2013 Jaarverslag Voorwoord 2013 Alweer een jaar voorbij en alweer een jaar waarin de AJN en de jeugdarts zich verder hebben geprofessionaliseerd. Een jaar waarin de in 2011 ingezette koers werd aangescherpt en in vijf thema’s verder uitgewerkt. Het jaar van ons 10-jarig bestaan. Een jaar van vruchten plukken. Waarin we resultaten zien van al het verzette werk, van alle ingezette vernieuwingen. In dit jaarverslag willen we de door alle actieve leden van de AJN bereikte successen met u delen! Naar één van deze successen kijkt u nu: het volledig vernieuwde en voor het eerst een digitaal uitgegeven jaarverslag van de AJN! Was 2012 het inzetten van vernieuwingen, dan was 2013 het bestendigen ervan. Inmiddels werken bedrijfsbureau, bestuur en vele afdelingen en commissies bijna volledig papierloos. Wat niet alleen papier, maar ook tijd scheelt. Het ledenadministratiesysteem E-captain, werd uitgebreid met een financiële module, het smoelenboek en de ledenzoeken-leden module. Ook werd het mogelijk om als lid je eigen expertise(s) aan te geven. Verder werden besloten online samenwerkingsgroepen op facebook gestart en actieve leden konden een scholing volgen in sociale media waardoor sneller en meer zaken met elkaar konden worden gedeeld en opgepakt. De verbinding tussen verschillende afdelingen, het bestuur en de commissies is onder andere hierdoor versterkt en heeft meer samenhang. Samen zijn we de AJN, samen varen we de ingezette koers. Iets waar we ook in 2014 nog verder mee gaan! Jeugdgezondheidszorg is meer dan een eeuw oud en jarenlang zijn we er met z’n allen vanuit gegaan dat we onmisbaar, onvervangbaar en zelfs noodzakelijk zijn. Wat we deden, deden we goed, maar veelal geruisloos, onzichtbaar... In de huidige tijd, met veel veranderingen om ons heen, met anderen die aangeven te kunnen wat wij 2013 kunnen, is die vanzelfsprekendheid veel minder groot gebleken dan we misschien al die jaren gedacht hebben. We AJN &onze zichtbaarheid moeten vergroten. Onze successen delen. Laten zien AJN & Samenzullen wat we kunnen en waar onze expertise ingezet kan worden. Daarom is in 2013 een start gemaakt met het uitrollen van werking het communicatieplan. politiek 2 Jaarverslag Voorwoord Ik roep u hierbij allemaal op om uw gewone dagelijkse successen te delen zoals een tiental jeugdartsen u al is voorgegaan door samen voor het NTVG artikelen te schrijven! Onze zichtbaarheid kunnen we nu ook vergroten doordat in 2013 een langgekoesterde wens van de jeugdartsen in vervulling is gegaan. Aan het eind van het jaar hebben alle zorgverzekeraars toegezegd de jeugdarts te erkennen als verwijzer in 2014. De jeugdarts als verwijzer is hiermee in het hele land mogelijk geworden. Maar welke rollen kan de jeugdarts nog meer gaan vervullen nu en in de toekomst? De jeugdarts als diagnosticus? Doordat we de diagnose voedselallergie door een dubbelblinde provocatietest zelf gaan vaststellen? En de jeugdarts als behandelaar? Doordat we medicijnen gaan voorschrijven (of volgen van door anderen voorgeschreven)? De rol die we in ieder geval moeten pakken, dat waar we al jaren goed in zijn: de jeugdarts als verbinder tussen het sociale domein en de gezondheidszorg! Steeds vaker wordt de AJN, en dus de beroepsgroep jeugdartsen, gevraagd haar mening, visie, bijdrage te leveren aan (nieuwe) ontwikkelingen in haar vakgebied. Door het ministerie van VWS bij de transitie en het ontwikkelen van de jeugdwet, door de KNMG bij het schrijven van het rapport “Versterking medische zorg aan jeugdigen”, tijdens samenwerkingsprojecten met diverse ketenpartners zoals bij het maken van richtlijnen en ook door het stimuleren van het doen van onderzoek door subsidievoorstellen mede te onderschrijven en tijdens symposia te spreken of ze mede te organiseren. Vele jeugdartsen leveren hierbij actief hun bijdrage. Mede door deze inzet kunnen we als jeugdartsen steeds meer kansen pakken. Mocht ook u uw bijdrage hieraan willen leveren? Dan graag!, want wat mij betreft gaan we hier ook in 2014 met z’n allen even voortvarend mee door! Veel leesplezier! Lucy Smit, voorzitter Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland 3 2013 Jaarverslag 5 INHOUDSOpGAVE 35 AJN & OPLEIDING AJN Intern 60 AJN & politiek 4 43 AJN & ontwikkelingen 17 AFDELINGEN & COMMISSIES 63 AJN & Samenwerking 50 AJN & wetenschap 69 2013 Colofon Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN In 2013 hebben het landelijk bestuur & het bedrijfsbureau aan de hand van de thema’s veel successen geboekt. Intern wordt efficiënter gewerkt door een beter digitaal archief, het gebruik van een cloud om stukken te delen en gezamenlijk te bewerken en door een snellere en omvangrijkere samenwerking in online communicatiegroepen met de actieve leden van de AJN. Vooral voor het bedrijfsbureau zijn dit, bovenop de verhuizing van Lisse naar Utrecht, grote veranderingen geweest. Grote stappen zijn gezet om de successen van de jeugdarts onderling en met anderen te delen. Ledenbinding en het onderhouden van contacten met onze ketenpartners hadden dit jaar prioriteit. Het bestuur heeft de vele onderwerpen die op ons pad komen ingedeeld op prioriteit en die met de hoogste prioriteit in de thema’s voor 2013 opgenomen. Bestuur De AJN-bestuursleden hebben de verschillende portefeuilles verdeeld. Deze zijn heel divers van aard. Zo zijn er inhoudelijke, strategische en beleidsmatige onderwerpen en worden contacten onderhouden met afdelingen, commissies en ketenpartners. Terugkoppeling en afstemming tussen de bestuursleden vindt plaats in een besloten facebookgroep en tijdens de maandelijkse bestuursvergadering. “Samen sterk, met één gezicht naar buiten” 6 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Samenstelling bestuur Lucy SmitMascha KamphuisLineke DoggerKarien Wielaart-Oomen Wenda BerendsRiet Haasnoot Catelijne vd HoevenEllen van Hoorn Marleen Johannes Afgetreden: Afgetreden: Afgetreden: Juliette HeetmanKlara FlipsenEllen Peerbolte 7 Judith Schwarte Henrike ter Horst 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Meerjarenplan Missie AJN: Jeugdartsen, de specialisten voor een gezonde jeugd! De Artsen (vereniging) Jeugdgezondheidszorg Nederland is de wetenschappelijke vereniging van én voor artsen werkzaam in de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Zij heeft de ambitie de JGZ sterk te positioneren in het veld van de zorg voor de jeugd én in de gezondheidszorg. De AJN bereikt dat door actief bij te dragen aan de wetenschappelijke onderbouwing van de JGZ, ontwikkeling van beleid, het optimaliseren van de kwaliteit en voortdurende innovatie. Het meerjarenplan is in 2013 opgedeeld in thema’s, per thema zijn een aantal bestuursleden erantwoordelijk voor de voortgang. Onderstaand een overzicht van deze thema’s en de bestuursleden die deze tot hun taken pakket hebben (gehad). Voor de plannen in 2014 heeft het bestuur de plannen verwoord in het document “Wij houden koers”. Thema Efficiënt en doelgericht werken Contactpersonen bestuur: Lineke Dogger en Marleen Johannes • Efficiënter en professioneler werken • Verdere uitrol van het ledensysteem e-captain • Beschrijven van procedures, werkinstructies • Vaststellen & uitvoering van het communicatieplan • Trainingen Social Media voor de actieve leden 8 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Thema Successen delen en communiceren: Contactpersonen bestuur: Mascha Kamphuis en Karien Wielaart • Vergroten van de zichtbaarheid en bekendmaking van de specifieke deskundigheid van de jeugdarts in het bredere zorgdomein • Verzamelen van successen uit de praktijk • Meer aandacht voor ‘public health’ door gebruik van columns en publicatie van artikelen • Hoe en met wie de successen delen, wordt verder uitgewerkt in het communicatieplan • Activeren van sociale media om van reactief naar proactief te ontwikkelen Thema Ledenbinding & werving: Contactpersonen bestuur: Henrike ter Horst en Judith Schwarte • Onderstrepen van het belang van het behouden van onze leden en het werven van nieuwe leden • Ontwikkelen van een toolkit om leden te ondersteunen bij de locale positionering van de jeugdarts op alle niveau’s • Aanwezigheid start opleidingen • Start pakket maken voor nieuwe leden Thema Ketenpartners: Contactpersonen bestuur: Catelijne van der Hoeven en Ellen van Hoorn • Regelmatig overleg met belangrijke ketenpartners 2013 • Invloed uitoefenen op ontwikkelingen binnen de Jeugdgezondheidszorg door samen met anderen positie in te nemen op voor ons belangrijke onderwerpen • Prioritering aanbrengen in onze samenwerkingspartners, waardoor ruimte ontstaat om dit goed te doen 9 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Thema Kansen pakken: Contactpersonen bestuur: Wenda Berends en Riet Haasnoot • De transmurale samenwerking met speciale aandacht voor gezond gewicht, koemelkallergie en armoede • Transities • Rechtstreeks verwijzen Eind 2011 is het plan ‘Op volle kracht vooruit’ omarmd door de leden van de AJN. Dat was het moment om de positie van de jeugdarts stevig neer te zetten met een solide schip, goede stuurlui en volwaardig materieel. Hieraan is vanuit het bestuur en het bedrijfsbureau van de AJN hard gewerkt met veel resultaat. Eind 2013 constateren we dat de ingezette koers zijn vruchten begint af te werpen. In 2014 gaat de AJN deze koers nog verder aanscherpen. Dit is zeker ook nodig vanwege de drie decentralisaties, waaronder de transitie van de jeugdzorg, bezuinigingen en het aanpassen van het basistakenpakket door JGZ-organisaties, waardoor het werkveld van de jeugdarts steeds veranderd. Onder deze turbulente omstandigheden benadrukt de AJN steeds de unieke positie van de jeugdarts als verbinder tussen de gezondheidszorg en het sociale domein. 10 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Bestuurlijke overleggen Het AJN bestuur overlegt maandelijks met het voltallige bestuur in aanwezigheid van de ambtelijk secretaris en zo nodig de beleidsmedewerker en/of het hoofd bedrijfsbureau. Overleggen vinden op het hoofdkantoor in Utrecht plaats. ABC-raad De ABC-raad bestaat uit een afvaardiging van elk afdelingsbestuur (A), het landelijk bestuur (B) en elke commissie en sectie (C). Deze raad is de denktank van de AJN. Hier wordt beleid afgestemd, worden knelpunten gesignaleerd, doorgeven en besproken, voorgenomen besluiten getoetst en vragen over en weer beantwoord. De ABC-raad vergadert drie keer per jaar in Utrecht, op de Churchilllaan. Algemene leden vergaderingen In 2013 zijn drie Algemene ledenvergaderingen (ALV’s) gehouden tijdens de landelijke wetenschappelijke AJN dagen. Tijdens deze ALV’s werden onder meer het beleidsplan en de financiële stand van zaken van de vereniging besproken. De AJN-dagen zijn in 2013 per vergadering bezocht door gemiddeld 300 leden. De AJN dag op 14 juni stond geheel in het teken van het 10 jarig jubileum van de AJN. Beleidsweekend Tijdens het jaarlijks beleidsweekend van het landelijk bestuur is gereflecteerd op de plannen en thema’s van 2013. 