Filmgeschiedenis, de basis

Filmgeschiedenis, de basis
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
Jan Salden
cursus
6 x 2 uur
€ 75,24 januari t/m 28 februari
vrijdag 14.00-16.00 uur
Lumiere Cinema, Bogaardenstraat 40-B, Maastricht
V01
In vijf bijeenkomsten van 2 uur leidt filmdocent Jan Salden u door de filmgeschiedenis vanaf 1900 tot en
met 1969. Een fascinerende periode waarin de film zich razendsnel ontwikkelde tot een geheel eigen
kunstvorm met heel veel gezichten. Variërend van de esthetische experimenten die voortkwamen uit
filmstromingen als het Duits Expressionisme en misschien ook wel de Nouvelle Vague, de opkomst en
ondergang van het klassieke Hollywoodsysteem, de geboorte van de intellectuele cinema in Europa tot
het aarzelende aankloppen van de Aziatische film aan de internationale filmpoort. Een fascinerende reis
waar belangrijke namen als Sergei Eisenstein, Marlene Dietrich, Charles Chaplin, Marilyn Monroe,
Federico Fellini en tal van bekende en minder bekende mensen een stukje met ons oplopen. Een reis die
nergens saai is en die een mengeling zal zijn van beelden die herkenning of verbazing oproepen. Bent u
bereid deze reis aan te gaan?
Italië, een Grand Tour 6
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Jac van den Boogard
cursus
5 x 2.5 uur college
€ 125,- (incl. lesmateriaal)
29 januari t/m 26 februari
woensdag 14.00-16.30 uur
MFC ‟t Paradies, Munsterstraat 61, Roermond
V02
bijzonderheden:
zesde en laatste deel van een driejarige leergang.
Nog in het begin van de 20e eeuw was de opvoeding van een Britse jongeman uit de upper class niet
compleet als hij geen rondreis (Grand Tour) langs de belangrijkste monumenten in Italië had gemaakt.
Nu, in de 21e eeuw, neemt Jac van den Boogard u mee op een virtuele Grand Tour naar Italië. Ook u
wordt op deze manier ingewijd in de geschiedenis en cultuur van het land waar nagenoeg de hele
Europese cultuurgeschiedenis ontsprong.
Deze cursus is het laatste deel van een zesdelig curriculum. De Italiaanse kunst van interieure kunst tot
filmkunst staat in dit deel centraal. Kunst, muziek, film en dagelijks leven komen aan bod in een
multimediale presentatie. Het hele curriculum wordt besloten met twee lessen Italia mia, de persoonlijke
keus van uw docent.
In dit zesde deel:
 Invitazione Romana: op bezoek in de mooiste palazzi van Rome
 La musica: Italianen kunnen zingen… opera en lied van Monteverdi tot Eros Ramazotti
 Filmgeschiedenis: een anthologie van de Italiaanse film
 Italia mia 1: een kleine culturele biografie van Italië; een wereld vol verhalen
 Italia mia 2: de vulkaan der muzen; dwarsdoorsnede van de Italiaanse kunst met een verhaal.
500 jaar Renaissance, Rafael, Leonardo, Michelangelo
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Jac van den Boogard
cursus
5 x 2.5 uur college
€ 125,- (incl. lesmateriaal)
19 maart t/m 16 april
woensdag 14.00-16.30 uur
Brusselseweg 150, Maastricht
V03
Het is exact een half millennium geleden dat de drie belangrijkste kunstenaars van de Hoog renaissance,
Rafael, Leonardo en Michelangelo, in een en dezelfde stad werkten, Rome. Ze maakten nooit
geëvenaarde kunstwerken die nog altijd tot de kern van de canon van de beeldende kunst behoren en hun
invloed doen gevoelen. Het zwaartepunt van de Renaissance verplaatste zich 500 jaar geleden van
Florence in Toscane naar de Eeuwige stad, Rome. Voor het eerst vielen de werkelijkheid en het
goddelijke samen. Kortom de Hoogrenaissance beleefde haar hoogtepunt. Ze duurde tot de dood van
Rafael in 1520.
In vijf referaten maakt u kennis met dit cruciale tijdvak, met thema‟s uit de Renaissance zoals de torso of
de koepel, die hun sporen tot op heden hebben achtergelaten. U kunt (hernieuwd) kennis maken met
Rome in de eerste twee decennia van de 16e eeuw, met de machtige Renaissancepausen en de highlights
die de grote drie in opdracht van de pontifex maximus maakten in de Urbs en met nog veel meer aspecten
van 500 jaar renaissance in Italië.
China, een tweeluik
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
Petra Quaedvlieg en Cees Hendrikse
twee lezingen
2 x 1,5 uur college
€ 39,- (inclusief lunch)
3 februari
maandag 11.30-13.00 uur 14.00-15.30 uur
Brusselseweg 150, Maastricht
V04
lezing 1 In Shanghai, het alledaagse leven in modern China - Petra Quaedvlieg
Er wordt veel geschreven over de economische ontwikkeling van China, maar hoe ziet het dagelijks leven
van een doorsnee (middenklasse) Chinees er eigenlijk uit? En hoe gaat een westerling, een buitenstaander
daarmee om? Wat is er te merken van de nog vrij recente turbulente tijden in China? En van het
autoritaire regime? Hoe modern is het land eigenlijk? Wie in China woont, duizelt het dagelijks. China
verbaast, verbijstert en ontroert.
lezing 2 De doorbraak van de moderne kunst in China - Cees Hendrikse
Ook op het gebied van de beeldende kunst maakt China een opzienbarende tijd door. Na de dood van
Mao Zedong aan het einde van de Culturele Revolutie (1976) konden binnen de kunst nieuwe
bewegingen van de grond komen.
In de jaren tachtig verlieten veel - thans internationaal gerenommeerde - kunstenaars hun land vanwege
gebrek aan creatieve vrijheid in eigen land.
Het bloedige ingrijpen van de overheid op het Plein van de Hemelse Vrede in Beijing in juni 1989
markeerde tevens het begin van een nieuwe generatie kunstenaars die tegen de verdrukking in de kans
waar namen om hun eigen kijk te geven op de economische en sociale ontwikkelingen in China.
Theatergeschiedenis, „all the world‟s a stage‟
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Nynke van den Bergh
themacursus, facultatief bezoek theatervoorstelling
7 x 2 uur college
€ 145,6 februari t/m 27 maart (niet op 6 maart)
donderdag 10.00-12.00 uur
Brusselseweg 150, Maastricht
V05
bijzonderheden
Aanbevolen: Emile Schra, Kijk op Theater, of: Oscar G. Brockett, History of the theatre.
Facultatief: Bezoek aan voorstelling Toneelhuis/TGA: Hamlet vs Hamlet 29-04-2014, Theater a/h
Vrijthof
“All the world‟s a stage” is de beginzin van een monoloog in „As You Like It‟ van William Shakespeare.
De wereld wordt daarin vergeleken met het toneel en beschrijft ook het leven van een mens in zeven
fases:
Eveneens in zeven bijeenkomsten neemt docente Nynke van den Bergh u mee op een vogelvlucht door de
Europese theatergeschiedenis. Per les behandelt ze één periode of thema uit de theatergeschiedenis, en
gaat ze in op de verschillende aspecten zoals theaterarchitectuur, decor, acteerstijlen en teksten. Daarnaast
wordt er per periode bekeken of, en zo ja in hoeverre, het theater uit die periode van invloed is geweest op
het hedendaags theater. Hiervoor zullen videofragmenten worden bekeken en indien mogelijk
voorstellingen bezocht.
