Online consulteren/downloaden

se
ik wil dat
mijn moeder thuis
kan blijven wonen
ik geloof in
de sociale
zekerheid
ik wil
aandacht voor
kinderarmoede
10
Regio Mechelen
Vrijdag 16 mei 2014
verkiezingen
2014
ik stem
voor onderwijs
voor mijn
kleinkinderen
ik wil
een job
ik vrees voor de
terugbetaling van
mijn duur medicijn
?
j
i
j
l
i
w
t
a
w
en
De verkiezingen op 25 mei bepalen het beleid voor de komende vijf jaar.
Wat wil jij en hoe zie jij de samenleving? In dit verkiezingsnummer
delen Visie-lezers hun persoonlijk verhaal en hun gedacht.
jaargang 70 ¬ visie nummer 10 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 30 mei 2014
2
INTRO
W
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
WAT IS VLAAMS, federaal en europees?
De verkiezingen van 25 mei zijn
Een dag in het leven
van Stef, Lieve, Gilles
en Nore
belangrijk. Ze worden de ‘moeder
Mama Stef (35) en mamie Lieve (39) wonen met hun kinderen Gilles (8) en Nore (5) in een rus-
aller verkiezingen’ genoemd, omdat we
tige straat in het landelijke Ruien. Lieve is gezinshelpster bij Familiehulp, Stef hoofd-
dan zowel voor het Vlaamse, federale
verpleegkundige in het UZ in Gent. We brachten een dag samen door en onderzochten
als Europese parlement naar de
wat de Vlaamse, de federale en de Europese overheid met hun leven te maken hebben.
stembus trekken. Als alles goed gaat,
> TEKST: CHRIS VAN HAUWAERT > FOTO’S: BAS BOGAERTS
Waarom deze
verkiezingsspecial?
zijn er dan vijf jaar lang geen verkiezingen meer. Dat geeft de politici heel
wat tijd en mogelijkheden om beslissingen te nemen en uit te voeren.
Op 25 mei geven we richting aan het beleid voor
de komende vijf jaar. Hoe willen we dat onze
samenleving er over vijf jaar uitziet? Kiezen we
voor een samenleving waar plaats is voor
iedereen, waar we streven naar een kwaliteitsvol leven voor alle mensen? Of wordt er gekozen voor een samenleving waar de rijken rijker
en de armen armer worden, en niet iedereen
dezelfde kansen krijgt?
Net omdat de verkiezingen en het beleid dat de
verkozenen daarna voeren zo belangrijk zijn,
wil Visie hier veel aandacht aan geven.
Niet door in Visie standpunten zonder meer te
publiceren, wel door verhalen van mensen te
brengen. Verhalen uit het hart, over wat de
mensen bezighoudt.
07:30
Aan tafel
Gilles en Nore krijgen
vandaag pannenkoeken als ontbijt. Feest!
De mama’s zien erop
toe dat ze ook een
stuk fruit eten en
melk drinken. Verse producten kopen ze in de supermarkt. Voor hij vertrekt naar
school, kijkt Gilles of konijn Stipje en cavia Saskia in hun
kooitje zitten. Hij wil dierenarts worden.
08:00
Op weg
alsikministerwas
dan zou ik...
De enquête
Hoe weten we nu wat de belangrijkste bezorgdheden zijn? Simpel, we vroegen het aan jou in
onze enquête ‘Als ik minister was’.
Gezondheidszorg, werkgelegenheid, armoedebestrijding en pensioenen prijken helemaal
bovenaan het lijstje van de Visie-lezers. Op de
volgende pagina’s vertellen enkele lezers hun
persoonlijk verhaal en waarom de verkiezingen
voor hen belangrijk zijn.
Wat vind jij belangrijk? Dàt is wat ertoe doet.
Wat wil jij voor de komende vijf jaar?
Laat daarom zeker jouw stem horen op 25 mei.
Op pagina 15 vind je een handleiding:
wat neem ik mee en hoe stem ik geldig?
Stef rijdt met de wagen naar Gent. Met de bus of de trein
is het te ingewikkeld. Op weg naar haar werk bij
Familiehulp zet mamie Lieve Nore en Gilles af op school
in Rugge en Avelgem, vijf kilometer verder. Ze helpt
gemiddeld drie gezinnen per dag. Ze werkt van 8.30 uur
tot 16.30 uur en dat is praktisch want de kinderen kunnen mee terug. Voor het
werk dat Lieve doet, zijn
vele handen nodig, zeker
nu de mensen ouder worden. Als Lieve ziek zou
worden en niet kan gaan
werken, dan krijgt ze een
ziekte-uitkering.
13:00
Bij opa en oma
Na school loopt Gilles wel vaker langs
bij opa en oma. Dat is om de hoek. Opa
Gilbert is al 90 maar gaat nog graag
wandelen met de rollator. Voor hun
huis ligt een verkeerstafel, dus verminderen de auto’s snelheid. Opa
Gilbert was vroeger vloerder en is al lang met pensioen. Hij gaat nog altijd
graag naar bouwwerven kijken. Hij doet ook zelf boodschappen. Gilles
gaat soms met hem mee. Van oma Maria krijgt hij een snoepje en een
drankje. Oma en opa wonen thuis en krijgen gezinshulp.
3
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
22:00
Betalen
20:30
Lieve betaalt nog snel
enkele rekeningen via de
tablet. Gemakkelijk, allemaal met een Europees
overschrijvingsformulier. Binnenkort is het
tijd voor de belastingaangifte. Dat doet ze via
Tax-on-Web op de
tablet.
Vrijwilligerswerk
Stef en Lieve leerden elkaar kennen als
vrijwilligers op vakantie met
Ziekenzorg CM. Sinds de kinderen er
zijn, lukken de vakantieweken in
Nieuwpoort niet meer. Maar ze blijven
actief als vrijwilliger. Stef is lid van de
plaatselijke CM-kern en zit ook in de
algemene vergadering en de raad van
bestuur van CM Midden-Vlaanderen. Stef en
Lieve zijn elk actief in een oudercomité op
school, en Stef in het comité dat een schlagerfestival organiseert in een buurgemeente.
19:30
Tanden poetsen
Nore poetst haar tanden voor het slapengaan. Zij doet dat goed en krijgt
dan een pluim van de tandarts waar zij elke zes maanden op bezoek
gaat. Mama Stef weet dat tandzorg voor kinderen volledig terugbetaald
wordt. Naar de huisdokter, moet soms ook eens. Met een schaafwonde
of een buil weet mama Stef wel raad.
19:00
Leve de vakantie
We waren een dag te gast
bij Gilles, mamie Lieve, mama Stef en Nore (vlnr).
Lieve heeft weekenddienst. Naast
haar wettelijke vakantie van 20
dagen, levert haar dat wat extra
vrije dagen op. Dat is nuttig om
op vrije schooldagen voor de kinderen te kunnen zorgen. Het is
een hele puzzel vooraleer de
opvang voor alle schoolvakanties
geregeld is. Lieve en Stef wisselen af, Gilles en Nore gaan ook op
sportkamp. En deze zomer gaan ze met zijn allen naar Griekenland. Met
het vliegtuig. Dat kan niet elk jaar. Stef vraagt voor iedereen een Europese
ziekteverzekeringskaart zodat ze kunnen aantonen dat ze in eigen land
in orde zijn met de ziekteverzekering. In Griekenland betaal je in euro, dat
is gemakkelijk.
15:00
Veilig fietsen
Gilles en Nore hebben geluk. Ze wonen
vlakbij het natuurdomein Kluisbos. Ze
kunnen veilig fietsen in de buurt. Hun
straat loopt dood en ook vlakbij, op de
oude spoorbedding en langs de Schelde,
is het leuk fietsen. Hun fietshelm en
fluohesje dragen ze altijd. Nore fietst nog
maar pas zonder zijwieltjes. Binnenkort
kan ze meerijden naar opa en oma.
Energie besparen
Lieve en Stef hebben hun huis nieuw
gebouwd, met aandacht voor isolatie en
energieverbruik. Dagdagelijks letten zij en
de kinderen er goed op dat er geen deuren
open blijven staan, dat het licht uit is als er
niemand in de kamer is en dat de verwarming op tijd lager gezet wordt voor het slapengaan of als ze weggaan. Het dak zou
geïsoleerd moeten worden en ze weten dat
daarvoor een premie mogelijk is. Deze
investering is ook fiscaal aftrekbaar.
17:00
4
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
Samenleving
‘Ik wil dat mijn kinderen
dezelfde
kansen krijgen’
Hoe vaak hij in zijn leven al gestemd heeft, dat weet Lambert niet precies. Maar op
25 mei zal hij aan zijn kleinkinderen denken in het stemhokje. ‘Ik stem voor de toekomst en voor zekerheid.’ Ook zoon Bart brengt bewust een stem uit. ‘Ik wil dat mijn
kinderen dezelfde kansen krijgen, als die ik zelf gehad heb.’
> TEKST: Leen Grevendonck > FOTO’S: BAS BOGAERTS
Engagement en betrokkenheid bij de samenleving zitten
in het bloed van de familie Gerets uit Rekem, Lanaken. Grootvader Lambert (83) gaf
zijn liefde voor verenigingen door aan
zijn zoon Bart (46),
die op zijn beurt een
voorbeeld is voor zijn
kinderen Fenne (12) en
Lomme (8). Het driegeslacht discussieert
graag over de samenleving, zeker nu er belangrijke verkiezingen
voor de deur staan.
Bart, waarvan lig jij
wakker?
Bart: ‘Ik lig wakker van
mijn kinderen en van
mijn naaste familie. Ik
hoop dat mijn kinderen
evenveel kansen krijgen om zich te ontwikkelen in de samenleving, als ikzelf gehad heb.’
Welke kansen bedoel je
precies?