2013 Tevens is het beleid voor 2014 vastgesteld. Dit is verwoord in het beleidsplan 2014 ‘Wij houden koers’ en is voorgelegd aan de leden tijdens de ALV van 22 november 2013. Tijdens dit weekend was er ook aandacht voor de samenwerking en samenstelling van het bestuur, waarbij gebruik gemaakt werd van de methodiek Real Drives. Deze methode kijkt naar drijfveren van mensen en hoe deze kunnen bijdragen tot een succesvolle en optimale samenwerking. 11 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Bedrijfsbureau AJN Was 2012 voor het Bedrijfsbureau een jaar van start van de veranderingen en voorbereidingen, dan was 2013 het jaar van de realisatie van al die veranderingen. De verhuizing van Lisse naar Utrecht, de echte uitrol van het nieuwe ledensysteem E-captain, het gebruik van ‘Mijn Captain’ door de leden zelf, de automatisering van de boekhouding en het volledig digitaal werken binnen het bestuur. Ook is veel aandacht besteed aan het maken van een communicatieplan. Een plan over hoe de AJN de komende jaren de jeugdarts nog beter op de kaart kan zetten en voor het voetlicht kan brengen waar de jeugdarts en de AJN voor staan. Dit zal in 2014 ten uitvoer worden gebracht. Aan het vormen van een team binnen het bedrijfbureau met twee nieuwe medewerkers en twee oude getrouwe is in 2013 extra aandacht besteed. Door ook gebruik te maken van Real Drives hebben de collega’s meer inzicht in elkaars drijfveren en krachten gekregen en zijn ze een goed samenwerkend team geworden met veel begrip en oog voor elkaars kwaliteiten. Deze professionalisering van het bedrijfsbureau heeft geleid tot een efficiënt en effectief bedrijfsbureau. Dit is ook opgemerkt door de KAMG. De KAMG gaat in 2014 tegen betaling gebruik maken van de diensten van het bedrijfsbureau van de AJN. 12 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Financiële paragraaf In financieel opzicht is 2013 wederom met een positief resultaat afgesloten. Hetgeen in 2013 beoogd was te doen is financieel mogelijk geweest. Hierbij denken we dan aan verder professionaliseren van Bedrijfsbureau, Afdelingen, Bestuur en Commissies. Binnen het bedrijfsbureau zijn de mogelijkheden van E-captain grotendeels benut. Leden gebruiken het systeem om wijzigingen door te geven, de financiële module wordt volledig benut. De facturen worden bij voorkeur per email verstuurd hetgeen kosten bespaart. De kosten voor vergaderingen zijn terug gedrongen omdat er nu bestuursvergaderingen op ons eigen kantoor worden gehouden. De kantoorkosten zijn binnen de perken gebleven ondanks de groei van de organisatie. We hebben leden kunnen laten delen in ontwikkelingen binnen de AJN door een Missie & Visiedag te organiseren. Sociale media trainingen gegeven aan leden van commissies en afdelingen. In 2013 werd de AJN ook geconfronteerd met een tegenvaller. Door een wetswijziging uit 2010 en de professionalisering en groei van de activiteiten bleek dat de AJN als vereniging voor een deel BTW plichtig is. Met betrekking tot de potentiële BTW plicht zijn we in overleg gegaan met de Belastinginspecteur. Op dit moment is nog geen definitief antwoord ontvangen maar de verwachting is dat met ingang van 2014 de AJN voor een deel BTW plichtig zal zijn. Hiervoor is de contributie en de prijs voor deelname aan de Wetenschappelijke dagen voor 2014 verhoogt met de te verwachten BTW. Verklaring Kascommissie Jaarrekening AJN 2012 Leden: Gerda Koornstra, Wike Lijs-Spek, Helen Ennema 2013 De kascommissie is op 13 maart 2013 bijeen geweest om de jaarrekening 2012 en de bijbehorende financiële stukken te beoordelen. De penningmeester is decharge verleend over het gevoerde financieel beleid in 2012 tijdens de ALV van 22 maart 2013. 13 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN BALANS PER 31 DECEMBER 2013 31-12-13 31-12-12 ACTIVA Vlottende activa Debiteuren 2.252 Vooruitbetaalde kosten - Overige vorderingen en overl. activa 7.433 Liquide middelen 468.441 TOTAAL 478.126 (na verwerking jaarsaldo / in € ) 11.203 400 14.780 559.314 585.697 PASSIVA Eigen vermogen Algemene reserve 350.740 Bestemmingsreserve Stimuleringsfonds jonge onderzoekers 20.608 20.608 Activiteiten afdelingen AJN 16.050 18.000 Wetenschappelijke activiteiten 12.307 15.000 Beleidsontwikkeling Communicatie 20.926 27.500 Beleidsontwikkeling Educatie 6.799 25.000 Automatiseringsfonds 10.000 10.000 Lustrum Oranjewoud 2.000 2.000 88.690 Kortlopende schulden Overige schulden en overl. passiva 38.696 118.670 38.696 TOTAAL 478.126 14 348.919 118.108 2013 118.670 585.697 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN REKENING VAN BATEN EN LASTEN OVER 2013 2013 begroting 2013 realisatie 2012 BATEN Contributies 350.000 350.911 382.216 Accreditatie 14.000 22.070 31.694 Rente 8.000 8.159 6.695 Overige baten 65.000 39.632 22.793 TOTAAL BATEN 437.000 420.772 15 - 1.821 443.398 LASTEN Afdracht aan de afdelingen 16.000 17.333 14.770 Afdracht aan de KAMG 82.500 85.650 66.480 Huisvestingskosten 20.000 18.607 32.221 Personeelskosten 142.000 149.860 106.258 Bureaukosten 15.000 28.193 23.819 Ledenbulletin 11.500 12.413 7.849 Wetenschappelijke vergaderingen 4.500 7.193 776 Reis-, verblijf-, vergaderkosten 45.000 31.823 43.999 Opleiding en mediatraining 20.000 33.149 7.979 Bijdragen aan derden 1.500 1.140 605 PR, website 28.000 7.802 5.368 Diensten derden 18.000 25.788 42.891 Reservering Activiteiten afdelingen AJN - - 8.000 Reservering Beleidsontwikkeling Communicatie - - 20.000 Reservering Beleidsontwikkeling Educatie - - 10.000 Reservering Automatiseringsfonds - - Reservering Lustrum Oranjewoud - - 2.000 Ledenwerfcampagne - - Inzet beleidsmedewerker - - Verhuizing kantoor - - Onvoorzien 33.000 - TOTAAL LASTEN 437.000 418.951 393.015 SALDO VAN BATEN EN LASTEN ( in € ) 50.383 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN INTERN Ontwikkelingen van leden in 2013 Soorten leden Gemiddeld aantal leden per jaar 1175 leden 1227 leden 1144 leden 84% 7% 6% 3% 0% B-lid Senior-lid C-lid Aios-lid 0-lid Verdeling per werkveld 542 550 500 450 Leeftijdsopbouw 2013 400 319 350 350 286 300 300 250 250 200 200 137 150 2011 16 2012 2013 71 35 5 3 0-19 jaar 0-12 jaar 12-19 jaar 4-12 jaar onbekend 104 82 0 4-19 jaar 143 100 50 0 0-4 jaar 208 150 100 50 278 2013 11 21-34 35-41 42-48 49-55 56-62 63-74 75 > Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies De AJN is niets zonder haar negen afdelingen, verschillende commissies en de vele vrijwilligers die zich inzetten voor de AJN. In dit onderdeel wordt beschreven waar de afdelingen en commissies zich in het afgelopen jaar onder andere mee bezig hebben gehouden. Een aantal commissies wordt verder in het jaarverslag beschreven in verband met hun specifieke onderwerpen. ABC-Raad [email protected] Voorzitter: Jitske Roodbergen, Secretaris: Erika Veen Het ABC is de basis van onze taal waarin we met elkaar kunnen communiceren. Zo is de ABC-raad de basis van communicatie tussen de verschillende onderdelen van de AJN. De commissies brengen elk hun specifieke kennis in. De afgevaardigden van de regionale afdelingen brengen verslag uit van het reilen en zeilen in hun regio. En het bestuur luistert en houdt ons op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. Allemaal proberen we elkaar te inspireren! De ABC raad is in 2013 drie maal bijeen geweest. Een greep uit de onderwerpen die tijdens de vergaderingen zijn besproken: het voorbereiden van het lustrum; het (minder) bijwonen van de ABC-raad door afgevaardigden van commissies. Position paper van de KAMG “De bevolking gezond houden”. De organisatie van de Missie en Visie-dag. Het rapport van Commissie De Winter. De positie van de jeugdarts in de jeugdwet. AJN & politiek 18 2013 AJN & Samenwerking Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Afdelingen In de grafiek ziet u de verdeling van het Leden per afdeling (01-02-2014) aantal leden per afdeling aan het einde 98 van het jaar. Elke regio heeft in principe 203 een afdelingsbestuur. Deze afdelingen houden per jaar één of twee ledenavonden 138 115 229 met een wetenschappelijk en/of scholing deel. Deze avonden worden goed 89 27 gewaardeerd en bezocht. 141 62 Brabant [email protected] Contactpersoon landelijke bestuur: Judith Schwarte De afdeling Brabant heeft op dit moment geen afdelingsbestuur. In 2013 is onder de leden van Brabant een enquête uitgezet om te peilen wat hun wensen zijn voor de toekomst van deze afdeling. Uit deze peiling bleek dat er een aantal mensen zijn die interesse hebben om een nieuw afdelingsbestuur op te richten. Judith Schwarte maakt begin 2014 een rondje langs de verschillende mensen. Gelderland [email protected] 2013 Bestuursleden: Jennifer van der Heiden (voorzitter), Viola Smit (penningmeester), Michele Haagmans (secretaris) AJN & Contactpersoon landelijk bestuur: Catelijne van der Hoeven politiek 19 AJN & Samenwerking Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Begin dit jaar is het volledige afdelingsbestuur van Gelderland gewisseld. Gelderland organiseert jaarlijks succesvol met de werkgevers de Jeugdartsen-dag Gelderland. Een dag die door veel jeugdartsen goed wordt gewaardeerd. Deze dag zal het regiobestuur Gelderland in de toekomst financieel ondersteunen omdat het zeer zinvol wordt bevonden door de leden. Het nieuwe bestuur wil efficiënter met tijd omgaan door gebruik te maken van sociale media. Op die manier blijft de jeugdarts in de regio op de hoogte van de recente ontwikkelingen in een zeer turbulente omgeving vanuit politiek en werkgever. De sleutel voor succes als regiobestuur ligt in het faciliteren van betrokkenheid van de leden. Moderne media zijn hierbij niet meer weg te denken. Werken met Facebook-groepen op regionaal en landelijk niveau zal nieuwe deuren openen. De leden kunnen zelf directer en op een tijdstip dat hun beter uitkomt informatie en input uitwisselen die aansluit bij de behoeften van hun eigen persoon/ functie/ organisatie. Het regiobestuur is hiermee geen tussenlaag meer maar een ondersteunend orgaan. Het regiobestuur gaat in 2014 de leden ondersteunen in het vaardiger maken in het werken met Facebook. Jitske Roodbergen: “De ABC-raad geeft me altijd weer inspiratie om in eigen regio de jeugd en jeugdarts op de kaart te zetten.” AJN & politiek 20 2013 AJN & Samenwerking Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Limburg [email protected] Bestuursleden: Hinda Nechar (voorzitter), Anita de Vries (penningmeester), Monique Niesten (secretariaat), Rianne Reijs (aspirant-lid) Contactpersoon landelijk bestuur: Lineke Dogger Hoogtepunt dit jaar was een zeer goed bezocht symposium over hechting met als spreekster Paulien Kuipers. Twee contactpersonen avonden waar de band tussen JGZ-organisaties wordt versterkt zijn georganiseerd. Rianne Reijs verzorgde een social media training voor acht deelnemers en in 2014 is nog een avond gepland. Omdat de scholing in eigen beheer is georganiseerd konden de kosten voor deelnemers laag worden gehouden. Dit jaar is de regio in allerlei initiatieven op gemeentelijk niveau betrokken, zoals de transitie jeugdzorg, hetgeen mooie kansen bood om onze brede kennis van de openbare gezondheidszorg en de specifieke kennis van de doelgroep kinderen en gezinnen