JIJ ÈN JOUW ZORGPLAN

JIJ ÈN JOUW ZORGPLAN
Rapport over de toetsing van zorgplannen
Uitgevoerd en opgeschreven door Stef Harweg en Antoinette Meys
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
1
Inhoudsopgave
Inleiding
3
Het onderzoek
4
Het bekijken van de zorgplannen
4
In gesprek met cliënten
6
In gesprek met verwanten
9
In gesprek met persoonlijk begeleiders
12
Wat gaat goed, wat kan beter en tips
15
Tot slot
18
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
2
Inleiding
De Lichtenvoorde heeft voor elke cliënt een
zorgdossier.
Dat zorgdossier bestaat uit:
 het cliëntprofiel
 het zorgplan (doelen en acties)
 de cliëntvriendelijke versie van het zorgplan
Het zorgdossier staat in het computersysteem: ONS.
In het zorgplan staan de doelen voor de korte termijn en de afspraken over hoe aan
die doelen gewerkt wordt.
Het zorgplan wordt minimaal tweemaal per jaar besproken door de persoonlijk
begeleider, de cliënt en/of de verwant of wettelijk vertegenwoordiger.
Ze ondertekenen allemaal als ze het eens zijn met het plan.
Er is eind 2013 een cliëntvriendelijke versie van het zorgplan ontwikkeld.
Dat betekent dat het voor cliënten beter te begrijpen is.
De cliënt kan daar zelf rechtstreeks in kijken en schrijven.
In de zomer van 2014 is de cliëntvriendelijke versie van het zorgplan uitgeprobeerd
op de locaties Deugenweerd (Borculo) en Dingstraat (Petershof, Winterswijk).
Na de zomer van 2014 is het de bedoeling dat alle locaties van De Lichtenvoorde
met deze versie gaan werken.
Zorgbelang Gelderland heeft in 2013 het advies aan De Lichtenvoorde gegeven om
het zorgplan vriendelijker te maken voor de cliënt. Vriendelijk is hier een ander
woord voor begrijpelijker.
Nu heeft De Lichtenvoorde aan Zorgbelang Gelderland gevraagd
om het cliëntvriendelijke zorgplan te bekijken.
En om met bewoners, verwanten en begeleiders te gaan praten
over hun mening over het cliëntvriendelijke zorgplan.
Aan alle cliënten die mee hebben gedaan aan dit onderzoek, is
eerst toestemming gevraagd.
Zij, of hun wettelijk vertegenwoordiger, hebben hun
handtekening gezet.
In dit rapport staan de antwoorden van deze mensen op de vragen van Zorgbelang
Gelderland.
Aan het einde van het rapport staat wat goed gaat en wat beter kan.
Zorgbelang Gelderland heeft daarvoor aanbevelingen geschreven.
Aanbevelingen zijn adviezen of tips.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
3
Het onderzoek
Het bekijken van de zorgplannen
Zorgbelang Gelderland heeft 16 zorgplannen bekeken op de computer.
Van alle 16 cliënten was er in ONS een actief zorgplan en een concept zorgplan.
En van alle 16 cliënten was er ook een cliëntvriendelijk zorgplan.
Het clientvriendelijk zorgplan bestaat uit twee onderdelen:
1. Dit ben ik
2. Dit wil ik
Bij één cliënt was ‘dit ben ik’ niet ingevuld, alleen ‘dit wil ik’.
Hoe zien de plannen eruit.
in ONS
Het zorgplan ziet er duidelijk uit met
kopjes en kleuren
De indeling is in alle zorgplannen
hetzelfde
De kopjes in de zorgplannen zijn
opgedeeld in doelen
Er is geen inleiding over wat een
zorgplan is, of wat het doel van een
zorgplan is
Het is niet duidelijk of de cliënt een
handleiding heeft over het werken met
een zorgplan
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
clientvriendelijk zorgplan
Het zorgplan ziet er duidelijk uit met
foto’s en plaatjes
De indeling is in alle zorgplannen
hetzelfde
De kopjes in de zorgplannen zijn
opgedeeld in doelen
Er is geen inleiding over wat een
zorgplan is, of wat het doel van een
zorgplan is
Het is niet duidelijk of de cliënt een
handleiding heeft over het werken met
een zorgplan
4
Wie schrijft het plan en wie kan erbij?
in ONS
De naam van de secretaresse staat in
het plan als degene die het plan heeft
geschreven.
