brochure

Midden in de
Noordwijkse gemeenschap
NWS presenteert Keuzemenu
Energie besparen,
dat levert wat op!
Algemene informatie over energiebesparing:
Er zijn vier manieren om energie te besparen:
1. Beperk het energieverbruik door bewust en zuinig woongedrag;
2. Beperk het warmteverlies via de schil van de woning;
3. Gebruik apparaten die zuinig omgaan met energie;
4. Wek actief energie op met behulp van alternatieve bronnen.
1. Bewust woongedrag
De eenvoudigste manier om op energiekosten te besparen is door bewust stoken en
ventileren. Dit levert vaak meer op dan u denkt. Door bijvoorbeeld de thermostaat van
de verwarming standaard een graadje lager zetten krijgt u al een fikse besparing. Ook is
het verstandig om de verwarming ’s avonds wat eerder lager te zetten en uw woning ’s
nachts niet te veel te laten afkoelen.
Net zo belangrijk als bewust stoken is bewust ventileren. Als er niet goed wordt geventi­
leerd stijgt de luchtvochtigheid in de woning. En het verwarmen van vochtige lucht
duurt nu eenmaal langer (en is dus duurder) dan het verwarmen van droge lucht.
2. Isolatie
Als gevolg van betere isolatie en kierdichting zal het warmteverlies via de ‘schil’ van een
woning (gevel, dak en vloer) aantoonbaar afnemen. In deel 2 van deze brochure worden
de verschillende vormen van isolatie verder toegelicht.
Ook hier geldt dat goed isoleren alleen zin heeft in combinatie met (extra) goed ventile­
ren. In een niet geïsoleerde woning wordt woonvocht ongemerkt door kieren en naden
in de schil afgevoerd. Maar na het aanbrengen van isolatie zal dit veel minder het geval
zijn. Om toch voldoende vocht kwijt te raken moeten ventilatievoorzieningen (klep­
ramen, roosters, enz.) goed worden gebruikt. Slecht ventileren zorgt niet alleen voor een
hogere energierekening, maar kan ook leiden tot vochtklachten en schimmelvorming.
Om vochtproblemen voor te zijn kan de aanschaf van een hygrometer een hulpmiddel
zijn. Hiermee kan de hoogte van de luchtvochtigheid in de woning worden gemeten.
3. Apparaten
De laatste decennia is de hoeveelheid elektrische apparaten enorm toegenomen. Hoe
zuiniger deze apparaten omgaan met energie, hoe lager de energierekening. Let bij aan­
koop bewust op het elektriciteitsverbruik van deze apparaten, zoals koelkasten, tv’s,
lampen, enzovoort. Vaak wegen de meerkosten van zuinige apparaten ruimschoots op
tegen de energiebesparing die ze op termijn opleveren.
Bij cv-ketel vervanging plaatst de NWS uitsluitend ketels met een zeer hoog rendement
op verwarming en warm water.
4. Energie opwekken
Huishoudens kunnen tegenwoordig ook zelf energie opwekken, bijvoorbeeld door het
plaatsen van een zonnestroominstallatie. De opgewekte elektriciteit wordt voor 100%
benut: wat iemand zelf niet nodig heeft, wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnet.
Dit zorgt uiteraard voor een aanzienlijke verlaging van de energierekening. Niet voor
niks is het aanbrengen van zonnepanelen één van de zes maatregelen uit het
Keuzemenu Energiebesparing van de NWS.
Kosten en baten
Energiebesparende maatregelen verlagen altijd uw energierekening. De hoogte van
de besparing verschilt per maatregel en per woning. Een combinatie van maatregelen
levert meestal een hoger rendement op. Voor alle duidelijkheid: niet altijd weegt de
­besparing op tegen de kosten (huurverhoging) van een maatregel. Zo zijn bij dak- en
vloerisolatie en het aanbrengen van dubbel glas de kosten meestal hoger dan de baten.
Hoewel deze maatregelen dus in de meeste situaties geen financieel voordeel opleve­
ren, zorgen ze wel voor een verhoging van het wooncomfort (minder tocht of koudeval,
ruimte beter te verwarmen, enz.). Mocht u overwegen om een maatregel te laten uit­
voeren, dan raden we u aan om u goed te vergewissen van de effecten van deze maat­
regel, zowel op uw wooncomfort als op uw portemonnee.
