2 - Valk

21 juni 2014 © Het Financieele Dagblad
Jan Dekker:
‘Ik zag mezelf
honderd keer
doodgaan’
J
an Dekker (58) is managing director bij tv-bedrijf
24Kitchen en durfde
twaalf jaar lang niet te
vliegen. Hij is sinds 2006
van zijn vliegangst af en stapt
tegenwoordig zo’n veertig keer
per jaar op het vliegtuig. Zijn
favoriete toestel is de Boeing 787
Dreamliner, het liefst vliegt hij
met Emirates.
Klamme handen
‘Mijn vliegangst ontstond op een
ondefinieerbaar moment toen ik
op de A4 bij Schiphol reed en ik
vanuit mijn raam twee kisten zag
opstijgen. Opeens brak het zweet
me uit. Mijn klamme handen
grepen het stuurt beet en ik kon
alleen maar denken: wat ben
ik blij dat ik daar niet in zit. Dat
verstijvende moment voelde heel
vreemd aan, want ik had al ontelbare keren gevlogen en was nog
nooit bang geweest. Door deze
plotselinge angst ontstonden er
twee problemen: ik durfde niet
meer te vliegen én tegelijkertijd
schaamde ik me enorm. Want ik
was toch een echte kerel?’
Smoes op smoes
‘Waar ik voorheen altijd per
vliegtuig naar mijn vakantiehuis
in Spanje ging, pakte ik na dit
angstmoment alleen nog de auto
naar Zuid-Europa. Ik deed er alles
aan om vliegen te vermijden. Dat
lukte totdat ik werd benaderd
voor de functie van commercieel directeur bij MTV Europe.
Het afrondende gesprek zou in
Londen plaatsvinden en hoewel
ik smoes op smoes verzon, zag ik
uiteindelijk geen andere uitweg
dan te gaan. Tijdens die vlucht
ging ik voor mijn gevoel honderd
keer dood. Wat een hel. Toch
verliep het afrondende sollicitatiegesprek zo goed, dat ik de baan
kreeg. Toen ik echter opbiechtte
dat ik vliegangst had, ketste de
deal af; ik zou voor mijn functie
door heel Europa moeten vliegen.’
In de cockpit
‘Uiteindelijk durfde ik pas drie
jaar later met een vliegangsttherapeut over mijn probleem
te praten. Ik had met haar
een aantal gesprekken en het
afsluitende onderdeel bestond
uit een retourvlucht Stockholm.
De heenvlucht vond ik verschrikkelijk, maar toen ik voorafgaand
aan de terugvlucht een kijkje in
de cockpit mocht nemen voelde
ik mijn angst opeens wegebben.
Ik zag hoe de piloten het toestel
checkten en de vlucht tot in de
puntjes voorbereidden. Er daalde
een enorme rust over me neer.’
Jeanne Rausch:
Schaamte
‘Dat ik mijn angst heb overwonnen geeft een euforisch gevoel.
De grootste fout is om je beklemming te verbergen. Dat ik dat
zo lang gedaan heb is niet leuk,
maar het heeft me wel geleerd
dat je je nergens voor hoeft te
schamen. Ik ben heel blij om weer
te kunnen vliegen want vliegangst
kan je enorm isoleren. Uiteindelijk worden soms hele gezinnen
ontwricht. Ze gaan alleen nog
maar binnen Nederland op vakantie, omdat een van de ouders
niet meer durft te vliegen. En dat
is het ergste wat je kunt doen; dan
leg je niet alleen jezelf een beperking op, maar ook de mensen met
wie je leeft.’
S
upermarktonderneemster Jeanne Rausch (53)
runt samen met haar
man twee C1000supermarkten in VenloBlerick en durfde vijfentwintig
jaar niet te vliegen. Rausch pakt
sinds vier jaar weer regelmatig het
vliegtuig en maakt vier vluchten
per jaar. Haar favoriete toestel is
een Boeing 737, het liefst vliegt ze
met Transavia.
‘Ik ben goed in
het verzinnen van
doemscenario’s’
In paniek in een skilift
‘Ik kan er niets aan doen, mijn
buik begint al te draaien bij de
gedachte dat ik later dit jaar met
mijn man en kinderen naar het
Caribisch gebied vlieg om daar
ons 25-jarig huwelijk te vieren.
Tegenwoordig kan ik gelukkig aan boord mijn vliegangst
opzijzetten, vroeger was dat wel
anders. Toen werd ik al bang bij
het zien van een vliegtuig. Enkel
een plaatje van een toestel was al
genoeg om volledig in paniek te
schieten. Waar die heftige schrik­
reactie vandaan komt weet ik niet
precies, al is één ding duidelijk:
ik hou er absoluut niet van om op­
gesloten te zitten. Skiliften vind
ik bijvoorbeeld verschrikkelijk.