Het is niet duidelijk welke begeleider
inhoudelijk verantwoordelijk is voor het
plan.
Het is niet te zien welke inbreng de
cliënt heeft in het plan.
In de computer is niet te zien of de cliënt
toegang heeft tot het digitale zorgplan
clientvriendelijk zorgplan
Het is niet duidelijk welke begeleider
inhoudelijk verantwoordelijk is voor het
plan.
De doelen en afspraken zijn vanuit de ikvorm geschreven.
In de computer is niet te zien of de cliënt
toegang heeft tot het digitale zorgplan
Over doelen en afspraken
in ONS
Soms worden de doelen vanuit het
''actief zorgplan'' gehaald , de andere
keer vanuit ''concept zorgplan''.
Bij alle doelen staat een streefdatum
genoemd.
Het is niet duidelijk wie in de gaten
houdt hoe het met de doelen gaat en
wanneer dat gebeurt.
In de computer is het niet duidelijk
wanneer het zorgplan wordt besproken.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
cliëntvriendelijk zorgplan
De doelen zijn vanuit ONS naar het
cliëntvriendelijke zorgplan vertaald.
Bij alle doelen staat een streefdatum
genoemd.
Het is niet duidelijk wie in de gaten
houdt hoe het met de doelen gaat en
wanneer dat gebeurt.
Meestal staan er één tot drie doelen en
afspraken in ''dit wil ik''
Soms zijn het vooral afspraken die de
cliënt zelf moet uitvoeren.
Dan ontbreekt wel eens op welke
termijn dat gebeurt en welke
ondersteuning de cliënt erbij krijgt.
Andere keren zijn het vooral afspraken
die de begeleiders uitvoeren.
Dan ontbreekt wat de cliënt er zelf aan
gaat doen.
In de computer is het niet duidelijk
wanneer het zorgplan wordt besproken.
5
In gesprek met cliënten
Zorgbelang Gelderland heeft in totaal 14 cliënten gesproken,
zeven van Deugenweerd en zeven van de Dingstraat.
Dat waren volwassen cliënten van De Lichtenvoorde.
In de meeste gesprekken sprak de cliënt alleen met de
medewerker van Zorgbelang Gelderland.
Bij een aantal gesprekken was een begeleider aanwezig. Dat
gebeurde bijvoorbeeld als de cliënt hierom gevraagd had omdat hij of zij het
spannend vond.
Wat kwam er uit de gesprekken?
Het hebben van een zorgplan
 Bijna alle cliënten zeggen dat ze een zorgplan hebben.
 De meeste cliënten vinden het moeilijk om te zeggen waarom er een zorgplan is.
 Ze weten allemaal waar het zorgplan ligt.
 Bijna alle cliënten bewaren het zorgplan zelf in hun eigen woning. Ze kunnen er
dan altijd bij.
 De cliënten weten dat de begeleiding het ook bewaart.
 En van sommige cliënten bewaart de familie het ook.
 Ongeveer de helft van de cliënten kan bij het zorgplan in de computer.
 Sommige kunnen dat zelf en andere met de begeleiding samen.
Het maken van het zorgplan
 De meeste cliënten zeggen dat ze samen met de persoonlijk begeleider het
zorgplan maken. Dat is bij het nieuwe en het oude zorgplan hetzelfde.
 Ze vinden dat goed. Ze willen er geen andere hulp bij.
 Voor het nieuwe (cliëntvriendelijke) zorgplan kunnen ze kiezen uit picto’s.
 De persoonlijk begeleider vraagt: wie ben jij? En wat hoort bij jou?
 De persoonlijk begeleider schrijft het op.
 En bespreekt daarna met de cliënt of hij het ermee eens is.
 De persoonlijk begeleider maakt ook foto’s die in het zorgplan komen te staan.
Wat er in het zorgplan staat
 Cliënten vinden dat het zorgplan gaat over de dingen die zij belangrijk vinden.
 Zij beslissen wat erin komt te staan.
