Informatiepakket Opleiding tot Trainer in MBSR/MBCT, IvM 12

Informatiepakket
Opleiding tot Trainer in MBSR/MBCT, IvM 12
Op 21 februari 2014 start de volgende en alweer de 12e opleiding tot trainer in Mindfulness-Based
Stress Reduction (MBSR) en Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT).
In dit informatiepakket vindt u alle praktische en inhoudelijke informatie over deze
gerenommeerde opleiding van het Instituut voor Mindfulness (IvM), dat in 2005 is opgericht door
Johan Tinge (zie www.johantinge.nl ). Op de website van het IvM vindt u de nodige gegevens over
de opleiding (zie www.instituutvoormindfulness.nl ).
Praktische informatie
De opleiding verwelkomt professionals zoals psychologen, psychiaters, artsen, svp-en,
psychomotorisch therapeuten, geestelijk verzorgers, leraren, verpleegkundigen,
organisatieadviseurs, coaches, trainers, enz.
Het aantal opleidingsdagen is 21,5. De opleidingsdagen zijn verdeeld over drie workshops van
drie dagen, vijf workshops van twee dagen en één workshop van tweeënhalve dag. Daarnaast zijn
er vier individuele supervisies bij een van de opleidingsdocenten.
De voertaal van de opleiding is Nederlands.
De totale duur van de opleiding is twintig maanden. Deze loopt van februari 2014 tot september
2015. Maximaal 22 mensen kunnen meedoen; het minimum aantal deelnemers is 14.
Inhoudelijke informatie
In het opleidingsprogramma verdiepen de deelnemers zich in de theorie en praktijk van het achtweekse programma MBSR/MBCT. De bodyscan, mindful yoga en zitmeditatie worden
geïnstrueerd en geoefend, zowel tijdens opleidingsworkshops, in de intervisiegroep, als thuis.
Tijdens de workshops, in de intervisiegroepen en tijdens het huiswerk ontwikkelen de deelnemers
gestaag hun vaardigheden. Zij leren hoe ze de verschillende onderdelen van MBSR/MBCT kunnen
begeleiden als trainer, ze leren hoe ze voor- en nagesprekken voeren met cursisten, hoe ze tijdens
de cursus zelf een ‘inquiry’ leiden, en nog veel meer.
De deelnemers aan de opleiding krijgen niet alleen kennis en vaardigheden aangereikt, zij worden
ook praktisch begeleid bij hun voorbereidingen op het trainerschap, bijvoorbeeld bij het maken
van eigen cd’s. Gedurende de tweede helft van de opleiding organiseren en geven deelnemers aan
de opleiding onder supervisie een eigen acht-weekse MBSR of MBCT-cursus.
Hierover, en over andere stof van de opleiding, schrijven zij ter afsluiting een eindwerk.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
1
Deelnamecriteria voor de Opleiding
Om aan de opleiding te kunnen meedoen gelden de volgende criteria:
1) Afgeronde beroepsopleiding/studie (universitair of HBO). Werkzaam in de gezondheidszorg of
het onderwijs, of werkzaam als coach, adviseur of trainer.
2) Voor aanvang van de opleiding minimaal anderhalf jaar meditatie-ervaring in de volgende
tradities: Zen, Vipassana, Shambala, Dzogchen of mindfulness meditatie. Dit betekent
regelmatig beoefenen van meditatie in een van bovengenoemde tradities.
Als u qua meditatiebeoefening niet verbonden bent met een meditatietraditie (o.a. vipassana,
zen, shambala, dzogchen, advaita vedanta) en/of als u niet met enige regelmaat begeleiding
krijgt in uw meditatiebeoefening, dan vragen we u om in het eerste half jaar van de opleiding 3
supervisies te nemen over uw meditatiebeoefening bij een door het IvM erkende
meditatiebegeleider.
3) Deelname aan minimaal één stilte retraite van minimaal 7 aaneengesloten dagen in een van
bovengenoemde meditatietradities in de afgelopen 4 jaar en onder begeleiding van een erkende
leraar.
4) Deelname aan het acht-weekse programma Stressreductie door Aandachttraining (MBSR) of
Aandachtgerichte Cognitieve Therapie (MBCT).
5) Ervaring met lichaamsgericht werken, bijvoorbeeld yoga, chi kung, tai chi of sensory
awareness.
6) Bestudering van het Handboek Meditatief Ontspannen van Jon Kabat-Zinn.
