hoest

EHBO
bij winterklachten
De herfst en de winter komen er weer aan.
Dat betekent dat ziekteverschijnselen als hoesten,
snotteren en keelpijn weer op de loer liggen. Stuk
voor stuk lastige klachten, maar ook klachten waar
je zelf wat aan kunt doen. Dit keer daarom een
korte EHBO bij winterklachten. Met daarin tips om
goed voorbereid de winter door te komen. Deze tips
gelden overigens niet voor kleine kinderen.
Hoest
Als het slijmvlies aan de binnenkant van de luchtwegen wordt geprikkeld, maken de luchtwegen extra slijm aan. Omdat dit slijm
weg moet uit de luchtpijp, probeert het lichaam het slijm als het
ware weg te hoesten. Niet alleen infecties (verkoudheid) kunnen
voor hoesten zorgen. Ook rook, stof en chemische stoffen zoals
chloor en ammoniak, kunnen de luchtpijp prikkelen. Als je veel
hoest, kun je een schrale keel krijgen die op haar beurt weer een
hoestprikkel geeft. Voor een droge hoest is vaak geen oorzaak te
vinden.
Wanneer kun je het beste naar de huisarts
gaan?
Heb je roestbruin slijm of slijm waarin bloed zit, ga dan naar de
huisarts. Ook wanneer je meer dan twee dagen koorts hebt of
wanneer de klachten na drie weken nog niet over zijn. Ook als
er sprake is van pijn aan de zijkanten van de borst of frequente
nachtelijke benauwdheid, is het goed de huisarts in te schakelen.
Wat kun je doen zonder geneesmiddelen te
gebruiken?
Wanneer je veel moet hoesten, drink dan voldoende. Vooral
warme dranken worden aanbevolen. Eventueel kan er een stoombadje worden genomen boven heet water (pas op verbranden!)
om zo bij een productieve hoest het slijm wat dunner te maken.
Het effect van stomen staat echter nog wel ter discussie. We
weten wel zeker dat toevoegingen aan het stoombad (stoomdruppels) geen extra effect geven. Probeer verder ook te zorgen dat
de omgeving van de hoestende patiënt schoon (zonder rook) is.
Bij mensen met kriebelhoest kan een dropje of honing de klachten soms ook verzachten.
Bart van den Bemt is apotheker
van de Maartensapotheek, de
poliklinische apotheek van de
Maartenskliniek in Nijmegen.
De Maartensapotheek is de
enige openbare apotheek in
Nederland, die in reumatologie,
orthopedie en revalidatie is
gespecialiseerd. Kijk voor meer
informatie op
www.maartenskliniek.nl.
34
REUMA
k magazine.nl
Welke geneesmiddelen kun je gebruiken?
Bij de keuze van een geneesmiddel om de hoest te remmen
wordt een onderscheid gemaakt tussen productieve hoest en niet
productieve hoest. Bij productieve hoest komt er slijm vrij. Juist
door het hoesten wordt het slijm afgevoerd. In zo’n geval is het
niet wenselijk het hoesten te stoppen. Dat is anders bij droge of
kriebelhoest. Door het hoesten zonder dat er slijm wordt opgehoest, raken de luchtwegen geïrriteerd. Het is belangrijk om de
hoest dan juist te remmen. Bij kriebelhoest (hoest zonder slijm)
kan een geneesmiddel worden gebruikt dat de hoestprikkel remt.
Meestal wordt noscapine geadviseerd. Wanneer er sprake is
een productieve hoest, dan kunnen de luchtwegen wat worden
verzacht met een hoestsiroop.
geneesmiddelen
Verstopte neus
Ook bij een verstopte neus produceert het
slijmvlies te veel slijm (snot). Dit slijm verstopt de neus.
Wanneer kun je het beste
naar de huisarts gaan?
Wanneer er behalve van een verstopte
neus ook sprake is van benauwdheid en/
of een piepende ademhaling, is het verstandig de huisarts te raadplegen. Ook bij
sufheid of langdurige (> 5 dagen) koorts of
koorts die weer terugkomt, is een bezoek
aan de dokter gewenst.
Wat kun je doen zonder
geneesmiddelen te gebruiken?
de neus open zet. Deze neusspray werkt
ongeveer zes uur. Vier maal daags toedienen is daarom voldoende. Bij langdurig gebruik van xylometazoline kan de neus weer
verstopt raken. Doorgaans wordt daarom
geadviseerd dit middel niet langer dan een
week te gebruiken.
aan de slag te gaan onvoldoende helpen,
neem dan een paracetamol tegen de keelpijn. Je kunt drie tot vier keer per dag een
tot twee tabletten van 500 mg nemen.
