DE WERELD VAN DE ARCHITECT | ARCHITECTUUR.NL ARCHITECTUURNL | 7/14 7/14 BROEDPLAATSEN NIEUWE STIJL + INTERVIEW HANS RUIJSSENAARS + OPENBARE KUNST VAN MOTHERSHIP + LAP LANDSCAPE & URBAN DESIGN + TRIBUNETRAPPEN + THUIS BIJ JAAKKO VAN ’T SPIJKER + BESTEK WIEL ARETS + MEUBELS JOLANDA VAN GOOR + DESIGN POST TALKS 01_Cover_lossepagina.indd 5 27-10-14 16:50 Er kan meer dan je denkt Transformatie en gelijkwaardigheid Bij verbouw van bestaande panden is het vaak niet haalbaar om exact aan de gegeven specificaties in het Bouwbesluit te voldoen. Wanneer mag van het Bouwbesluit worden afgeweken? Het gelijkwaardigheidsprincipe kan hier uitkomst bieden. Een bindende toezegging dat de gelijkwaardige oplossing akkoord is, zou innovatieve transformaties kunnen stimuleren. 30-31_nrp.indd 30 27-10-14 11:03 regelgeving transformaties Een veel geziene misvatting bij de betrokken partijen bij een transformatieproces is dat er altijd moet worden voldaan aan de gegeven specificaties in het Bouwbesluit. De misvatting luidt dat als niet kan worden voldaan aan een bepaalde eis van het Bouwbesluit, het onmogelijk is om het transformatieplan uit te voeren. In het Bouwbesluit is echter voor deze gevallen het gelijkwaardigheidsprincipe opgenomen. De gelijkwaardigheidsbepaling (artikel 1.3 van het Bouwbesluit 2012) houdt in dat de aanvrager van een vergunning aannemelijk moet maken dat de gekozen oplossing gelijkwaardig is, wanneer niet kan worden voldaan aan een specifiek voorschrift in het Bouwbesluit. Deze oplossing zal eenzelfde mate van bruikbaarheid, veiligheid, energiezuinigheid en bescherming van milieu en gezondheid moeten bieden. Dit gelijkwaardigheidsprincipe stimuleert flexibiliteit en innovatie. Om hiervan gebruik te maken en tijdens het planvoorbereidingsproces haalbare en vaak innovatieve alternatieven te kunnen ontwikkelen, is duidelijkheid vooraf gewenst. Wanneer aan het bevoegd gezag aannemelijk wordt gemaakt dat het geopperde alternatief gelijkwaardig is, zal de omgevingsvergunning voor de transformatie, verbouwing of renovatie niet worden geweigerd. Het aantonen van gelijkwaardigheid is te onderbouwen door te verwijzen naar wetenschappelijk onderzoek dat het alternatief ondersteunt, of door een uitspraak van een gezaghebbende deskundige op dat gebied. Een voorbeeld kan een publicatie van de Adviescommissie Praktijktoepassing Brandveiligheidsvoorschriften zijn. Zekerheid tijdens planvoorbereiding De voormalige gemeentebibliotheek in Rotterdam (1923 architect D.B. Logemann) is in 2014 getransformeerd tot Erasmus University College door architect Erick van Egeraat. Naast onderwijsruimten zijn er nu een studentenlounge en centrale studieplekken. Verborgen elementen zoals houten lambriseringen, natuurstenen elementen, sculpturen en glas-in-lood ramen die decennialang volledig waren weggewerkt achter gipsplaten wanden en verlaagde plafonds, zijn weer in beeld gebracht. Het hart van het gebouw wordt gevormd door een atrium met glazen wanden en dak, waardoor er veel daglicht in het gebouw binnenkomt. In het atrium staan twee glazen liften die alle vijf de verdiepingen met elkaar verbinden. De toegepaste watermistinstallatie is als gelijkwaardig beschouwd aan brandcompartimentering, zodat een open structuur behouden kon blijven. 31 30-31_nrp.indd 31 De crux ligt nu vaak bij de planning in het transformatieproces; hoe kan vroeg in het proces worden gezorgd voor zekerheid, in plaats van de toetsing en beoordeling achteraf? Als het mogelijk is om vroeg in het proces een bindende uitspraak te krijgen, dan zou dat voor zekerheid en dus een stimulans kunnen zorgen. Een mogelijkheid waarin de procedure van een aanvraag voor een bouwvergunning op dit moment helaas niet voorziet. Het staat vrij om met het bevoegd gezag het overleg aan te gaan. Een dergelijk overleg leidt echter zelden tot de bindende toezegging die bij een ingrijpende gelijkwaardige oplossing gewenst is. In de praktijk kan een in een vroeg stadium gegeven bindende toezegging zorgen voor een beter verloop van transformatieprocessen. Wanneer gelijkwaardige alternatieven met minder risico kunnen worden toegepast betekent dit een stimulans voor innovatieve transformaties. Erasmus University College Een voorbeeld van een transformatie waar het gelijkwaardigheidsprincipe in praktijk is toegepast staat in Rotterdam. In de voormalige gemeentebibliotheek huist nu het Erasmus University College. Om het open karakter van het gebouw te bewaren was de opsplitsing in verschillende kleinere brandcompartimenten niet gewenst. Een watermistinstallatie is op basis van gelijkwaardigheid ingezet als vervangend brandveiligheidsmiddel. Dit artikel is geschreven door de NRP werkgroep Wet- en regelgeving (Maarten van der Staak, Paula Kemp, Jack van Schoonneveldt, Barend Jan Schrieken en Joost Pothuis) en is een vervolg op ‘Veranderde eisen ten aan zien van het kwaliteitsniveau bij transformatie’ (ArchitectuurNL 04/2014). Fotografie Ossip van Duivenbode ArchitectuurNL 27-10-14 11:03
© Copyright 2024 ExpyDoc