Lectoraat Participatie, zorg en ondersteuning Doelstellingen en

Lectoraat Participatie, zorg en ondersteuning
Doelstellingen en activiteiten 2014
Doelstellingen van het lectoraat PZO in 2014 zijn:
1. Vervolgen van een aantal onderzoeksprojecten in het kader van het programma van de Wmowerkplaats Utrecht en het deelprogramma Meedoen naar Vermogen van het speerpunt Werken en
Leren in de Wijk (Voor en uitwerking: zie projectplan Wmo-werkplaats Utrecht). Hieraan wordt een
implementatieprogramma toegevoegd waarvoor een subsidie van VWS is aangevraagd. In dit
implementatieprogramma wordt nauw samengewerkt met de afdeling contractonderwijs.
2. Verdere kennisontwikkeling op de drie onderzoekslijnen van het lectoraat:
• Individuele ondersteuning
• Maatschappelijke zorg en ondersteuning
• Werken op basis van ervaringskennis, kracht en inclusie
3. Disseminatie van deze kennis naar de opleidingen, o.a. door het invoegen van deze kennis in het
curriculum van social work, management in de zorg en de minoren ‘GGz agoog’, ‘Sociale Psychiatrie
en Rehabilitatie’, ‘Lef en Liefde’, ‘Disability Studies, en ‘De vaktherapeut/vakagoog in
herstelondersteunende zorg’. Actieve participatie in de vakgroepen GGz, WWW en Pozitive is hierbij
een belangrijk middel.
3. Voorbereiding van een RAAK subsidieaanvraag i.s.m. lectoraat OCA naar de organisatorische
aspecten en maatschappelijk rendement van nieuwe vormen van geïntegreerd wijkgericht werken.
Alle activiteiten van het lectoraat hebben zowel een spin-off richting het onderwijs, de
beroepspraktijk en de wetenschap.
Project
1. Onderzoek naar de
gevolgen van de
transitie van AWBZ
extramurale
begeleiding naar Wmo
voor gebruikers en
professionals.
2. Supportgericht
Werken in de Wmo. De
Kanteling in praktijk.
Output wetenschap
vanaf 2015
Output werkveld
Kennis over gevolgen
van de transitie
kunnen leiden tot
aanpassingen in de
inzet van
professionals.
Output onderwijs
Output via Vakgroep WWW,
Vakgroep Pozitive, Vakgroep
GGz en diverse minoren
vanaf 2015
Kennis t.b.v. het
werken in de Wmo
3. Ontwikkeling van
nieuwe vormen van
integraal wijkgericht
werken.
Bijdrage aan
kennisontwikkeling
rond geïntegreerd
werken
Kennis t.b.v. het
werken in de Wmo
Kennis t.b.v. het werken in de
Wmo onderwijsmateriaal).
Output via diverse
vakgroepen en minoren.
Training Kanteling en het
Gesprek.
Kennis t.b.v. het werken in de
Wmo (onderwijsmateriaal).
Output via Vakgroep Wmo en
diverse minoren
1
Project
4. Verbeteren van
mantelzorg- en
netwerkondersteuning,
ondersteuning
vrijwillige inzet.
5. Signaleren en
doorbreken van
eenzaamheid en
sociaal isolement
6. Community Support
7. Onderzoek naar
veranderende rol en
positie management in
het welzijnswerk
8. Arbeidsmediation in
Nederland; effectiviteit
van mediation bij
hiërarchische
conflicten.
9. Ontwikkeling brede
SW bachelor.
10. Diversen
Output wetenschap
Bijdrage aan
kennisontwikkeling
rond informele zorg
en ondersteuning
Output werkveld
Kennis t.b.v. het
werken in de Wmo
Output onderwijs
Kennis t.b.v. het werken in de
Wmo (onderwijsmateriaal).
Output via diverse
vakgroepen en minoren
Bijdrage aan
kennisontwikkeling
over eenzaamheid
en sociaal isolement
Bijdrage aan
kennisontwikkeling
over Community
Support (1-2
artikelen in
international
journals)
Promotieonderzoek
Vincent de Waal
Handelingskader rond
eenzaamheid en
sociaal isolement
Kennis over eenzaamheid en
sociaal isolement
(onderwijsmateriaal)
kennis rond
organiseren
maatschappelijke en
persoonlijke
steunsystemen
(artikelen in
vakbladen; studiedag)
Presentaties over rol
management bij
welzijnsorganisaties in
veranderende
beleidscontext
Werkmethoden die
mediators kunnen
gebruiken in hun
werk.
kennis rond organiseren
maatschappelijke en
persoonlijke steunsystemen
(onderwijsmateriaal)
Promotieonderzoek
Meriem Kalter
artikelen over Vriend
GGz, Modellen
sociale teams, Wijk
en Psychiatrie,
Samen Oplopen, SRH
Jongeren.
artikelen over Vriend
GGz, Modellen sociale
teams, Wijk en
Psychiatrie, Samen
Oplopen, SRH
Jongeren.
gedurende en na afronding
onderzoek
Kennis wordt gebruikt in
mediationopleidingen.