Keelpastilles hebben geen meerwaarde.
Keelpijn
Griep of influenza wordt veroorzaakt door
het griepvirus. Dit virus is zeer besmettelijk
en verspreidt zich gemakkelijk en snel. Elke
winter krijgt gemiddeld één op de tien mensen griep. Griep gaat meestal vanzelf over.
De koorts en pijn verdwijnen na drie tot
vijf dagen. Het kan een paar weken duren
voordat je je weer helemaal de oude voelt.
Hoewel er vele adviezen rondgaan (zoals
het aanvullend gebruik van zink en vitamine
C), kun je het genezen van griep niet versnellen. Er wordt daarom wel eens gezegd
dat griep zeven dagen duurt als je er niets
aan doet en één week als je allemaal middeltjes toepast. Natuurlijk kun je wel allerlei
eerdergenoemde maatregelen toepassen
om de symptomen van griep (hoest, verkoudheid, keelpijn) te verzachten. Bij koorts
kun je het beste paracetamol gebruiken.
Hoewel keelpijn meerdere oorzaken kan
hebben, zijn ontstekingen wel vaak de
belangrijkste veroorzaker. Natuurlijk is een
andere veel voorkomende oorzaak van
keelpijn overbelasting van de keel. In een
rokerige omgeving of door veel te praten of
te schreeuwen raakt je keel geïrriteerd.
Probeer besmetting van anderen te voorkomen. Houd daarom bij niezen en hoesten
de hand voor de mond. Was de handen
regelmatig. Zorg daarnaast voor frisse
lucht in huis, En stop (tijdelijk) met roken.
Eventueel kan er worden gestoomd, doe dit
alleen met warm water zonder toevoegingen. Door snuiten, sniffen en neuspeuteren
raakt het neusslijmvlies beschadigd. Deze
activiteiten remmen de genezing,
Wanneer kun je het beste
naar de huisarts gaan?
Welke geneesmiddelen kun je
gebruiken?
Wat kun je doen zonder
geneesmiddelen te gebruiken?
Probeer je neus open te houden met een
(zelfgemaakte) neusspray met daarin een
zoutoplossing die overeenkomt met de
zouthoeveelheid van het menselijk lichaam
(fysiologisch zout). Je kunt deze oplossing
kopen of gemakkelijk zelf maken door één
theelepel zout in een limonadeglas lauw
water op te lossen. Daarna kun je de vloeistof met een sprayflacon toedienen. Het
makkelijkste is om bij de apotheek zo’n
sprayflesje aan te schaffen. Spray zo vaak
als nodig is om uw neus open te houden.
Wanneer sprayen met een zoutoplossing
onvoldoende helpt, kun je xylometazoline
neusspray kopen. Hierin zit een stofje dat
Soms helpt het om een koud glaasje water
te drinken, Dit kan de pijn verzachten. Ook
blijkt het zuigen op een dropje of ander
snoepje te helpen. Dat hoeven geen (dure)
zuig- of keeltabletten te zijn. Een dropje
werkt even goed., het gaat namelijk om
het zuigen. Eventueel kun je gorgelen met
water, zoutoplossing of kamillethee. Geef
je stem rust, praat zo min mogelijk. Als je
wel praat, praat dan gewoon en ga niet
fluisteren.
Keelpijn gaat bijna altijd wel vanzelf over,
maar vraag de huisarts advies als de klachten langer dan een week aanhouden of
als je meer dan drie dagen koorts hebt.
Ook als je steeds zieker wordt of behalve
keelpijn ook huiduitslag hebt op je gezicht
en romp is het verstandig naar de dokter te
gaan.
Griep
Mensen met ontstekingsreuma hebben grotere kans op infecties en ook kunnen de
infecties wat heftiger zijn dan bij mensen
zonder ontstekingsreuma. Zeker wanneer
een biological wordt gebruikt. Het is daarom voor mensen met ontstekingsreuma aan
te bevelen om het jaarlijkse griepvaccin te
laten zetten. Zeker wanneer je een biological gebruikt.
Welke geneesmiddelen kun je
gebruiken?
Als de tips om zonder geneesmiddelen
Bart van den bemt
k
REUMA
k magazine.nl
35

Download Report