Bart: ‘Op mijn 16de ging ik
naar de KAJ en het jeugdhuis
en ik heb daar mijn draai gevonden. Ik leerde van alles
bij. Ik kreeg er ook een sociaal netwerk bovenop, over de
generaties heen. Want in het
jeugdhuis vergaderden ook andere verenigingen. Daardoor
heb ik alsmaar meer kansen
gekregen. Ik studeerde elektromechanica en mijn plan was
om elektricien te worden. Maar
via dat sociaal netwerk ben ik
als vrijgestelde voor de KAJ beginnen werken, daarna bij de
jeugddienst van de gemeente
en uiteindelijk in de sociaalculturele sector terecht gekomen. Maar vandaag biedt de sa-
menleving weinig mogelijkheden aan mensen om zichzelf te ontwikkelen.’
Hoe komt dat volgens jou?
Bart: ‘Weinig mensen hebben tijd om een
engagement op te nemen in de samenleving. De reden is dat we allemaal zo onder
druk staan. Dat verontrust mij wel een beetje. Zelf voel ik die tijdsdruk ook. Mijn
vrouw en ik gaan fulltime werken en hebben drie kinderen. Ik merk dat het moeilijker is om je vandaag te engageren, dan in
mijn vaders tijd.’
Vandaag kun je je
weinig misstappen
veroorloven in het
leven. Je hebt schrik
dat daar een
schakeltje
tussenuitvalt, zoals je
werk verliezen.
Bart (46)
Lambert, had jij vroeger tijd om je te
engageren in verenigingen?
Lambert: ‘Ja, ik ben altijd actief geweest in
de voetbal, de kwb en Ziekenzorg. Maar
vroeger was het anders. Mijn vrouw is altijd thuis geweest, bij de kinderen. Dat is
een heel verschil. En ik werkte vlak bij, in
het psychiatrisch ziekenhuis. Ik had tijd
voor verenigingen. Mijn leven speelde zich
af in het dorp.’
Had jij een sterk netwerk rondom je?
Lambert: ‘Ja, ik heb het heel mijn leven zo
gekend. Als kind speelden wij op straat. Er
stonden vier banken voor de huizen, waar
de moeders bijeen kwamen. Zij vertelden
over hun leed of babbelden over de andere
mensen. Maar als het eropaan kwam, dan
hielp iedereen elkaar.’
Bart: ‘Als jonge gast heb ik dat netwerk ook
nog beleefd, van mensen die voor je zorgen.
Ons vader had bijvoorbeeld geen auto, maar
dat was ook niet nodig. Als we ergens naartoe moesten met de auto, was er altijd wel
iemand die tijd en ruimte had om je een lift
te geven.
Het is dat netwerk van mensen, al dan niet
in verenigingen, dat sterk onder druk staat
in het soort samenleving waarnaar we afglijden. Verenigingen voelen de besparingsdrang en krijgen minder ondersteuning.’
Lomme: ‘Dat is jammer, want ik vind verenigingen heel belangrijk. Ik ben bij de KSJ,
de volleybal en ga naar de saxofoonles.
Soms heb ik geen zin, maar toch is het dan
leuk. Anders heb ik bijna niets te doen en
zit ik alleen maar voor de tv, spelletjes te
spelen.’
Wat wel nog een vangnet is voor de
mensen, is de sociale zekerheid.
Bart: ‘Inderdaad, maar voor sommigen
staat ook die sociale zekerheid onder druk.
Wat mij zorgen baart is: wat als mijn kinderen niet de capaciteiten hebben om te studeren, ze met een laag diploma op de arbeidsmarkt komen en geen werk vinden?
Sommigen vinden dat zij geen recht hebben op een wachtuitkering. Want als je nooit
hebt bijgedragen, heb je geen recht op een uitkering. Terwijl schoolverlaters nog niet de
kans gehad hebben om bij te dragen aan het
systeem. De volgende stap is dan: Hoeveel je
hebt bijgedragen, bepaalt hoeveel je mag genieten van het systeem. Dan is de solidariteit wel
heel ver zoek.
Als ik bovendien zie hoe degressief de
werkloosheidsuitkering vandaag is opgebouwd, dan krijg ik schrik. En sommigen
willen die val zelfs sneller toepassen en de
uitkering beperken in de tijd. Dat beangstigt mij. Stel dat ik ooit in die situatie terechtkom.’
Lambert, was jij als enige kostwinner
ooit bang om werkloos te worden?
Lambert: ‘Nee nooit. Ik heb van ’48 tot ’91
gewerkt. En ik ben misschien een paar
maanden werkloos geweest. In het ziekenhuis kon ik vastbenoemd worden, maar ik
heb daar nooit voor gekozen.’
5
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
ENQUÊTE
Om de gezinnen te ondersteunen, zou ik:
de kinderbijslag per
kind verhogen
het tijdskrediet en
ouderschapsverlof nog
uitbreiden
31 %
21 %
48 %
meer plaatsen
in de kinderopvang voorzien
Bart: ‘Die zekerheid van werk zoals mijn
vader dat zijn hele loopbaan gekend heeft,
dat heb je vandaag niet meer. Mijn vrouw
werkt nu in hetzelfde ziekenhuis, maar de
vaste benoemingen zijn er helemaal uit aan
het gaan.
Zelf heb ik in mijn vorige job plots grote onzekerheid gekend. Toen heb ik echt met
schrik gezeten. Want ik heb een gezin, ik
moet zorgen dat de facturen betaald worden en ik wil mijn levenskwaliteit op een
bepaald niveau houden. Ik heb toen zelf de
keuze gemaakt om een nieuwe job te zoeken. Als 46-jarige kreeg ik regelmatig een
brief dat ik te oud was of niet het juiste diploma had. Maar ik heb een nieuwe job gevonden.
Het had ook anders kunnen lopen voor mij.
Veel vrienden van vroeger zijn in den tijd
gaan werken bij Ford Genk. Nu 25 jaar later
staan zij op een heel moeilijk kruispunt in
hun leven. Ze weten niet goed wat hen te
wachten staat en hebben geen idee waar ze
terecht gaan komen. In al die jaren hebben
ze niets anders dan Ford gekend.’
S
Heeft die werkonzekerheid ook een
invloed op jouw leven?
Bart: ‘Zonder werkzekerheid moet je het leven meer beredeneerd aanpakken. En dat
vind ik verschrikkelijk. Wij hebben bijvoorbeeld de aankoop en renovatie van ons
huis heel planmatig aangepakt. We betalen
maximaal twintig jaar af, zodat de lening
afgelost is wanneer onze oudste zou willen
gaan studeren. Zo heeft ons vader nooit
moeten denken. Vandaag kun je je weinig
misstappen veroorloven in het leven. Je
hebt schrik dat daar een schakeltje tussenuitvalt, zoals je werk verliezen.’
Lambert: ‘Geloof je me dat ik mij meer zorgen maak over mijn kleinkinderen dan over
mijn kinderen? Ik hoop dat zij later, als het
nodig is, ook kunnen terugvallen op dat
vangnet.’
Waaraan gaan jullie denken in het
stemhokje?
Lambert: ‘Ik stem voor zekerheid, zodat wat
we hebben, blijft. Ik denk aan mijn pensi-
Lambert (links op foto): ‘Ik hoop dat mijn kleinkinderen later, als het nodig is, ook kunnen
terugvallen op een vangnet.’
oen en ik wil oud kunnen worden in mijn
eigen huis. In het stemhokje zal ik ook denken aan de toekomst van mijn kleinkinderen. Ik stem voor onderwijs. Ik wil dat zij
de kansen krijgen om verder te studeren.’
Fenne: ‘Ik vind het ook heel belangrijk dat
iedereen de kans krijgt om onderwijs te volgen. Ik heb enkele vrienden die minder gestimuleerd worden van thuis uit om te studeren.’
Lomme: ‘En ik wil dat er minder dieren
worden geslacht. Want om te eten hoef je
geen dieren dood te maken.’
Bart, waarom zijn deze verkiezingen
belangrijk voor jou?
Bart: ‘Ik zie stemmen als een plicht. Het is
een belangrijke stem die we als burger in
de samenleving hebben. Ik ga als vader in
het stemhokje staan en ik stem voor de toekomst. En voor mij zijn de Europese verkiezingen enorm belangrijk. Ik vind dat we dat
niveau onderkennen. Ik geloof dat we enkel
met een sociaal beleid op Europees vlak er
zullen komen.’
Patrick Develtere, voorzitter ACW
‘Sociaal beleid komt
ten goede aan alle mensen’
‘Je wordt plots ziek of je wordt plots werkloos. Je kiest daar niet voor’, zegt ACWvoorzitter Patrick Develtere. ‘Gelukkig val je
momenteel bij de minste pech niet in een eindeloze spiraal naar armoede en uitsluiting,
dankzij het vangnet van de sociale zekerheid
en een samenleving waar mensen, gezinnen
en verenigingen het voor elkaar opnemen.’
‘Op 25 mei kiezen we voor een samenleving
waarbij we het vangnet van sociale zekerheid
en verenigingen behouden, of afbreken. Het
is de keuze tussen een model waarbij pech
zogezegd een bewuste keuze is of een model
waarbij pech iets is dat je overkomt.’
‘Ziek worden, een operatie moeten ondergaan,
een arbeidsongeval hebben, je werk verliezen,
om gezondheidsredenen moeten afhaken, niet
meteen werk vinden als jongere. We kiezen er
niet voor en het kan ieder van ons of mensen
uit onze omgeving overkomen. We hebben dan
juist de zekerheid nodig dat we er voor elkaar
zijn, dat we de zwakste niet nog meer verzwakken of zelfs achterlaten.’
‘Zoals Bart en Lambert terecht opmerken, zijn
verenigingen ook belangrijk als vangnet voor
mensen. Samen met een sterke sociale zekerheid, zorgen ze voor een kwaliteitsvol leven.
Via verenigingen laten mensen hun stem horen en bouwen ze aan de samenleving. Of dat
nu in de muziekschool, sportclub, vakbond,
gezinsbeweging, vrouwenbeweging of mutualiteit is.’
‘Als we streven naar een kwaliteitsvol leven
voor alle mensen, dan wordt iedereen daar
beter van. Als we zorgen voor voldoende jobs
en kansen op de arbeidsmarkt, voor sterk
onderwijs en goede gezondheidzorg, dan
wordt onze hele maatschappij daar beter van.
Als studeren, gezondheidszorg of jobkansen
afhankelijk wordt van je portemonnee, dan
verliest de hele maatschappij.’
