Downloaden - PAOG Maastricht

27 mei 2014
Spraakontwikkeling en
diagnostiek spraak bij
schisis
Refereeravond Kindergeneeskunde
Maastricht MUMC+
Dr. LWJ. Baijens (KNO-arts/ Laryngoloog)
27 mei 2014
Schisis
• Meest frequent voorkomende congenitale
afwijking in hoofd-hals regio: schisis (1:1000 US,
1:600 UK)
• Syndromaal versus niet syndromaal (Pierre
Robin Sequentie, Treacher Collins, Trisomies
18, 21, VCF etc.)
• Oorzaken: genetisch, teratogeen,
omgevingsfactoren etc.
2
27 mei 2014
Palatale spieren
•
Craniale farynxconstrictoren:
primaire sfincter
•
Tensor veli palatini:
aanspannen palatum molle
•
Levator Veli palatini: elevatie
palatum molle
•
Salpingofaryngeus,
palatofaryngeus,
palatoglossus: minder
belangrijke bijdrage.
3
27 mei 2014
Open neusspraak
• Bij hypernasaliteit klinken de spraakklanken
teveel door de neus.
• Lip-kaakspleet meestal geen probleem.
• Bij spleet in zachte gehemelte vaak
afsluitingsproblemen. Klanken worden neuziger.
• Compensatie van klanken d.m.v.
stembandplofjes of andere articulatieplaatsen in
de mondholte.
4
27 mei 2014
Diagnostiek
Welke gestandaardiseerde metingen zijn vervolgens belangrijk om
de ernst van open neusspraak te bepalen:
•Bezoek schisisteam: teamleden kijken in de mond.
•Logopedisch onderzoek: perceptuele auditieve spraak analyse.
•Nasometrie.
•KNO onderzoek: nasofaryngoscopie.
•Röntgen onderzoek: videofluoroscopie spraak-gehemeltesluiting.
5
27 mei 2014
Gespleten gehemelte
6
27 mei 2014
Gespleten gehemelte
7
27 mei 2014
Farynxplastie
8
27 mei 2014
Logopedisch onderzoek
Perceptuele auditieve spraak beoordeling:
•
Articulatie
•
Globale spraakverstaanbaarheid
•
Orale-nasale resonantie balans
•
Hoor- en zichtbare nasale (lucht)emissie
9
27 mei 2014
10
Logopedisch onderzoek
Voor
Na
Nasometrie
•
Meten van acoustische energie afkomstig uit mond- en
neusholte d.m.v. een hoofdsetje met plaatje onder de neus
(microfoontje onder en boven dit plaatje).
•
Verhouding van deze energie wordt berekend tijdens lezen
van een ‘normale’-, een ‘denasale’- en een ‘nasale’ tekst
(normwaarden).
•
Niet pijnlijk.
27 mei 2014
Nasometrie
12
27 mei 2014
Nasometrie
13
27 mei 2014
KNO onderzoek:
nasofaryngoscopie
• Met behulp van een flexibele endoscoop
(doorsnede ± 4 mm) wordt het
spraakmechanisme transnasaal beoordeeld.
• Neusverdoving met een watje, niet pijnlijk.
• Beoordelen van het spraakmechanisme t.h.v. de
velofaryngeale junctie.
14
27 mei 2014
Nasofaryngoscopie
15
Anatomical Sites
27 mei 2014
Nasofaryngoscopie
17
27 mei 2014
Nasofaryngoscopie
18
27 mei 2014
Nasofaryngoscopie
19
27 mei 2014
Nasofaryngoscopie
20
27 mei 2014
Videofluoroscopie spraak
•
Met behulp van een röntgenfilm wordt het spraakmechanisme
beoordeeld.
•
Slokje bariumpap kleurt de mondholte en het gehemelte, niet
pijnlijk.
•
Beoordelen van het spraakmechanisme t.h.v. het gehemelte.
-bewegingen gehemelte
-beweging wanden van de farynx
-bewegingen en positie tong
-slikfysiologie (nasale regurgitatie)
21
27 mei 2014
Videofluoroscopie spraak
22
27 mei 2014
Take home message
• Liefst alle vier om een goed advies te kunnen
geven aan de logopedist en plastisch chirurg.
• Nauwkeurigere beoordeling van de afwijking. Ze
vullen elkaar aan qua informatie.
• Momentopnamen, variatie t.g.v. vermoeidheid,
onbekendheid etc.
• Na de operatie herhalen van deze onderzoeken.
23
27 mei 2014
Literatuur
•
Golding-Kushner KJ (2001) How speech is produced ………..and what goes wrong.
In therapy techniques for cleft palate speech and related disorders. Thomson, New
York
•
Keuning KHDM, Wieneke GH, Dejonckere PH (2004) Correlation between the
perceptual rating of speech in Dutch patients with velopharyngeal insufficiency and
composite measures derived from mean nasalance scores. Folia Phoniatr Logop
56:157-164
•
Smith BE, Kuehn DP (2007) Speech evaluation of velopharyngeal dysfunction. J
Craniofac Surg 18:251-261
•
Van de Weijer JC, Slis IH (1991) Nasaliteitsmeting met de nasometer. Logopedie en
Foniatrie 63:97-101
•
Shprintzen RJ, Bardach J (1995) Cleft palate speech management. A
multidisciplinary approach. Mosby, St. Louis
•
Watson ACH, Sell DA, Grunwell P (2005) Management of cleft lip and palate.
27 mei 2014
Dank voor uw aandacht.
Vragen?
25