Zoals aangegeven in de brief hoeft u in verreweg de meeste gevallen de kosten van deze
maatregelen niet in één keer op tafel te leggen. Deze worden namelijk omgerekend in
een (niet meer dan) kostendekkende huurverhoging. Deze constructie heeft als voor­
deel dat u niet in een keer een stevig bedrag moet betalen. Een bijkomend voordeel is
dat de kosten en de opbrengsten tegelijkertijd starten en ook door de tijd heen gelijk op
blijven lopen. U kunt immers meteen nadat de maatregel is uitgevoerd bij uw energie­
bedrijf het maandelijks voorschot verlagen. En mocht u na enkele jaren gaan verhuizen
dan heeft u niet bij nader inzien meer betaald dan ontvangen.
Op dit principe gelden twee uitzonderingen. Zo kan er een probleem ontstaan als uw
huurprijs als gevolg van de extra huurverhoging boven de prijsgrens voor sociale huur­
woningen zou komen (per 1-1-2014: € 700 per maand). In dat geval zou uw woning ver­
schuiven van de sociale sector naar de vrije sector. De woning is dan niet langer
betaalbaar voor de doelgroepen van de NWS. Als deze situatie zich voordoet zullen we
samen met u op zoek gaan naar een alternatieve oplossing. Verder geldt in het geval van
cv-ketelvervanging dat de kosten meestal zo gering zijn, dat in één keer afbetalen wel­
licht verstandiger is dan een langjarige huurverhoging (zie hierna bij punt 1).
In het navolgende vindt u nadere informatie over de zes maatregelen uit ons
Keuzemenu Energiebesparing: hoe werkt het, wat kost het, wat levert het op, enz.
Wilt u nog meer weten over de kosten en baten van energiebesparende maatregelen,
dan kunt u terecht bij diverse informatieve websites.
Bijvoorbeeld: www.milieucentraal.nl en www.bespaarenergiemetdewoonbond.nl
De zes maatregelen nader toegelicht:
1. Hoog rendement cv-ketel
Als u nog een ouder type cv-ketel hebt dan kunt u
ervoor kiezen om deze vervroegd te laten ver­
vangen door een hoog rendement combi-ketel.
Een HR-ketel verbruikt aanmerkelijk minder gas
voor verwarming en warm water, en is daarom
vrijwel altijd een financieel zeer voordelige optie.
De meeste huurwoningen van de NWS hebben
inmiddels een HR-ketel. Maar in circa 850 wonin­
gen is nog een ouder type ketel aanwezig. Deze
ketels zijn geplaatst vóór 2001 en zijn te herken­
nen aan de aanwezigheid van een waakvlam.
Alleen voor deze huurders is vroegtijdige vervan­
ging dus een interessante optie.
Wat levert het op?
De NWS plaatst standaard een Intergas HRe 24/18 cv-ketel van Nederlandse makelij.
Deze ketel heeft een aantal bijzondere kenmerken waardoor hij niet alleen erg zuinig is,
maar ook minder storingsgevoelig. Met een HR-ketel kan gemakkelijk een besparing op
het gasverbruik worden bereikt van 15% per jaar! (uitgaande van gelijkblijvend stook­
gedrag en een gemiddeld strenge winter).
Wat kost het?
De kosten die wij bij de huurder in rekening brengen zijn enkel gebaseerd op de ver­
snelde afschrijving van uw oude cv-ketel. Hierbij is uitgegaan van een minimale levens­
duur van 18 jaar. De kosten van de nieuwe ketel zelf en de installatiekosten zijn niet
voor de huurder, maar komen voor rekening van de NWS. Onderstaand overzicht geeft
aan wat uw kosten zijn bij vervroegde vervanging (prijspeil 2014):
Huidige ketel is 14 jaar oud: € 440 contant of een huurverhoging van € 2,51 per maand
Huidige ketel is 15 jaar oud: € 330 contant of een huurverhoging van € 1,88 per maand
Huidige ketel is 16 jaar oud: € 220 contant of een huurverhoging van € 1,25 per maand
Huidige ketel is 17 jaar oud: € 110 contant of een huurverhoging van € 0,63 per maand
Huidige ketel is 18 jaar of ouder: € 55 contant
Vanaf het jaar 2001 heeft de NWS bij ketelvervanging standaard een HR-ketel ge­
plaatst. Dus dit aanbod is alleen interessant als uw cv-ketel minimaal 14 jaar oud is.