In een Oostenrijkse gondel werd
ik ooit eens zo erg door de paniek
bevangen dat ik aan één stuk door
begon te schreeuwen.’
Angst voor hartaanval
‘Ik ben heel goed in het verzin­
nen van doemscenario’s. In mijn
hoofd bedenk ik allerlei dingen
die kunnen gebeuren, al zijn ze
helemaal niet reëel. In een vlieg­
tuig ben ik bijvoorbeeld bang dat
ik een hartaanval krijg en dat mij
op die enorme hoogte geen hulp
geboden kan worden omdat ik
niet uit het toestel kan. Dat scena­
rio zorgde ervoor dat ik een keer
serieus dacht dat ik doodging. Na
deze paniekaanval merkte ik dat
mijn angstreactie ook op andere
momenten opdook. Zo schoot op
de snelweg plotseling door mijn
hoofd dat ik ook in de auto een
hartaanval zou kunnen krijgen.
Door die gebeurtenis vond ik
het genoeg geweest en heb ik
samen met een vriendin, die ook
vliegangst bleek te hebben, de
stap gezet om vliegangsttherapie
te volgen. Daar merkte ik dat
er meer mensen met dezelfde
angsten rondlopen en dat werkte
heel bevrijdend. Ik realiseerde me
dat ik niet de enige was met een
probleem.’
‘Helemaal vliegangstvrij ben
ik nog niet, maar mijn angst
kan ik tegenwoordig goed onder
controle houden. Ik merk dat ik
per vlucht relaxter ben, omdat ik
geleerd heb mijn gedachten te ver­
plaatsen. En mocht onverhoopt
de paniek toeslaan, dan zorg ik
voor afleiding door bijvoorbeeld
met medepassagiers te kletsen,
een stewardess aan te schieten of
een wandelingetje te maken.’
‘Voordat ik aan de cursus
begon, werden mijn paniekaan­
vallen steeds heftiger; het filmpje
met negatieve gedachten ging
zich steeds vaker en makkelijker
afspelen. Ik ben daarom heel blij
dat ik mijn angst heb erkend; ik
hoef me niet langer te schamen.
Toch heb ik mijn vliegangst in
eerste instantie lang voor mezelf
gehouden. Ik vond mezelf zelfs
een tijdlang een aansteller en
een aandachttrekker. Maar dat is
natuurlijk onzin, want het laatste
wat je doet als je je schaamt is
hulp zoeken bij een ander.’
Schade inhalen
‘Nu ik weer durf te vliegen zeg ik
weleens gekscherend dat ik de
schade van de afgelopen decennia
inhaal. Ik maak veel meer uitstap­
jes. Laatst was ik nog in Marra­
kesh en daarvoor ben ik naar New
York geweest. Voorheen was ik
altijd bang dat vrienden zouden
voorstellen een citytrip te maken.
En als ze dat deden, probeerde ik
hen op andere gedachten te bren­
gen. Nu hoeft dat niet meer en
alleen al daarom sta ik een stuk
relaxter in het leven.’
Koos Hendriks:
‘Ik raakte volledig
in paniek’
K
oos Hendriks (65)
is oprichter en ceo
van indoorskibaan
SnowWorld en durf­
de twintig jaar niet
te vliegen. Sinds een halfjaar is
Hendriks van zijn vliegangst af en
sindsdien maakt hij gemiddeld
elke twee weken een vlucht. Zijn
favoriete toestel is een Boeing
777, het liefst vliegt hij met KLM.
Smeken om landing
‘Het brullende toestel dat mijn
vrouw en mij naar het concert van
Barbra Streisand in Londen zou
brengen stond al op de start­
baan toen mijn vliegangst een
ongekend hoogtepunt bereikte.
Ik was volledig in paniek en wilde
maar één ding: het toestel uit. Ik
smeekte de gezagvoerder terug
te keren naar de gate. Dat door
mijn beslissing de vlucht zo’n
enorme vertraging zou oplopen
dat alle andere concertgangers
te laat zouden arriveren voor het
optreden, drong niet eens tot me
door. Pas onderweg naar huis
voelde ik de baksteen uit mijn
maag verdwijnen en realiseerde
ik me wat ik had gedaan.’
Hartkloppingen
‘Na die enorme panieksituatie,
waarbij ik het gevoel had dat ik
over alles de controle kwijt was,
heb ik decennia niet gevlogen. Ik
was overigens altijd al gespannen
in het vliegtuig. Die angst bouwde