Programma:
Theater in de klassieke oudheid
Theater in de Middeleeuwen en Renaissance
Commedia dell‟Arte
Shakespeare en tijdgenoten
Theater in de 17e en 18e eeuw
Theater in de 19e eeuw
Theater in de 20e eeuw
Tuingeschiedenis, tuinen door de eeuwen heen
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
mevr. Guus Droesen
themacursus
4 x 2 uur college en facultatief 1 excursie
€ 85,- (incl. lesmateriaal)
cursus 4 februari t/m 25 februari; excursie 13 mei 14.00
dinsdag 14.00-16.00 uur
Brusselseweg 150, Maastricht
V06
Waar komen die vierkante buxushagen in de tuinen vandaan? Zijn er altijd al bloemen in tuinen geweest?
In deze cursus maakt u een reis door tuinen en tijden en krijgt u antwoord op bovenstaande vragen en nog
veel meer vragen.
Hoe de mens zicht verhoudt tot de natuur wordt weerspiegeld in de manier waarop hij zijn tuin inricht.
We behandelen de geschiedenis van tuinen vanaf de vroegste tijden tot nu. We beginnen bij het oude
Mesopotamië en gaan vandaar naar Italië, Frankrijk, Groot Brittannië tot en met de Lage Landen. We
bekijken tuinen die in hun vormgeving duidelijk de periode laten zien waarin ze tot stand kwamen. De
samenhang en wisselwerking over de grenzen en tijden komt daarbij sterk naar voren.
Met behulp van een PowerPoint presentatie wordt het een levendig en beeldend verhaal. Kennis van
tuinkunstgeschiedenis maakt een bezoek aan bestaande tuinen interessanter doordat je dan meer van die
tuinen begrijpt.
Libanon
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Jona Lendering
themacursus
4 x 2 uur college in twee dagen
€ 97,-(incl. lesmateriaal en 2 x lunch)
27 en 28 januari
maandag en dinsdag 11.00-13.00 uur en 14.00 – 16.00 uur
Brusselseweg 150, Maastricht
V07
Libanon is het Midden-Oosten in het klein. De Egyptenaren dreven in de Vroege Bronstijd handel met de
stad Byblos en in de Late Bronstijd vond de Babylonische auteur van het Gilgamesj-epos de Bekaa-vallei
een waardige plek voor de heldendaden van zijn titelheld. De Feniciërs koloniseerden Cyprus en stichtten
Karthago, de Mesopotamische en Perzische grootmachten trachtten het gebied te onderwerpen en
Alexander de Grote besteedde zeven maanden aan de belegering van Tyrus. Elk volk dat er in het
Midden-Oosten toe deed, heeft zijn sporen achtergelaten: de Grieken, de Romeinen, de Byzantijnen, de
Arabieren, de Kruisvaarders, de Turken en de Fransen.
Nog interessanter dan het verleden is het Libanese heden. Op de onafhankelijkheid volgde een
economische bloei, waarvan vooral de soennieten en maronitische christenen de vruchten plukten. De
sjiieten en druzen begonnen zich te organiseren, en toen de PLO in 1970 zijn hoofdkwartier naar Beiroet
verplaatste, waren alle ingrediënten voor een burgeroorlog aanwezig. Die ligt inmiddels een kwart eeuw
achter ons, maar domineert het hedendaagse Libanon nog altijd.
Wat betekent menselijk denken? Hannah Arendt
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
dr. Paul Juffermans
themacursus
10 x 2 uur college
€ 198,27 januari t/m 7 april (niet op 3 maart)
maandag 10.00-12.00 uur
MFC ‟t Paradies, Munsterstraat 61, Roermond
V08
bijzonderheden
Zelf aanschaffen: Hannah Arendt, Denken, Het leven van de geest, Vertaald door Dirk de Schutter en
Remi Peters, Klement/Pelckmans, 2013, ISBN 978 90 8687 101 8.
Hannah Arendt wordt algemeen gerekend tot de grootste filosofen van onze tijd. Veel van haar werk is
gelegen op het gebied van de politieke filosofie. Zij behandelt daarin politieke en maatschappelijke
thema's als het ontstaan van totalitarisme, de menselijke vrijheid, de plaats van het politieke handelen in
de samenleving, de aard van het kwaad enzovoort.
Nadat zij een omvangrijk politiek-filosofisch oeuvre tot stand had gebracht, kwam zij er in de laatste fase
van haar leven toe zich te richten op het vraagstuk van de menselijke geest en zijn diverse domeinen. Zo
schreef zij haar laatste grote werk: Het leven van de geest (The Life of The Mind). Zij onderscheidde
daarbij drie gebieden: denken, willen en oordelen. Van dit boek is alleen het eerste deel, „Denken‟,
recentelijk in een Nederlandse vertaling verschenen.
In deze cursus zal onze hoofdaandacht gericht worden op dit eerste deel, maar we zullen ook enige
aandacht besteden aan de andere twee delen (het derde deel over oordelen is vanwege een vroegtijdige
dood van Hannah Arendt niet tot stand gekomen, maar ze heeft wel een aantal colleges over dit
onderwerp gegeven die later zijn gepubliceerd).
In de cursus komen een aantal interessante filosofische vragen aan bod zoals:
Kunnen we met ons denken belangrijke levensproblemen oplossen?
Wat is het verschil tussen wetenschappelijke kennisverwerving en filosofisch denken?
Wat is het verband tussen denken en moreel handelen?
Ligt de oorsprong van het menselijk kwaad (zo prominent aanwezig in het door Hannah Arendt
besproken en onlangs verfilmde Eichmannproces) in gedachteloosheid (Arendt's these van de banaliteit
van het kwaad)?
Hoe verhoudt zich het kwaad tot menselijke vrijheid?
Hoe ontstaat het morele oordeel over goed en kwaad en van welke aard is dit oordeel?
Hannah Arendt behandelt al deze vragen diepgaand en zij gaat daarbij te rade bij tal van filosofen vanaf
de Griekse Oudheid tot aan onze moderne tijd. Haar boek is dan ook tegelijk een fascinerende reis door
de geschiedenis van de westerse wijsbegeerte.
Geschiedenis van de filosofie 8; de 20e eeuw en hedendaagse filosofie
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Nico Dieteren
themacursus
10 x 2 uur college
€ 205,- (incl. lesmateriaal)
4 februari t/m 15 april (niet op 4 maart)
dinsdag 11.00-13.00 uur
Zuyd Hogeschool, Nieuw Eyckholt 300, Heerlen
V09
Hoewel een leerling van Heidegger, gold de joodse denker Emmanuel Levinas (1906-1995) in zijn
tweede vaderland Frankrijk als de anti-Heidegger. Volgens Levinas gaat het niet om ontologie, zoals
Heidegger dacht, maar om de oorspronkelijke inzet van de metafysica, namelijk het verlangen naar het
aan gene zijde van zijn (Plato). Wat in dit verlangen op het spel staat, is de ethische relatie, waarin zich de
Ander aan mij openbaart. Tijdens de colleges moet duidelijk worden hoe bij Levinas metafysica en ethiek
samenvallen en wat hij verstaat onder de ethische relatie. Wat betekent het dat de Ander een dimensie van
hoogte openbaart? Wat wordt bedoeld met het gelaat van de Ander en waarom is dit gelaat geen
fenomeen, maar een epifanie?