Je kunt het volledige memorandum van het
ACW lezen via www.acw.be
6
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
Sociale zekerheid
‘Als het misloopt zorgt de
sociale zekerheid
voor ons’
‘Als ik aan sociale zekerheid denk, dan denk ik aan Warre, mijn petekind van
vijf jaar’, vertelt Christophe Ramont (32) uit Gent. ‘Warre is de helft van een
tweeling die te vroeg geboren werd, maar vandaag doet hij het heel goed.’
> TEKST: Filip Bellemans > FOTO’S: BAS BOGAERTS
‘Warre en zijn zus Marie werden tien weken te vroeg geboren.
Van in het prille begin hebben ze een beroep moeten doen
op het solidariteitsstelsel dat we in België kennen’, vertelt
Christophe over de tweeling van zijn goede vrienden. ‘Als
men de werkelijke factuur van hun ziekenhuisbezoeken zou
doorschuiven naar de ouders, zou dat voor hen onbetaalbaar
zijn. Dat geldt ook voor mensen die op het eind van de maand
makkelijk hun rekeningen kunnen betalen.’
Voor jou zorgen
‘Sommige mensen denken dat als ze minder bijdragen aan de
sociale zekerheid en minder belastingen betalen, dat ze op
het eind van de maand meer gaan overhouden. Zij zeggen al
te gemakkelijk dat het systeem niet meer werkt, dat we daar
op moeten besparen. Ik denk dat dit een fout idee is. Op het
moment dat het misloopt in je leven, heb je met onze sociale
zekerheid de garantie, de verzekering, dat er voor jou gezorgd
zal worden.’
Sterkere maatschappij
‘Voor mij gaan de verkiezingen op 25 mei over een fundamentele keuze: willen we allemaal onze eigen boterham maken
zonder rekening te houden met anderen, of gaan we voor een
systeem waarbij de maatschappij er sterker uitkomt? Als je
ergens snel wil geraken, moet je vooral alleen gaan. Maar als
je ver wil geraken, moet je dat samen doen. Als je meer geld
en meer belastingkorting wil, en minder wil bijdragen aan de
sociale zekerheid, dan heb je een keuze. Als je wil dat we verder bouwen op wat we vandaag hebben, dan heb je een andere
keuze.
Ik kies niet voor een model waarbij bepaalde mensen drie jobs
moeten doen om rond te geraken, nooit op vakantie kunnen
gaan en vooral moeten hopen dat ze niet ziek worden. Het
gaat op 25 mei over de keuze tussen ieder zijn eigen pot of
vertrouwen op de pot van de sociale zekerheid.’
ENQUÊTE
Ieder zijn bijdrage
‘Ikzelf ben jong en gezond. Ik heb nog niet vaak een beroep
moeten doen op sociale zekerheid. Maar ik weet dat dit kan
keren. Daarom vind ik het vreemd dat er meer en meer mensen kritiek hebben op onze sociale zekerheid. Sommigen zeggen: Rokers moeten meer bijdragen aan de sociale zekerheid. Want
als ze later kanker krijgen, dan hebben ze het zelf gezocht. Maar
rokers dragen al meer bij, door de taks die ze betalen op hun
sigaretten. En wat doe je dan met andere groepen in de samenleving die meer beroep doen op de sociale zekerheid? Ook
meer laten bijdragen? Ik geloof in het mechanisme waarbij
iedereen zijn bijdrage doet in de pot van de sociale zekerheid.’
W
Als de lasten op arbeid verlaagd worden, moeten er andere
belastingen verhoogd worden. Ik zou compenseren door:
de milieubelastingen
de BTW te verhogen
5%
te verhogen
21 %
74 %
de belastingen op inkomens uit vermogen te verhogen
Ann Van Laer, expert sociale zekerheid en nationaal secretaris ACV
‘Werknemers hebben recht
op een
sterke sociale zekerheid’
‘In partijprogramma’s lees ik voorstellen die inhakken op de sociale uitkeringen, die de indexering
beperken of overslaan (de indexsprong) en die de
welvaartsvastheid terugschroeven. Men wil de pensioenleeftijd optrekken en de pensioenen verminderen voor wie een onvolledige loopbaan heeft of voor
wie niet tot 65 jaar blijft werken. Die voorstellen zijn
een ongeziene vernedering van werklozen, bruggepensioneerden, zieken en andere mensen met een
uitkering. Alsof zij hun werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of armoede zelf gezocht hebben.’
‘Dit is niet de samenleving die werknemers wensen.
Werknemers hebben recht op een sterke sociale
zekerheid met nieuwe inkomsten en met stevige uitkeringen om mensen uit de armoede te houden.
Een sociale zekerheid die hen beschermt tegen te
zwaar koopkrachtverlies als ze zonder werk vallen
en die de combinatie arbeid-gezin ondersteunt via
tijdskrediet en thematisch verlof. Vakbonden en ziekenfondsen staan garant via hun rol in het beheer
én de uitvoering van de sociale zekerheid voor een
solidaire samenleving, die aan iedereen een waardig
leven garandeert.’
7
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
KINDERARMOEDE
‘Laat kinderen in armoede
meetellen’
EEn op de tien kinderen leeft in armoede. Een schrijnend cijfer, maar gelukkig zetten veel mensen zich in om die kinderen extra kansen te geven. Ook in
stedelijke basisschool De Regenboog in Erembodegem.
> TEKST: Lieve Van den Bulck > FOTO’S: BAS BOGAERTS
‘Vorig schooljaar merkten we dat er meer en meer kinderen
waren waarvan we vermoedden dat ze in een armoedesituatie
zaten’, zegt zorgleerkracht Martien Audoore. ‘Zij komen zonder eten naar school. Facturen worden niet betaald. De kinderen zijn regelmatig niet in orde met turn- of zwemkledij. Ze
komen laat of zijn vaker afwezig op school.’
Wat kun je daar aan doen?
‘We hebben onze school kritisch onder de loep genomen. Er
waren veel losse initiatieven van leerkrachten, maar een echt
beleid ontbrak. Daarom besteden we nu structureel aandacht
aan kansarmoede op school. Wij willen leerkrachten, ouders
en kinderen sensibiliseren. Een tweede doel is open communiceren met de ouders en hen meer betrekken bij de school.
En we willen werken aan aanvaardbare schoolkosten.’
Waarom is aandacht voor kansarmoede nodig op
school?
‘Wij kijken als leerkracht vaak met een middenklassebril. Als
je tegen kinderen zegt: Breng morgen allemaal een krant mee
lijkt dat normaal. Maar niet elk kind kan dat. Armoede is complex en soms moeilijk te herkennen. Dat blijft een constante
opdracht. We doen veel moeite om niet te snel te oordelen en
zeker niet te vervallen in vooroordelen.’
Hoe herken je verdoken armoede?
‘We hebben de samenstelling van onze school geanalyseerd.
Een aantal factoren geven aan dat leerlingen extra aandacht
nodig hebben of een extra risico lopen om achterop te raken.
Leerkrachten zijn heel alert voor de signalen van de kinderen. Als ze iets opmerken, nodigen wij ouders uit voor een
gesprek. Samen zoeken we naar oplossingen voor problemen.
Een kind dat een bril nodig heeft, bijvoorbeeld. Of een gespreide betaling van facturen.’
Kan je als school een verschil maken voor die kinderen?
‘Een school maakt een verschil voor alle kinderen. Leerlingen in armoede vragen van leerkrachten wel meer aandacht, zorg en energie. Ze
zijn niet anders dan hun leeftijdsgenootjes, maar door hun achtergrond
vallen ze dikwijls uit de boot. In de klas durven ze hun vinger niet omhoog steken en verdwijnen ze in de groep. Of ze uiten zich via negatief
gedrag.’
Wat doe je daar als leerkracht mee?
‘Het is belangrijk dat leerkrachten kijken naar de onderliggende
oorzaken van die houding. Je moet kinderen, en zeker leerlingen in armoede, blijven motiveren. Je moet de verwachtingen
hoog houden. Nodig hen uit om te antwoorden. Geef hen kansen om extra te oefenen voor lezen of rekenen. Zet hun talenten in de verf. Die kinderen een positief zelfbeeld geven is
het grootste verschil dat je als school kan maken.’
Waarom zijn deze verkiezingen belangrijk voor
jou?
‘De overheid zou extra budget moeten voorzien voor
scholen. Onze leerkrachten organiseren zelf extra activiteiten om geld in te zamelen. Dat geld is nodig om kinderen met een uitpas aan kansentarief te ondersteunen, zodat
ze kunnen meedoen aan schooluitstapjes of cultuur- en sportactiviteiten. Zo krijgen ook zij het gevoel dat ze meetellen op
school.’
B
Sieg Monten, armoede-expert
‘Beheers schoolkosten
met een
maximumfactuur’
ENQUÊTE
Wat zijn de 3 belangrijkste thema’s voor jou? 37 procent van de
respondenten koos voor ‘Armoedebestrijding’ in hun top drie.
62 % Werkgelegenheid
22 % Ouderenzorg
52 % Gezondheidszorg
21 % Fiscaal beleid
37 % Armoedebestrijding
18 % Gezinsbeleid
32 % Pensioenen
17 % Woonbeleid
23 % Milieubeleid
16 % Mobiliteit
‘Voor ouders in armoede is de schoolfactuur een zware kost om te dragen’, weet
Sieg Monten, stafmedewerker onderwijs bij het Netwerk Tegen Armoede. ‘Er zijn
meer en meer onbetaalde facturen. Die lopen op tot een bedrag met meerdere nullen.’
‘Uit alle hoeken van Vlaanderen laten onze mensen uit armoedeverenigingen weten
dat scholen steeds vaker incassobureaus inzetten voor onbetaalde schoolfacturen. Het
is een teken aan de wand dat het Vlaams onderwijs voor sommigen onbetaalbaar is.’
Wat zijn oplossingen hiervoor? ‘De schoolkosten kun je beheersen door in de eerste
graad secundair een maximumfactuur in te voeren. Verder kun je het gezinsinkomen
optrekken door de schooltoelage te verhogen voor de laagste inkomens.’