in te zetten. Noord-Holland [email protected] Bestuursleden: Vasanthi Iyer (voorzitter), Carla van Schie (secretaris), Desiree van As (penningmeester), Pim Jansen (coördinator contactpersonen), Vera Bekedam en Willemien Boland (leden). Contactpersoon landelijk bestuur: Marleen Johannes 2013 Het bestuur Noord-Holland is zeer actief op het gebied van social media. Voorbeelden hiervan zijn actief gebruik van AJN & AJNeen&Twitterwall Samende Facebook groep, gebruik van Google drive voor het samenstellen van documenten, bij de ALV en test regio in het gebruik van e-captain voor de inschrijving voor de regionale ledenvergadering. politiek werking 21 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Onderwerp van de voorjaarsbijeenkomst was interventies op het gebied van overgewicht bij kinderen en jeugdigen. Daarnaast ging de vaste discussie over quantified self-apps. De inzet van de contactpersonen was een punt van aandacht in 2013. De belangstelling voor en de inzet van de contactpersonen verminderde. In oktober is een feestelijke lustrumbijeenkomst georganiseerd. Het bestuur werd hiervoor versterkt door twee betrokken leden: Anneke Jorna en Annemarie Krijger. In het kader van het lustrumthema “In balans” lieten Maria van Balen en Titia Schram, door middel van een aantal oefeningen, de zaal kennis maken met mindfulness. Vervolgens hield Rik Bes een lezing over hoe motiverende gespreksvoering tijd kan besparen. De verbinding tussen denken en doen gaf veel stof tot nadenken. De avond werd zeer goed geëvalueerd. Door het werven van externe sponsoring kon de eigen bijdrage van de leden voor de lustrum bijeenkomst minimaal blijven terwijl er een mooie middag was georganiseerd. Noord Nederland [email protected] Bestuursleden: Lilly Kivit (voorzitter), Margrietha Memelink (secretaris), Wieke Broekman (penningmeester), Hannie de Vries (contactpersonen, accreditatie, lid) en Anita Waldram (ledenbulletin, lid). Contactpersoon bestuur: Lucy Smit AJN & politiek 22 2013 AJN & Samenwerking Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies In 2013 heeft het bestuur twee algemene ledenvergaderingen georganiseerd, waarvan één gekoppeld aan een voordracht (adoptie) en de ander gekoppeld aan het lustrumsymposium. Het lustrumsymposium had als thema: ‘Het kleurrijke werk van de jeugdarts’. De voordrachten varieerden van “Rooskleurig roze”; de toekomst van de jeugdarts via “betrouwbaar en rechtvaardig blauw” naar “veelkleurige voeding” : invloed van kleur op voeding. Dit symposium is goed bezocht en goed geëvalueerd. In april heeft vrijwel het hele bestuur de scholing “Social media” bezocht, het bestuur probeert sindsdien ook zoveel mogelijk via Facebook te communiceren en papierloos te werken. Naar aanleiding hiervan is onder de leden de behoefte aan zo’n scholing gepeild. Met als resultaat dat 13 leden de training hebben gevolgd. Overijssel/Flevoland [email protected] Bestuursleden: Marie-José Sprakel (voorzitter), Helen Ennema (penningmeester), Ria Fakkert (secretaris), Margot Baardse, Désirée Legemaat en Femke van der Boon (leden). Afgetreden bestuursleden: Riet Haasnoot, Ienske Vecht, Nettie Heersink Contactpersoon bestuur: Riet Haasnoot Er werden in 2013 twee geaccrediteerde scholingen georganiseerd: In maart was het onderwerp van de avond “Eetproblemen bij de jeugd”. Aan de orde kwamen onder andere de meest voorkomende eet- en drinkproblemen bij kinderen van 0-4 jaar, de meest voorkomende eetstoornissen bij pubers en adolescenten met de nadruk op anorexia nervosa, de aanpak en werkwijze binnen het ‘eet-team’ van de Isala klinieken en van het behandelteam van de Bascule. De avond werd door de vele aanwezigen gewaardeerd. 2013 AJN & In oktober sprak Mw. Dr. Y. Hilhorst-Hofstee, over “Herkenning van syndromen en een update van de mogelijkheden politiek van genetische diagnostiek”. Ook deze avond was een groot succes. 23 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Utrecht [email protected] Bestuursleden: Saskia Rijnbende (voorzitter), Irene Peters (secretaris) Lisette Jongbloets (penningmeester), Marjon Hartman (lid), Eltjo Boon (lid), Ellen van der Meulen (lid) Afgetreden bestuursleden: Ingrid Swaans, Astrid Kruyt & Wenda Berends Contactpersoon bestuur: Wenda Berends De landelijke besturendag is in 2013 georganiseerd door de afdeling Utrecht. Onderwerp was het gebruik van social media door de afdelingsbesturen. De dag werd beoordeeld met een 8,2, daarna zijn de afdelingsbesturen steeds actiever geworden op Facebook Op de ledenavonden heeft Emma van Dalen een zeer goed beoordeeld interactief college gegeven over “Autisme, normaliseren of diagnosticeren”. Een tweede avond in het najaar was ter gelegenheid van het 10 jarig lustrum van de AJN. Het inhoudelijke programma: “Voedingsindustrie, vriend of vijand” gaf jeugdartsen en industrie de mogelijkheid om iets van elkaar te leren. Ook landelijke JOGG was enthousiast over deze avond. Komende periode willen we aandacht besteden aan de positie van de jeugdarts binnen de transitie jeugdzorg. AJN & politiek 24 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Zeeland [email protected] Bestuursleden: Paul Lindenberg (voorzitter), Elsbeth Peek (secretaris), Carolina Bottenberg, Caroline van Beek (leden) Afgetreden Bestuurslid: Marianne van Winkelhof (voorzitter tot oktober 2013) Contactpersoon bestuur: Karien Wielaart De Afdeling Zeeland kenmerkt zich als een kleine maar zeer betrokken afdeling. Dat betekent dat er een goede opkomst is op de ALV’s en een constant leden aantal. Ook is hierdoor weer een derde bestuurslid gevonden binnen deze kleine groep van 28 leden. De ALV’s hebben de volgende ondewerpen gehad: Preverbale logopedie, stotteren en dysfatische ontwikkeling, visuele stoornissen bij kinderen, AVG, wat kan de JGZ ermee? De contacten met externe partijen als Nutricia & Friso heeft het bestuur afgelopen jaar weer aangehaald. Opmerkelijk is dat ook regionaal de jeugdarts steeds meer wordt gezien als een serieuze gesprekspartner, zaken als rechtstreeks verwijzen zijn daar ontzettend belangrijk bij. Elsbeth Peek: ”Ondanks heftige stromingen in deze woelige tijden blijft de jeugdarts als een rots in de branding, standvastig en AJN & opererend in de frontlinie.” politiek 25 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Zuid-Holland [email protected] Bestuursleden: Annemieke Reusen (penningmeester), Jan van den Brûle (secretaris), Ilja van der Meer (lid), Suci Thung (lid en secretaris contactpersonen). Afgetreden Bestuursleden: Hannie Madern, Nelleke van Dijk, Esther Coenen en Karien Wielaart Contactpersoon bestuur: Mascha Kamphuis Het bestuur van Zuid-Holland overlegt zeer regelmatig, bezoekt de landelijke besturendag en heeft een afvaardiging van twee mensen gestuurd naar de ABC-raad vergaderingen & Missie/visiedag. Dit jaar is twee maal een ALV georganiseerd. In april was de locatie het LUMC in Leiden met als onderwerp “Speciaal onderwijs en speciale zorg voor speciale kinderen”. In oktober is een lustrum-ALV georganiseerd in Rotterdam met een buffet, levende muziek en sprekers uit het Sophia Kinderziekenhuis. De titel was “Als niet alles goed is”, over dysmorfologie en chirurgisch te corrigeren afwijkingen. Door het organiseren van de lustrum-ALV zijn de banden met het Sophia Kinderziekenhuis aangehaald en zijn er in de toekomst wellicht ook sprekers beschikbaar voor een volgende ALV. Beide ALV’s werden zeer goed bezocht en gewaardeerd. Met name de laatste ALV was erg succesvol en daarmee kregen wij ook zeker het gevoel van erkenning als bestuur. 2013 In 2013 hebben we twee contactpersonen-avonden georganiseerd. In maart hebben we vooral lopende zaken en AJN & actualiteiten besproken. In september hebben Henrique Sachse en Mascha Kamphuis een presentatie gegeven over transitie. Beide avonden zijn goed bezocht. politiek 26 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Commissies Sectie Kinder- & Jeugdpsychiatrie Sectieleden: Miriam van den Boom, Dorine Braakman, Marijke van Keulen, Jaap Lozekoot (voorzitter), Marja Vreugdenhill Contactpersoon bestuur: Wenda Berends In april 2013 is binnen de AJN de sectie artsen M & G en Jeugdartsen KNMG werkzaam in de Kinder- & Jeugdpsychiatrie (KJP) opgericht. Deze sectie bestaat momenteel uit 35 enthousiaste jeugdartsen werkzaam binnen de KJP, verdeeld over het hele land. Vanaf november 2001 functioneert in Zuidoost-Nederland een eerste ICT groep voor Jeugdartsen werkzaam in de KJP. Zij boog zich allereerst over allerlei inhoudelijke onderwerpen, zoals: casuïstiek, naast psychopathologie, farmacologie en sociaal medische onderwerpen. Later kwam de positionering van de jeugdarts werkzaam binnen de KJP steeds vaker aan de orde. In samenspraak met en mede op verzoek van het AJN-bestuur is deze groep een aparte sectie binnen de AJN geworden. In de AJN vergadering van juni 2013 is de sectie als zodanig officieel aan de leden gepresenteerd. De jeugdartsen in de sectie zijn verdeeld over vier goed functionerende ICT groepen, die komen vier tot zes maal per jaar bij elkaar. AJN & politiek 27 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Eenmaal per jaar is er een landelijke ICT dag waarop tal van onderwerpen ter sprake komen, zoals de recente ontwikkelingen in het veld. Er worden presentaties gehouden door de leden over onderwerpen waar de jeugdarts binnen de KJP mee te maken heeft, van ADHD, autisme, infant mental health tot aan kinderen / jeugdigen in zorg met een licht verstandelijke handicap. Als KJP willen wij ons de komende jaren samen met de steun van het bestuur van de AJN nog duidelijker profileren en positioneren. Onze sectie meent dat de arts M&G/ jeugdarts KNMG enerzijds vanuit zijn/haar sociaal geneeskundige achtergrond met werkervaring in de nulde en eerste lijn - en anderzijds vanuit de opgebouwde expertise in de tweede lijn van de GGZ de unieke deskundigheid heeft om een belangrijke functie te kunnen vervullen op de raakvlakken van preventie en curatie in de jeugdzorg en de kinder- en jeugdpsychiatrie. Ons streven is om ons de komende tijd goed te positioneren, ons inhoudelijk te blijven verdiepen en samen met het bestuur van de AJN te formuleren hoe ook de opleiding van de arts M&G / jeugdarts KNMG, werkzaam in de KJP eruit moet (gaan) zien. Fiatteringscommissie [email protected] Commissieleden: Desiree van As, Ria Brouwer, Helen Ennema Contactpersoon bestuur: Karien Wielaart 2013 In de bestuursvergadering van 14 mei 2013 is besloten tot de oprichting van de fiatteringscommissie. Deze commissie adviseert het bestuur ten aanzien van de bestemmingsreserve activiteiten afdelingen (voorheen afdelingsfonds). Zij ontvangt daartoe opdracht van het bestuur, maar kan ook met ongevraagd advies komen. 