 Meestal doen ze dat in overleg met de persoonlijk begeleider.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
6
Het begrijpen van het zorgplan
 De meeste cliënten vinden dat het nieuwe zorgplan veel gemakkelijker te
begrijpen is dan het oude.
 Dat geldt vooral voor ‘dit ben ik’.
 De plaatjes maken het makkelijker en geven overzicht.
 Soms begrijpen ze niet wat er met de plaatjes bedoeld wordt.
 Bij ‘dit wil ik’ zijn de zinnen soms te lang.
 En ze zijn moeilijk te begrijpen.
Het bespreken van het zorgplan
 Bij het bespreken van het zorgplan zijn altijd de cliënt en de persoonlijk
begeleider aanwezig.
 En vaak ook iemand van de familie.
 Eén cliënt zegt: “Ik zou mijn zus en moeder er bij willen hebben. Maar
begeleiders regelen dat niet. Ik durf dat niet te zeggen want begeleiding wil
gauw eigen gelijk halen.”
 Een andere cliënt zou graag ook de tweede persoonlijk begeleider erbij hebben.
 De cliënt en de persoonlijk begeleider bepalen wat er besproken wordt.
Over afspraken
 Volgens de meeste cliënten staan de afspraken duidelijk in het zorgplan.
 Maar ze vinden dat de afspraken bij ‘dit wil ik’ soms te lange zinnen zijn.
Dan is het niet duidelijk.
 De afspraken worden volgens de meeste cliënten ook nagekomen.
 Meestal houdt de begeleiding in de gaten of de afspraken worden nagekomen.
 En soms de cliënten zelf.
Het netwerk van de cliënt
 Er staat in het zorgplan dat ouders en andere familieleden belangrijk zijn voor
de cliënt.
 Soms staan er ook foto’s op het blad ‘dit ben ik’.
 Er staat niet altijd bij wat cliënten samen met hun familieleden doen.
Deelname aan de samenleving
 Veel cliënten vinden het belangrijk om mee te doen aan activiteiten buiten de
Lichtenvoorde.
 Cliënten geven hier voorbeelden van. Zoals: sporten, naar de schoonheidsspecialiste, lid zijn van de carnavalsvereniging, werken bij de supermarkt.
 De meeste cliënten vinden ook dat ze door de begeleiders geholpen worden om
dingen buiten de Lichtenvoorde te doen.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
7
Wat verder nog is besproken
 Veel cliënten zeggen dat ze het nieuwe zorgplan veel fijner vinden. Omdat er
plaatjes en symbolen in staan.
 Het oude zorgplan was altijd hetzelfde.
 Het voordeel van het oude zorgplan is dat daar wel alles in staat.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
8
In gesprek met verwanten
Zorgbelang Gelderland heeft een groepsgesprek met 11 verwanten gehouden.
Dat waren acht ouders, twee zussen en een nicht van cliënten van De
Lichtenvoorde.
Wat kwam er uit de gesprekken?
Het maken van het zorgplan
 Sommige verwanten hebben er geen zicht op hoe het nieuwe zorgplan is
gemaakt.
 Ze zijn daar niet bij betrokken. Dat vinden ze niet fijn.
 De meeste verwanten weten dat het zorgplan wordt gemaakt door de
persoonlijk begeleider samen met de cliënt.
 Een verwant vroeg zich af: “Wie bepaalt de doelen? Bijvoorbeeld: leren
opruimen. Wil de cliënt dat? Of zijn het de begeleiding of de ouders die dat doel
stellen?”
Wat er in het zorgplan staat
 De meeste verwanten vinden dat je niet zomaar kunt opschrijven wat cliënten
willen.
 Cliënten weten volgens de verwanten niet altijd goed wat ze aankunnen.
 Of ze maken verkeerde keuzes, zoals teveel en ongezond eten.
 Daarom vinden verwanten dat ze moeten kunnen mee beslissen over wat er in
het zorgplan staat.
 Een verwant zegt: “Zorg voor en zorg om verwanten betekent ook bescherming
bieden.”
 De verwanten vinden ook dat het beter is om in gesprek te gaan met cliënten,
bijvoorbeeld over gezond eten en niet te veel snoepen. Bespreken werkt beter
dan iets verbieden of afdwingen.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
9
Het bespreken van het zorgplan
 Op Deugenweerd en Petershof wordt standaard twee keer per jaar het zorgplan
besproken.
