van de leerlingen
en de ouders?
Het pro is nu met een omslag bezig. In het pro wordt ieder halfjaar in overleg met de ouders een
individueel ontwikkelingsplan opgesteld. Per halfjaar wordt de potentie van de leerling, inclusief
verwachtingsmanagement, in beeld gebracht en met de ouders besproken.
De ervaring leert dat ouders/leerlingen de eigen mogelijkheden vaak overschatten en de
omgeving onderschatten.
Dit wordt door het pro erkend, maar er blijven altijd leerlingen en ouders die – soms tegen beter
weten in - alle kansen willen benutten.
Hanneke bedankt Renée voor haar verhaal en hoopt dat van beide zijden er de intentie is voor enige
vorm van samenwerking.
EHE/231945/2014
5/5