Overige informatie
Als u niet zeker weet of uw ketel een HR-ketel is, dan kunt dit navragen bij de NWS (tel.
071-3651100). Bovendien is op onze website (www.nws-online.nl) informatie te vinden
over de cv-ketel per adres.
Nadere informatie over de HR-ketel van Intergas is te vinden op de website ­
www.intergas.nl.
2. Spouwmuurisolatie
Bijna alle woningen in Nederland hebben
als gevel een zogenaamde ‘spouwmuur’.
Tussen de buiten- en binnenmuur zit een
open ruimte die bij oudere woningen niet
is voorzien van isolatie. Bij na-isoleren
maakt de NWS gebruik van een nieuwe,
moderne methode. Daarbij worden poly­
styreen (EPS) isolatiekorrels met een
bindmiddel van buitenaf in de spouw ge­
spoten. Het materiaal dat hiervoor wordt
gebruikt is vochtongevoelig, waterdamp
doorlatend en kan niet uitzakken of in­
klinken. Hoe breder de spouw is hoe hoger het isolerend ­vermogen van de gevel wordt.
Circa 75% van onze woningen is reeds (geheel of gedeeltelijk) van spouwmuurisolatie
voorzien. In de nieuwbouw wordt deze maatregel al sinds de jaren ’80 standaard toe­
gepast. Bovendien heeft de NWS een aantal oudere complexen naderhand alsnog nageïsoleerd. Op de website van de NWS staat een overzicht van alle complexen met en
zonder spouwmuurisolatie. U kunt deze informatie ook telefonisch bij ons opvragen.
Kosten en opbrengsten
Op voorhand valt geen inschatting te geven van de kosten van de maatregel, deze zijn
namelijk sterk afhankelijk van het aantal vierkante meters van uw gevel. Maar hoe
dan ook, spouwmuurisolatie is doorgaans zeer rendabel: gemiddeld levert elke euro aan
huurverhoging maar liefst 3 euro aan energiebesparing op! Daarbij komt ook nog eens
dat spouwmuurisolatie leidt tot een merkbare verbetering van het wooncomfort.
Kan het overal?
Spouwmuurisolatie is meestal zonder problemen aan te brengen. Soms komt het echter
voor dat delen van een gevel een te smalle spouw hebben. Dan is isolatie helaas niet
mogelijk. Bij sommige woningen kunnen aanvullende bouwkundige maatregelen
nodig zijn om spouwmuurisolatie mogelijk te maken. Hiervoor wordt de spouw vooraf
met een endoscoop gecontroleerd op eventuele gebreken of vervuiling. Ongunstig ge­
situeerde kopgevels op het zuiden en westen worden behandeld met een vochtwerend
middel.
Overige informatie
Eengezinswoningen kunnen individueel worden geïsoleerd. Bij gestapelde bouw is
­spouwmuurisolatie alleen mogelijk als de huurders van boven elkaar gelegen woningen
­samen voor deze optie kiezen.
Het aanbrengen van spouwmuurisolatie veroorzaakt weinig overlast, dit gebeurt
­namelijk van buitenaf. Voor complexen waar spouwmuurisolatie om bouwkundige
­redenen niet mogelijk is, kan de NWS op zoek gaan naar een alternatieve oplossing.
Bij het toepassen van spouwmuurisolatie is bewust ventileren een noodzaak, anders
kunnen er vochtproblemen ontstaan. De natuurlijke ventilatie via kieren en naden bij
de kozijnen vermindert en vocht wordt door een gevulde spouwmuur minder goed
afgevoerd.
Meer informatie over spouwmuurisolatie kunt u o.a. vinden op de website
www.vandebuntisolatietechniek.nl
3. Zonnepanelen
Een zonnestroominstallatie bestaat uit een
aantal photovoltaïsche panelen geplaatst
op het dak, die via een zogenaamde ‘om­
vormer’ worden aangesloten op een aparte
groep in de meterkast. Alle opgewekte
elektriciteit komt in mindering op uw ener­
gierekening, de elektriciteit die u niet zelf
verbruikt wordt namelijk teruggeleverd
aan het openbare elektriciteitsnetwerk.