Een belangrijk deelnamecriterium voor de opleiding is het regelmatig beoefenen van
(mindfulness) meditatie. Dit maakt een diepgaande uitwisseling en beoefening van mindfulness
meditatie mogelijk tijdens de opleiding. De eigen meditatiebeoefening is de basis voor het kunnen
begeleiden van de deelnemers in de acht-weekse training. Hierom achten we het van belang dat u
zelf met enige regelmaat begeleid wordt in uw meditatiebeoefening.
Heeft u vragen of de deelnamecriteria op uw situatie van toepassing zijn, neemt u dan contact op
met het Instituut.
Voorafgaand aan de opleiding wordt iedere aspirant-deelnemer uitgenodigd voor een gesprek met
Johan Tinge. In dit gesprek wordt onder meer bepaald of u voldoet aan de deelnamecriteria en of u
kunt deelnemen aan de opleiding.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
2
Werktijden
De werktijden van alle eerste workshop-dagen zijn van 10.00 – 17.30 uur.
De werktijden van de tweede en derde workshopdagen zijn van 9.45 - 17.30 uur.
Let op:
- dag 3 van workshop 2 eindigt om 13.00 u., inclusief lunch
- dag 2 van workshop 3 eindigt om 18.30 uur
Alle tweedaagse workshops vinden plaats op vrijdag en zaterdag.
Workshop 2 (van 2½ dag) vindt plaats op vrijdag, zaterdag en zondagochtend.
De driedaagse workshops vinden plaats op vrijdag, zaterdag en zondag.
Studiebelasting
Er zijn in totaal 21,5 opleidingsdagen. Qua studiebelasting heeft u gemiddeld 5 uur per week
nodig voor het voorbereiden van de lessen, het huiswerk. Daarnaast zijn er 8
intervisiebijeenkomsten van ten minste 2 uur en 4 supervisies van 1 uur.
In de tweede helft van de opleiding dient u tijd te reserveren voor het voorbereiden en uitvoeren
van de acht-weekse training, het maken van cd’s, de supervisies en het schrijven van het eindwerk
over uw acht-weekse training. Van de deelnemer wordt verwacht dat hij of zij tijdens de opleiding
mindfulness meditatie blijft beoefenen.
Tarieven van de opleiding:
De tarieven van de opleiding zijn afhankelijk van het netto gezinsinkomen.
Tarief 1  € 5200  bij een netto gezinsinkomen per maand tot € 3500.
Tarief 2  € 5900  bij een netto gezinsinkomen per maand boven € 3500,
of als de werkgever (een deel van) de opleiding betaalt.
Certificaat
U ontvangt na de opleiding een certificaat wanneer u:
- minimaal 90% van de tijd aanwezig bent geweest;
- u zelf een acht-weeks programma heeft gegeven;
- eigen oefen-cd’s heeft gemaakt;
- 4 supervisies heeft gehad;
- geparticipeerd heeft in een intervisiegroep;
- een eindwerk heeft geschreven dat door het Instituut is goedgekeurd.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
3
MBSR-deelnemers krijgen een certificaat voor MBSR.
MBCT-deelnemers krijgen een certificaat voor MBSR/MBCT.
U komt in aanmerking voor een MBSR/MBCT certificaat als u geschoold bent in cognitieve
gedragstherapie en gekwalificeerd bent om met mensen met depressie te werken.
Voor het verkrijgen van dit certificaat gelden twee extra voorwaarden: U wordt geacht het boek
van Segal, Williams en Teasdale over MBCT bij depressie te bestuderen. Voor het eindwerk krijgt
u een extra vraag op het gebied van MBCT.
Met het certificaat van de opleiding kunt u categorie 1 lid worden van de beroepsvereniging
VMBN.
Na afloop van de opleiding kunt u zelfstandig de acht-weekse training in MBSR en/of MBCT
begeleiden aan verschillende doelgroepen.
Accreditatie
Voor de opleiding wordt accreditatie aangevraagd bij relevante beroepsverenigingen.
Inbegrepen in de opleiding is:
-
Kennismakingsgesprek met Johan Tinge;
Uitgebreide trainershandleiding voor het acht-weekse programma;
Werkboek voor cursisten aan uw eigen acht-weekse programma;
Een CD met wetenschappelijke literatuur en een CD met algemene literatuur;
Koffie/thee en lunch tijdens alle workshops.