 Voor sommige verwanten is dat goed.
 Anderen vinden het teveel, omdat er toch niet zoveel verandert in het leven van
hun cliënt.
 Die verwanten zouden het voldoende vinden om het plan toegestuurd te krijgen
en te ondertekenen.
 Of maar één keer per jaar de zorgplanbespreking te houden.
 Dat zou voor andere verwanten te weinig zijn.
 Dus afspraken hoe vaak het zorgplan besproken wordt, moeten per cliënt
gemaakt worden.
Het netwerk van de cliënt
 De Lichtenvoorde vindt het belangrijk dat familie meer activiteiten onderneemt
met de cliënten.
 Maar dat lukt volgens de verwanten niet overal.
 Deze verwanten vinden het vanzelfsprekend dat ze zorgen voor hun cliënt. “Dat
hoor je te doen, als ouder of als zus.”
 Maar er zijn grenzen aan wat je als verwant kunt bijdragen. “Ik kan niet meer
doen dan wat ik al doe. Ik ben er altijd mee bezig, ook al woont onze zoon bij De
Lichtenvoorde.”
Deelname aan de samenleving
 Bij de Deugenweerd is sinds enkele jaren de buurt ingeschakeld.
 Daardoor gebeurt er heel veel wat eerder niet gebeurde.
 De cliënten van de Deugenweerd zijn meer deel van de buurt geworden.
 “Ik vind dat heel mooi. Ze gaan leuke dingen doen met cliënten.
En ook de DOE-dagen hebben heel veel meerwaarde.
Samen iets aanpakken waar de begeleiding normaal niet aan toe komt.”
 Bij de Dingstraat lukt dat niet goed.
 Er zijn wel vrijwilligers, maar niet echt betrokken buren.
 Eén ouder zit in de centrale verwantenraad. Ze zegt:
“We hebben het advies gegeven dat in iedere woonvorm één begeleider de
contacten met de verwanten en vrijwilligers regelt.
Omdat wij als ouders ook steeds ouder worden, is het belangrijk dat de cliënt
meer contacten heeft, dan alleen met zijn familie. Het deel uitmaken van het
leven in de wijk, dat vraagt om voortdurende ondersteuning van de begeleiders.
Zij moeten er energie in steken om het netwerk te onderhouden!”
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
10
De vergelijking tussen het oude en het nieuwe zorgplan:
 Het oude zorgplan is volgens de verwanten veel te dik.
 Ze vinden dat er wel zo’n compleet plan op kantoor aanwezig moet zijn.
 Maar er is niet mee te werken.
 Er staan veel herhalingen in.
 En het duurt te lang om dingen op te zoeken.
 Bijvoorbeeld over hoe je met een cliënt om moet gaan.
 Er moet iets korters zijn waar mee te werken is.
 Verwanten zeggen ook dat cliënten beter kunnen werken met het nieuwe
zorgplan.
 Het is veel overzichtelijker en geeft houvast. Ook voor cliënten die niet kunnen
lezen.
 En cliënten vinden het veel meer hun eigen plan.
 Ouders en verwanten hebben de zorg dat het oude zorgplan helemaal wordt
vervangen door het cliëntvriendelijke zorgplan.
 Dan ga je informatie missen.
 Het kan ook niet, want in juridische zin heb je een document nodig waarmee je
de zorg kunt inkopen en verantwoorden.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
11
In gesprek met begeleiders
Zorgbelang Gelderland heeft een groepsgesprek met begeleiders gehouden.
Twee begeleiders van Deugenweerd en twee van de Dingstraat.
Wat kwam er uit de gesprekken?
Het hebben van een zorgplan
 Het eerste deel van het nieuwe zorgplan ‘Dit ben ik’ is heel handig voor
begeleiders. Zeker voor invallers.
 Op één blaadje staat duidelijk wat belangrijk is in benadering en begeleiding.
 Omdat cliënten zelf het zorgplan in bezit hebben, voelt het meer als hun eigen
plan.
 Eén begeleider zegt: “Ik heb een cliënt die geen zorgplan wil. En ik snap dat!
We willen toch voor cliënten een ‘zo normaal mogelijk’ leven.