Wat levert het op?
De opbrengst van een zonnestroominstallatie hangt af van het aantal panelen,
de hellingshoek van het dak en de situering van het dak ten opzichte van het zuiden.
De opbrengst is het hoogst als de zon schijnt, maar ook als de zon niet schijnt wordt er
stroom opgewekt. Omdat het aantal zon­
uren aan de kust gemiddeld hoger ligt dan
in de rest van het land is de opbrengst van
een zonnestroominstallatie in Noordwijk
­relatief gunstig.
Wat kost het?
De precieze opbrengst van een
zonnestroom­installatie kan dus variëren,
is afhankelijk van de situering van uw
woning. Daarentegen zijn de kosten voor alle (eengezins)woningen gelijk, deze hangen
enkel af van het aantal zonnepanelen dat wordt geïnstalleerd. De kosten zijn extra laag
gehouden, omdat de gemeente Noordwijk een subsidie beschikbaar stelt van € 500 per
woning. Deze subsidie is verrekend in de huurverhoging, zoals aangegeven in onder­
staand overzicht (prijspeil 2014):
Installatie met 3 panelen: huurverhoging € 12,51 per maand
Installatie met 4 panelen: huurverhoging € 14,49 per maand
Installatie met 6 panelen: huurverhoging € 17,71 per maand
Installatie met 8 panelen: huurverhoging € 20,48 per maand
Installatie met 9 panelen: huurverhoging € 25,20 per maand
In het algemeen geldt dat de verhouding tussen kosten en opbrengsten gunstiger
wordt naarmate het aantal panelen hoger is. Dit komt door de verhouding tussen vaste
en variabele kosten. Hoewel de huurverhoging niet gering is, pakt deze maatregel
­financieel doorgaans behoorlijk gunstig uit voor de huurder. Gemiddeld genomen
­verhouden de kosten en opbrengsten zich als 3 : 5!
Hoe gaat het in zijn werk?
In eerste instantie geldt dit aanbod alleen voor eengezinswoningen. Het installeren
van zonnepanelen op gestapelde bouw is ingewikkelder en duurder. Afhankelijk van de
belangstelling willen wij de komende tijd wel onderzoeken of we ook de huurders van
appartementen een aanbod kunnen doen.
De NWS installeert de zonnepanelen niet zelf, maar heeft hiervoor een leverancier
­geselecteerd. Het gaat om Econed, een landelijk samenwerkingsverband van
­ lektromonteurs. Vertegenwoordiger in onze regio is de firma De Wit Totaal E-Techniek
e
uit Rijnsburg. Als u interesse hebt voor deze optie, kan dit bedrijf voor u berekenen wat
bij uw woning de opbrengst is.
De NWS heeft bedongen dat de leverancier een systeemgarantie geeft van 20 jaar.
Tegen die tijd is het rendement van een paneel afgenomen met circa 18%. De garantie
bestaat daaruit dat het rendement nooit lager mag worden dan 80% van de oorspron­
kelijke waarde. Jaarlijks wordt het rendement van uw installatie doorgemeten.
Meer weten?
Als u meer precies wilt weten hoe de kosten en opbrengsten uitpakken voor uw woning,
dan kunt u via de antwoordkaart vrijblijvend uw belangstelling kenbaar maken. Een
medewerker van Econed zal dan een afspraak met u maken om de situatie ter plekke te
komen bekijken en berekenen.
Uitgebreidere informatie over de zonnepanelen kunt u vinden op de website
www.econed.nu.
4. Zolder-/dakisolatie
In eengezinswoningen met een zolder kan energie bespaard worden door middel van
zolder- of dakisolatie. Afhankelijk van de situatie kan voor verschillende isolatiemateri­
alen ­worden gekozen, zoals b.v.
steenwol of geëxpandeerde poly­
styreen (EPS) platen. In het algemeen
geldt: hoe dikker de isolatie, hoe
­hoger het ­isolerende vermogen.
Er zijn meerdere methoden om de
­isolatie te bevestigen: tegen de dak­
constructie (het dakbeschot), over de
zoldervloer, of tegen het plafond van
de slaap­kamers op de eerste etage.