Behalve aan de radicale ethiek van Levinas wordt tijdens de colleges ook aandacht gevraagd voor de
denkers van de Frankfurter Schule, en dan met name Theodor Adorno (1903-1969). Zo kijken we onder
andere naar Dialectiek van de Verlichting, een werk dat Adorno samen met Horkheimer heeft geschreven,
en waarin wordt getoond hoe een beweging die streeft naar de bevrijding van de menselijke rede en naar
de menselijke heerschappij over de natuur, op grond van haar innerlijke logica kan omslaan in haar
tegendeel. Totalitaire systemen als het stalinisme, het fascisme en het nationaalsocialisme zijn directe
gevolgen van deze dialectiek. Ook zoeken de denkers van de Frankfurter Schule de confrontatie met
Heidegger, die ze ondermeer verwijten dat zijn louter formele oproep tot eigenlijkheid het nietdenkbeeldige gevaar inhoudt dat volstrekt willekeurige gedragswijzen authenticiteit kunnen claimen.
Mocht de tijd het toelaten, dan zal aan het slot van de collegereeks aandacht worden gevraagd voor een
van de toonaangevende hedendaagse denkers, namelijk Giorgio Agamben. Daarbij laten we ons leiden
door de vraag waarom het concentratiekamp geldt als het paradigma van de moderne tijd.
Geschiedenis van de filosofie 4; de Middeleeuwse filosofie
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Nico Dieteren
leergang
10 x 2 uur college
€ 205,- (incl. lesmateriaal)
4 februari t/m 14 april (niet op 4 maart)
dinsdag 15.00-17.00 uur
MFC ‟t Paradies, Munsterstraat 61, Roermond
V10
bijzonderheden
Vierde deel van een achtdelige reeks. U hoeft de eerste delen niet te hebben gevolgd om deel te kunnen
nemen.
Wat is waarheid? Daar hebben filosofen zich door de eeuwen heen altijd mee beziggehouden. Zo ook de
13e eeuwse Italiaanse filosoof en theoloog Thomas van Aquino. We nemen zijn omschrijving van de
waarheid: veritus est adaequatio intellectus et rei onder de loep. Hij is daar beroemd mee geworden en
het handelt over overeenstemming. Aan welke voorwaarden moet de waarheid voldoen, wil er sprake
kunnen zijn van overeenstemming?
De tweede filosoof uit die tijd die we bespreken is de Duitse theoloog Meister Eckhart. Zijn gedachtegoed
heeft een grote, deels indirecte, invloed uitgeoefend op de laatmiddeleeuwse spiritualiteit in de Duitse en
Nederlandse streken. Met zijn eigenzinnige mystiek zorgde hij geregeld voor conflicten met de kerkelijke
autoriteiten. Waarom werd een deel van zijn leer al kort na zijn dood door de kerk veroordeeld? Kon hij
niet goed balanceren op het dunne koord en had de kerk de touwtjes geheel in handen?
Taalfilosofie 3
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Wim Fiévez
themacursus
6 x 2.5 uur college
€ 155,- (incl. lesmateriaal)
13 maart t/m 17 april
donderdag, 13.30-16.00 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V11
bijzonderheden
Derde deel van een drieluik. De drie delen kunnen afzonderlijk worden gevolgd. Voorkennis van de
filosofie is niet nodig.
Filosofen lijken door taal geobsedeerd. Waarom? Taal als het medium van ons bestaan is voor
communicatie, het sociale leven en onze democratie onmisbaar. Maar dat is niet de enige reden. Filosofen
interesseren zich ook voor taal vanwege de intieme relatie die taal heeft met het denken. Tenslotte is taal
voor de filosofie van groot belang vanwege de relatie tussen taal en metafysica.
Deze cursus is de start van een uniek drieluik van cursussen over taalfilosofie. Nooit eerder werden de
historische en systematische aspecten van de westerse taalfilosofie op een dergelijke overzichtelijke en
niet technisch wijze samengebracht.
Deel 1: de geschiedenis van de taalfilosofie (start 3 oktober)
Deel 2: de heersende opvattingen (vanaf 28 november)
Deel 3: Donald Davidson (vanaf 13 maart)
Dit derde deel van de cursus gaat over de originele visie op taal en denken van de Amerikaanse filosoof
Donald Davidson. Echt begrijpen hoe we in de 21e eeuw tegen taal en denken aankijken, is zonder
basiskennis van zijn werk niet mogelijk. In de reconstructie van Davidson‟s visie op taal en communicatie
gaan we uitgebreid in op zijn ideeën over waarheid, betekenis en geest, die hij tot een coherent en unieke
geheel samenbrengt. Er bestaat niet zoiets als taal, concludeert Davidson. Hoe moeten we dit begrijpen?
Waar zet Davidson zich tegen af? En welke hedendaagse standpunten heeft hij voor altijd beïnvloed?
De Grieks Orthodoxe kerk, de lange aanloop naar het schisma van 1054
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Arjiris Angelou en Drs. Hans van Drunen
minicursus
8 uur college verdeeld over anderhalve dag
€ 89,- (incl. lesmateriaal en 1 x lunch)
29 en 30 januari
woensdag 13.30-16.15 uur. Donderdag 09.45 – 16.15 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V12
In 2014 gaat Paus Franciscus op bezoek bij Patriarch Bartholomeus van Constantinopel, precies 50 jaar na
het historische bezoek van Johannes XIII in 1964. Sinds het grote schisma van 1054 zal dit de tweede keer
zijn dat beide kerkleiders elkaar ontmoeten. In 1054 vond de scheiding tussen de Rooms-katholieke en de
orthodoxe kerk plaats. Eeuwenlang was de kerk bestuurd door een vijftal patriarchen. Petrus stichtte de
kerk in Rome maar al in 330 had keizer Constantijn zijn zetel naar Constantinopel verplaatst. Het was een
periode van grote bloei voor het Oost-Romeinse, Byzantijnse Rijk. Echter, er was wel een taalprobleem:
Latijn in het westen, Grieks in het oosten. De patriarchen verschilden over steeds meer onderwerpen van
mening: over de gelijkheid van de bisschoppen, het celibaat, de goddelijke drie-eenheid, de sacramenten,
enz. In 1054 ging het mis: de patriarchen van Rome en Constantinopel excommuniceerden elkaar.
In deze cursus wordt het schisma behandeld door een docent met een Grieks-orthodoxe achtergrond.
Vanuit dat perspectief zet hij een aantal feiten op een rijtje: de rol van het Byzantijnse Rijk in de
christelijke geschiedenis van Europa, de bekering van de Slavische stammen en de relatie tussen de
orthodoxe kerk en de islam. Ook de verschillen in beleving van religie tussen de orthodoxe en de roomse
wereld komen aan de orde: onder andere het kloosterleven en de betekenis van de iconen in de eredienst.
