Dagblad vh Noorden - Emmen maakt het gewoon!

04 april 2014 , pag. 22
INTERVIEW TITIA EX
Vele duizenden automobilisten rijden straks in Emmen langs haar
lichtkunstwerk, in de nieuwe tunnel onder het centrum. Kunstenares Titia Ex:
,,Dit is leuk, spannend én uniek. Ontwerpen en pionieren.’’
‘Deze tunnel gaat de hele wereld over’
Marieke Kwak
EMMEN ,,O jee. Kan dit nog anders?’’
Kunstenares Titia Ex schrikt even als
ze voor het eerst de wanden van de
tunnel in het Emmer centrum ziet.
De wanden waar straks haar lichtkunstwerk op moet verschijnen. Er
is geen beton aangebracht, zoals afgesproken, om de tunnel een ruwe
en zo’n natuurlijk mogelijke uitstraling te geven. Als eentje die door een
grote, Drentse mol is uitgegraven.
Maar de banen waarlangs de machines hun sporen hebben achtergelaten zijn niet ‘naturel’. ,,Dat kan niet
anders’’, zegt projectleider Anne Alkema. ,,Het is een gevolg van de manier waarop de tunnel is gemaakt.’’
Ex werd drie jaar geleden door de
gemeente Emmen, met nog drie andere kunstenaars, uitgenodigd om
een ontwerp te maken voor kunst in
de tunnel. De 54-jarige Amsterdamse staat bekend om haar werken in
de openbare ruimte en haar voorliefde voor lichtkunst. Haar lichtkunstwerk is opgebouwd uit een enorm
stelsel van lichtgevende buizen, die
langzaam van kleur verschieten. Ze
vormen samen een patroon dat lijkt
op zowel de huid van een giraf als op
opgestapelde zwerfkeien.
De installatie wordt van voor tot
achter tegen alle vier de binnenwanden van de tunnel geplaatst. Vier
keer 235 meter lang. In de Philips-fabriek is al begonnen met de productie van het kunstwerk, dat eind december voor het eerst aan gaat. De
lampjes zijn programmeerbaar, zodat voor speciale gelegenheden de
kleur apart ingesteld kan worden.
Een oranje tunnel op Koningsdag,
een rood met groene met Kerst, bijvoorbeeld.
,,Ik wist eigenlijk direct al dat ik
iets wilde doen met veldkeien’’, vertelt Ex, die in haar kinderjaren in Haren woonde en toen vaak in Drenthe
vertoefde. Vader had zich als doel gesteld alle hunebedden te zien die er
te zien zijn. ,,Veldkeien zijn het goud
van Emmen, van de Hondsrug, van
Drenthe. Het gebied is er groot mee
geworden. Bovendien heet de tunnel
de Hondsrugtunnel (de werknaam,
red.) en ligt hij op de Hondsrug. Ik
heb de stenen gestapeld en de zwarte
schaduwranden lichtgevend gemaakt. Ik heb het positieve negatief
gemaakt. Of het negatieve positief,
want ik zie kunst als iets positiefs. En
dat het op deze manier op een giraf
lijkt, past mooi bij de verbinding tus-
¬ Kunstenares Titia Ex bekijkt de tunnelwanden waar haar kunstwerk op komt.
‘Doordat de
kleuren veranderen
beleef je de tunnel
elke keer anders’
sen dierentuin, centrum en het verkeer.’’
Maar is kunst in een tunnel niet
gevaarlijk? Ex denkt van niet, net als
projectleider Alkema. Verschillende
varianten hebben de revue gepasseerd, waarbij nadrukkelijk werd gekeken naar de veiligheid. Werd een
ontwerp te druk, dan werd het afgeserveerd. ,,Als ze mij helemaal mijn
gang hadden laten gaan, dan had de
hele tunnel meegedaan, inclusief
het plafond’’, lacht Ex. Nu worden alleen de zijwanden ‘behangen’ en veranderen de kleuren heel geleidelijk.
Ex: ,,Het wordt geen disco, maar het
effect is dat je de tunnel elke keer anders beleeft.’’
Hoeveel het lichtkunstwerk kost,
is volgens projectleider Alkema niet
precies te zeggen. ,,Het maakt deel
uit van het totale budget. De BAM
voert het tegelijk uit met de andere
werkzaamheden. Ga maar uit van
enkele tonnen.’’ Daar komen de jaarlijkse elektriciteitskosten van de ledverlichting nog bij. Daarvoor krijgt
Emmen een tunnel die met haar
kunst een unicum is voor Nederland
en zelfs voor de hele wereld. Ex: ,,In
landen als Zweden, Noorwegen en
China, waar ze heel lange tunnels
hebben, zit wel eens halverwege een
soort lichtoase. Bij een plek waar je
even kunt stoppen. Maar dat is heel
anders dan dit. Deze tunnel gaat de
hele wereld over.’’
Foto Henk Benting
Titia Ex
Titia Ex woont en werkt in Amsterdam. Haar werk,
waarin ze experimenteert met allerlei vormen van licht,
wordt internationaal vertoond. Ex exposeerde in steden als Jeruzalem, Berlijn, Tokyo, Londen, Istanbul en
New York. In Nederland is onder meer in Apeldoorn en
Den Bosch werk van haar te zien. In Apeldoorn installeerde zij een groep lichtgevende stoelen op een wegrestaurant, die lijken te dansen. In Den Bosch plaatste
ze een lichtanimatie boven de ingang van de stationshal. De Duitse televisiezender Deutsche Welle presenteerde Ex en vier andere Europese kunstenaars als
Meesters van het Licht.
¬ Eerdere werken van Titia Ex, met in het midden
het giraffenpatroon dat in de Emmer tunnel komt.

Download Report