Nou, ik (begeleider) heb thuis ook geen zorgplan.”
Het maken van het zorgplan
 De persoonlijk begeleider gaat met de cliënt in gesprek. Over wie hij is en wat hij
wil leren.
 Van daaruit worden doelen opgesteld. Meestal is dat samen met de cliënt.
 En soms doet de begeleider een voorstel.
 Of de cliënt weet heel goed wat hij wil.
 De begeleider en de cliënt gaan in gesprek over de doelen en of ze haalbaar zijn.
 En hoe eraan gewerkt kan worden, bijvoorbeeld door ze in kleine stappen op te
delen.
 Dat is allemaal hetzelfde voor het oude en het nieuwe zorgplan.
 In het nieuwe zorgplan zoeken begeleider en cliënt samen naar passende
plaatjes en foto’s.
 Volgens de begeleiders wordt het zorgplan daardoor meer het eigen plan van de
cliënt.
 En veel cliënten worden er vrolijk van om het zorgplan te bekijken en te laten
zien.
 Sommige cliënten willen geen plaatjes. Dan maakt de begeleider het zorgplan in
woorden.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
12
Doelen en onderdelen in het zorgplan
 Volgens de begeleiders is het niet haalbaar als je op alle domeinen (dat zijn er 8)
een doel wilt stellen.
 Dat kunnen begeleiders niet hanteren, maar cliënten zelf ook niet.
 Cliënten kunnen het dan niet overzien.
 Met weinig doelen heb je volgens de begeleiders meer kans op succes.
 Als cliënten succes ervaren, is dat goed voor hun zelfvertrouwen.
 Met teveel doelen heb je meer kans dat er niets van terecht komt.
 De persoonlijk begeleider bewaakt of er aan de doelen wordt gewerkt en hoe
dat gaat.
 Maar ook de rest van het team werkt mee aan de afspraken om de doelen te
bereiken.
Het bespreken van het zorgplan
 De cliënt bepaalt wie er bij de bespreking van het zorgplan moet zijn.
Het netwerk van de cliënt
 Het is afhankelijk van de cliënt of verwanten betrokken worden bij het maken
van het zorgplan.
 En ook of de verwanten betrokken willen worden.
 Volgens de begeleiders willen de meeste verwanten dit wel.
 De begeleiders zeggen ook dat sommige verwanten teveel willen bepalen wat er
in het zorgplan moet komen te staan.
 De begeleiders vinden dat dit niet past bij de eigen regie van de cliënt.
 Zij zouden meer de grens aan willen geven bij sommige verwanten omdat ze
zien dat deze verwanten de ontwikkeling van cliënten beperken.
 Volgens de begeleiders komt de cliënt dan voor zijn gevoel tussen de verwanten
en begeleiders in te staan. Dat is niet goed.
 Het is niet duidelijk of verwanten bij het nieuwe zorgplan een andere rol krijgen
dan bij het oude zorgplan.
Deelname aan de samenleving
 In de Dingstraat wordt hier veel aan gedaan.
 Een van de begeleiders start een inclusietraject. Dat betekent:
 Cliënten vanuit dagbesteding (of cliënten die thuiszitten) mee laten doen in
winkels, bedrijven, sport verenigingen, of het bloemencorso gebeuren.
 Dat kan als deelnemer of vrijwilliger.
 Of het kan een andere vorm van dagbesteding worden.
 De begeleiders letten erop dat cliënten zoveel mogelijk buitenshuis meedoen.
 En ze leren cliënten ook dat ze iets terug moeten doen. Bijvoorbeeld: als je elke
keer te eten wordt gevraagd, vraag dan die vrijwilliger eens terug.
 Dat hoort ook bij ‘zo normaal als het kan!’
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
13











Dingstraat heeft zeven vrijwlligers die zoveel mogelijk met cliënten Winterswijk
ingaan.
Ook in Deugenweerd wordt veel gedaan aan deelname aan de samenleving.
Clienten gaan bijvoorbeeld naar de sportschool.
Eén cliënt werkt bij de supermarkt.
Er zijn vrijwilligers die spelletjes doen met cliënten op vaste momenten in de
week.
Of andere leuke dingen samen doen.
En er zijn DOE-dagen waarop samen klussen worden aangepakt die anders
blijven liggen.