Programma
1. introductie: Byzantium, de zeven concilies, iconen, heiligen, monniken
2. De zeven concilies
3. Iconen, heiligen, monniken
4. De bekering van de Slavische stammen
5. Het conflict tussen Oost en West: de splitsing van de kerken in 1054; de relatie van de Orthodoxe
kerk met de andere kerken
6. De Orthodoxe kerk en de Islam
7. Het dogma en de traditie van de Orthodoxe kerk
8. De mysteriën (de sacramenten): de doop, de inwijding, het sacrament van het Avondmaal
Vensters op de Griekse cultuur. De tijd van Pericles
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. W. Oehlen
themacursus
6 x 2 uur college
€ 125,- (incl. lesmateriaal)
6 februari t/m 20 maart (niet op 6 maart)
donderdagochtend 10.00-12.00 uur
MFC ‟t Paradies, Munsterstraat 61, Roermond
V13
In de 5de eeuw voor Christus bereikte de Griekse cultuur absolute hoogtepunten. Deze gelden als
„klassiek‟ voor latere tijden. De stad Athene vormde hierbij het centrum en Pericles was de leidende
politicus.
De kennismaking met deze cultuur vormt het doel van de zes colleges „Vensters op de Griekse cultuur‟.
Uitgangspunt hierbij is steeds de introductie met concrete oorspronkelijke gegevens: de vensters worden
geopend met uitzicht op afbeeldingen en overblijfselen uit de periode 500-400 voor Christus. Door uit te
gaan van een beeldhouwwerk, gebouw, vaasschildering of gebruiksvoorwerp krijgen we zicht op de meer
algemene kenmerken en uitzonderlijke prestaties in die tijd.
Elk college biedt een venster op specifieke aspecten. Aan de orde komen:
 de religie (godenwereld, mythologie, mysteriën, orakels);
 enkele kunstwerken op het gebied van architectuur, beeldhouwkunst, keramiek,
vaasschilderkunst;
 opvoeding en onderwijs, retorica, filosofie, literatuur, toneel;
 de onderlinge wedijver (de Olympische spelen);
 de zeer consequent ingerichte democratie in Athene,
 het dagelijks leven in Athene.
Een reader biedt de deelnemers gelegenheid tot verdere oriëntatie.
De kruistochten
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. R. Kroes
themacursus
3 x 4 uur college
€ 125,- (incl. lesmateriaal)
11, 18 en 25 maart
dinsdag 13.00-17.00 uur (incl. pauze)
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V14
Elk jaar opnieuw slaat een van de Arabische politieke leiders wel munt uit het onnoemelijke leed dat de
moslims negen eeuwen geleden door het westen is aangedaan tijdens de Kruistochten. Omgekeerd wordt
het woord “kruistocht” in het Westen positief gebruikt, zoals in de opmerking dat we “een kruistocht
tegen de armoede” moeten organiseren. Dat deze interpretaties botsen, bleek wel toen president Bush
opriep tot een “kruistocht tegen het terrorisme” en in één klap alle potentiële steun van Arabische staten
verspeelde.
Wat destijds gebeurde, kan nog steeds actueel zijn. In deze cursus behandelen we de geschiedenis van de
Kruistochten, een onderwerp dat nog steeds tot de verbeelding spreek en waarvan de consequenties nog
steeds voelbaar zijn. Er zijn meer kruistochten in Europa gehouden dan in het Midden-Oosten, maar
gezien de actualiteit besteden we aan die laatste groep wel de meeste aandacht.
We beginnen met de redenen die de Europeanen hadden om zo ver van huis op veroveringstocht te gaan.
Daarnaast komt natuurlijk ook de uitstekende samenwerking aan bod tussen christenen en moslims, de
bijna-bekering tot het christendom van de islamitische moordsekte van de Assassijnen, het kannibalisme
van de christelijke ridders, de vaak onderbelichte rol van de Mongolen, Byzantijnen en Armeniërs en tot
slot de bijna jaarlijkse kruistochten tegen medechristenen die zelfs geen ketters waren, maar brave
onderdanen van de paus.
"De Kruistochten" wordt een cursus vol verrassingen.
Kunstgeschiedenis. Romaanse en gotische kunst in de hoge middeleeuwen
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
Arjen van Prooijen
leergang
6 x 2.15 uur college
€ 13529 januari t/m 12 maart (niet op 5 maart)
woensdag 09.45-12.00 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V15
We vervolgen ons verhaal van de kunstgeschiedenis met de ontwikkeling van de bouw van de kerk van de
9de tot en met de 15de eeuw. Deze periode staat bekend als de hoge middeleeuwen. De verschuiving van
de Romaanse kerk naar de Gotische kathedraal was een ware bouwkundige revolutie. Het was niet alleen
een innovatieve ontwikkeling, ingegeven door de voortschrijdende technologische ontwikkeling, maar het
was een omwenteling die ook voortkwam uit een diep religieus besef. De beeldhouwkunst was in de hoge
middeleeuwen sterk afhankelijk van de kerk. Er waren stenen kolombeelden, timpaan-reliëfs,
kapiteelbeelden en nis-beelden die allemaal een plaats in de kerk kregen. Toch waren er ook beelden van
hout die soms werden gebruikt voor privé-devotie. In de veertiende eeuw kwam de paneelschilderkunst
op. Vóór die tijd werd er geschilderd in boeken (miniaturen uit de scriptoria van kloosters) en waren er
(geschilderde) voorstellingen in de gekleurde glas en loodramen.
Kunstgeschiedenis. De 20e eeuw na 1940
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Anne Bruggenkamp
leergang
8 x 2 uur college
€ 1653 februari t/m 31 maart (niet op 3 maart)
maandag 19.30-21.30 uur
Schunck*, Bongerd 18, Heerlen
V16
bijzonderheden
Aanbevolen naslagwerk: H. Honour & J. Fleming, Algemene kunstgeschiedenis, Meulenhoff,
Amsterdam, vanaf 12e druk.
In dit blok komen de ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog aan bod. Die oorlog heeft een enorme
impact gehad op de kunst en op het denken over kunst. Zo mogelijk is de complexiteit van de
ontwikkelingen nog groter dan in de decennia voor de Tweede Wereldoorlog. De stromingen volgen
elkaar in een zeer snel tempo op. Daarbij wordt er door kunstenaars steeds meer geschreven en kan de
kunst dus niet alleen meer vanuit haar beeldende vorm begrepen worden. In dit blok zullen deze
ontwikkelingen toegelicht en verduidelijkt worden aan de hand van voorbeelden uit alle nieuwe
kunstvormen die in deze periode ontstaan, zoals performances, videokunst en internetkunst.
Spanje in beeld, Spaanse meesters en musea
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
dr. Yvette de Groot
minicursus
4 x 2 uur college
€ 85 (incl. lesmateriaal)
20 en 21 januari
maandag en dinsdag 11.00-13.00 en 14.00-16.00 uur
MFC „Paradies, Munsterstraat 61, Roermond
V17
Ondanks het grote kunsthistorische belang van Spaanse meesters als El Greco, Velázquez en Goya
kunnen wij in ons land eigenlijk nauwelijks kennis van hun werk nemen. Deze minicursus brengt Spanje
dichterbij: in de eerste drie colleges maakt u kennis met deze drie grote meesters en hun oeuvres, met
daarbij ook aandacht voor hun beïnvloeding op tijdgenoten en latere kunstenaars. Het laatste college gaat
in op wereldberoemde Spaanse musea als het Prado (Madrid) en het Guggenheim Museum (Bilbao).