Dat basisschool De Regenboog werkt rond kansarmoede, vindt Sieg Monten erg
lovenswaardig. ‘Opdat kinderen in armoede alle kansen krijgen, is het belangrijk dat
leerkrachten en directies hun kennis en inzichten over armoede verbeteren.
Ervaringsdeskundigen in armoede kunnen op school ingezet worden.’
8
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
werk
‘Ik wil kunnen
op de
starten
arbeidsmarkt’
Een studie verpleegkunde combineren met interimjobs en vervangopdrachten:
Karen Verstappen (27) uit Aarschot heeft geen vrije tijd op overschot. Nochtans
heeft zij al een diploma psychologie op zak, maar daar vond zij geen werk in. ‘Ik
hoop als verpleegster mijn kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.’
> TEKST: Leen Grevendonck > FOTO’S: BAS BOGAERTS
Wat ga ik studeren? En wat ga ik er achteraf
mee doen? Als 18-jarige vond Karen het heel
moeilijk om dat te beslissen. ‘Sommige jongeren weten heel zeker dat zij bijvoorbeeld
dokter willen worden. Ik had dat helemaal
niet. Ik had geen beroepsplan.’
‘Via de jeugdbeweging had ik contact met
veel verschillende mensen. Zo kweekte ik
wel een interesse in hoe anderen denken en
in hun gedrag. Ik wilde daar meer zicht op
krijgen. Dus ben ik uit pure interesse psychologie gaan studeren in Leuven.’
‘Tijdens de laatste twee jaren heb ik mij gespecialiseerd in klinische psychologie, optie kinderen en jongeren. Oudere studenten
vertelden me dat het moeilijk zou zijn om
een job te vinden als kinderpsycholoog.
Maar met kinderen werken was wel iets
voor mij. In het laatste jaar heb ik zes maanden stage gelopen in een revalidatiecentrum voor kinderen met ontwikkelingsstoornissen. Dat vond ik een fijne ervaring.’
een heel confronterende sector om in te
werken. Ik was daar niet klaar voor. Ik kon
het niet dragen. Na een paar maanden ben
ik moeten stoppen. Dat gaf een deuk in mijn
zelfvertrouwen. Ik dacht: Is dit nu werken?
Verwachten ze dit van mij? Ik ga het niet aankunnen. Het is te veel voor mij.’
Opnieuw student
Om bezig te zijn en om weer wat zelfvertrouwen op te bouwen, ging Karen vrijwilligerswerk doen in een kinderdagverblijf.
‘Gaandeweg vond ik een nieuwe job: als op-
Dat je vijf jaar
studeert en dan niet
de job vindt die je
voor ogen had, dat is
wel een
teleurstelling.
Karen (27)
100 sollicitatiebrieven
‘Nadat ik afstudeerde, had ik echt zin om
aan het werkende leven te beginnen. Ik ben
er direct ingevlogen en heb heel veel sollicitatiebrieven verstuurd. Op mijn computer staan meer dan honderd brieven. Maar
ik ontdekte snel dat een job als psycholoog
vinden niet haalbaar was: er zijn niet veel
vacatures, waardoor er telkens veel kandidaten op afkomen. En ze vragen altijd naar
ervaring. Ik heb dus breed gesolliciteerd:
niet alleen voor psycholoog, maar ook voor
maatschappelijk assistent, begeleider, opvoeder…’
Na vier maanden had Karen haar eerste job
binnen: maatschappelijk werk in de bijzondere jeugdzorg. Hoewel de job in de lijn van
haar studies lag, bleek het toch niet zo’n
goede match. ‘De bijzondere jeugdzorg is
heb ik een hele dag les. Verder is er veel zelfstudie. Regelmatig moet ik een aantal weken na elkaar stage lopen. Daarom neem
ik alleen maar interimjobs of vervangopdrachten aan en die stem ik af op mijn stages. Ik heb al allerlei jobs gedaan: schoenenverkoop in de Inno, kuisen, stocktellingen in supermarkten, buitenschoolse
kinderopvang,…’
Dat geld kan Karen goed gebruiken,
want zij betaalt haar studies zelf. ‘Sommige studenten krijgen een tegemoetkoming via de VDAB om verpleegkunde
te studeren. Het inschrijvingsgeld en de
studieboeken worden terugbetaald.
Omdat ik al een diploma heb, kan ik
daar geen beroep op doen. Ik ben wel
blij dat ik een wachtuitkering (nu: inschakelingsuitkering, red.) krijg. Dat is ongeveer 380 euro per maand. En ik heb
veel geluk dat mijn ouders achter mij
staan en mij wat financieel ondersteunen.
Want mijn inkomen is heel beperkt. Het
zou niet haalbaar zijn om alleen te wonen.’
Verantwoorden
voeder in een leefgroep van personen met
een mentale en fysieke beperking. Het ging
om een vervanging van een paar weken,
maar mijn contract werd een aantal keer
verlengd. In de leefgroep voelde ik me direct thuis. Er was een warme sfeer.’
Maar Karen voelde aan dat zij die job niet
haar hele leven wilde doen. ‘Ik wilde een
andere weg inslaan. Om mijn arbeidskansen te verruimen besloot ik om opnieuw te
gaan studeren. Ik koos voor verpleegkunde,
omdat ik in de zorgsector wilde blijven.’
Interimjobs
Karen is nu student verpleegkunde in het
volwassenenonderwijs en combineert haar
studies met werken. ‘Het lessenpakket is
over drieënhalf jaar gespreid. Op dinsdag
‘Binnenkort moet ik op gesprek bij de RVA
(Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, red.). Ik
moet verantwoorden dat ik voldoende investeer in solliciteren. Ik heb een aantal weken niet gewerkt, omdat ik dan stage had.
Ik hoop dat de RVA inziet dat ik tijdens mijn
stage niet kan werken en ik hoop dat ik
mijn uitkering behoud. In het ACV-kantoor
heb ik tips gekregen voor mijn gesprek met
de RVA. Ik ga mijn best doen om aan te tonen dat ik mij wel inzet. Mijn doel is om een
goede positie te verwerven op de arbeidsmarkt, dat maak ik duidelijk door te studeren.’
Einde in zicht
In januari 2015 studeert Karen af als ver-
9
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
Karen (27): ‘Nadat ik afstudeerde, ontdekte ik snel dat een job als psycholoog vinden
niet haalbaar was. Om mijn arbeidskansen te verruimen besloot ik om opnieuw te gaan
studeren. Ik koos voor verpleegkunde, omdat ik in de zorgsector wilde blijven.’
pleegster. ‘Ik ben zeer blij dat het einde in
zicht is. Het is genoeg geweest. Want het is
altijd een heel geregel om de periodes voor
en na de stages in te vullen met interimopdrachten. Ik moet telkens op een andere
werkplek starten. Soms weegt dat wel door.
Ik ben ook nog altijd student, terwijl mijn
vrienden allemaal werken. Hun leven is
heel anders.
Vaak heb ik eraan gedacht om te stoppen met
studeren. Maar ik denk en hoop dat het diploma verpleegkunde mij iets op gaat leveren. Ik ga kunnen starten op de arbeidsmarkt
en niet opnieuw vervallen in eindeloos solliciteren. Ik hoop dat ik een job zal vinden
die ik graag doe en dat ik uiteindelijk iets
met mijn diploma psychologie kan doen.’
V
Teleurstelling
Karen heeft nog contact met studiegenoten
van vroeger. ‘Zij hebben het ook moeilijk
om vertrokken te geraken als psycholoog.
Vaak vinden zij enkel vervangcontracten.
Sommigen hebben ook al hun job verloren,
omdat de instelling hun functie schrapt. Iedereen probeert zijn weg wat te zoeken. Ik
ken zelfs iemand die boekhouden ging studeren.’
‘Dat je vijf jaar studeert en dan niet de job
vindt die je voor ogen had, dat is wel een teleurstelling. Misschien kan de universiteit
de studenten daar beter op voorbereiden.
Of ze zouden je meer van de praktijk moe-
ten laten proeven, je meer handvaten geven.
Toch ben ik tevreden over de opleiding psychologie. Ik zou de studie opnieuw doen.
Het heeft mij veel waardevolle kennis opgebracht en het geeft je een bepaalde blik
op de wereld.’
ENQUÊTE
Om meer werkgelegenheid te creëren, zou ik:
werkloze jongeren de garantie op
opleiding of werkervaring geven
29 %
Verkiezingen
Met de verkiezingen op 25 mei is Karen niet
echt bezig. ‘Eigenlijk zou ik er wat meer mee
bezig moeten zijn en brochures lezen. Het
zou beter zijn als ik een gerichte stem uitbreng. Maar mijn grootste bekommernis
nu is om mijn studies af te ronden en te kunnen starten op de arbeidsmarkt, zonder zorgen.’
54 %
17 %
meer jobs
creëren in de
sociale economie
Kristel Daems, ACV Westerlo-Herselt-Hulshout
‘Voor elke vacature zijn er
Karen moet binnenkort op gesprek bij de
RVA en moet dan aantonen dat zij voldoende
solliciteert. Kristel Daems van ACV
Westerlo-Herselt-Hulshout hielp haar bij de
voorbereiding van dat gesprek. ‘Hier in de
Kempen zie ik de jeugdwerkloosheid toenemen.’
‘De RVA controleert al enkele jaren of mensen met een werkloosheidsuitkering voldoende inspanningen leveren om een job te vinden. Sinds vorig jaar zijn die controles verscherpt: de RVA controleert nu ook jongeren
die nog in hun beroepsinschakelingstijd zitten
en werklozen die een uitkering hebben op
basis van studies. Zij moeten elke zes maanden bij de RVA langskomen.
Als dienst naar onze leden toe, helpen wij hen
8 jongeren’
om dat gesprek voor te bereiden. We wijzen
hen erop welke documenten zij moeten meenemen en motiveren hen om toch zeker twee
à drie sollicitatiebrieven per week te versturen en langs interimkantoren te gaan.’
‘In de regio Kempen heb ik de laatste jaren de
jeugdwerkloosheid serieus zien toenemen.