Die DOE-dagen geven ook veel verbinding tussen verwanten en vrijwilligers.
De buurt is veel meer betrokken dan een paar jaar geleden.
Je moet als begeleider er altijd op letten of de client mee wil doen en of het
goed loopt. Als de cliënt dat niet wil, moet je het niet doen.
De Lichtenvoorde wil dat cliënten zo veel mogelijk mee doen met activiteiten in
de buurt of woonplaats. En De Lichtenvoorde wil dat begeleiders de cliënten
hier bij helpen. In ieder team wordt een begeleider verantwoordelijk voor
‘deelname aan de samenleving’.
Het werken met het cliëntvriendelijk zorgplan vergeleken met het zorgplan in ONS
 We zijn nog maar net begonnen. De toetsing komt eigenlijk te vroeg.
 We hebben ons het clientvriendelijk zorgplan nog niet eigen kunnen maken.
 We hebben te weinig tijd gehad om het met de cliënt vorm te geven.
 Maar we zien wel al dat de meeste cliënten er enthousiast over zijn.
 En we zien ook veel mogelijkheden in het cliëntvriendelijke zorgplan.
 Een zorgplanbespreking met het nieuwe zorgplan heeft nog niet
plaatsgevonden.
 Bij Deugenweerd werkten we al met de KenMij-poster. Dat gaf een voorsprong
bij het invullen van ‘Dit ben ik’.
 En verwanten hebben de KenMij-poster ook al gezien.
 Het is nog moeilijk om nu al verbeterpunten te benoemen. We moeten er eerst
mee gaan werken.
 De technische ondersteuning moet beter. Bijvoorbeeld: er moet wifi zijn, en een
goede aansluiting van de i-phone op de computer om de foto’s in het zorgplan
te zetten.
 Dan kunnen cliënten die met de computer kunnen werken zelf schrijven over
hun eigen doelen. Dat versterkt de eigen regie.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
14
Wat gaat goed, wat kan beter en tips
Zorgbelang Gelderland heeft in opdracht van De Lichtenvoorde het
zorgplanonderzoek uitgevoerd.
We hebben daarbij vooral gekeken en gevraagd naar de eigen regie van cliënten in
hun zorgplan. En ook naar de rol van hun verwanten en netwerk.
En naar hun deelname aan de samenleving.
We hebben gevraagd naar de verschillen tussen het bestaande zorgplan in ONS en
het nieuwe cliëntvriendelijke zorgplan.
Wat gaat goed?














Bijna alle cliënten zijn enthousiast over het cliëntvriendelijke zorgplan.
Ze vinden dat het overzichtelijker is door de plaatjes en de foto’s.
Ze kunnen het daardoor beter begrijpen. Het geeft hun houvast.
In het cliëntvriendelijke zorgplan zijn de doelen en afspraken vanuit de ik-vorm
geschreven. Daardoor is het meer hùn plan.
Bij alle doelen staat een streefdatum genoemd. Dat maakt het duidelijk waar je
naar toe werkt en wanneer je het doel behaald wil hebben.
Bij de meeste cliënten staan één tot drie doelen om aan te werken. Dat is
overzichtelijk.
Cliënten vinden dat afspraken meestal goed worden nagekomen.
De meeste cliënten vinden het belangrijk dat hun verwanten worden betrokken.
En dat gebeurt ook.
De meeste cliënten vinden dat ze door de begeleiders goed worden geholpen
om activiteiten buiten de Lichtenvoorde te doen.
De verwanten vinden ook dat de Lichtenvoorde daar goed aan werkt.
De meeste verwanten merken ook dat hun cliënten blij zijn met het nieuwe
zorgplan.
De begeleiders zijn zelf ook enthousiast over het cliëntvriendelijke zorgplan.
Ze merken dat cliënten er blij mee zijn.
En ze vinden dat het handig is om snel goed zicht te hebben op wat voor een
cliënt belangrijk is.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
15
Wat kan beter?














Het is niet duidelijk welke begeleider inhoudelijk verantwoordelijk is voor het
zorgplan.
Er staat geen inleiding in het plan voor de cliënt over wat een zorgplan is, of wat
het doel van een zorgplan is.