De laatste twee methoden hebben als nadeel dat de zolder zelf niet mee wordt
geïsoleerd.
In alle gevallen geldt dat het isolatiemateriaal van binnenuit wordt aangebracht,
dit kan enige overlast met zich meebrengen (ontruimen van de zolder).
Wat levert het op?
Zolderisolatie verbetert het wooncomfort op de zolder zelf en in de slaapkamers op de
eerste verdieping. Het zal in deze ruimten minder snel koud of vochtig zijn. En ’s zomers
blijft het langer koel. De hoogte van de besparing is sterk afhankelijk van het gebruik
van deze ruimten. Als u de zolder en de slaapkamers (bijna) nooit verwarmt, dan zal de
besparing op energiekosten maar beperkt zijn en niet opwegen tegen de kosten. Als u
deze ruimten wel regelmatig verwarmt, bijvoorbeeld voor het gebruik als werkkamer,
dan kan de financiële uitkomst gunstiger uitpakken.
Bij bergzolders wordt een eenvoudigere (goedkopere) vorm van isolatie toegepast dan
bij slaapkamers. De isolatieplaten op slaapkamers zijn voorzien van een afgewerkte
zichtzijde en zijn wat duurder waar­
door de kosten, en dus de huurver­
hoging, wat hoger uitvallen.
Als gezegd, zolder-/dakisolatie
­bevordert in de eerste plaats het
wooncomfort, maar leidt meestal
niet tot financieel voordeel. De bespa­
ring is in de meest gunstige situatie
gelijk aan de huurverhoging, maar
meestal wordt dit niet gehaald.
Wat kost het?
Omdat deze vorm van isolatie maatwerk is, zijn exacte bedragen van kosten en baten
niet te geven. U moet er rekening mee houden dat de huurverhoging ongeveer uitkomt
tussen de € 15 en € 20 per maand.
Meer weten?
U kunt de mogelijkheden van zolder-/dakisolatie in uw woning bespreken met een
­medewerker van de NWS. In dat geval kunt u deze optie aankruisen op de bijgevoegde
antwoordkaart. Op basis van de bouwtechnische situatie en uw plannen met betrek­
king tot het gebruik van zolder en slaapkamers kunnen wij een meer precieze raming
voor u maken van de kosten en opbrengsten. Uiteindelijk zal er een aannemer worden
ingeschakeld om de isolatie aan te brengen.
Uitgebreidere informatie over zolder-/dakisolatie kunt u bijvoorbeeld vinden op de
website www.kingspanunidek.nl.
5. Vloerisolatie
Net als zolder-/dakisolatie zorgt
vloer­isolatie in eerste instantie voor
een beter wooncomfort. Vloerisolatie
zorgt voor een behaaglijke tempera­
tuur (minder snel koude voeten),
voorkomt dat warmte ­weglekt via de
vloer en heeft ook een positieve in­
vloed op de vochthuishouding in uw
woning. Door de isolatie kan vocht uit
de kruipruimte moeilijker de woning
in komen. Omdat de lucht droger is, is
deze ook weer eenvoudiger (en dus
goedkoper) te verwarmen.
Hoe werkt het?
Vloerisolatie wordt onder de vloer in de kruipruimte aangebracht. Dit kan enige overlast
met zich meebrengen. Soms moet de vloerbedekking tijdelijk verwijderd worden om
een kruipluik te maken. En in sommige woningen is de kruipruimte maar beperkt of in
het geheel niet toegankelijk.
Afhankelijk van de feitelijke situatie kan gekozen worden tussen verschillende isolatie­
vormen. Bij lage of zeer vochtige kruipruimtes wordt vaak gewerkt met thermochips.
Met behulp van een blaasunit wordt een laag van ca. 30 cm onder uw vloer gebracht,
die niet alleen isolerend werkt maar ook het vocht tegen houdt. Een andere veel voor­
komende aanpak voorziet in het aanbrengen van ‘luchtkussens’ tegen de onderkant
van de vloer, in combinatie met een dikke bodemfolie op de bodem van de kruipruimte.
Kosten en opbrengsten
Vloerisolatie zorgt voor extra wooncomfort en leidt tot energiebesparing. Maar levert
meestal geen financieel voordeel op. De besparing op energiekosten is onvoldoende om
de kosten (huurverhoging) geheel af te dekken. Het verschil tussen kosten en opbreng­
sten is mede afhankelijk van de gebruikte methode en het vloeroppervlak.