El Greco (1541-1614) was een Spaanse meester van Griekse herkomst (El Greco betekent de Griek), die
in zijn tijd als een controversieel kunstenaar werd beschouwd wegens zijn onconventionele, schokkende
weergave van religieuze onderwerpen. De belangrijkste werken van El Greco hangen in zijn woonplaats
Toledo, waar hij ook veel portretopdrachten kreeg.
Diego Velázquez (1599-1660) maakte zijn belangrijkste werken als hofschilder in opdracht van koning
Philips IV en diens naaste omgeving. In het Prado hangen ongeveer 50 van de in totaal 120 werken die hij
schilderde.
Francisco de Goya (1746-1828) was net als Velázquez hofschilder, maar gaf daarnaast op indringende
wijze de schokkende gebeurtenissen van zijn tijd weer. Goya is op dit moment de kunstenaar die
kwantitatief en kwalitatief het best vertegenwoordigd is in het Prado.
Recentelijk is het Prado aanzienlijk vergroot, waardoor de kunst van bovengenoemde meesters
toegankelijker is gepresenteerd. Ook de andere grote musea in Madrid, zoals Museum ThyssenBornemisza en het Centro de Arte Reina Sofía, waar Picasso‟s wereldberoemde werk Guerníca hangt,
kregen een ingrijpende opknapbeurt.
In Bilbao zorgde het spraakmakende door Frank Gehry ontworpen Guggenheim Museum zelfs voor een
stedenbouwkundige impuls. Deze museale vernieuwingen vormen de directe aanleiding tot deze
collegereeks.
Recente literatuur, wat moet je lezen?
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
Dr. Lizet Duyvendak
themacursus
6 x 2.15 uur uur college
€ 145,22/01, 05/02, 19/02, 12/03, 26/03, 09/04
woensdag 14.00-16.15 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V18
Jaarlijks verschijnen er in Nederland honderden nieuwe literaire titels op de markt. Zelfs fervente lezers
raken soms het zicht kwijt op wat de meest interessante boeken zijn. Wat moet je lezen? De titels
waarover iedereen het heeft, de boeken die de prijzen krijgen, debuten, of juist de werken van auteurs die
je in het verleden zeer waardeerde?
Voor de cursus Recente Nederlandse literatuur is uit de oogst van 2012-2013 een lijstje samengesteld
waarop alle hierboven genoemde leesmogelijkheden voorkomen: debuten, werk van bekende en
onbekende auteurs, en prijswinnaars. Na het lezen van dit lijstje, bent u weer helemaal „bij‟.
Er is niets zo persoonlijk als een leeservaring, maar praten met anderen over een gelezen boek schept een
band. Het is prettig en leerzaam om die leeservaring met anderen te delen. De cursus is erop gericht om
gerichter en meer geconcentreerd met literatuur bezig te zijn. Er worden instrumenten aangereikt om
literatuur te analyseren. Dat maakt het lezen nog interessanter en uitdagender.
Literatuurlijst
 Erik Menkveld, Het grote zwijgen (2011)
 Tommy Wieringa, Dit zijn de namen (2012)
 Joke van Leeuwen, Feest van het begin (2012)
 Marjolein van Heemstra, De laatste Aedema (2012)
 Margriet de Moor, Mélodie d‟amour (2013)
 Griet Op de Beeck, Vele hemels boven de zevende (2013)
Leesclub Latijn, een cursus onthaast lezen
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
mw. Jettie de Wal
leergang
10 x 1.5 uur college
€ 155,- (incl. lesmateriaal)
4 februari t/m 15 april (niet op 4 maart)
dinsdag 10.00-11.30 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V19
bijzonderheden
Bij deze lessen is enige basiskennis van de Latijnse grammatica gewenst, zoals opgedaan bij de
beginnerscursus Latijn, of in vroegere schooljaren.
Hebt u op de middelbare school of op een cursus hard op de Latijnse taal gezwoegd en vindt u het zonde
om nooit meer iets met de verworven kennis te doen? Dan is de Latijnse leesclub iets voor u. In deze
cursus lezen we gezamenlijk teksten - zowel proza als poëzie - die u laten (fijn)proeven van de Latijnse
taal en van de Romeinse wereld. U verbreedt en hernieuwt zo uw kennis van een taal, een literatuur en
een samenleving die prikkelend anders is, maar soms ook juist heel herkenbaar. De teksten zullen, waar
nodig, toegankelijk worden gemaakt met woordenlijsten en grammaticale uitleg. Maar er zal genoeg te
puzzelen overblijven! Naast de cursusuren zult u ook thuis nog enige uren moeten besteden aan de
voorbereiding van de lessen. In de lessen worden ook regelmatig zijwegen bewandeld: veelal aan de hand
van beeldmateriaal worden allerlei aspecten van de Latijnse taal en Romeinse wereld behandeld. In deze
voorjaarscursus zullen andere teksten worden gelezen dan in de cursus van najaar 2012.
Muziek beluisteren. Fameuze 19e-eeuwse meesterwerken
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
Jan Ezendam
themacursus
6 x 2 uur college
€ 120,10 februari t/m 24 maart (niet op 3 maart)
maandag 14.15-16.15 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V20
Dit voorjaar vervolgt Jan Ezendam zijn cursus over toonaangevende composities uit de negentiende eeuw.
In zes lessen van twee uur zal steeds één specifiek werk centraal staan. Aan de hand van een keur aan
muziekfragmenten houdt Jan Ezendam op zijn eigen innemende en inspirerende manier een beschouwing
over de achtergrond, opbouw, de verfijnende details maar ook over het grote geheel van de compositie.
Zo zal duidelijk worden dat in de kleinste kiem al de wezenstrekken van de totale compositie verborgen
liggen.
In de lessen komen ook invloedrijke aspecten als persoonlijkheid, levensbeschouwing en
inspiratiebronnen van de componist aan de orde en worden de componist en zijn compositie in de context
van de toen heersende tijdgeest geplaatst.
In deze cursus ligt, naast het verbreden van de belevingswereld van de cursist, de nadruk vooral op
verdieping zodat de muzikale beleving nog intenser wordt.
Voor deze cursus, gericht op een brede doelgroep, is geen specifieke voorkennis vereist.
Op het programma staan meesterwerken van: Schubert Wagner Mahler Tsaikovski Dvorak Sibelius.
Sterrenkunde. Alles heeft met de kosmos te maken
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Servé Vaessen
themacursus
10 x 2 uur college
€ 205,- (incl. lesmateriaal)
31 januari t/m 11 april (niet op 7 maart)
vrijdag 13.00-15.00 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V21
Sterrenkunde een ver van mijn bed show? Niets is minder waar. Onze autonavigatie zou niet werken
zonder de relativiteitstheorie van Einstein, en voedsel, of het nu gaat om een biefstuk of een salade, is in
feite geconcentreerde zonne-energie. Hetzelfde geldt voor onze energiedragers zoals kolen, olie en gas.
