20140117_NRC_de tijd dringt

Tijd dringt voor de strijd tegen opwarming
Analyse Klimaat Een gelekt conceptrapport van het V N-klimaatpanel waarschuwt voor falen klimaatbeleid
Door onze redacteur
Paul Luttikhuis
AMSTERDAM. De tijd dringt. Nog een
paar decennia en de doelstelling die
wereldleiders met elkaar hebben afgesproken om ernstige klimaatverandering te voorkomen, wordt bijna onhaalbaar. Voor die tijd moet de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen
– die vooral vrijkomen bij de energieopwekking met kolen, olie en gas –
over zijn piek heen zijn.
Het IPCC, het klimaatpanel van de
Verenigde Naties, concludeert dat anders dure technologieën nodig zijn
om broeikasgassen uit de atmosfeer te
verwijderen en in de bodem op te
slaan. Maar het is op dit moment nog
lang niet zeker dat die technologie tegen die tijd ook grootschalig beschikbaar zal zijn. Het IPPC schrijft dit in
een uitgelekte conceptversie van een
rapport dat in april uitkomt.
Intussen verlopen de onderhandelingen over een nieuw klimaatverdrag, waarover in 2015 in Parijs een
akkoord moet worden bereikt, uiterst
moeizaam. Met name de grote vervuilers China en de Verenigde Staten
staan tegenover elkaar. Ze vrezen dat
al te strenge afspraken slecht zijn voor
hun economie. Maar ook de Europese
Unie, in het verleden een van de voortrekkers bij de klimaatonderhandelingen, staat op het punt om haar ambities terug te schroeven.
Volgens de wetenschappers zou de
piek in de uitstoot van broeikasgassen
nu ongeveer bereikt moeten zijn. Maar
in plaats daarvan neemt de uitstoot alleen maar verder toe – in 2012 met 1,4
procent (naar 31,6 gigaton) ten opzichte van het jaar ervoor. Vooral door toenemend gebruik van steenkool. Het
Internationaal Energie Agentschap
(IEA) waarschuwde vorig jaar voor het
„groeiende verschil tussen de route
die de wereld nu volgt en de route die
past bij een gemiddelde temperatuurstijging van 2 graden Celsius”.
Die 2-gradengrens werd in 2009
door wereldleiders op de klimaattop
in Kopenhagen afgesproken. Ze baseerden zich daarbij op klimaatwetenschappers die verwachten dat een ver-
B RO E I KAS G ASS E N
Reductie blijft uit
2,2 %
meer broeikasgassen werden
jaarlijks tussen 2000 en 2010 uitgestoten. In de laatste drie decennia van de vorige eeuw lag het gemiddelde nog op een stijging met
1,3 procent per jaar. Die extra toename is het gevolg van economische groei (vooral in opkomende
economieën) en een stijgende wereldbevolking.
108 mld
euro per jaar subsidie is nodig
om een overgang naar duurzame
energie te stimuleren. Tegelijkertijd zal de subsidie voor fossiele
brandstof jaarlijks met 22 miljard
euro moeten worden afgebouwd.
dergaande opwarming ernstige gevolgen zal hebben. Als het veel warmer
wordt, zal bijvoorbeeld de landbouwproductie dalen, terwijl er juist meer
voedsel nodig is om een groeiende wereldbevolking te voeden. Ook dreigt
dan de zeespiegel te stijgen tot een niveau dat gevaarlijk wordt geacht voor
kleine eilandstaten en landen als Vietnam, Bangladesh en ook Nederland (al
beschikken rijke landen voorlopig
over voldoende geld om zich aan te
passen). Verder wordt gevreesd voor
meer extreem weer, vooral periodes
met langdurige regenval of juist extreme droogte, en voor hittegolven.
Wetenschappers hebben berekend
dat de concentratie van broeikasgassen niet boven de 530 delen per miljoen (ppm) mag uitkomen om onder
de 2 graden te blijven. Vorig jaar werd
een concentratie van 400 ppm gemeten en vóór de industriële revolutie lag
die nog op ongeveer 280 ppm. Om de
doelstelling te halen, zo berekende
het IPCC, moet de uitstoot het midden
van deze eeuw wereldwijd met 40 tot
70 procent worden gereduceerd. Hoe
langer de reductie wordt uitgesteld,
hoe duurder het op termijn wordt.
Op dit moment wordt jaarlijks wereldwijd zo’n 1.200 miljard dollar (bijna 900 miljard euro) geïnvesteerd in
het energiesysteem. Een groot deel
van dat geld gaat naar fossiele brandstof, onder andere in de vorm van subsidies. Volgens het IPCC-rapport zou
de subsidie voor fossiele brandstoffen
jaarlijks met 22 miljard euro moeten
dalen, terwijl de subsidie voor duurzame energie met 108 miljard euro per
jaar zou moeten toenemen. Ook zijn
honderden miljarden nodig voor
energie-efficiency.
[+] Klimaatbeleid Brussel Pagina E4-5
Advertentie

Download Report