Cliënten begrijpen soms niet wat het plaatje of de foto betekent op het blad ‘dit
ben ik’.
Omdat ‘dit ben ik’ op één blad moet passen, zijn de plaatjes en de foto’s en de
tekst erg klein. Daardoor kunnen cliënten ze vaak niet goed zien.
Op het blad ‘dit ben ik’ staat soms niet wat voor activiteiten cliënten samen met
hun verwanten doen.
Bij ‘dit wil ik’ worden lange zinnen en moeilijke woorden gebruikt. Die zijn voor
cliënten niet te begrijpen.
Het is niet duidelijk wie in de gaten houdt hoe het met de doelen gaat en
wanneer dat gebeurt.
Soms staat bij de doelen alleen iets wat de cliënt moet doen. En niet wat voor
ondersteuning hij daarbij krijgt.
En soms staat er bij de doelen alleen wat de begeleiding doet. En niet wat de
cliënt zelf moet doen.
Verwanten vinden het niet fijn dat ze niet bij de nieuwe zorgplannen zijn
betrokken.
Ze maken zich zorgen of het nieuwe zorgplan niet teveel doorslaat naar eigen
regie van de cliënt.
Begeleiders vinden het jammer dat ze in zo’n korte tijd en onder druk de nieuwe
zorgplannen met cliënten moesten maken.
Daardoor hebben ze het niet zo goed kunnen doen als ze hadden gewild.
Er is goede technische ondersteuning nodig om goed te kunnen werken met het
nieuwe zorgplan.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
16
Tips!













Schrijf een korte inleiding. Schrijf daarin waar het zorgplan voor bedoeld is.
Stimuleer cliënten om samen met hun verwanten ‘dit ben ik’ aan te vullen.
Bijvoorbeeld: activiteiten die ze samen met hun verwanten doen.
En ook aanvullen wat er nog niet op staat. Bijvoorbeeld: als iemand van hard
rock houdt, schrijf er dan bij van welke bands.
Zoek foto’s en plaatjes die cliënten begrijpen.
Foto’s zijn vaak duidelijker dan picto’s of plaatjes. Gebruik bijvoorbeeld een foto
van het kaarsen maken in plaats van een picto die op een verjaardagstaart lijkt.
Gebruik een groter formaat dan A4 voor de afdruk op papier.
Dan zijn de foto’s en plaatjes beter te zien.
En dan is ook de tekst beter te lezen.
Maak de doelen duidelijker. Meer in taal die de cliënten begrijpen.
En schrijf altijd over wat de cliënt doet en wat de begeleiding doet om aan een
bepaald doel te werken.
Als cliënten met de computer kunnen werken, laat ze dan oefenen met het
schrijven van rapportjes over hun doelen.
Zorg dat het leuk blijft om hiermee te werken. Door bijvoorbeeld regelmatig
nieuwe foto’s en plaatjes toe te voegen.
Kijk mee op andere locaties van De Lichtenvoorde hoe ze daar met het
cliëntvriendelijke zorgplan werken. Je kunt van elkaar leren.
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
17
Tot slot
De cliëntvriendelijke zorgplannen moesten in de zomer van 2014 in een korte tijd
gemaakt worden. Dat leverde extra druk op bij de begeleiders en bij de cliënten.
Daardoor konden ook de verwanten niet zo goed betrokken worden als normaal.
Ondanks deze hoge druk is er veel vertrouwen dat dit cliëntvriendelijke zorgplan
een vooruitgang is. Dat vertrouwen is er bij cliënten, begeleiders en verwanten.
Zorgbelang Gelderland hoopt dat andere locaties die met het cliëntvriendelijke
zorgplan gaan werken, ook zo enthousiast zullen worden als hun collega’s van
Deugenweerd en Dingstraat.
En dat in het komend jaar overal bij de Lichtenvoorde dit nieuwe zorgplan wordt
ingevoerd. Dan wordt weer een belangrijke stap gezet om cliënten meer regie te
geven over hun eigen leven en ze te laten meedoen in de samenleving.
Arnhem, 1 september 2014
Stef Harweg
Antoinette Meys
Jij èn jouw zorgplan • 01-09-2014
18