Behalve kernenergie, want dat is geen zonne- maar sterrenenergie. Ons lichaam is gemaakt van
sterrenstof en ook de bouwstenen van levende organismen hebben vermoedelijk een kosmische
oorsprong. Nog veel meer alledaagse zaken hebben direct met sterrenkunde te maken. Eb en vloed
worden veroorzaakt door de maan, en de afwisseling van zomer en winter op onze planeet gaat
waarschijnlijk terug op de inslag van een planetoïde kort na het ontstaan van de aarde. Ook is het water op
de jonge aarde miljarden jaren geleden door inslaande planetoïden of kometen afgeleverd en zonder de
inslag van een 10 kilometer groot brokstuk 65 miljoen jaar geleden regeerden niet wij maar vermoedelijk
nog steeds de dinosauriërs op aarde. Alleen dankzij de meest energierijke explosies die in het heelal
voorkomen, schuiven geliefden op hun huwelijksdag een gouden trouwring om elkaars vinger en de
oerknal kunnen we op ons tv-scherm zien. Of het nu gaat om ijstijden, de wind, onze kalender,
schrikkeldagen en het tijdstip waarop we carnaval en Pasen vieren, het heeft allemaal met de kosmos te
maken.
Een wereld vol kleur; de rol van kleuren in de natuur
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
drs. Loes Pihlajamaa
themacursus
6 x 2 uur college
€ 139,- (incl. reader)
13, 20 en 27 februari, en 13, 20 en 27 maart (niet op 6 maart)
donderdag 15.00-17.00 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V22
De rol van kleuren in ons leven – en in de natuur – krijgt vaak weinig aandacht, we vinden ze gewoon
mooi – of niet. Intussen is het voor een mens uiterst belangrijk welke kleur zijn huid heeft, niet alleen
biologisch ( je kunt tegen de zon of niet) maar vooral ook sociaal.
In deze cursus gaat het over de kleuren van mensen en de vraag waardoor het komt dat mensen met een
donkere huidskleur zoveel vooroordelen tegenkomen in onze maatschappij.
Maar we zullen het ook hebben over kleuren van dieren en planten en hoe ze ontstaan - o.a. door
nanotechnologie avant le lettre!. Vogels, vlinders en vissen zijn vaak kleurig, wat betekenen hun kleuren
en patronen? Daarbij komt natuurlijk ook het kleurenzien ter sprake. Ogen zijn in de evolutie vele malen
uitgevonden en veel dieren zien veel meer kleuren dan wij. Maar zoogdieren zijn juist weer kleurenblind.
Onze tak heeft het kleurenzien opnieuw „uitgevonden‟.
Maar ook in de plantenwereld spelen kleuren een rol, en niet alleen om bestuivers te lokken. Recent
weten we dat planten ook kleuren kunnen zien! Waarvoor hebben ze dat nodig? En wat kunnen planten
nog meer waarnemen?
Communicatie en taal bij dieren. Aapjes kijken
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
dr. Esteban Rivas
themacursus
6 x 2 uur college
€ 125,07 februari t/m 21 maart (niet op 7 maart)
vrijdag 13.30-15.30 uur
MFC ‟t Paradies, Munsterstraat 61, Roermond
V23
Iedereen vraagt zich wel eens af hoe dieren communiceren. Wij mensen doen dat vooral met taal, maar
bestaat er ook zoiets als „dierentaal‟? Geven dieren uiting aan passies en emoties? Als we luisteren naar
het geblaf van honden of het miauwen van katten, zou je denken van wel. We weten dat dieren elkaar
dingen duidelijk maken. maar hoe gaat dat in zijn werk?
Om het antwoord te vinden op deze vragen is er wereldwijd onderzoek gedaan onder allerlei diersoorten.
Dit heeft een schat aan informatie en inzichten opgeleverd over communicatie en „taal‟ bij dieren. Zo zijn
bijvoorbeeld de alarmkreten van meerkatten, stokstaartjes en prairiehonden geanalyseerd. Onderzoek
onder zangvogels toonde aan dat de ouders hun kinderen melodieën leren met een bepaalde opbouw en
functie. Er is gebleken dat grote mensapen, net als wij, met hun gezichtsuitdrukking veel duidelijk kunnen
maken. Ook hebben wetenschappers geprobeerd een menselijke taal te leren aan apen en zijn er
experimenten uitgevoerd om dolfijnen en zeeleeuwen opdrachten te geven door middel van gebaren.
Natuurlijk is er ook taalonderzoek onder huisdieren gepleegd om erachter te komen wat honden en katten
begrijpen van menselijke communicatie. Begrijpen ze onze woorden en gebaren? Weet de papagaai wat
„Lorre‟ betekent? Weet uw hond wat u bedoelt als u naar een stok wijst?
Deze cursus biedt u een overzicht van de vele onderzoeken naar dierlijke communicatie en de
fascinerende resultaten. De informatie wordt ondersteund door veel beeldmateriaal.
College 1: Communicatie en menselijke taal: kenmerken en definities.
College 2: Vogelroepen, vogelzang en taalonderzoek met papegaaien.
College 3: Natuurlijke communicatie van grote mensapen.
College 4: Taalonderzoek met grote mensapen.
College 5: Taalonderzoek met bonobo‟s, dolfijnen, en zeeleeuwen.
College 6: De communicatie van honden en katten en het taalonderzoek met honden.
De Klassieke Oudheid. Wat iedereen moet weten over de klassieke oudheid
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
dr. Anton van Hooff
themacursus
8 x 2 uur college
€ 1606 februari t/m 3 april (niet op 6 maart)
donderdag 13.30-15.30 uur
Zuyd Hogeschool, Sportlaan 35, Sittard
V24
bijzonderheden
Zelf aanschaffen: Geschiedenis van de Grieks-Romeinse wereld, Anton van Hooff, uitg. Ambo, ISBN
9789026326554. Prijs ca. € 20,-
De wereld van de Grieken en Romeinen heeft Europa altijd gefascineerd en doet dat nog steeds.
Menigeen heeft in zijn tuin een klassieke godin staan, gekocht in het tuincentrum. En in de porseleinkast
bevindt zich misschien wel een stukje kostbaar Wedgwood: tegen een lichtblauwe of lichtgroene
achtergrond een klassieke afbeelding in wit reliëf. En als je door een historische stad loopt, kom je overal
echo‟s van de klassieken tegen: zuilen, pilasters en driehoekige gevelvelden. In politiek, wetenschap en
sport wemelt het van antieke termen: democratie, tirannie, dictatuur, republiek, diagnose, therapie,
stadion, discus. Kortom, zonder dat we het beseffen worden we dagelijks geconfronteerd met de erfenis
van de Grieken en de Romeinen.
In deze collegereeks wordt verklaard wat de wereld van Grieken en Romeinen klassiek (=voorbeeldig)
heeft gemaakt. In acht colleges maken de deelnemers kennis met (of halen hun kennis op van) de
geschiedenis van Grieken en Romeinen, van Homerus tot Constantijn de Grote. Naast de politiekmilitaire ontwikkelingen en personen (Marathon, Hannibal, Caesar. Nero) besteden we bijzondere
aandacht aan de culturele prestaties (architectuur, beeldhouwkunst, filosofie) natuurlijk aan de hand van
overvloedig beeldmateriaal.