Daarbij gaat het om twee heel uiteenlopende
groepen. Enerzijds heb je de jongeren die de
secundaire school verlaten zonder diploma.
Anderzijds zie je steeds meer jongeren met
een hoger diploma, zoals Karen, die geen
werk vinden.
De reden is dat er te weinig jobaanbod is. De
grote industriële bedrijven sluiten hier de
deuren. Voor elke vacature zijn er nu acht
jonge werklozen. Als jongere met een tech-
nisch diploma, als goede stielman, vind je
hier nog wel werk. Jongeren met een hoog
diploma zie ik wegtrekken naar Leuven en
Brussel.’
‘Om de jeugdwerkloosheid op te lossen, denk
ik aan drie maatregelen:
Ten eerste moeten er uiteraard meer jobs
bijkomen. Verder moet het onderwijs afgestemd worden op de noden van de
arbeidsmarkt. Jongeren moeten meer
begeleid worden bij hun studiekeuze.
Ten slotte moeten jonge werkzoekenden
meer kansen krijgen op heroriëntering
via de VDAB. De wachtlijsten zijn nu veel
te lang.’
de lasten op
arbeid verlagen
10
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
gezondheid
‘Zal ik mijn
duur medicijn
nog kunnen betalen?’
‘Om mijn ziekte onder controle te houden heb ik elke maand vier spuitjes
nodig. Die kosten 1 100 euro. Zonder onze ziekteverzekering zou ik dat nooit
kunnen betalen.’ Pijn is de rode draad in zijn leven, maar Walter Geuens (49)
uit Kortenberg houdt er altijd de moed in.
> TEKST: Dieter Herregodts > FOTO’S: BAS BOGAERTS
Middagpauze in het Kasteelklooster Sint-Jansberg
in Zelem, een klein dorpje op de grens tussen
Limburg en VlaamsBrabant.
Tientallen
vrijwilligers van Ziekenzorg CM zitten er
vandaag rond de tafel
om na te denken over
de toekomst van hun
vereniging. Een van hen
is Walter Geuens. Hij is er
maar wat graag bij. ‘Dankzij
mijn vrijwilligerswerk heb ik
weer een doel in mijn leven’, zegt
Walter. Vijf jaar geleden stortte zijn
wereld in. Niet voor de eerste keer
nadat Walter te horen kreeg dat hij
aan de chronische ziekte psoriatische artritis leed.
Wat voor een ziekte is dat precies?
‘Psoriatische artritis is een zogenaamde auto-immuunziekte. Mijn
immuunsysteem valt mijn eigen lichaamscellen aan. Daardoor krijg ik
constant ontstekingen op mijn gewrichten. Met veel pijn tot gevolg. In
mijn onderrug is dat het ergst. Soms
lijkt het wel of ze daar messen in steken. Bij zware aanvallen kan ik niet
gaan zitten van de pijn. Vandaag gaat
het goed, maar er zijn dagen dat ik een
kruk nodig heb om te kunnen stappen. Rond mijn polsen draag ik altijd
beschermers en steunzolen moeten de
spier- en peesontstekingen in mijn voeten wat verlichten.’
Hoe is de ziekte bij jou vastgesteld?
Die veroorzaakten hevige pijn. Ik heb veel
plat gelegen in die periode. Achteraf bleek
dat ik dat net niet had mogen doen. Het
heeft drie jaar geduurd voor artsen de diagnose stelden. Ik ben zelfs naar een psychiater gestuurd omdat ze dachten dat mijn
klachten een psychische oorzaak hadden.
Pas op mijn 21ste viel het verdict: psoriatische artritis.’
De gevolgen waren niet min?
‘De impact op mijn leven was erg groot. Ik
had net hogere studies aangevat, industrieel laborant. Die heb ik moeten stopzetten.
De pijnaanvallen waren te hevig. Ik kreeg
pijnstillende spuiten in mijn rug, maar die
hielpen maar tijdelijk. Soms moest ik na
een week al terug naar het ziekenhuis om
Dankzij mijn
vrijwilligerswerk
heb ik weer een doel
in mijn leven.
WALTER (49)
een nieuwe spuit. Psoriatische artritis is
een ziekte die extra actief is in periodes van
stress. Toch ben ik zo lang mogelijk blijven
werken. Eerst was ik verkoper in een fotowinkel, later ben ik aan de slag gegaan in
een woonwarenhuis. Het ging echter van
kwaad naar erger. Ik had steeds vaker een
kruk nodig om te stappen. Had ik een hevige aanval, dan moest ik naar het ziekenhuis om te revalideren. Telkens voor een
week of twee. Begin 2009 ging het echt niet
meer. Er zat niets anders op dan te stoppen
met werken.’
zich meebracht, kreeg ik steeds heviger
pijnaanvallen. In die periode ben ik ook
overgeschakeld naar een ander geneesmiddel. Dat was voor mij het kantelpunt.’
Hoe probeer je je ziekte onder
controle te houden?
‘Nu ben ik heel goed geholpen met een
medicijn dat mijn immuunsysteem onderdrukt. Dat bestaat nog maar enkele jaren.
Elke week dien ik mijzelf een spuitje toe.
Sinds ik dat doe, is mijn ziekte serieus gestabiliseerd. Het geneesmiddel is wel peperduur. Vier spuiten, mijn dosis voor een
hele maand, kosten maar liefst 1 100 euro.
Gelukkig komt de ziekteverzekering daar
voor een groot stuk in tegemoet. Bij de apotheker betaal ik zelf maar 12 euro. Ik zou
dat anders nooit kunnen ophoesten.’
Want je hebt nog heel wat andere
kosten.
‘Buiten die spuiten gebruik ik ook pijnstillers en ontstekingsremmers. Elke week gaat
er een doos Dafalgan door. De onstekingsremmers probeer ik nu te beperken omdat
ik er door het langdurige gebruik darmbloedingen van kreeg. Om de vier maand moet
ik naar de pijnkliniek om er een pijnstillend
middel toegediend te krijgen. Twee keer
per week ga ik langs bij de kinesist om mijn
gewrichten soepel te houden en drie keer
per jaar moet ik voor een onderzoek naar
de reumatoloog. En dan heb ik nog crèmes,
speciale shampoo en olie nodig om mijn
psoriasis onder controle te houden. Ik heb
het ooit eens uitgerekend, per maand moet
ik ongeveer 250 euro uit eigen zak betalen.’
Ik kan mij voorstellen dat het niet
makkelijk is om dat te dragen.
Dat moet een zware klap geweest zijn?
‘Toen ik achttien was, kreeg ik een
hernia. Heel plots. Ik stond ’s morgens
op en het leek of er iets in mijn rug geschoten was. Na de hernia kwamen de
gewrichtsontstekingen, eerst alleen in
mijn rug, later over mijn hele lichaam.
‘Je kunt je dat nauwelijks voorstellen. Plots
heb je het gevoel dat je niet meer nuttig
bent voor de samenleving. Ik voelde mij
net weggeworpen afval. Maar ik kon niet
anders. Door de stress die het werk met
‘Zeker niet als je weet dat mijn ziekte-uitkering een goede 900 euro bedraagt. Gelukkig bestaat het systeem van de maximumfactuur om de kosten te temperen. Mijn
vrouw heeft wel een inkomen, maar ik
moet toegeven, er zijn maanden dat wij op
11
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
Om zijn gewrichten soepel te houden, gaat Walter elke dag wandelen met zijn hond. ‘Ik heb mijn ziekte leren aanvaarden.’
onze grenzen leven. Ik hou enorm van muziek, maar optredens kan ik mij vaak niet
veroorloven. Ik zit nu in het bestuur van
een plaatselijke concertorganisator. Zo kan
ik af en toe toch gratis naar muziek luisteren. Als je hoge ziektekosten hebt, moet je
nadenken bij alles wat je doet.’
Heb je het gevoel dat je altijd goed
geholpen bent?
‘De kwaliteit van onze gezondheidszorg is
enorm hoog. Of het nu bij mijn huisarts, bij
mijn kinesist of in het ziekenhuis was, ik
ben nooit aan mijn lot overgelaten. Iedereen zocht altijd naar de beste oplossing. Ik
mag mij niet inbeelden hoe ik eraan toe zou
zijn, als ik in een ander land zou wonen.
Artsen hebben mij ook steeds goed geïnformeerd over de evolutie van mijn ziekte. Zij
zijn altijd eerlijk geweest tegenover mij. Ik
merk ook dat zorgverleners de informatie
aan elkaar doorgeven. Na een revalidatie in
het ziekenhuis krijgt mijn kinesist telkens
een schema om mee verder te werken.’
B
Hoe ga jij om met je ziekte?
‘Ik probeer ze zoveel mogelijk weg te denken. De pijn is er altijd. Ik sta ermee op en
ik ga ermee slapen. Maar dankzij medicatie
en door stress te vermijden hou ik de aanvallen onder controle. En voor de rest probeer ik zoveel mogelijk bezig te blijven. Ik
ben actief binnen Ziekenzorg CM, zit in het
bestuur van de plaatselijke CM-afdeling en
ben voorzitter van de welzijnsraad in mijn
gemeente. Dankzij dat vrijwilligerswerk
heb ik weer een doel in mijn leven. Ik heb
mijn ziekte leren aanvaarden. Natuurlijk
zijn er dagen dat ik het moeilijk heb, maar
het heeft geen zin om in een hoekje te zitten wenen. Integendeel zelfs, lachen maakt
endorfines vrij en die werken op hun beurt
pijnstillend.’
staan. Ik heb heel veel schrik voor besparingen en voor de afbouw van ons sociaal
systeem. Dat zou een ramp zijn. Het is net
door ons unieke systeem van solidariteit
dat gezondheidszorg voor iedereen betaalbaar blijft. Stel je voor dat ik vanaf morgen
mijn geneesmiddelen volledig zelf moet
betalen. Dan mag ik het vergeten. En er zijn
mensen met nog veel hogere ziektekosten
dan ik. Niemand kiest ervoor om ziek te
zijn. Iedereen heeft in mijn ogen het recht
om hulp te krijgen.’