28 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies 14-05-14 16:05 AJNieuws Indien u deze e-mail niet goed ontvangt, Inspireren, initieren en innoveren Jaargang 6 nummer 1 2013 dinsdag 29 januari 2013 | hangt samen met huilgedrag Bacteriële blauwdruk in babypoep Laar Oproep kandidaten Flora van prijs 2013 tot twee bacteriën in de poep van een Aan- of afwezigheid van bepaalde later. met hevig huilen een maand weken oude baby's hangt samen ontlasting dan zo veel proteobacteriën in hun Huilbaby's hebben twee keer Lees van bepaalde andere bacteriën. andere baby's en juist veel minder verder ... Met deze commissie erkennen wij het belang van de afdelingen van de AJN voor de leden. Door deze gelden eerlijk en transparant te verdelen kunnen we bijdragen aan regionale activiteiten die tot doel hebben de AJN leden in de regio klik dan hier voor de webversie. In 2013 zal voor de zesde maal de Flora van Laarprijs uitgereikt worden. Hierbij roepen wij u op één van uw collega’s of u zelf kandidaat te stellen voor deze prijs. Wat of uzelf deze prijs inhoudt en hoe u iemand verder! kandidaat kunt stellen ... lees na te scholen en te kunnen netwerken. Er zijn criteria geformuleerd wanneer er aanspraak gemaakt kan worden op een bijdrage uit het fonds. We hebben vastgesteld hoe deze gelden over de regionale afdelingen verdeeld wordt. Afgelopen eling Tijdschrift Kindermishand van de meest voorkomende vorm Emotionele verwaarlozing is voor Hoog tijd dat er meer aandacht kindermishandeling in Nederland. bij fysieke lange termijn is nog groter dan komt, want de schade op de mishandeling. Lees verder ... vruchtbaarheid Groeiremming nadelig voor op lange termijn een verhoogd risico geslachtshormonen geeft op Groeiremming door middel van en versnelde veroudering van vrouwen, ongewenste kinderloosheid verstoorde vruchtbaarheid bij wordt daarom afgeraden van lange meisjes met geslachtshormonen de eierstokken. Behandeling voor bestaat. Lees verder ... als er geen medische noodzaak rotavirus Vaccineer risicokinderen tegen van alle niet ingeënt omdat vaccinatie In Nederland worden kinderen is. Promovenda Patricia Bruijning-Verhagen kinderen niet kosteneffectief te vaccineren. Dat is wel kosteneffectief stelt voor om alleen risicokinderen kwetsbare rotavirusinfecties onder deze en vermindert de ziektelast door groep enorm. Lees verder ... altijd te verhelpen Chronische buikpijn vrijwel als de buikpijn verholpen worden met chronische buikpijn kan Bij meer dan 95% van de kinderen behandeling. Dit blijkt uit gedaan, gevolgd door een gerichte er zorgvuldig onderzoek wordt ... Carolien Gijsbers. Lees verder onderzoek van promovenda Van het bedrijfsbureau van de AJN op de Sinds 7 januari is het kantoor GV Utrecht, (ook Churchilllaan 11, 7e etage, 3527 werk- en postadres). Het is een prettige n vinden vergaderruimte. De bestuursvergaderinge commissies om hier hier plaats, er is ruimte voor op dinsdag en te vergaderen. We zijn bij voorkeur 489 49 80. woensdag bereikbaar via 085 Besturendag 2013 besturendag 20 januari 2013 vond de jaarlijkse tussen landelijk plaats in Utrecht. Het overleg ontwikkelingen van bestuur en regiobesturen. De inspirerend het afgelopen jaar werden besproken; dag werd besteed om te horen! De rest van de tijd: sociale aan hèt thema van de afgelopen van de media. We leerden over de mogelijkheden steeds het in stap een Weer sociale media. effectiever, digitaler en milieubewuster de AJN! voor en binnen samenwerken Ledenwerfactie AJN jeugdartsen lid te De AJN streeft ernaar om alle leden hoe sterker laten zijn van de AJN. Hoe meer 22 maart is er weer we staan als vereniging. Op die nog geen lid, een AJN dag, u kunt een collega, dag. De eerste 6 is gratis meenemen naar deze zijn gratis. maanden van het lidmaatschap tieners met psychotische symptomen Marihuanagebruik in verband Thema's bestuur AJN dat tieners die bekijkt of het zo kan zijn Eén van de eerste onderzoeken te eerder de neiging hebben marihuana met psychische aandoeningen wordt symptomen te verlichten. Dit gebruiken om enkele van hun genoemd. Lees verder ... “zelfmedicatie met marihuana” Long- en darmproblemen zwangerschap tijdens baby door antidepressivagebruik s=RUldsc jaar hebben twee afdelingen gebruik gemaakt van dit fonds. de AJN uitgewerkt Het bestuur heeft het doel van van de in 3 thema's. Thema 1: Het verbeteren Ledenbinding en interne organisatie. Thema 2: bij het beleid van ledenwerving. Leden betrekken versterken van het de AJN. Ook aandacht voor het 3: Transitie contact met ketenpartners. Thema verwijzen, de jeugdgezondheidszorg, rechtstreeks als bedrijfsarts. De jeugdarts als behandelaar en Via de ALV, input van leden is nodig en gewenst! kunt u facebook en afdelingsoverleggen Commissie AJNieuws 2013 [email protected] Commissieleden: Nellie Ossebaar, Annelies Levink, Erika Veen Klankbordgroep: Lineke Dogger, Mascha Kamphuis, Nen Heerdink Contactpersoon bestuur: Marleen Johannes Pagina 1 van 2 http://vedm.net/click2?l=I28cN&m=DiGqU& Het doel van de nieuwsbrief is het onder de aandacht brengen van actualiteiten, interessante symposia en nieuws van het bestuur en het stimuleren van bezoek aan de website. In 2013 zijn tien nieuwsbrieven uitgebracht. De nieuwsbrief wordt door de redactieleden beurtelings samengesteld, voorgelegd aan de redactie, klankbordgroep en contactpersoon van het bestuur. De nieuwsbrief wordt via de mail verspreid onder leden en ondersteuners. 29 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies In oktober is een nieuw software programma in gebruik genomen om de Nieuwsbrief te maken. Daarbij hebben we de adres bestanden geschoond wat heeft geleid tot een daling van het aantal verzonden nieuwsbrieven. Verzonden nieuwsbrieven Gelezen nieuwsbrieven 1318 1400 1214 47 1200 1110 1000 27 800 600 400 200 gemiddeld geopend 0 jan 2013 juli 2013 gemiddeld doorgeklikt dec 2013 2013 De redactie streeft naar een zo groot mogelijk bereik. Ook willen we de nieuwsbrief zo actueel mogelijk houden: de tijd tussen concept en uitgave moet daarom zo kort mogelijk zijn. De layout kan nog beter en zal in 2014 de aandacht krijgen. 30 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Redactie JA! [email protected] Commissieleden: Marianne Nijnuis en Sigrid Hendriks (hoofd redactie), Michèle Haagmans (secretaris), Trudy de Jong (technisch voorzitter), Henk Groeneveld (tweede secretaris), Els Jonker, Carolien Lans, Hilly Ligtvoet-Bos, Ulco Schuurmans, Elle Struijf, John Luteijs (eindredactie) Contactpersoon bestuur: Marleen Johannes De JA! is het tijdschrift van de AJN en verschijnt drie maal per jaar. De plek waar ruimte is voor meer inhoudelijke artikelen en achtergronden. In 2013 is door het AJN bestuur een nieuw communicatieplan gepresenteerd. Ondanks de ‘digitalisering’ van de samenleving en de AJN, blijft de vertrouwde, papieren JA! bestaan. De redactie maakt gebruik van de nieuwe mogelijkheden, denk aan QR-codes en discussies online. Ulco Schuurmans is redactielid geworden, hij was als dr. Twitter al bekend en schreef regelmatig artikelen voor de JA!. Dit geldt ook voor Els Jonker, die eveneens is toegetreden tot de redactie. Dat de JA! populair is bij de leden was wel te merken aan nummer 29 over druk gedrag. Er was zoveel kopij dat het eerste nummer van 2014 hetzelfde thema heeft! Andere actuele thema’s die we behandeld hebben zijn het tienjarig bestaan van de AJN (en dus ook de JA!) en natuurlijk de zichtbaarheid van de jeugdarts. 31 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Website commissie [email protected] pagina bezichtigingen Commissieleden: Nellie Ossebaar (voorzitter), maandelijkse unieke bezoekers Annelies Levink, Inge Moorman en Jan van den Brûle bezoekers Contactpersoon bestuur: Marleen Johannes 17,7% De commissieleden houden de AJN website actueel. De belangrijkste bezigheden zijn het plaatsen van informatie over de vereniging en nieuws op de website. Nieuws vanuit het bestuur, persberichten interessant voor jeugdartsen, 13,9% 13,2% aantrekkelijke symposia en congressen en oproepen voor onder andere het becommentariëren van concept richtlijnen of andere interessante berichten voor de jeugdarts. 6,5% 5,7% 4,5% De rubriek ‘nieuws’ werd in 2013 ook weer bijna dagelijks 3,9% 3,9% 3,2% bijgehouden met allerlei nieuwtjes die voor een jeugdarts 2,9% 2,7% 3,1% 2,1% 3,5% 1,9% interessant kunnen zijn. De actualiteit van de AJN website is hoog, zo wordt nieuws van onze site regelmatig overgenomen en worden er reacties geplaatst via Twitter. Het bezoek van de website gaat duidelijk omhoog bij het uitbrengen van de nieuwsbrief. 32 Home Zoekresultaten Nieuws > JA! artikel asperger Nieuws > JA! art. hoogbegaafd kind Artikel angst bij kinderen 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies De AJN website is aan een opschoning en opfrissing toe. Na onderzoek van de kosten en de mogelijkheden bleek het goedkoper een nieuwe website te ontwikkelen dan bij de huidige leverancier te blijven. Het AJN bestuur heeft daarom besloten om een nieuwe website te ontwikkelen. In 2013 is de commissie een aantal keer bijeen geweest in brainstormsessies om na te denken over een nieuwe AJN website. Wat moet deze nieuwe site gaan uitstralen, wat moet er op te vinden zijn, wie is de belangrijkste doelgroep etc. De gebruikersvriendelijkheid voor beheerders en bezoekers, een moderne uitstraling en leesbaarheid op verschillende apparaten zijn kernelementen voor de ontwikkeling van de website. Adolescentencommissie [email protected] Commissieleden: Reinet Bouma (voorzitter), Mona Habibuw, Judy Kouijzer, Wico Mulder, Wia Nagelsmit Afgetreden leden: Carla Jaartsveld, Suzanne Luyt, Ingrid Romeijn, Contacpersoon bestuur: Wenda Berends De adolescentencommissie is een commissie die tot doel heeft om samen met andere interdisciplinaire partners de zorg voor adolescenten meer vorm te geven. Speerpunten hierbij zijn voorkoming van schooluitval, leefstijl en gezond gewicht. Tweemaal per jaar nemen naast de AJN leden van de commissie de volgende personen ook deel aan het overleg: Chaja Deen (Nederlands Jeugd Instituut), Marijne Wieringa (V&VN), Lucas Hoeve (Nederlandse Vereniging van 2013 Schooldecanen & Leerlingbegeleiders), Ben Brinkman (M&O groep) en Onno Sijperda (individuele benoeming). Het bestuur heeft er mee ingestemd om in het vervolg in de stukken de leeftijdsgrens 0-23 jaar te noemen. Ingrid Romeijn heeft een notitie geschreven over de rol van de jeugdarts en jonge mensen met mogelijkheden. 33 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Afdelingen & Commissies Er is een enquête gehouden onder de 50 organisaties jeugdgezondheidszorg 0-19(23). Het gaat om een inventarisatie naar wat men op dit moment doet op het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) en naar de stand van zaken bij de implementatie ziekteverzuimaanpak op het voortgezet onderwijs (VO) en het MBO. De notitie “De rol van de jeugdarts op het MBO” is opgesteld en door het bestuur goedgekeurd. Hiermee kan de jeugdarts duidelijk aangeven wat zijn of haar rol kan zijn. Uitrol zal in 2014 plaats vinden. John Newton: ”School = fabulous setting for health improvement.” 