Petra en de Nabateeërs, themadag plus bezoek tentoonstelling
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd/locatie
cursusnr
drs. Janko Duinker
themadag plus bezoek tentoonstelling
2 x 2 uur college plus rondleiding over tentoonstelling
€ 65,- zonder museumjaarkaart/ €55 met museumjaarkaart
(incl. lunch 17 februari; entree en rondleiding 18 februari, exclusief reiskosten)
17 en 18 februari
lezing
maandag 17 februari, 11.00-13.00 – lunch - 14.00-16.00 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
rondleiding:
dinsdag 18 februari, 15.00 uur-16.30 uur,
Museum Oudheden, Rapenburg 28, Leiden
V25
bijzonderheden
Vervoer naar Leiden op eigen gelegenheid
„Petra, een rozerode stad, half zo oud als de tijd.‟ Deze woorden van John William Burgon laten de grote
interesse zien die Europeanen in de negentiende eeuw hadden voor de beroemde rotsstad in Jordanië.
Tegenwoordig is het niet anders. De rotsgraven, tempels en luxe villa‟s van Petra trekken ieder jaar
ongeveer 700.000 bezoekers en de plaats staat sinds 1985 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Tot en
met 23 maart 2014 is in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden de tentoonstelling „Petra. Wonder in
de woestijn‟ te zien. Speciaal voor deze gelegenheid zijn er meer dan 150 topstukken uit Jordanië
gekomen en nog nooit is er in Nederland zo‟n grote expositie geweest over de verborgen stad van het
oude volk der Nabateeërs. De tentoonstelling is vanaf het begin een groot succes.
In het kader van de tentoonstelling organiseert HOVO Zuyd een themadag over Petra, haar bewoners en
de herontdekking in 1812 door de Zwitser Burckhardt. In twee blokken van 2 uur vertelt docent Janko
Duinker u over de stad, de ontwikkeling, de architectuur en kunst en natuurlijk de bijzondere zoektocht
van westerlingen naar het mysterieuze Petra. Een stad, verlaten in de 6de eeuw, 1200 jaar later opnieuw
ontdekt en in 2013-2014 in Leiden deels te bewonderen.
Het lied van de Volga
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
dr. Peter van Nunen
themacursus
3 x 3.5 uur college
€ 125,- (incl. reader)
04 februari t/m 28 februari
vrijdag 09.30-13.00 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V26
De Volga, een van de langste rivieren van de wereld, wordt door velen als het symbool bij uitstek van het
weidse Rusland beschouwd. Zij verbindt de Kaspische Zee met de Oostzee en wordt als Ruslands
belangrijkste waterweg in liederen en gedichten bezongen als 'moedertje Volga'.
Deze machtige rivier fungeerde al sinds de vroegste tijden als migratieroute, als weg voor invallen of
strooptochten, als linie bij opstand, oorlog en verdediging. Zij stroomt langs de schitterendste
landschappen en wordt geassocieerd met vrijheid, bloei en grenzeloze durf.
Het was van de oevers van de Volga dat reeds in de 15e eeuw de moedige ontdekkingsreiziger Afanasi
Nikitin, een handelaar uit Tver, vertrok om 'over de drie zeeën' op zoek te gaan naar de Oriënt; het was op
haar oevers dat in de 17e en in de 18e eeuw de leiders van de boerenopstanden Stenka Razin en Jemeljan
Poegatsjov hun campagne begonnen; het was in de stad Nizjni Novgorod aan de Volga dat aan het prille
begin van de 17e eeuw koopman Koezma Minin en vorst Dmitri Pozjarski een grootscheepse aanval
organiseerden om vreemde invallers te verjagen en het Russische Rijk te bevrijden. En het was in
Stalingrad aan de Volga dat in 1942-1943 de beslissende slag gewonnen werd tegen de legers van het
fascistische Duitsland, hetgeen het begin van het einde van de Tweede Wereldoorlog bleek.
De Volga is onlosmakelijk verbonden met het ware Rusland, zij is de ziel van Rusland, zij is de rivier bij
uitstek die schrijvers, dichters, schilders, muzikanten en fotografen inspireerde. De Volga bezingen is
Rusland bezingen. De Volga bevaren is door de geschiedenis van ‟s werelds grootste staat varen. Over die
Volga gaat deze cursus.
Sint Petersburg van de tsaren
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
dr. Peter van Nunen
themacursus
4 x 2.5 uur college
€ 125,- (incl. reader)
4 februari t/m 25 februari
dinsdag 13.30-16.00 uur
Zuyd Hogeschool, Sportcentrumlaan 35, Sittard
V27
Na het Ruslandjaar 2013 en na alle aandacht voor Peter de Grote moeten we vaststellen dat het “Venetië
van het Noorden” en het “Baltische Amsterdam” zeker westers aandoet, maar vooral toch in het noorden
van het oosten ligt.
Moskou mag dan wel het politieke hart van Rusland genoemd worden, de meeste Russen twijfelen er niet
aan dat het culturele hart van ‟s werelds grootste land Sint Petersburg is.
In vijf lezingen wordt de historie van de stad Sint Petersburg geschetst aan de hand van de geschiedenis
van haar architectuur, die in feite de geschiedenis van de tsarenheerschappij is. Of nu het tijdperk van een
tsaar de geest van barok of classicisme, van renaissance of decadentie ademt, altijd blijft het keizerlijke,
het imperiale, een constante in de geschiedenis van de stad en haar prachtpaleizen.
Vanuit wisselende invalshoeken wordt een poging ondernomen de glans van die tsaristische residentie
bloot te leggen en door de museale coulissen van de later verstilde kunststad met Lenins naam heen
zichtbaar te maken. Ter sprake komen onder andere architectuur en stadsplanning, literatuur, theater en
beeldende kunsten van deze fascinerende Russische kunstmetropool, die zeker westers aandoet, maar
vooral toch in het noorden van het oosten ligt.
.
De eerste wereldoorlog
docent
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
dr. Willem Melching
minicursus
4 x 2 uur college
€ 89,- (incl. lesmateriaal en 2 x lunch)
14 en 15 april
maandag en dinsdag 10.00-12.00 en 13.00- 15.00 uur (incl. lunch
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V28
Honderd jaar geleden brak de Eerste Wereldoorlog uit. Volgens historici de “oercatastrofe van de
twintigste eeuw”. Deze oorlog was de eerste industriële oorlog en richtte een ware slachting aan onder de
Europese jeugd. Meer dan 10 miljoen doden en ontelbare gewonden en invaliden waren het trieste
resultaat. De oorlog had bovendien enorme gevolgen. Zonder deze oorlog geen Russische revolutie, geen
Mussolini en het Italiaanse fascisme, geen Hitler en het Duitse nationaal-socialisme. Bovendien creëerde
het Verdrag van Versailles weer nieuwe problemen. In een viertal colleges zal Willem Melching (UvA)
ingaan op uiteenlopende facetten van deze oorlog. Zo komen aan de orde: de oorzaken van de oorlog, de
crisis van de zomer van 1914, de voornaamste veldslagen, maar ook zal hij ingaan op de herinnering aan
de oorlog en de verwerking van de oorlog in beeldende kunst, muziek, en de film. Bijzonder aandacht zal
uitgaan naar de talloze monumenten die op het slagveld en in de verschillende hoofdsteden verrezen.