Input van expertise voor
ontwikkeling brede bachelor
artikelen over Vriend GGz,
Modellen sociale teams, Wijk
en Psychiatrie, Samen
Oplopen, SRH Jongeren.
Targets
Beoogde targets zijn:
1. Het realiseren van ten minste 5 ontwikkelwerkplaatsen volgens het model van de Best Practice
Unit
2. Het involveren van ten minste 50 professionals bij de projecten van het lectoraat
3. Het involveren van ten minste 30 studenten bij de projecten van het lectoraat
4. Het involveren van ten minste 25 docenten bij de projecten van het lectoraat
5. Het realiseren van ten minste 25 publicaties, presentaties, onderwijsproducten, colleges enz. t.b.v.
beroepspraktijk, onderwijs en wetenschap.
6. Het dissemineren van kennis uit het lectoraat in ten minste 3 opleidingsprogramma’s.
7. Het bedienen van ten minste 150 professionals met kennis uit de Wmo-werkplaats.
2
Domein beroepspraktijk
Op het domein van de beroepspraktijk vervolgt het lectoraat met de tweede fase van de Wmowerkplaats. De Wmo-werkplaats is onderdeel van het HU-speerpunt Werken en Leren in de Wijk.
Doelstelling van de Wmo-werkplaats is om professionals die werkzaam zijn op het terrein van zorg,
welzijn en dienstverlening van kennis te voorzien om goed in deze nieuwe beroepscontext te kunnen
opereren. Activiteiten die plaatsvinden zijn o.a. geconcretiseerd in de volgende projecten:
a. de werkwijze van nieuwe geïntegreerde sociale teams (projectleider Vincent de Waal);
b. werken volgens de methodiek Supportgericht Werken / de Kanteling (projectleider Els Overkamp);
c. verbeteren van mantelzorgondersteuning en de inzet van sociale netwerken bij mensen met
dementie, licht verstandelijke beperkingen en niet aangeboren hersenletsel (projectleider Ellen
Witteveen).
Zowel in de stad Amersfoort als in de stad Utrecht zullen in het kader van het
implementatieprogramma Wmo 2014-2015 specifieke activiteiten plaatsvinden:
Amersfoort (projectleider Leo Admiraal):
A. De sociale wijkteams / proeftuinen kunnen worden ondersteund door middel van action learning
trajecten en monitoring. Monitoring levert informatie op die gebruikt kan worden voor verdere
ontwikkeling van de teams, als beleidsinformatie voor de gemeente en andere
samenwerkingspartners.
B. Professionals die werkzaam zijn in de stad, al dan niet deel uitmakende van een wijkteam, kunnen
deelnemen aan een Community of Practice. Dit heeft het karakter van een leernetwerk en
ontwikkelwerkplaats. Doel hiervan is: uitwisselen van informatie, kennis en ervaringen,
deskundigheidsbevordering, ontwikkelen van nieuwe Wmo-werkwijzen.
C. Ondersteuning van het Stedelijk Samenwerkingsverband Maatschappelijke Ondersteuning en
Participatie door middel van terugkoppeling uit onderzoek en monitoring, en advisering.
D. Doorontwikkelen van de methode Wijk en Psychiatrie voor gebruik voor andere groepen mensen
met beperkingen, zoals mensen met verstandelijke beperkingen. De bedoeling is ‘Wijk en Psychiatrie’
door te ontwikkelen richting ‘Wijk en Participatie’. Dit is een methode die gebruikt wordt om een
brug te slaan tussen zorg en welzijn, bedoeld voor medewerkers van wijkteams en wijkcentra. Hierbij
zal ook materiaal uit kwartiermaken gebruikt worden.
E. Ontwikkelen van de methode ‘peer support’, inzetten van de eigen kracht van mensen op basis
van ervaringskennis gericht op specifieke participatiedoelen.
F. Het bieden van gewenste scholingsactiviteiten voor professionals en vrijwilligers.
G. Adviseren in het kader van effectieve implementatie en continuering
H. Verspreiding van deze kennis d.m.v. studiedagen, websites en publicaties
Utrecht (projectleider Janneke v.d. Mei):
A. Training voor medewerkers van de teams van U Centraal m.b.t. generalistisch werken.
B. Monitoring van de samenwerking tussen de wijkteams voor informatievoorziening en
cliëntondersteuning en de sociale makelaars
C. Monitoring van de samenwerking tussen de voedselbanken en de individuele cliëntondersteuning
D. Monitoring samenwerking tussen professionele inzet en vrijwillige inzet: welke gevolgen heeft de
samenwerking voor het professionele handelen en de beroepspraktijk.