34 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Opleiding << terug naar inhoudsopgave AJN & Opleiding De wetenschappelijke verenigingen zijn verantwoordelijk voor het vaststellen van het competentieprofiel en de onderdelen van de opleiding tot de specialisatie. De AJN heeft die verantwoordelijkheid voor de opleiding tot jeugdarts. Om het bestuur daarbij te adviseren bestaat de commissie opleiding & onderwijs van de AJN. Daarnaast nemen verschillende (bestuurs)leden actief deel aan overleggen van diverse organisaties en commissies welke een rol spelen in de kwaliteit en ontwikkeling van opleiding tot jeugdarts KNMG en arts Maatschappij & Gezondheid (M&G). Tot slot beoordeelt de accreditatiecommissie van de AJN aanvragen voor scholingen voor het profiel jeugdgezondheidszorg en voor Maatschappij en Gezondheid en verzorgen accrediteurs zogenaamde audits. Daarbij wordt getoetst of de bij-of nascholing voldoet aan de te verwachten kwaliteit. De verschillende ‘organisaties’ en commissies naast de commissie Opleiding & Onderwijs van de AJN zijn: • Registratiecommissie Geneeskundig Specialismen - RGS • Concilium KAMG • Opleidingsinstituut M&G • Profielcommissies opleidingsinstituten NSPOH en TNO jeugdarts 1e fase • Capaciteitsorgaan (kamer sociale geneeskunde) AJN & politiek 36 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Opleiding Commissie Opleiding & Onderwijs (O&O) Adviseert gevraagd en ongevraagd het bestuur van de AJN over opleiding en onderwijs voor artsen, werkzaam in de jeugdgezondheidszorg. Commissieleden: Sanne de Laat, Rianne Reijs (voorzitter), Ilse Schramel, Jessie Hermans (adviseur vanuit NSPOH), Vasanthi Iyer (adviseur vanuit TNO) Afgetreden in 2013: Marcel Durand, Rendelien Verschoof en Ellen Peerbolte. Contactpersoonbestuur: Judith Schwarte In 2013 is binnen de commissie O&O gewerkt aan de opstelling en uitrol van de stage in de profielopleiding ‘Werken met andere leeftijdsgroep’. Deze stage zal drie maanden duren en is een belangrijke stap in het opleiden van integraal werkende jeugdartsen. Dit is de concretisering van de ‘integrale jeugdarts’ 0-19, waarbij het streven -9 maanden tot 23 jaar is. Doel is dat de aios praktische competenties verwerft voor het werken met de verschillende leeftijdsgroepen binnen de JGZ. De commissie O&O heeft bijgedragen aan een beschrijving van competenties van opleiders M&G. Tot slot heeft de commissie O&O nagedacht en op verfrissende wijze gebrainstormd over de ‘positionering van de jeugdarts’. Onderwerpen die noodzakelijk zijn voor goede positionering van de jeugdarts, zoals onderhandelen, 2013 omgaan met de pers en zorgverzekeraars, blijken in de opleiding en het scholingsaanbod weinig aan bod te komen. Ons advies aan TNO/NSPOH is: pak deze onderwerpen op! 37 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Opleiding Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten RGS De taak van de RGS is het uitvoeren van de regels van het College Geneeskundige Specialismen (CGS) rond (her) registratie van geneeskundig specialisten en profielartsen, de registratie bij opleiding tot geneeskundig specialist en profielarts en de erkenning van opleiders en opleidingen. In het kader van de erkenning van een opleidingsinrichting voor de praktijkopleiding tot profielarts of arts Maatschappij en Gezondheid vinden visitaties plaats. Ook de visitatiecommissie maakt onderdeel uit van de RGS. De visitatoren aangesteld vanuit de AJN zijn Josette Bijlsma, Henk Groeneveld, Marianne Los en Yvonne Wijnands. In 2013 zijn diverse opleidingsinrichtingen gevisiteerd voor het profiel JGZ en voor de tweede fase van de opleiding tot arts M&G. Josette Bijlsma (Agenda lid RGS), Marianne Los (commissie kwaliteit) RGS visitatiecommissie: Josette Bijlsma, Henk Groeneveld, Marianne Los en Yvonne Wijnands. RGS geschillencommisse: Amélie Meijnen (vanaf november 2013) RGS adviescommissie: Milou Overkamp (vanaf november 2013) Contactpersoonbestuur: Marleen Johannes 38 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Opleiding Concilium KAMG Doel van het Concilium van de KAMG is het bevorderen en bewaken van kwaliteit en samenhang van opleidingen, bijen nascholing met betrekking tot het specialisme arts Maatschappij en Gezondheid (M&G). De leden van het Concilium zijn afgevaardigden van de onderwijscommissie van de diverse wetenschappelijke verenigingen. Het Concilium KAMG richt zich met name op de gemeenschappelijke onderwerpen binnen het kader M&G die de afzonderlijke onderwijscommissies van de aangesloten verenigingen overstijgen. Het Concilium bewaakt daarnaast de opleidingscriteria, vastgesteld in het Kaderbesluit en in het Handboek modernisering medische vervolgopleiding sociale geneeskunde. 2013 stond in het teken van de discussie over het werkplan van het concilium, de opleidingsplannen van de diverse opleidingen (bijvoorbeeld donorgeneeskunde) en de implementatie van het kwaliteitkader van de KNMG (Staan voor kwaliteit) binnen de beroepsgroepen. Contactpersoonbestuur: Riet Haasnoot Opleidingsinstituut M&G Het opleidingsinstituut M&G adviseert de NSPOH ten aanzien van het opleidingsaanbod, het niveau van de opleiding en wordt betrokken bij de opstelling van het opleidingsplan van de NSOPH. Contactpersoon namens het Concilium KAMG: Riet Haasnoot 39 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Opleiding Opleidingsinstituten jeugdarts 1e fase (profielcommissies TNO & NSPOH) Riet Haasnoot heeft vanuit de AJN deelgenomen aan de profielcommissies van TNO en NSPOH, waarin onder andere de stage in de profielopleiding werd besproken. Capaciteitsorgaan (Kamer Sociale Geneeskunde) In 2013 heeft de AJN actief bijgedragen aan het opstellen en uitwerken van diverse onderdelen van het capaciteitsplan 2013, deelrapport 4 sociaal geneeskundigen, van het Capaciteitsorgaan (via Kamer Sociale Geneeskunde). In dit rapport wordt een schatting gegeven van het nodige aantal opleidingsplaatsen voor JGZ, waar de AJN zich in kan vinden. Op basis van deze inschatting komt de komende jaren weer subsidie beschikbaar. Met deze subisidie is het mogelijk voor basisartsen om via de werkgever een opleidingsplaats tot jeugdarts KNMG te verkrijgen. Contactpersoonbestuur: Riet Haasnoot Accreditatie commissie Commissieleden: Wil Willems en Yvonne Wijnands. Jacqueline Vernooij is te raadplegen bij complexe situaties. De accreditatiecommissie beoordeeld aanvragen voor scholingen voor het profiel jeugdgezondheidszorg en voor Maatschappij en Gezondheid. Ook verzorgen een aantal accrediteurs zogenaamde audits. Daarbij wordt getoetst of de bij-of nascholing voldoet aan de te verwachten kwaliteit. Het uitvoeren van een audit maakt de kwaliteitscirkel met betrekking tot opzet, uitvoering en evaluatie van een scholing rond. 40 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Opleiding Accreditatieaanvragen In het afgelopen jaar heeft de Commissie 204 aanvragen voor accreditatie specifiek voor het profiel Jeugdgezondheidszorg of voor Maatschappij en Gezondheid beoordeeld uit een totaal van 665 voor het ABSG. Daarvan zijn tien aanvragen afgewezen. In drie gevallen is er om een heroverweging gevraagd en die heeft er toe geleid dat de bewuste scholing toch geaccrediteerd is. Dit jaar is er geen enkel bezwaar ingediend op deze afwijzingen. Audits In 2013 is door de accrediteurs een audit uitgevoerd bij het symposium “Werken met jonge mensen met psychiatrische gedragsproblemen in de groep”. Ook is de bijscholing “Speciaal Onderwijs en Speciale Zorg voor Speciale Kinderen” georganiseerd door de AJN afdeling Zuid-Holland, geauditeerd. Het auditeren wordt als waardevol ervaren door de accrediteurs. Het fysiek bezoeken van een scholing geeft een goed beeld van het niveau dat wordt geboden, iets wat niet altijd uit de aangeleverde informatie kan worden opgemaakt. Bij die aanvraag blijft het lastig om de Canmeds competenties goed vast te stellen, evenals het aangeven van de doelgroepen waarvoor de scholing relevant is en het tijdig aanvragen van de accreditatie. Het nut van de betrokkenheid van een arts M&G bij de voorbereiding van de bij-of nascholing, hoewel verplicht, is niet altijd duidelijk. Een audit geeft een extra mogelijkheid om deze punten nog eens toe te lichten. 41 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Ontwikkelingen << terug naar inhoudsopgave AJN & ontwikkelingen De AJN heeft in 2013 een actieve rol gespeeld op veel gebieden. Dit laat zich zien in de successen die behaald zijn, de aandacht die de AJN krijgt in de media, de uitnodigingen om deel te nemen aan overleg in politiek Den Haag of te participeren in projecten die betrekking hebben op het welzijn van de jeugd. Intern is er veel in gang gezet op het gebied van communicatie en het gebruik van sociale media ter ondersteuning en profilering van de vereniging. Jeugdarts verwijst rechtstreeks naar specialist Alle zorgverzekeraars hebben eind 2013 besloten jeugdartsen te erkennen als verwijzer. Hiermee hebben alle zorgverzekeraars een uniform beleid op dit punt, daar waar dit in het verleden niet het geval was en verwijzingen niet altijd werden geaccepteerd. Gezien de centrale positie van de jeugdarts in de keten van de medische zorg voor jeugdigen is dit een kostenbesparende en klantvriendelijke aanpassing, omdat het niet meer nodig is om altijd via de huisarts naar de specialist te verwijzen. Dit is een positieve ontwikkeling, ook in verband met de transitie van de jeugdzorg en de centrale rol die de jeugdarts daarbij heeft in de verbinding tussen de gezondheidszorg en het sociale domein. De zorg voor jeugdigen kan hierdoor vaker, makkelijker en sneller worden gerealiseerd. Hiermee is een einde gekomen aan de onduidelijkheid die er bij veel ziekenhuizen, medisch specialisten, huisartsen, jeugdartsen en JGZ-organisaties was ontstaan in de afgelopen jaren. AJN & politiek 43 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & ontwikkelingen Media en publicaties In 2013 heeft de AJN een aantal keer de aandacht in de media gekregen. Onder andere in het Medisch Contact in de vorm van artikelen of ingezonden brieven. Een reactie is in samenwerking met het NCJ en de beroepsgroepen in de JGZ gegeven op het rapport De Winter. Diverse standpunten zijn uitgebracht ten aan zien van rechtstreeks verwijzen, behandelaarschap in de jeugd-GGZ en het Basis Taken Pakket. Ook is als reactie op een oproep in het NVTG aan sociaal geneeskundigen een serie van zeven artikelen geschreven en aangeboden aan het NTVG met hulp van Mascha Kamphuis. Communicatieplan In 2013 heeft het bestuur van de AJN een nieuw communicatieplan geschreven. Alle communicatiemiddelen die we intern en extern gebruiken of gaan gebruiken zijn in kaart gebracht. Wat hebben we nu en willen we behouden. Hoe zetten we welk medium op de beste manier in om onze ambitie, de jeugdarts sterk en als verbinder te positioneren in het veld van de zorg voor de jeugd én in de gezondheidszorg, te bereiken. Tevens is het netwerk van contacten van de AJN geïnventariseerd. Dit alles om de jeugdarts nog beter op de kaart te zetten en om de ontwikkeling van reactief naar proactief communiceren door te zetten. In 2013 is ook gestart met de ontwikkeling van een nieuwe website die in de ALV van juni 2014 wordt gelanceerd. Sociale media In 2013 heeft het landelijk bestuur en het bedrijfsbureau zich verder laten scholen in het gebruik van sociale media 2013 en