Apeldoorn, Het Loo en tentoonstelling „Wij Willem‟
docenten
soort
duur
kosten
data
cursusnr
drs. Frederik Erens en dhr. Willem Kroon
themadag plus excursie naar Het Loo
2 x 2 uur college plus bezoek aan Het Loo
€75,- met museumkaart / €89,50 zonder museumkaart
(incl. lezingen; busreis Apeldoorn, entree Het Loo, bezoek tentoonstelling en
rondleiding in Het Loo)
vrijdag 4 en zaterdag 5 april
V29
In het kader van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden organiseert HOVO lezingen over en een excursie
naar Het Loo. Door twee experts wordt u voorbereid op het bezoek aan Het Loo. In Het Loo bezoekt u de
tentoonstelling „Wij Willem‟. Na bezoek aan de tentoonstelling wordt u rondgeleid door de gebouwen.
programma
Vrijdag 4 april
In Maastricht, Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150
11.00 uur-13.00 uur lezing Frederik Erens over Apeldoorn en haar geschiedenis
pauze
14.00-16.00 uur lezing dhr. Kroon lezing over ontstaan Paleis het Loo en zijn bewoners en de
ontstaansgeschiedenis van Oranje Nassau
Zaterdag 5 april
Excursie naar Apeldoorn
08.00 uur vertrek per bus vanaf NS Maastricht (tussenstop Sittard en Roermond)
11.00 uur aankomst op het Loo
11.30 uur bezoek aan de tentoonstelling
12.30 uur gelegenheid tot lunch
13.30 uur rondleiding door Het Loo
16.00 uur vertrek naar Maastricht
Ca.18.30 uur aankomst Maastricht
Lezing 1
Frederik Erens - Apeldoorn, Koninklijke residentie op de Veluwe
Het Veluwedorp Apeldoorn heeft vanaf de 17e eeuw een warme band gehad met het huis van Oranje
Nassau. Veel voorzieningen werden gesteund door het koningshuis. Aan het einde van de 19e eeuw
vestigden zich vele oud-Indiëgangers en welgestelde gepensioneerden in Apeldoorn. Aangelokt door de
goede verbindingen, het natuurschoon, goedkope bouwgrond en de nabijheid van het Koninklijke Huis. In
die periode kreeg de handel en nijverheid eveneens een impuls waardoor het dorp binnen enkele decennia
van dorp tot fraai gelegen stad kon uitgroeien. In zijn lezing zal Frederik Erens bijzondere aandacht geven
aan de interessante stedenbouw en historische architectuur.
Lezing 2
Willem Kroon – Paleis Het Loo en zijn bewoners
Voor een bedrag van 90.000 caroliguldens kocht Prins Willem III in 1684 kasteel Het Loo. De prins was
een verwoed liefhebber van de jacht op de Veluwe en wenste een representatief onderkomen voor
zichzelf, zijn Engelse echtgenote en zijn vele jachtvrienden. Toch lijkt het erop of hij zich in die aankoop
vergiste, want in datzelfde jaar besloot hij al tot de bouw van een nieuw en groter jachtslot op een
steenworp afstand van zijn pasverworven bezit. Toen het in 1686 gereed kwam gaf hij het de naam Het
Loo. Met zijn verheffing tot koning van Engeland in 1689 werd het jachtslot uitgebreid tot een paleis.
Een weekendje Parijs met Arjen van Prooijen
docent
soort
kosten
data
cursusnr
Arjen van Prooijen
2-daagse excursie per bus
€147,50 incl. busvervoer naar Parijs, busvervoer in Parijs en rondrit door de stad.
Incl. overnachting op basis van 2-pers. kamer, ontbijtbuffet. Toeslag 1-pers. kamer is €
30,-, (excl. entrées en overige maaltijden
zaterdag 12 en zondag 13 april
V30
Een weekendje Parijs met Arjen van Prooijen, dat is een bezoek aan een u misschien al bekende stad,
maar nét een beetje anders én gevarieerder. Naast de „klassiekers‟ zult u verrast worden door minder
bekende, maar unieke plekjes en gebouwen. Bovendien wordt u in de stad per bus vervoerd.
Parijs met Arjen dat is ook: alles er uit halen wat er in zit. Al op de heenweg bezoekt u de prachtige
kathedraal van Reims en in het noorden van Parijs de kerk Saint Denis. In de stad zelf bezoekt u het pas
gerenoveerde museum de Orangerie in de Tuilerieën van het Louvre, maar ook de moderne wijk La
Défense met zijn spectaculaire bouwwerken.
U ziet het oudste glas-in-lood raam van de stad, bezoekt de Notre Dame, maar ook bekijkt u het prachtige,
moderne gebouw van het Institut du Monde Arabe en het er vlakbij gelegen tentoonstellingsgebouw van
Zaha Hadid. Verder staat het Musée Rodin op het programma met zijn vele beroemde werken. Het
programma wordt afgesloten met een rondrit door Parijs en een bezoek aan het nieuwe Musée du Quai
Branly.
Een weekendje Parijs met Arjen is een weekend lang genieten van Arjen‟s bevlogen enthousiasme, zijn
deskundigheid, zijn heldere uitleg en oorspronkelijke kijk op kunst. Tussen de bedrijven door is er ruimte
om gezellig te lunchen en ‟s avonds een leuk restaurant te bezoeken.
Programma (onder voorbehoud)
zaterdag 12 april
07.00 uur vertrek uit Maastricht
10.00 uur Reims
11.15 uur vertrek naar Parijs
13.00 uur bezoek St Denis
14.15 uur lunch
15.00 uur naar hotel Novotel Charenton
15.40 uur vertrek naar de Orangerie
16.00 17.30 bezoek Orangerie
17.30 uur vertrek naar la Défense
18.00-19.00 wandeling in deze wijk
Vanaf 19.00-19.30 uur diner op eigen gelegenheid
zondag 13 april
9.30 uur Sainte Chapelle
11.30 uur Notre Dame
12.00 uur Institut du Monde Arabe
12.30-13.30 uur lunch
14.00 uur Musée Rodin
16.00 uur rondrit
17.30 uur vertrek naar Maastricht
Onderweg dinerstop
Social media. Wie durft?
docenten
soort
duur
kosten
data
dag/tijd
locatie
cursusnr
Joop van Sintfiet en Michiel Vredeveldt
themacursus
5 x 2 uur college
€ 95,14 maart t/m 11 april
vrijdag 10.00-12.00 uur
Zuyd Hogeschool, Brusselseweg 150, Maastricht
V31
De social media zijn de laatste tijd vaak negatief in het nieuws. Onze privacy staat op het spel. Onze
informatie gaat "the cloud" in. Is dat wel vertrouwd? Geen wonder dat u misschien aarzelt om u op
Facebook te wagen of om aan Twitter te beginnen.
Bij aarzeling is het verstandig eerst afstand te nemen en je goed te informeren. Dat is wat deze cursus
beoogt. We gaan ons verdiepen in vragen als „Wat zijn social media?‟, „Hoe werkt het?‟, „Hoe gebruik ik
social media?‟, „Hoe publiek is de informatie die ik achterlaat?‟,‟ Maar ook zult u ontdekken wat de
kracht en aantrekkingskracht van social media is, wat de voordelen ervan zijn en dat er ook manieren zijn
om social media met verstand te gebruiken. Wellicht dat u uiteindelijk toch besluit het pad van de social
media te gaan bewandelen.
Theorie wordt gecombineerd met veel praktijk en begeleiding. Zo zult u tijdens de cursus al snel
ontdekken welke toepassingen van social media voor u nuttig zijn en bij u passen.