E. Adviseren in het kader van effectieve implementatie en continuering
F. Verspreiding van deze kennis d.m.v. studiedagen, websites en publicaties
Er wordt in 2014 gewerkt aan lesmateriaal op het gebied van toepassing van de Kantelings- en
supportprincipes bij de toegang van de Wmo voor bijzondere doelgroepen (coördinator Mirjam
Gademan), Kwartiermaken (coördinator Simona Karbouniaris) en Eenzaamheid en Sociaal Isolement
(coördinator Leo Admiraal).
3
In het kader van het project Community Support is gewerkt aan het verbeteren van de
participatiemogelijkheden van mensen met psychische en verstandelijke beperkingen. Het project
levert inzichten op welke professionele ondersteuning en welk organisatorische voorwaarden
belangrijk zijn voor burgers met deze beperkingen. In 2014 zal hierover gepubliceerd worden en
komt ook onderwijsmateriaal beschikbaar. Projectleider is Leo Admiraal.
In 2014 doet het lectoraat onderzoek naar de competenties en werkwijzen van professionals in de
verstandelijk gehandicaptenzorg met betrekking tot sociale inclusie. Dit maakt deel uit van het
project Professionals en Inclusie, waarin samengewerkt wordt met Vilans, Perspectief en 7
zorginstellingen in het land. Projectleider is Jeroen Knevel.
Domein onderwijs
In het onderwijs beogen we de in 2012 gestarte vakgroepen te continueren en te verstevigen. Dit
betreft de vakgroepen Pozitive (dienstverlening t.b.v. mensen met verstandelijke en lichamelijke
beperkingen en chronisch zieken), GGz / Maatschappelijke Opvang, en WWW (Wmo/wijkgericht
werken/WNS). Vakgroepen fungeren als communities of practice voor docenten en onderzoekers.
Doel is: kennis delen, kennis ontwikkelen en kennis implementeren in het onderwijs.
Het instrument ‘Zoeken naar Zorg’, waarvan in 2012 een prototype ontwikkeld is, is in 2013 in het
onderwijs uitgetest, en zal in 2014 verschijnen in een volgende versie.
Basiskennis over de Wmo en Community Support zal verder geïmplementeerd worden in de social
work opleidingen en pedagogiek. Daarnaast worden via contractactiviteiten diverse cursussen en
trainingen aangeboden.
Binnen de vakgroep GGz zal verder gewerkt worden aan de ontwikkeling van didactische en
inhoudelijke werkvormen waarmee studenten hun eigen ervaringen kunnen gebruiken als
kennisbron.
In het kader van implementatie van de methodiek van het SRH in het onderwijs wordt beoogd drie
docenten hierin te certificeren.
Ook in 2014 wordt vanuit het lectoraat input geleverd voor de specialisaties gehandicaptenzorg en
GGz-agoog. De kennis die bij het lectoraat ter beschikking is wordt gebruikt om de specialisaties upto-date te houden.
Er wordt verder gewerkt aan methodiekontwikkeling en kennisverspreiding op gebied van
krachtgericht werken, herstelgericht werken, presentiegericht werken, psychosociale rehabilitatie en
support, ervaringskennis/ervaringsdeskundigheid, werken met sociale netwerken en kwartiermaken.
Domein wetenschap
Het lectoraat zal in 2014 verder werken aan de body of knowledge rond werkzame factoren in de
relatie tussen professional en gebruiker van hulp- en dienstverlening, en op het gebied van
participatie en sociale inclusie. Dit betreft zowel theorievorming als het verzamelen van bewijslast
voor werkzame factoren en effectieve interventies.
Dit zal o.a. gebeuren in het project Samenspel Formele en Informele Zorg (projectleider Ellen
Witteveen) en het project Professionals en Inclusie (projectleider Jeroen Knevel).
De transitie en transformatie van het oude naar het nieuwe zorgbestel worden gemonitord. In het
kader van de Wmo-werkplaats Utrecht vinden twee projecten plaats.
4
- De ontwikkeling van nieuwe vormen van geïntegreerde zorg- en dienstverlening op
wijk/dorpsniveau wordt gemonitord. Het gaat om modelontwikkeling en het identificeren van
effectieve factoren. Projectleider is Vincent de Waal.
- De gevolgen van de transitie van AWBZ naar Wmo worden gemonitord. Hierbij staat vooral het
perspectief van cliënten/gebruikers en professionals centraal. Projectleider is Els Overkamp.
In samenwerking met het lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek zal het model van
de Best Practice Unit, een effectief model voor praktijkgericht onderzoek, verder ontwikkeld worden,
waarbij Design Science als kader gebruikt zal worden.
De lector werkt aan een publicatie over kernelementen van goede zorg en professionaliteit. Deze zal
naar verwachting in 2014 gereed komen.
Senior-onderzoekers Dirk-Willem Postma en Inge Scheijmans participeren actief in de ontwikkeling
van het Utrechts Platform voor Onderzoek op het Sociale Domein. In 2014 worden de eerste
projecten vanuit dit samenwerkingsverband, waarin onderzoekers van o.a. de Gemeente Utrecht,
USBO en KSI samenwerken, gestart.
5

Download Report