ENQUÊTE
Om de gezondheidszorg betaalbaar te houden voor de patiënten, zou ik:
de bestaande
maximumfactuur
uitbreiden
Waarom zijn deze verkiezingen
belangrijk voor jou?
41 %
27 %
32 %
‘Omdat onze gezondheidszorg en bij uitbreiding onze sociale zekerheid onder druk
de ereloonsupplementen voor
een eenpersoonskamer in het
ziekenhuis beperken tot 100 %
de prijs van
geneesmiddelen verlagen
Els Vanderperren, CM-consulent en bewegingsverantwoordelijke
‘Betaalbaar door
solidariteit’
‘Ik heb veel bewondering en respect voor
de manier waarop Walter met zijn ziekte
omgaat. Ondanks zijn pijn zet hij zich met
volle moed in voor onze CM-kern. Ik weet
dat hij soms afziet, maar nog nooit heb ik
hem horen klagen.’
‘Ik ken Walter ondertussen al een aantal
jaar. In 2011 stonden wij met de CM-kern van
Kortenberg op het Crisisfestival in ErpsKwerps. Walter toonde er veel interesse
voor onze CM-stand. Toen ik hem vroeg of
hij vrijwilliger wilde worden, was hij meteen
enthousiast. Op de volgende vergadering van
onze CM-kern was hij al aanwezig. Sindsdien
zet hij zich met hart en ziel in. Hij mist zelden een vergadering, hij denkt en doet mee
en is aanwezig op al onze activiteiten.’
‘Heel veel mensen worden net als Walter
geconfronteerd met hoge medische kosten.
Als consulent in het CM-kantoor in
Kortenberg kom ik vaak met hen in contact.
Dan besef je hoe belangrijk onze sociale
zekerheid is. Zonder de ziekteverzekering
zouden veel mensen in armoede terechtkomen. Meer zelfs, ze zouden zich mogelijk niet
meer kunnen laten behandelen. Het is net
door ons systeem van solidariteit dat gezondheidszorg voor iedereen betaalbaar is.’
‘Net daarom vindt CM het belangrijk dat de
gezondheidssector voldoende middelen
krijgt om iedereen toegang tot gezondheidszorg te blijven geven en om nieuwe behoeften te kunnen dekken. Er moet ook aandacht
zijn voor een goed beheer van het budget
van de ziekteverzekering om nutteloze en
overbodige uitgaven te vermijden. Speciale
aandacht moet gaan naar de verbetering van
de betaalbaarheid van de zorg voor de zwaksten.’
12
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
OUDEREN
‘Ik wil mijn moeder een oude dag
gunnen’
in haar eigen huisje
Haar 93-jarige moeder Bertha Nagels heeft geen besef meer van tijd, maar
woont toch nog in haar eigen huis. ‘Het was haar laatste wens’, zegt Monique
De Nies uit Hasselt. ‘Die kon ik haar niet weigeren.’
> TEKST: NELE VERHEYE > FOTO: BAS BOGAERTS
Het waren bange dagen, toen Bertha na een val in het ziekenhuis belandde en twee longontstekingen en een herseninfarct
kreeg. Ze raakte er uiteindelijk weer bovenop, maar had geen
kortetermijngeheugen meer. Een opname in een woonzorgcentrum leek onvermijdelijk. ‘Ze was elk besef van tijd
kwijt en kon zich niet meer alleen redden.’ Maar in het
woonzorgcentrum kwijnde Bertha weg. ‘Ze smeekte
elke dag om naar huis te mogen komen.’
Je moeder woont nu weer thuis?
‘Mijn ouders hebben altijd hard gewerkt om hun kinderen alles te kunnen geven. Ik kon het niet over mijn
hart krijgen haar laatste wens zomaar naast mij
neer te leggen. Na een uitgebreid overleg met
alle thuiszorgdiensten besloten we de sprong
te wagen. Eenmaal thuis vond mijn moeder
haar rust terug. Ze fleurde weer helemaal
op bij het herkennen van haar eigen spulletjes. Dat tafellaken heb ik nog zelf gehaakt,
zei ze met veel trots. Ze is zo gelukkig in
haar eigen huisje. Maar voor mij is het best
zwaar. Mijn moeder weet niet of ze al gegeten heeft en welk moment van de dag het
is. Zonder hulp komt ze de dag niet door.’
Je staat er alleen voor?
‘Mijn broer is overleden, dus alles komt op mijn
schouders terecht. Gelukkig is er heel wat ondersteuning, vanuit de thuisverpleging, Familiehulp, het Wit-Gele Kruis en de Oppasdiensten van Familiehulp en CM. Zonder hen zou
ik het niet aankunnen. Ik heb een heel schema
opgesteld zodat er bijna altijd iemand aanwezig is. De meeste weekends neem ik zelf voor
mijn rekening. Het is een hele organisatie, maar
het lukt wel.’
mijn moeder blijft er niet veel meer over. Gelukkig kwam ik
via de Oppasdienst van CM in contact met een aantal vrijwilligers uit de buurt. Zij brengen met plezier wat tijd door bij
mijn moeder, zowel overdag als ’s nachts. Ik kan niet genoeg
benadrukken hoe dankbaar ik hen ben.’
Hoe zit het met het kostenplaatje?’
‘Mijn ouders hebben altijd zuinig geleefd, dat spaargeld
spreek ik nu aan om alle thuishulp te kunnen betalen. Ik vind
het goed dat CM naar aanleiding van de verkiezingen aanhaalt dat thuishulp betaalbaar moet blijven. Ook mensen met
een klein inkomen hebben recht op ondersteuning.’
Waarom zijn deze verkiezingen belangrijk voor jou?
‘Ik hoop dat ik zelf tot op hoge leeftijd zelfstandig kan blijven, maar niemand kan dat garanderen. Als ik zorgbehoevend
word, wil ik mijn dochter daar niet of zo weinig mogelijk mee
belasten. Ze heeft ook recht op haar eigen leven. Ik hoop dat
er voldoende middelen zullen vrijgemaakt worden om thuishulp te financieren. Iedereen verdient een mooie oude dag,
ook wie hulpbehoevend is.’
ENQUÊTE
Om de vergrijzing van de bevolking op te vangen en de zorg voor
oudere mensen te verbeteren, zou ik:
meer inzetten op loopbaanonderbreking
en tijdskrediet
meer rusthuizen
en woonzorgcentra
bouwen
20 %
Heb je nog tijd voor jezelf?
‘Nauwelijks. Op woensdag zorg ik voor de kleinkinderen, en ook als ze ziek zijn of vakantie hebben, spring ik bij. In combinatie met de zorg voor
T
29 %
51 %
meer
thuiszorg
organiseren
Elien Buelens, maatschappelijk werker CM
‘Thuis blijven wonen moet betaalbaar blijven’
‘Aanvankelijk nam mevrouw De Nies alle zorg
voor haar moeder zelf op, maar dat was niet vol te
houden. Als maatschappelijk werker heb ik
samen met mevrouw De Nies bekeken welke
ondersteuning ze kon krijgen vanuit de verschillende CM-diensten en via andere organisaties.
Tijdens een overleg met alle zorgverleners is
alles uiteindelijk op elkaar afgesteld. Ik merk dat
er steeds meer ouderen in een dergelijke situatie
terechtkomen. Heel wat mensen zouden graag
thuis blijven wonen, en dat willen we vanuit CM
volop ondersteunen. Naar aanleiding van de verkiezingen vinden we het erg belangrijk dat er
meer financiering komt voor thuiszorg, zowel voor
de ondersteuning van de professionele thuiszorg
als de vrijwilligers. Bovendien pleiten we ook voor
een maximumfactuur voor niet-medische kosten,
zodat thuiszorg betaalbaar blijft voor iedereen.’
13
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
Wat zeggen de
experts?
De meeste mensen zijn niet dag in dag uit bezig met de verkiezingen. Niet zo voor sommige experts:
professoren, journalisten en commentatoren. Visie stelde dezelfde vier vragen aan twee experts.
Bea Cantillon is professor aan de UAntwerpen en directeur van het Centrum voor Sociaal Beleid
Herman Deleeck. Dave Sinardet is professor aan de VUB en politiek commentator.
Michael Delausney
DIT ZIJN DE vier vragen DIE we hen voorlegden:
Vraag 1
Waarover gaan deze verkiezingen volgens u?
Vraag 2
Je hoort her en der dat onze sociale zekerheid en
onze welvaarstaat ter discussie staan. Waarover
gaat dit precies? Is het behoud van de sociale
beschermingssystemen noodzakelijk?
Vraag 3
Heeft het zin om te gaan stemmen? Ik hoor zeggen
dat het al lang vaststaat wie de verkiezingen wint en
wie regeert.
Vraag 4
Wat doet u op 25 mei?
Bea Cantillon
Vraag 1
Er moeten belangrijke knopen worden
doorgehakt, op alle niveaus. In Europa zal
men moeten beslissen of en hoe invulling
te geven aan de sociale dimensie. Zullen er
bindende afspraken komen over minimumlonen? Hoe gaat men het grote probleem van de jeugdwerkloosheid aanpakken en wat gaat men doen aan de
toegenomen ongelijkheden binnen de Europese Unie tussen rijke en arme landen?
Op federaal niveau zal de volgende regering werk moeten maken van een grote en
diepgaande pensioenhervorming. In de
gezondheidszorg staan we ook voor noodzakelijke structurele ingrepen. En er is ook
een belastinghervorming op til. Vlaanderen moet zich klaarmaken om de nieuwe
bevoegdheden over te nemen en daar wat
mee te doen. Wat gaat men met de kinderbijslagen doen? En met de dienstencheques? Hoe gaat Vlaanderen de werklozen
activeren? Men zal ook de basis moeten
leggen voor een geïntegreerd ouderenzorgbeleid.
Vraag 2
Voor ieder van ons is de sociale zekerheid
– vroeg of laat – van groot belang voor
onze bestaanszekerheid. De sociale zekerheid biedt bovendien niet alleen individu-
Dave Sinardet
ele zekerheid maar ook een maatschappelijke zekerheid. Het stabiliseert de
samenleving bij economische schokken
en bij grote sociale veranderingen zoals
de vergrijzing die zich nu volop aan het
voltrekken is. Een goedwerkende en
eerlijke sociale zekerheid is nodig voor
het vertrouwen van de markten en van
de mensen onder mekaar. Het is daarom
van het allergrootste belang om een
sterke sociale zekerheid te handhaven:
we varen immers naar woelige waters.