Omdat deze vorm van isolatie maatwerk is, zijn exacte bedragen van kosten en baten
niet te geven. U moet rekening houden met een huurverhoging tussen de €10 en €15
per maand.
Meer weten?
U kunt u de mogelijkheden van vloerisolatie in uw woning bespreken met een
­medewerker van de NWS. In dat geval kunt u deze optie aankruisen op de
bijgevoegde antwoordkaart.
Verdere informatie over vloerisolatie kunt u bijvoorbeeld vinden op de websites
www.tonzon.nl/vloerisolatie (methode luchtkussens en bodemfolie) en
www.drowachips.nl (methode thermochips).
6. Dubbele beglazing
Al sinds de jaren ’80 wordt in de nieuw­
bouw standaard dubbelglas toegepast.
Sindsdien is de isolerende werking van
dit product steeds verder verbeterd.
De meest gangbare toepassing is nu
HR++ glas (HR staat voor hoog rende­
ment), waarbij de ruimte tussen de
glasdelen gevuld is met een isolerend
gas. Ook is het glas aan de binnenzijde
voorzien van een warmtereflecterende
coating. Daardoor heeft dit glas een
iets andere kleur dan gewoon glas.
Wat levert het op?
Dubbelglas leidt in veel gevallen tot een verbetering van het wooncomfort. Het vermin­
dert namelijk de koudeval die als tocht wordt ervaren. Daarnaast werkt dubbelglas
energiebesparend, maar dit effect is kleiner dan vaak wordt gedacht. HR++ glas pres­
teert beter dan gewoon dubbel glas, maar is niet in alle gevallen toepasbaar. Dit glas
is namelijk extra dik, waardoor het meestal niet in bestaande kozijnen kan worden
toegepast.
Wat kost het?
Dubbel glas leidt altijd tot energiebesparing, maar de opbrengsten wegen meestal niet
op tegen de kosten. Houdt u er rekening mee dat de huurverhoging 2 tot 3 keer zo hoog
is dan de besparing op energiekosten.
Het vervangen van gewoon dubbelglas door HR++ glas is eigenlijk altijd onrendabel.
Het vervangen van enkelglas door dubbelglas komt gunstiger uit de bus.
Zowel de kosten als de opbrengsten van dubbel glas zijn afhankelijk van de omstandig­
heden. Zo hangen de kosten samen met het glasoppervlak en eventuele extra aanpas­
singen van het raamkozijn. De opbrengsten zijn o.a. afhankelijk van het type dubbelglas
en het glasoppervlak. Ook weegt mee of de woning na het aanbrengen van dubbelglas
evenwichtig geïsoleerd is. Omdat dit in alle gevallen maatwerk is en het meestal slechts
gaat om enkele ruiten in een woning, zijn exacte bedragen dus niet op voorhand aan
te geven.
Meer weten?
Als u dat wilt kunt u bij de NWS nadere informatie krijgen over het type glas dat nu reeds
in uw woning aanwezig is en over de kosten en opbrengsten van het vervangen van een
of meerdere glasdelen. In dat geval kunt u deze optie aankruisen op de bijgevoegde
antwoordkaart.
Ventileren!
Tenslotte een aandachtspunt: na het vervangen van enkelglas door dubbelglas zal
de condensatie van woonvocht op de ruiten merkbaar afnemen. Dit kan er toe leiden
dat dit woonvocht op andere koude plaatsen in de woning gaat condenseren, bijvoor­
beeld achter een kast die tegen een koude buitengevel staat. Als gevolg hiervan kan
schimmelvorming optreden. Dit is een natuurlijk verschijnsel dat alleen wordt voor­
komen door goed en regelmatig ventileren. Maak daarom bewust gebruik van de
­ventilatiemogelijkheden in uw woning (zie de eerdere informatie in deze brochure
over ventileren).
Wie Wat Waar
Bezoekadres
Van Panhuysstraat 16
2203 JR Noordwijk
Postadres
Postbus 219
2200 AE Noordwijk
Telefoon: 071 - 365 11 00
Fax: 071 - 361 13 76
Email: Voor algemene vragen of opmerkingen: [email protected]