papierloos werken. Verschillende besloten Facebookgroepen worden inmiddels veelvuldig gebruikt. In 2013 zijn AJN &actieve leden geschoold en maken nu gebruik van Dropbox en van Google drive om documenten te delen en te ook de bewerken. politiek 44 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & ontwikkelingen Door regionale besturen en commissies wordt steeds meer gebruik gemaakt van Skype of Google Hangout om te vergaderen. Dat bespaart reistijd en natuurlijk kosten. Basecamp, een toepassing om projectmatig werken te bevorderen en afspraken helder te maken en te kunnen volgen, wordt op dit moment uitgeprobeerd om te kijken of dit een zinvolle toepassing is voor de AJN. In de loop van het jaar is gebleken dat door gebruik van Facebook het voorbereiden van agendapunten en het vergaderen binnen diverse besturen en commissies efficiënter verliep. Daardoor kwam meer tijd vrij voor richtinggevende discussie en het bespreken van standpunten. Mensen Met Mogelijkheden (MMM) In oktober is een project gestart om jongeren met gezondheidsproblemen te ondersteunen op weg naar de arbeidsmarkt. Bij dit project “Mensen met mogelijkheden” van het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid (SZW), Wajong, zijn acht beroepsgroepen betrokken, waaronder de AJN. Gezond zijn en je gezond voelen zijn belangrijk om deel te kunnen nemen aan de maatschappij en om te kunnen werken. Omgekeerd leidt participatie vaak tot meer welbevinden, een betere gezondheid en minder aanspraak op zorg en uitkeringen. De participatie van mensen met psychische aandoeningen bevorderen door goede praktijken te stimuleren en knelpunten weg te nemen bij en door professionals. Een van de aanbevelingen van het project was dan ook het maken van een handreiking voor deze jongeren. 45 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & ontwikkelingen JGZ Richtlijnen De AJN is nauw betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe en het updaten van bestaande richtlijnen. Leden dragen bij aan een knelpuntanalyse en aan werk- en adviesgroepen tijdens de ontwikkeling. Ook geven zij commentaar op conceptversies van de richtlijn. Door de inzet van de leden wordt de positie van de jeugdarts en de praktijk van de JGZ goed verwerkt in richtlijnen. De samenwerking met ketenpartners tijdens de totstandkoming bevordert ook de samenwerking in de dagelijkse praktijk. Geautoriseerd: Knelpuntanalyses nieuwe richtlijnen: Updates richtlijnen: • Niet scrotale testes • (Faal)Angst • Kindermishandeling • Voedingsgedrag en eetstoornissen • Depressie • Gehoor • Nazorg vroeg en SGA geboren • Motorische ontwikkeling • Scoliose kinderen • Slapen/slaapgedrag • Hartafwijkingen • Deel autorisatie NVK-richtlijn • Spraak/taalontwikkeling • Psychosociale problemen Hyperbilirubinemie • Opvoedingsondersteuning • Voedselovergevoeligheid 46 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & ontwikkelingen JGZ-Richtlijn Voedselovergevoeligheid In 2013 is de JGZ-richtlijn Voedselovergevoeligheid zoals verwacht geautoriseerd maar met uitsluiting van de Dubbelblind provocatietest. Dit in verband met de extra tijdsinvestering binnen de JGZ die nodig is voor de uitvoering van de Dubbelblind provocatietest. Een lang traject is gaande om financiering te regelen via de zorgverzekering. Uitvoering via de JGZ heeft als voordeel dat het kostenbesparend is, dichtbij huis, demedicaliserend en daarmee doelmatige en efficiënte zorg oplevert. Onder regie van de NCJ is op advies van de NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) een brief met uitvoerige onderbouwing opgesteld en ter ondertekening aangeboden aan belanghebbende partijen (NCJ, ActiZ, GGD Nederland, ZN en Achmea). Het uitgebreide pleidooi in de brief voor de uitvoering van de Dubbelblind provocatietest door de JGZ heeft tot nu toe nog niet geleid tot een aanvullende financiering voor de JGZ door de zorgverzekeraar. Demedicalisering Wat begon als een zorg van VWS over de forse toename van medicatiegebruik bij AD(H)D is inmiddels een veel breder gespreksonderwerp geworden. Het gaat over de toename van diagnosen als ADHD, autisme (spectrumstoornissen) en vele somatische diagnosen met bijbehorende diagnostiek en behandeling. De AJN is daar samen met vertegenwoordigers van onderwijs, patiëntenvereniging, de kinderombudsman en medische vertegenwoordiging over in gesprek. 47 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & ontwikkelingen Het overleg is in aanwezigheid van de staatssecretaris en verschillende ambtenaren van de departementen curatieve zorg, volksgezondheid en langdurige zorg. Bij de eerste bijeenkomst waren er ook beleidsadviseurs en Tweede Kamerleden aanwezig. Dit is een langdurig traject zonder directe zichtbare resultaten voor de AJN leden, maar waar juist de jeugdarts een belangrijke rol in kan spelen. Aansluitend is in 2013 specifiek aandacht geweest voor demedicalisering en ADHD in de JA! Jeugdarts werkzaam in de GGZ Halverwege 2013 bleek dat minister Schippers de eisen aan hoofdbehandelaarschap in de GGZ zou gaan aanscherpen vanaf 1 januari 2014. Hierbij werd een limitatieve lijst van disciplines genoemd welke als hoofdbehandelaars zouden mogen optreden. De jeugdarts werd in deze lijst niet genoemd wat mogelijk grote gevolgen heeft voor jeugdartsen werkzaam in de kinder- en jeugd psychiatrie. Naar aanleiding hiervan heeft de AJN een brief gestuurd naar minister Schippers waarin wordt aangegeven dat jeugdartsen ook in deze lijst van disciplines thuis hoort. Inmiddels heeft VWS aangegeven dat de verantwoordelijkheid voor het hoofdbehandelaarschap met het ingaan van de nieuwe jeugdwet een punt wordt dat mede regionaal en met de verzekeraars geregeld moet worden. De AJN is nog in gesprek met VWS en de KNMG omtrent dit onderwerp en we maken ons sterk voor de jeugdartsen werkzaam in de Jeugd GGZ. Dick More, UK, EUSHUM: ”Let children dance in the rain, give them an umbrella to shelter, but let them open it themselves.” 48 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & ontwikkelingen Adoptie nazorg In het voorjaar van 2013 heeft staatssecretaris Van Rijn van VWS in een brief aan de Tweede Kamer gereageerd op de aanbevelingen van de Inspectie Jeugdzorg, met betrekking tot adoptiezorg. Geconstateerd is dat er na plaatsing van het adoptiekind het zicht op het kind in het gezin onvoldoende is geborgd. Hierdoor worden stagnerende ontwikkelingen of toenemende problemen niet tijdig gesignaleerd. In een schrijven aan de staatssecretaris Van Rijn samen met de Nederlandse vereniging voor kindergeneeskunde (NVK) en stichting adoptie voorzieningen (SAV) heeft de AJN haar visie op adoptie nazorg gegeven. Dit alles ter ondersteuning van de handreiking adoptiezorg welke gepland staat voor de zomer van 2014. Jonge Mantelzorg Meer en meer wordt de expertise van de jeugdarts erkend, zowel binnen als buiten de AJN. Hoogtepunt is de benoeming van Els Jonker tot ambassadeur Jonge MantelZorg van de AJN en vrijwel tegelijkertijd van JMZ PRO, het netwerk van professionals voor jonge mantelzorgers. Het stelt Els in staat om als expert aandacht te blijven vragen voor dit aandachtsgebied én de AJN op dit onderwerp te profileren. Vanuit de rol als Ambassadeur heeft Els diverse bijdragen geleverd. zo heeft ze diverse voordrachten gegeven, workshop verzorgd en deelgenomen aan debatten, een artikel in de JA! geschreven. Els heeft zeer actief meegewerkt en bijgedragen aan het tv programma Bikkels www.vpro.nl/kijk/bikkels. Een prachtige 2013 serie waarmee de kracht en problematiek van de Jonge MantelZorg zichtbaar is gemaakt. De AJN wordt door netwerkpartners wel gezien als expert op dit onderwerp. Dit blijkt uit het feit dat we hier regelmatig voor worden gevraagd om een bijdrage te leveren. 49 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap In de doelstellingen van de AJN neemt wetenschap een belangrijke plaats in. De AJN zet zich in voor wetenschappelijke onderbouwing van beleid in de JGZ, voor onderzoek en het meewerken aan richtlijnen. De AJN doet dit met behulp van haar eigen wetenschappelijke commissie, door te participeren in de Wetenschappelijke Advies Commissies van het NCJ en het stimuleren van het doen van wetenschappelijk onderzoek. Dit laatste wordt gedaan door onder andere betrokken te zijn bij het organiseren van bijeenkomsten en congressen zoals de Oranjewoudconferentie, het EUSUHM en de Mint cursus. Bestuursleden doen mee aan expertmeetings en hebben zitting in begeleidingscommissies rond een breed scala aan onderwerpen. EUSUHM 2013 EUSUHM – European Union for school and University Health and Medicine Samenstelling Executive Committee sinds 28 juni 2013: Voorzitter: Susanne Stronski, Zwitserland Leden: Miriam Edelsten (Groot-Brittannië), Bettina Langenbruch (Duistland), Pävi Punnönen (Finland), Zeljka Karin (Kroatië), Henrique Sachse (Nederland). Het EUSHUM is een Europees samenwerkingsverband van verschillende nationale organisaties en instituten welke betrokken zijn bij de gezondheid en welzijn van jongeren. Van 27 tot 29 juni 2013 heeft het tweejaarlijkse EUSUHM congres plaatsgevonden in Londen met als thema: “Breaking down the barriers: reducing health inequalities for Europe’s children and young people”. 51 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap Vanuit Nederland namen 42 personen deel aan het congres, deels AJN leden, deels sprekers afkomstig van wetenschappelijke instituten. Gedurende drie dagen vonden interessante lezingen, workshops en posterpresentaties plaats. AJN leden lieten van zich horen in presentaties tijdens de workshops: Babette Diepeveen, Yvonne Vanneste, Magda Boere-Boonekamp, Nen Heerdink, Jessie Hermans, Sandra Knoeff, Jacqueline Deurloo en Frank van Leerdam. Netwerken, uitwisselen van ervaringen en geïnspireerd worden zijn belangrijke elementen van een internationaal congres. Hier is volop gebruik van gemaakt. Niet in de laatste plaats tijdens de welkomstreceptie in ‘Speakers House’ in the Houses of Parlement, aan de voet van de Big Ben. In deze historische en beroemde omgeving werden volop professionele tips uitgewisseld. Na drie dagen in Engelse sferen gingen de deelnemers gelouterd naar huis. Al met al drie inspirerende dagen waarin veel informatie werd uitgewisseld en de internationale contacten, kennis en ervaringen werden opgedaan. Het volgende EUSUHM zal plaatsvinden van 3 tot en met 5 juni 2015 in Tallinn, Estland. Daarnaast is Henrique Sachse officieel toegetreden en benoemd tot vice-voorzitter van het EUSUHM bestuur. Zij volgt Frans Pijpers op, hij heeft de afgelopen jaren deze taak uitgevoerd. Flora van Laar prijs 2013 Commissieleden: Catelijne van der Hoeven (voorzitter), Hanneke Kleiboer (penningmeester), Erika Veen (secretaris) 2013 Samenstelling jury: Mascha Kamphuis (voorzitter), Esther Hafkamp en Paul Verkerk Afgetreden leden: Gerard Kuiper, hij was sinds de oprichting (maart 2000) penningmeester. 