Vraag 3
Wie weet al wie de verkiezingen wint?
Dat hangt toch af van wat we met z’n allen zullen beslissen op 25 mei? En wat
de regeringsdeelname betreft: kleine
procenten kunnen een wereld van verschil maken. Welke regering het straks
voor het zeggen heeft hangt volledig af
van de verkiezingen. Dus ja, het heeft
zin om goed na te denken voor wie we
best stemmen.
Vraag 4
Het grote feest van de democratie vieren. Gaan stemmen, gaan wandelen en
dan nieuwsgierig wachten op de eerste
uitslagen. Die hebben vaak een grote
voorspellende waarde.
Vraag 1
Deze verkiezingen zijn belangrijk omdat
kiezers mee het beleid gaan bepalen voor
drie beleidsniveaus en voor vijf jaar. Politici
hebben nu de tijd om aan lange termijnpolitiek te doen, als er tenminste snel regeringen worden gevormd.
Onder meer voor de hervorming van de fiscaliteit, de pensioenen en de arbeidsmarkt
liggen zeer verschillende plannen op tafel.
En door het succes van N-VA, dat een verdere opsplitsing van België wil, staat ook de
toekomst van ons land weer centraal. Kortom: er staat veel op het spel. Het is dus belangrijk om bewust te stemmen en goed na
te denken over welke richting je onze samenleving de komende jaren wil uit sturen.
Vraag 2
Ons systeem van sociale zekerheid zal moeten aangepast worden aan een aantal maatschappelijke evoluties, zoals de vergrijzing
die bijkomende kosten meebrengt voor pensioenen en gezondheidszorg. Bovendien
moet er veel bespaard worden de volgende
jaren. Sommige partijen, zoals N-VA en
Open VLD, willen dat onder meer vrij fors
doen in de sociale zekerheid. Ze willen ook
een aantal zaken anders organiseren. Dus
het zou wel kunnen dat ons systeem van sociale zekerheid er anders gaat uitzien.
Vraag 3
Uiteraard heeft het zin om te gaan stemmen. Het is je recht om mee te bepalen
welke richting onze maatschappij uit
moet. Wie wint staat nooit helemaal vast,
ondanks wat sommige analisten op basis
van vaak twijfelachtige peilingen beweren. Het uiteindelijk resultaat is al vaak
gevoelig anders geweest dan peilingen en
analyses. In 1999 had niemand voorspeld
dat er uiteindelijk een paarsgroene regering zou komen.
Vraag 4
In detail de verkiezingsresultaten volgen
uiteraard. En ze dan ook meteen analyseren voor een aantal media die mij dat gevraagd hebben. Zo’n verkiezingsdag is altijd spannend, omdat er meestal wel
verrassingen zijn. Eens alle resultaten binnen zijn kan je ook zien welke coalities
wel en niet mogelijk zijn. Het is ook interessant te horen hoe de toppolitici de uitslag interpereteren, want het komt er niet
enkel op aan in de stembus te winnen
maar ook daarna in de tv-studio’s, waar politici proberen hun interpretatie ingang te
doen vinden. En ik vind het belangrijk dat
aan beide kanten van de taalgrens te volgen en te becommentariëren. Kortom: het
wordt niet bepaald een rustige zondag.
14
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
‘Vermijden dat gewone mensen
de rekening krijgen’
Een dubbelinterview met CM-voorzitter Marc Justaert en ACV-voorzitter Marc Leemans.
Waarover gaan de komende verkiezingen? Het standpunt van zowel ACV als CM is snel
duidelijk: ‘We moeten de komende jaren saneren, maar we moeten vermijden dat gewone
mensen de rekening krijgen in de vorm van asociaal beleid’, klinkt het in koor.
> TEKST: JURGEN D’OURS > FOTO: BAS BOGAERTS
De voorzitters van het grootste ziekenfonds en de grootste vakbond van ons land
maken zich zorgen. ‘Toegang tot gezondheidszorg mag toch geen kwestie van portemonnee worden?’, zegt CM-voorzitter
Marc Justaert. Voor wie zijn werk verliest,
ziet ACV-voorzitter Marc Leemans hetzelfde probleem opduiken: ‘Wie bij een herstructurering ontslagen wordt, heeft daar
toch niet voor gekozen? Hij of zij is zelf
slachtoffer van de situatie. Hoe gek is het
dat de overheid die ontslagen werknemer
zou bestraffen?’
Op 25 mei maken we dus een
belangrijke keuze, zeggen jullie.
Marc Leemans: ‘Ja, want een regering kan
in vijf jaar veel goeds doen, maar ook veel
slechts doen. Het beleid dat de komende
vijf jaar over ons zal uitrollen, bepalen we
nu in het stemhokje. Ieder van ons kan
ooit zonder werk vallen, langdurig ziek
zijn, medicatie nodig hebben, een kindje
krijgen, er plots alleen voor staan en het
moeilijk hebben, oud worden en goede
zorg nodig hebben. Het overkomt niet alleen anderen. Ik zeg daarom dat een sociale
keuze meer dan ooit belangrijk is.’
Marc Justaert: ‘Inderdaad. Sommigen willen de sociale zekerheid droogleggen. Dat
mogen we absoluut niet doen, want dan betaalt wie ziek, arm of werkloos is, het gelag.
En gaan we er economisch niet op vooruit.
Zoals Marc Eyskens zei: Je bouwt geen sociaal paradijs op een economisch kerkhof. Het
omgekeerde geldt evenzeer: je bouwt geen
economisch paradijs op een sociaal kerkhof.’
Nagenoeg iedereen pleit naast
saneren, ook voor minder lasten op
de lonen. Dat betekent minder
inkomsten voor de sociale zekerheid.
Is dat haalbaar?
Marc Leemans: ‘De lastenverlaging is een
feit. Het Parlement heeft recentelijk nog
een wet goedgekeurd die de werkgevers
uitzicht geeft op 1,35 miljard bijkomende
lastenverlaging de komende jaren. Samen
met een aantal andere regeringsmaatre-
gelen zou dit voldoende moeten zijn om
de loonkloof met de buurlanden weg te
werken. Dus, aan de orde is vandaag niet
zozeer een bijkomende lastenverlaging,
maar vooral hoe we het extra overheidstekort wegwerken dat daardoor ontstaat.
En dan kijken wij eerst en vooral naar de
inkomens uit vermogen. De rijkdom in ons
land is erg ongelijk verspreid. De 1 procent
rijksten in ons land hebben 12 procent van
de bezittingen. Vandaag is het zelfs voor
een jong koppel tweeverdieners al moeilijk
om een eigen huis te verwerven. Rijkdom
verwerf je niet meer op basis van werken,
maar enkel op basis van bezit. Van wat je
al hebt en wat je hebt gekregen, van voorgaande generaties bijvoorbeeld.
De volgende regering moet via fiscaliteit
inzetten op herverdeling. Bijdragen moeten evenredig komen uit alle inkomens.
Nu ligt er enorm veel druk op inkomen uit
arbeid. Terwijl ondernemingen gemiddeld
maar 11 procent vennootschapsbelasting
betalen in plaats van de vooropgestelde 33
procent. Ook inkomen uit kapitaal wordt
veel lager belast.’
De volgende regering
moet via fiscaliteit
inzetten op herver
deling. Bijdragen
moeten evenredig
komen uit alle
inkomens.
Marc Leemans, voorzitter ACV
(links op de foto)
Marc Justaert: ‘Daarenboven is er ook iets
te doen aan de uitgaven. Daarom pleiten
wij voor meer efficiëntie in de gezondheidszorg. Concentreer complexe behandelingen van zeldzame aandoeningen in
gespecialiseerde ziekenhuizen. Wijs dure
medische apparatuur en erkenningen voor
gespecialiseerde zorgprogramma’s enkel
toe aan een beperkt aantal ziekenhuizen.
Stel paal en perk aan de overconsumptie
van geneesmiddelen, bepaalde testen en
medische beeldvorming. Dat zijn maatregelen die geld opleveren, zonder dat één
patiënt minder goede zorg zal krijgen.’
Sommige partijen willen als
besparing de werkloosheidsuitkering
beperken. Een werkzoekende zou nog
maximaal twee jaar een uitkering
kunnen krijgen, daarna een laag
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
HANDLEIDING
H
15
Hoe
moet ik stemmen?
Wanneer en waar stemmen?
Op zondag 25 mei vinden de regionale, federale en Europese verkiezingen
plaats.
• Wie op papier stemt, kan dat tussen 8 en 14 uur.
• Wie met de computer stemt, kan dat tussen 8 en 16 uur.
Enkele weken voor de verkiezingen krijg je een oproepingsbrief. Hierin
staat naar welk stembureau je moet gaan.
Wat meenemen?
Neem je oproepingsbrief en je identiteitskaart mee.
Hoe stem ik geldig?
forfait en nog later in het beste geval
slechts een leefloon.
Marc Leemans: ‘Dat is hallucinant. Je
duwt mensen regelrecht in de armoede. Ik
ontmoet mensen die op 50 jaar, dikwijls na
dertig jaar werken in hetzelfde bedrijf, bij
een sluiting of herstructurering op straat
komen te staan. Ze willen nog werken,
maar komen maar heel moeilijk aan de
bak, omdat veel werkgevers geen oudere
werknemers willen aanwerven. Wat is dan
het lot van die mensen? Ze komen bij het
OCMW terecht en worden verplicht om
eerst hun spaarcenten op te leven vooraleer ze een uitkering krijgen. Zo maak je
de mensen verantwoordelijk voor de situatie waarin zij ongewild terechtkwamen.
Terwijl de ontslagen werknemers net het
slachtoffer van de situatie zijn. Net het-
Er zijn maatregelen
die geld opleveren,
zonder dat één patiënt
minder goede zorg
zal krijgen
MARC JUSTAERT, Voorzitter cm
(rechts op de foto)
zelfde geldt voor jonge mensen die geen
werk vinden. Hoe zijn zij ermee geholpen
als hun uitkering wordt afgepakt? Jobs, dat
hebben we nodig.’