52 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap Eenmaal per twee jaar wordt de Flora van Laarprijs uitgereikt tijdens de wetenschappelijke dag van de AJN. Dit jaar werd de prijs uitgereikt aan Yvonne Vanneste voor haar Landelijke handreiking “Snel terug naar school is beter”, door Hans en Koos van Laar, de broers van Flora van Laar. De aanmoedigingsprijzen werden gewonnen door Marlou de Kroon voor haar Terneuzen onderzoek naar preventie overgewicht en Jeroen de Wilde voor zijn onderzoek naar moeilijk bereikbare groepen door het CJG Laak. Oranjewoud Commissie Commissieleden: Anneke Kesler, arts M&G, Henrique Sachse, arts M&G, Marrit Nijman, arts M&G, Dr. Elise van de Putte, kinderarts, Prof. Dr. Marc Benninga, kinderarts maag-darm-leverziekten, Aat van Rooijen, medewerker Hero Baby Deze commissie organiseert de jaarlijkse befaamde Oranjewoudconferentie. Op 14 en 15 november 2013 werd deze 2-daagse conferentie weer gehouden. De conferentie heeft haar naam te danken aan kleine plaatsje in Friesland waar de conferentie wordt gehouden, dit jaar voor de 17e keer. Hero Baby sponsort de conferentie. De belangstelling was groot: meer dan het maximale aantal van 50 jeugdartsen meldden zich aan. De organisatie heeft dan ook een selectie moeten maken van de deelnemers. De eerste conferentiedag kreeg als thema: “Kinderen die opgroeien in risicovolle situatie”. Op het programma van de twee dagen stond onder andere de gezondheidseffecten van trauma’s en kindermishandeling, verslavingen, het Shaken 2013 Baby Syndrome, luchtwegproblemen, de NODO procedure, huilbaby’s en huidproblemen. Tijdens de conferentie vond ook een Journalclub plaats waarbij een wetenschappelijk artikel is beoordeeld en geanimeerd werd gediscussieerd tijdens het Lagerhuisdebat. 53 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap Richtlijn Advies- en Autorisatiecommissie JGZ (RAC) Commissieleden: Teus van Barneveld (onafhankelijk voorzitter), Yvonne van Staaten en Elly Visser (NVDA), Betty Bakker en Jolanda Rutten (V&VN), Carry Wensing & Marleen Johannes (AJN), Jaqueline de Vries (ActiZ), Antoinette van Rinsum (GGD Nederland), Waarnemers : IGZ , ZonMw, VNG (agendalid), VWS (agendalid) Contactpersoon bestuur: Marleen Johannes De taken van de RAC zijn het begeleiden van het totale proces van de richtlijn ontwikkeling voor de JGZ in samenspraak met de programmacommissie richtlijnen jeugdgezondheid van ZonMw. De RAC is van de beroepsgroepen en wordt gefaciliteerd door het NCJ. De samenstelling van de commissie is tot stand gekomen aan de hand van de Notitie ‘Richtlijnen JGZ’ maart 2012 en heeft de instemming van AJN, V&VN, NVDA, ActiZ, GGD Nederland, ZonMw en het NCJ. De heer Van Barneveld is door het NCJ aangezocht om als onafhankelijk voorzitter deel te nemen aan de RAC. De leden worden op voordracht van hun beroepsvereniging benoemd door het NCJ en hebben mandaat voor de besluitvorming (autorisatie). ZonMw heeft onderzoek gedaan naar de behoeften aan nieuwe richtlijnen in het JGZ veld. Het resultaat is dat er van 2013-2018 negen à tien nieuwe richtlijnen ontwikkeld worden en vijf bestaande richtlijnen worden herzien. Dit staat beschreven in de Programmeringsstudie 2013-2018. Elk jaar starten de ontwikkeltrajecten van enkele richtlijnen. 2013 Meerdere AJN leden hebben in 2013 meegewerkt aan de knelpuntanalyses van de eerste acht onderwerpen. Om ervoor te zorgen dat de inbreng van JGZ voldoende groot is, heeft het NCJ een klankbordgroep samengesteld. 54 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap In navolging van de AJN heeft de RAC een start gemaakt om papierarm te werken, met een workshop over Google Drive en Dropbox. De discussie via Google Drive kan voor een efficiëntere vergadering zorgen. Hier zal in 2014 verder aan gewerkt worden. De richtlijnen Vroeg- en SGA geboren kinderen, Astma, Voeding en eetgedrag zijn geautoriseerd en gepubliceerd door de NCJ. De commentaarronde en praktijktest voor de richtlijnen ADHD en de richtlijn Pesten zijn uitgevoerd. Verschillende jeugdartsen hebben hieraan deelgenomen. De RAC werkt samen met de Basis Data Set(BDS)-redactieraad wat betreft de registratieprotocollen van richtlijnen. Bij de ontwikkeling van nieuwe richtlijnen zal al voor de praktijktest de registratie opgesteld worden en getoetst in de praktijktest. De registratie vormt het uitgangspunt voor indicatoren. Hierbij streven de RAC en BDS-redactieraad voor beperking van de registratiedruk in de JGZ praktijk. De stem van de AJN en jeugdarts wordt goed gehoord in de RAC. De AJN heeft naar aanleiding van eerdere ervaringen aangegeven dat de planning voor werkgroepen en knelpuntanalyses tijdig ingezet moet worden. Hier is uiteindelijk goed gehoor aan gegeven door ZonMw. Het NCJ heeft hierop het initiatief genomen een klankbordgroep samen te stellen waarmee we sneller in contact kunnen komen met geïnteresseerde leden. Het bestuur en het 2013 bedrijfsbureau hebben een procedure gemaakt om een goed overzicht te krijgen van leden die bij onderwerpen betrokken zijn. Dit gaat verder dan alleen richtlijnontwikkeling. Het bestuur zal meer contact hebben met de leden die de AJN vertegenwoordigen. De procedure moet in 2014 in praktijk gebracht worden. 55 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap Vergader Voorbereidingscommissie (VVC) Commissieleden: Jeannette Provoost (voorzitter), Sandra Gijzen (secretaris), Marianne Begeman, Vasanthi Iyer, Inge Tissen, Wil Willems Afgetreden leden: Leonard van den Broek (voorzitter) Contactpersoon bestuur: Lineke Dogger Wetenschappelijke dagen in 2013 De wetenschappelijke dagen zijn bedoeld om de leden van de AJN op te hoogte Deelname AJN dagen te houden en te scholen in ontwikkelingen in hun vakgebied. Daarnaast is het een goede gelegenheid om AJN leden een plaats te geven om eigen onderzoek te kunnen 330 leden 357 leden 267 leden presenteren. Het aantal deelnemers van de wetenschapelijke dagen in 2013 lag rond de 300. De dagen zijn gehouden in Conferentiecentrum De Reehorst in Ede. Samen met het AJN bestuur is er tijdens de wetenschappelijke dagen extra aandacht geweest voor de positie van de jeugdarts in het kader van de transitie jeugdzorg. Titel van het congres in maart was: “Ben jij dan wel perfect?”waarbij het programma in ging op plastische chirurgie bij kinderen en jongeren en actueel onderzoek vanuit het werkveld werd gepresenteerd. “Van top tot teen” was de titel van het november congres. Deze dag was gereserveerd voor medisch inhoudelijke onderwerpen. Bovendien werd de Flora van Laarprijs uitgereikt aan Yvonne Vanneste. 56 22 14 22 maart 2013 juni 2013 nov 2013 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap Het Juni congres stond in het teken van lustrumjaar van de AJN: “De competente jeugdarts: viert een transformatie”. Wat heeft de jeugdarts bereikt binnen haar competentie gebieden. De leden van de VVC en de bestuursleden Juliette Heetman en Catelijne van der Hoeven hebben een feestelijk en inhoudelijk programma gerealiseerd. De dagvoorzitter was Drs. Tom van ‘t Hek (huisarts n.p.) hij deed dat op een heel eigen wijze en voegde echt wat toe! De presentatie ‘omdenken’ was inspirerend: ‘Ja, maar wat als alles lukt?’ Gedurende de dag was een Twitter waterval te zien en ruimte om successen te delen. Een bijzondere en geslaagde dag die werd afgesloten met een feestelijke borrel. Om de tijd te bewaken tijdens het programma zijn de rode en witte vlaggetjes ingevoerd. De VVC leden hebben een besloten groep op facebook om efficiënt te kunnen communiceren binnen de VVC. Daarnaast is de VVC druk met het werven van nieuwe leden voor de commissie. De uitvoering van de Wetenschappelijke AJN dagen is een samenwerking tussen de VVC & het bedrijfsbureau. Door diverse veranderingen is extra afstemming nodig en zijn de afspraken over wie wat doet opnieuw vastgelegd. 57 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap Wetenschappelijke Commissie Commissieleden: Marlou de Kroon (voorzitter), Janine Benjamins (secretaris), Frans Feron, Esther Hafkamp, Elly de Leeuw, Liesbeth Meuwissen, Frans Pijpers, Saapke Quaak, Hein Raat, Jeroen de Wilde, Angarath van der Zee Contactpersoon bestuur: Wenda Berends en Mascha Kamphuis Vijf vergaderingen hebben plaatsgevonden in 2013 waarvan eenmaal via Google Hangout. Daarnaast is contact geweest tussen de commissieleden om bijvoorbeeld vragen te beantwoorden van AJN leden, van het bestuur, of van externen. Begin 2013 voerden de commissie diverse inspirerende gesprekken over doel en missie van de wetenschappelijke commissie binnen de AJN. Aan de hand hiervan is een nieuw visiedocument opgesteld welke is goed gekeurd door het AJN bestuur. De commissie werkt nu met aandachtsgebieden en de oude werkgroepen zijn hierbij opgeheven. Aandachtsgebieden zijn: • Contact O&O: Saapke • Informatie op de website van de AJN/Profilering: Angarath • Contact ABC-raad: Marlou • Contact VVC: Angarath • Contact AJN bestuur: Wenda • Contact Wetenschappelijke Cie NCJ: Mascha • Poster up to date houden voor AJN vergadering: Janine • Aanspreekpunt coaching: Marlou • Artikel JA!: Liesbeth 58 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Wetenschap Enkele activiteiten van de Wetenschappelijke Commissie in 2013: De wetenschappelijke commissie verzorgt elk kwartaal een intervieuw met een onderzoeker voor een artikel in de JA!. Het NCJ heeft in samenspraak met de Wetenschappelijke Commissie een inventarisatie gedaan van onderzoek en onderzoekers in de JGZ. In de commissie is gesproken over toepasbaarheid en publicatie van de lijst. Deze is geplaatst op de site van NCJ en AJN, en kan geraadpleegd worden als er onderzoekers gezocht worden om een bijdrage te leveren aan bijvoorbeeld een symposium. De Wetenschappelijke commissie heeft het afgelopen jaar op verzoek van de VVC namen aangeleverd voor de wetenschappelijke vergadering begin 2014. De commissie heeft meegewerkt aan de invulling en organisatie van verschillende (landelijke) wetenschappelijke symposia. Via het bestuur kreeg de commissie de vraag door van Nutricia en MINT om mee te denken over een meerdaagse cursus over wetenschappelijk onderzoek voor de JGZ. Deze bijeenkomst zal plaatsvinden in april 2014 in Maastricht. De commissie werkt eveneens mee aan de organisatie van een symposium van de landelijke academische werkplaatsen Publieke Gezondheid, gefinancierd door ZonMW, met als doel wetenschappelijk onderzoek in de JGZ te bevorderen en op de kaart te zetten. Het symposium vindt plaats op 16 mei 2014. 59 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Politiek << terug naar inhoudsopgave AJN & politiek Net als 2012 stond 2013 op politiek vlak gezien voor een belangrijk deel in het teken van de nieuwe jeugdwet, welke per 1-1-2015 in werking zal treden. In 2013 zijn diverse bijeenkomsten, overleggen en terugkoppelingen geweest ter voorbereiding en afronding van de opzet van de jeugdwet. Deze nieuwe jeugdwet zal van grote invloed zijn op het werk van jeugdartsen. Een van de belangrijkste veranderingen is de verschuiving van de gelden voor en verantwoordelijkheden naar de verschillende gemeentes (decentralisatie). Binnen de AJN hebben diverse (bestuurs) leden afgelopen jaar zich geprofileerd en zich intensief ingezet op het nalezen van de concept jeugdwet en commentaar gegeven op de uitwerkingen. Een van de belangrijkste bereikte successen van deze inzet is het feit dat in de definitieve jeugdwet naast de huisarts en de medisch specialist nu ook de jeugdarts wordt genoemd, daar waar dit in een eerdere versie nog niet het geval was. In het voorbereiden van reacties en lezen van de concept jeugdwet is intensief samengewerkt met de verschillende beroepsgroepen, brancheorganisaties in de JGZ en het NCJ (zie ook hoofdstuk samenwerken). Gezamenlijke en afzonderlijke reacties en contacten zijn gelegd, onder andere bij het reageren op het advies van de commissie De Winter, die een evaluatie van het Basis taken pakket heeft uitgevoerd. Deze evaluatie en het advies van deze commissie zal als input dienen voor de verdere uitwerking van de jeugdwet op nationaal en regionaal niveau. 61 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & politiek Mooie erkenning van diverse medische beroepsgroepen (NHG, V&VN, VVAK en NVVP) was het feit dat Mascha Kamphuis werd gekozen als vertegenwoordiger voor de bestuurlijke afstemmingsoverleggen rondom de jeugdwet. Vervolgens is de AJN (in de persoon van Mascha Kamphuis) twee maal aanwezig geweest bij dit overleg met staatssecretaris Van Rijn, eenmaal bij het ambtelijk vooroverleg met Directeur generaal Huijts en bij een denkdiner rondom de transformatie. Bovendien heeft de AJN zich laten zien in politiek Den Haag, door aanwezig te zijn bij Jeugdcafe en Jeugdpoort. Daarnaast zijn bij een drietal JGZ organisaties presentaties gegeven over de jeugdwet en de kansen en bedreigingen daarbij voor de jeugdarts. Op het Nationaal Congres Jeugdgezondheidszorg werd, op uitnodiging, een bijdrage geleverd over het thema Normaliseren. Daarnaast zijn op verzoek verzoek van twee kamerleden (beiden VVD), (kenningsmaking-)gesprekken gehouden rondom de thema’s algemeen jeugdgezondheidszorg en hechting. Op grond van dat laatste gesprek is een opiniestuk aangeboden bij NRC en Volkskrant. Ondanks dat dit niet werd gehonoreerd, heeft dit goede sier gemaakt bij kamerlid Brigitte vd Burg en Rene ten Have van GGD Nederland. 62 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & Samenwerking << terug naar inhoudsopgave AJN & samenwerking Als beroepsvereniging is het van belang goede contacten te leggen en te houden met diverse keten- en samenwerkingspartners. Zeker nu met de huidige veranderingen met de nieuwe jeugdwet moeten wij als jeugdarts duidelijk kunnen maken wie we zijn, wat we doen en wat onze meerwaarde is. Het streven is dat de jeugdarts word gezien als de verbinder van het sociale domein in de gezondheidszorg en als de specialist die generalistisch werkt. In het afgelopen jaar heeft het bestuur wederom tijdens verschillende gelegenheden samengewerkt met diverse organisaties. Intensieve samenwerking heeft plaatsgevonden rondom onder andere de jeugdwet, de reactie op de evaluatie van Basis Aanbod Preventie (de commissie De Winter) en het nieuwe Capaciteitsplan met ActiZ, V&VN, KNMG, NCJ, NVDA en GGD-Nederland. Naast de samenwerking met de beroepsgroepen, brancheorganisaties en politiek heeft de AJN verbintenis gelegd met een aantal sponsoren zoals Friso, Shire, Nutricia en FrieslandCampina, die zichtbaar aanwezig waren tijdens de AJN-dagen en in de JA! Eveneens heeft er overleg en uitwisseling van behoeften plaatsgevonden tussen de AJN en deze genoemde organisaties. Wat kan de AJN betekenen voor hun en wat kunnen zij voor ons betekenen. Informatie overdracht, uitwisseling van kennis en sponsoring. Zo heeft de AJN in het voorjaar van 2013 een reactie gegeven in een folder van FrieslandCampina over suikerhoudende dranken. 64 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & samenwerking De AJN heeft in 2013 onder andere samengewerkt met de volgende organisaties: ActiZ Net als afgelopen jaren heeft de AJN regelmatig contant gehad met Inge Steinbuch (beleidsmedewerker jgz van ActiZ en tevens AJN-lid). Intensieve samenwerking rondom onder andere de jeugdwet, Basis Aanbod Preventie en capaciteitsplan 2013 deel 4. GGD Nederland In februari 2013 is een officieel overleg geweest met GGD Nederland. Daarnaast is er veel samengewerkt (net als bij ActiZ) rondom de jeugdwet en het BAP. Bovendien heeft Guus Krähe (senior beleidsmedewerker) in februari een korte stage gelopen die vanuit de AJN is geregeld voor hem omdat hij nog niet zo met de praktijk van de JGZ bekend was. KAMG (Koepel van Artsen Maatschappij en Gezondheid) In 2013 is de interactie met de KAMG nog meer geïntensiveerd, mede door het feit dat Ellen van Hoorn secretaris is geworden van de KAMG. De voorzitter en directeur van de KAMG hebben gesproken met met Marianne Donker, directeur Publieke gezondheid bij het ministerie van Volksgezondheid, om de Position Paper ”De bevolking gezond houden” van de KAMG te bespreken. VWS is geïnteresseerd in wat de sociaal geneeskundigen doen of gaan doen en bovendien past binnen het NPP (Nationaal Preventie Plan). Daarnaast hebben twee bijeenkomsten plaatsgevonden voor actieve KAMG leden waarin de Position Paper van de KAMG en de activiteiten van KAMG-vertegenwoordigers zijn gepresenteerd en bediscussieerd. 65 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & samenwerking KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) In een intensieve samenwerking is met de KNMG een gezamelijke reactie ten aanzien van de jeugdwet geschreven en aan de Tweede kamer gestuurd. Hierin worden diverse opmerkingen en zorgen beschreven. In de zomer van 2013 heeft de KNMG het rapport “Versterking medische zorg aan jeugdigen” overhandigd aan de staatssecretaris. Een rapport waarbij de mening van de AJN belangrijk is geweest en Evelien Storchi en Ilse Schramel namens de AJN in 2012 en 2013 veel input hebben geleverd binnen de stuurgroep Versterking medische zorg aan jeugdigen. Samen met huisartsen, kinderartsen en kinder- en jeugdpsychiaters is een notitie voorbereid waarin verbetervoorstellen worden gepresenteerd op verschillende thema’s zoals kennis, risicofactoren en preventie, samenhang in beleid en Versterking medische zorg aan jeugdigen samenwerking, informatie aan jongeren en gepaste zorg. Daarna heeft Catelijne van der Hoeven overleg gehad KNMG-visie met met Marian Hoekstra en Michiel Wesseling, van de KNMG, over de implementatie van het rapport “Versterking medische zorg aan jeugdigen”. Voorzitter KNMG: “De KNMG gaat ervoor dat de jeugdarts aan de poort staat van de jeugdzorg” 66 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & samenwerking NCJ (Nederlands Centrum Jeugdgezondheid): In 2013 is er intensief contact geweest met het NCJ. Hierbij is over en weer input geleverd tijdens bilateraal overleg met Ferdinand Strijthagen, het beroepsgroepenoverleg (met V&VN, NVDA, VWS, IGZ, NCJ) en het voorzittersoverleg (met V&VN en NVDA, NCJ). Eveneens heeft de AJN met en bij het NCJ input geleverd op het jaarplan 2014 tijdens een denkdiner. En zoals eerder aangegeven meegewerkt aan een reactie van de veldpartijen in de JGZ op: “Een stevig fundament. Evaluatie van het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg” door de commissie De Winter (met oa beroepsgroepen, ActiZ, GGD Nederland). NHG (Nederlands Huisarts genootschap) Het bestuurlijk overleg met de NHG is weer opgestart. De NHG is geïnteresseerd in meer en nauwe samenwerking met de jeugdarts. De wijze waarop we deze samenwerking vorm willen geven is geïnventariseerd en zal in 2014 verder worden uitgewerkt. Samenwerking in de 1e lijn heeft plaatsgevonden door de aanwezigheid van de AJN bij een bijeenkomst voor partners werkzaam in de eerste lijn (zgn. LOVE bijeenkomst). Daarbij ondersteunt het Ministerie van VWS onder andere deze bijeenkomsten waar presentaties over eerstelijnszorg gehouden worden. Bij deze bijeenkomsten zijn eveneens de LHV, de apothekers en diëtisten vertegenwoordigd. 67 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave AJN & samenwerking V&VN (Verpleegkundigen & Verzorgende Nederland) In 2013 zijn we over en weer aanwezig geweest bij bestuursvergaderingen voor uitwisseling tussen de V&VN en de AJN. Daarnaast is in 2013 samengewerkt bij onder andere het opstellen van brieven naar aanleiding van het advies van de commissie De Winter, de jeugdwet (met oa NCJ, ActiZ, GGD Nederland). Contact heeft eveneens plaats gevonden tijdens beroepsgroepenoverleg (met NVDA, VWS, IGZ, NCJ) en het voorzittersoverleg (met NVDA, en NCJ). LAD (Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband) De AJN is tijdens de jaarvergadering van de LAD vertegenwoordigd. De LAD heeft dit jaar tijdens de jaarvergadering bekend gemaakt dat de Orde van Medisch Specialisten (OMS) en de LAD het voornemen hebben om op 1 januari 2014 een gezamenlijk lidmaatschap aan te gaan voor medisch specialisten met een dienstverband. In 2013 hebben diverse AJN (bestuurs)leden eveneens op verschillende niveau’s en bijeenkomsten contact gehad met (vertegenwoordigers) van de Inspectie, de LHV (Landelijke Huisartsen Vereniging), NPHF (Nederlandse Public Health Federatie), NVK (Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde), VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeente) en VVAK (Vereniging Vertrouwensartsen Kindermishandeling). Over onder andere de invulling van het Nationaal Programma Preventie, gezamelijke scholingsbijeenkomsten (NVK), de jeugdwet en vele andere jeugd gerelateerde onderwerpen. 68 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Colofon Eindredactie Tinneke Beirens, Lineke Dogger, Erika Veen, Yvonne de Vette Ontwerp & realisatie Robin van Rossum: www.robross.nl AJN Bezoekadres: Churchilllaan 11, 7e etage, 3527 GV Utrecht Telefoon: 085 - 489 4980 Fax: 085 - 489 8988 Internet: www.artsenjgz.nl E-mail: [email protected] Facebook: ArtsenJeugdgezondheidszorgNederland Twitter: @jeugdartsen (@AJNbestuur @AJNsite tot mei 2014) LinkedIn: Groepen: AJN 69 2013 Jaarverslag << terug naar inhoudsopgave Colofon Bedrijfsbureau Hoofd bedrijfsbureau: Yvonne de Vette, [email protected] Beleidsmedewerker: Tinneke Beirens, [email protected] Secretariaat & ledenbeheer: Karen van Stijn, [email protected] Ambtelijk secretaris: Erika Veen, [email protected] E-mail huidige bestuursleden AJN Lucy Smit, voorzitter, interne en externe communicatie: [email protected] Mascha Kamphuis, vice-voorzitter, contacten met overheid, ketenpartners, onderzoek- en beleidsinstituten: [email protected] Lineke Dogger, Secretaris, interne organisatie, communicatie & e-captain: [email protected] Karien Wielaart-Oomen, penningmeester, financiën & sponsoring: [email protected] Wenda Berends, wetenschap en adolescenten: [email protected] Riet Haasnoot, opleiding en onderwijs: [email protected] Catelijne van der Hoeven, contacten met ketenpartners: [email protected] Ellen van Hoorn, secretaris van het KAMG bestuur, contacten met ketenpartners: [email protected] Henrike ter Horst, sociale media: [email protected] Marleen Johannes, richtlijnen en communicatie: [email protected] Judith Schwarte, opleiding en onderwijs: [email protected] 70 2013 Jaarverslag
© Copyright 2024 ExpyDoc