Zit er een lijn in die voorstellen?
We zouden er nog een aantal kunnen
bespreken: de mini-jobs, de
afschaffing van de wachtuitkering,
de indexsprong, de index afschaffen,
5 procent levenslange pensioenboete
per jaar dat men eerder dan zijn
65 jaar op pensioen gaat, ...
Marc Leemans: ‘Er zit zeker een lijn in.
De partijen die de werkloosheidsuitkering
willen beperken, hebben ook zeer asociale
voorstellen op andere terreinen. Partijen
die mensen na twee jaar werkloosheid of al
eerder zonder uitkering willen zetten, doen
dat om mensen te pushen om gelijk wat te
aanvaarden. Dan kom je bij hun voorstellen zoals mini-jobs. Jobs met minder rechten, met een lager inkomen, met minder
bescherming, minder pensioen. Ook al
beweren ze zogezegd sociaal te zijn, ze hebben duidelijk als visie om de plaats en de
rol van werknemers in onze welvaart en
onze samenleving naar achter te duwen.’
Marc Justaert: ‘Het gaat over een maatschappijvisie. Wij kiezen niet voor hyper
individualisme waar alleen de sterksten
aan de bak komen en waar mensen uit de
boot vallen die minder geluk hebben, minder kansen hebben of minder inkomen
hebben.’
Voor welk beleid kiezen jullie dan
wel?
Marc Justaert: ‘Voor een beleid van sociale vooruitgang, waarbij niemand wordt
uitgesloten. De zorg die je krijgt, bijvoorbeeld, mag niet afhangen van hoe dik je
portemonnee is. Nog al te vaak is dat het
geval. Er zijn nog te hoge supplementen bij
sommige specialisten. Sommige vormen
van zorg, zoals tandzorg en psychologische
hulpverlening worden nog te weinig terugbetaald. We moeten dus onze ziekteverzekering versterken, zodat iedereen er mee
van geniet.’
Marc Leemans: ‘We moeten elkaar niets
wijsmaken: we komen niet allemaal gelijk
aan de start. Afkomst bepaalt nog heel veel.
Daarom moeten we inzetten op de kansen
die je krijgt vanaf de start, via onderwijs,
via een goede baan, een sterke sociale zekerheid als het minder goed gaat. Zo kunnen we meer gelijkheid tussen mensen
brengen.’
Om geldig te stemmen, moet je binnen één en dezelfde lijst een stem
uitbrengen. Dat kan op twee manieren.
• Je kunt een lijststem geven. Dat is een stem voor een hele partij.
Je gaat dan akkoord met de volgorde van de kandidaten op de lijst.
• Je kunt ook stemmen voor één of meer kandidaten binnen één lijst.
Dat heet een voorkeurstem.
• Je kunt een lijststem én voorkeurstem geven. In dat geval geldt
enkel de voorkeurstem.
Per verkiezing (regionaal, federaal, Europees) kun je telkens voor een
andere lijst kiezen.
Stap voor stap stemmen (in Vlaanderen)
A.Op papier
1. De voorzitter geeft je 3 stembiljetten: een voor de Vlaamse
verkiezingen, een voor de federale verkiezingen en een voor de
Europese verkiezingen.
2. Je gaat het stemhokje binnen.
• Je kunt een lijststem geven. Je kleurt dan het bolletje in,
bovenaan de lijst.
• Je kunt een voorkeurstem uitbrengen. Je kleurt dan het
bolletje of de bolletjes van kandidaten in.
• Je kunt blanco stemmen door niets in te vullen.
3. Steek de stembiljetten in de juiste stembus.
B. Met de computer
1. De voorzitter geeft je een chipkaart. In het stemhokje steek je
die in de computer, in de richting van de pijl.
2. Er verschijnt een scherm voor de Europese verkiezingen. Kies
de partij waarop je wilt stemmen door het scherm aan te raken
met je vinger. (Druk op ‘Blanco’ als je blanco wil stemmen.)
3. Er verschijnt een lijst met kandidaten.
• Je kunt een lijststem geven. Je raakt dan het scherm aan,
bovenaan de lijst van je keuze.
• Je kunt een voorkeurstem uitbrengen. Je raakt dan de
naam of namen aan voor wie je wilt stemmen.
(Bij een vergissing kun je annuleren via ‘Verwijder uw
keuze’.)
4. Ben je zeker van je keuze, klik dan op ‘Bevestig uw stem’.
5. Herhaal stap 2 tot 4 voor de Kamer en het Vlaams Parlement.
6. Na de laatste bevestiging drukt de computer een stembiljet af.
Vouw dit in twee, met de bedrukte kant naar binnen. Neem de
chipkaart uit de computer.
7. Scan de barcode van je stembiljet aan de stembus. Steek het
biljet in de stembus. Geef je chipkaart terug aan de voorzitter.
Hoe een volmacht geven?
Sommige kiezers kunnen niet gaan stemmen, omdat ze bijvoorbeeld
moeten werken, ziek zijn of op reis zijn. In dat geval kun je een andere
kiezer in jouw plaats laten stemmen. (Iedere kiezer kan maar één
volmacht krijgen.)
Je moet hiervoor een volmachtformulier meegeven en het bijbehorend
attest waarom je niet kunt gaan stemmen. De juiste documenten kun je
krijgen bij je gemeente of downloaden via www.verkiezingen.fgov.be.
Met dank aan: De Kracht van je Stem (Vlaams Parlement) en Toemeka vzw.
Lees de brochure online op www.dekrachtvanjestem.be.
24
Visie ¬ vrijdag 16 mei 2014
reacties op de Visie-enquête
Als ik
minister was…
Waar lig jij wakker van, privé of als het om de samenleving gaat? En wat zou jij doen
als je minister was? We vroegen het aan 1 500 Visie-lezers. Hieronder vind je een
greep uit hun reacties.
Régine Gérard (81), Hemiksem
Als ik minister van Verkeer was zou ik op de
jaarlijkse belastingbrief een rubriek
openbaar vervoer zetten. Iedereen zou, in
verhouding tot zijn inkomen, een bedrag
betalen. In ruil daarvoor krijgt iedereen
gratis openbaar vervoer. En ik zou overal
een maximumsnelheid van 90 km/uur
invoeren.
Gerda Van de moortel (49), Wezemaal
Er wordt alsmaar meer bezuinigd op personeel. Het
economisch denken wordt de norm. Dat zie ik in mijn
eigen sector, de zorg- en welzijnssector. Er worden
dure studies en ingewikkelde systemen ingevoerd.
Maar zowel cliënten als gemotiveerd personeel
blijven in de kou staan. Ik zou veel meer investeren
in efficiënte communicatie, leidinggeven, menselijk
management en zorg voor elkaar.
Debbie Haest (34), Diksmuide
Als ik minister was, zou ik heel veel
te doen hebben. Ik zou de lasten op
arbeid verlagen, de kinderbijslag
aanpassen en een woonbonus geven
aan jonge mensen en mensen die
bescheiden wonen.
Sevket Donmez (27), Schaarbeek
Ik zou buurtfeesten organiseren en
meer kinderparken en speelstraten
invoeren. Er zijn te weinig plekken
waar kinderen veilig kunnen spelen.
colofon
Marc Desmet (58), Lichtaart
Ik lig wakker van de toenemende ongelijkheid
in de wereld tussen mensen. De kloof tussen
Noord en Zuid blijft toenemen. Maar ook
binnen ons land gebeurt hetzelfde. Steeds
meer van de toegevoegde waarde wordt
gecasht door de 1 procent rijksten.
Luc Cox (63), Hasselt
Als die droom van minister zijn zou
uitkomen, zou ik onder andere de
werkloosheidsuitkering verhogen, zodat
55-plussers die ongewild ontslagen zijn
niet onder de armoedegrens komen.
Dromen van een betere wereld, daar mag
en moet je in blijven geloven!
Adelina Lucchesi (18), Genk
Onderwijs is een thema waarvan ik wakker
lig. Als minister zou ik mij toeleggen op
vakoverschrijdend werken, leren omgaan met
diversiteit, de kloof tussen de school en het
werkveld of hogeschool/universiteit zo klein
mogelijk maken. Inspraak en participatie is
hierin voor mij de sleutel. Zowel van
leerlingen als leerkrachten en ouders.
Dirk Callens (48), Kortrijk
Als ik minister was, zou ik meer
bossen planten, op wandelafstand
van elke stad of elk dorp.
Voor onze gezondheid en ons
welzijn, maar ook uit respect voor
dieren en planten die leefgebieden
nodig hebben om te overleven.
Ibrahim Kebe (31), Leuven
‘Als ik minister was, zou ik werk maken
van de gelijkschakeling van diploma’s en
competenties. Mensen die elders
competenties hebben verworven, hebben
vaak moeilijkheden om die in België of in
het buitenland te verzilveren en hun
kansen op de arbeidsmarkt te verhogen.’
Rafael Trigueros (33), Kessel-Lo
Als minister zou ik erg investeren om solidair
en duurzaam consumptiegedrag financieel of
fiscaal aantrekkelijk te maken. Zoals lokale
biovoeding, lokale markten, openbaar
vervoer... Ik zou ook veel meer aandacht geven
aan het milieu: minder beton en isoleren met
duurzame materialen.
Hilde Dereepere (41), Oudenberg
De sterke trend tot individualisering
en verzuring baart me zorgen. Er is
geen solidariteit meer tussen de
generaties. Niet alleen solidariteit met
ouderen, maar vast en zeker ook met
jonge ouders met kleine kinderen.
Welke boodschap geven we zo mee aan
onze toekomstige generaties?
Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Gilbert Pex • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie: Filip
Bellemans, Leen Grevendonck, Lieve Van den Bulck, Bram Swaerts, Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye, Patrick Wirix,
David Vanbellinghen • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • [email protected] • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op
de regionale bladzijden (16-23) vallen onder de resp. verantw. uitgevers •

Download Report