Niet inbegrepen in de opleiding is:
-
4 supervisies à € 90 per sessie;
Aan te schaffen boeken (voor zover u deze niet al heeft) voor een bedrag van ca. € 250;
Eventuele overnachtingen tijdens workshop 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 en 9;
Eventuele meditatiesupervisies.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
4
Het programma van de opleiding
Workshop 1
Voertaal: Nederlands
Data: 21, 22 en 23 februari 2014 (3 dagen)
Docenten: Ingrid van den Hout en Johan Tinge
Plaats: De Poort, Groesbeek
Kennismaking met elkaar en met de docenten. Verkennen van persoonlijke motivatie tot
deelname.
De bodyscan: Praktische oefening en theoretische aspecten van deze begeleide, lichaamsgerichte
meditatie. Waarom wordt de bodyscan aan cursisten aangereikt, waarom is (meer)
lichaamsbewustheid zo belangrijk? Welke woorden gebruiken we liever wel, en beter niet bij het
begeleiden van een bodyscan?
Deelnemers leren de bodyscan zelf begeleiden. Mogelijke problemen in de bodyscan worden
besproken.
De rozijnoefening: Kennismaken met mindfulness. Het leren begeleiden van deze oefening.
Besproken thema’s zijn o.a. de directe ervaring, de automatische piloot en verbondenheid.
Verkennen van aandacht voor dagelijkse ‘routinehandelingen’.
De inhoud van week 1 van het acht-weekse programma wordt op metaniveau besproken.
Workshop 2
Voertaal: Nederlands
Data: 4, 5 en 6 april 2014 (2½ dag)
Docenten: Aukje Rood (1½ dag)
Johan Tinge (1 dag)
Plaats: De Poort, Groesbeek
De laatste dag eindigt om 13.00 uur, inclusief lunch
Bespreken van het huiswerk van de afgelopen weken.
De inhoud van week 2 in MBSR en MBCT wordt op metaniveau besproken. Leren werken met de
‘waarneemoefening’. Het maken van cd’s komt aan de orde, en het kennismaken met inquiry.
Mindfulness yoga. Aan de orde komen de basisprincipes bij het begeleiden van mindful yoga.
Deelnemers zullen de relatie met, en de zorg voor het eigen lichaam onderzoeken en ervaren. Zij
praktiseren de aandachtige bewegingsoefeningen uit de eerste yoga serie, en raken daarmee
vertrouwd.
Aan de orde komt verder onder meer: Het als trainer behandelen van thema’s en vragen die met
het geven van de mindfulness yoga te maken hebben. Het zelf leren begeleiden van yoga
oefeningen en de techniek daarvan.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
5
Workshop 3
Voertaal: Nederlands
Data: 6, 7 en 8 juni 2014 (3 dagen)
Docenten: Johan Tinge (3 dagen)
Frits Koster (3 dagen)
Plaats: De Poort, Groesbeek
Zelf oefenen van zitmeditatie, en bespreken hiervan op metaniveau.
Hoe begeleid je als trainer de meditatie qua instructies en inquiry? Instructies voor het inleiden
van een meditatie. Bespreking van mogelijke problemen bij deelnemers in de zitmeditatie.
Inhoud en structuur van een begeleide zitmeditatie. Wat is choiceless awareness?
Waarnemingsoefening en 3-minuten ademruimte.
Zelf oefenen van loopmeditatie, en bespreken op metaniveau.
De inhoud van week 3 in de MBSR/MBCT-training wordt op metaniveau besproken.
Ook komt nog aan de orde: de inhoud van een voorgesprek. Het maken van vragen voor een
voorgesprek, de voorwaarden voor deelname, (contra-)indicaties en persoonlijke grenzen van de
trainer.
Workshop 4
Voertaal: Nederlands
Data: 5 en 6 september 2014 (2 dagen)
Docent: Joke Hellemans
Plaats: De Poort, Groesbeek
Groepsdynamiek, eigen motivatie om les te geven en oefenen met inquiry.
Aandacht voor de fysiologie van stress en voor stress-gerelateerde stoornissen. Bespreking van de
relatie tussen stress en depressie, en het belang van mindfulness hierbij.
Nagesprek: Hoe organiseer en voer je nagesprekken met cursisten?
De 3-minuten ademruimte.
De inhoud van week 4 in MBSR/MBCT wordt op metaniveau besproken.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
6
Workshop 5
Voertaal: Nederlands
Data: 7, 8 en 9 november 2014 (3 dagen)
Docenten: Joke Hellemans (2 dagen)
Wibo Koole (1 dag)
Plaats: De Roos Amsterdam
Behandeld wordt onder meer: terugvalpreventie bij depressie.
De relatie tussen MBSR-MBCT; de overeenkomsten en verschillen.
De theorie achter de werkzaamheid van de MBCT. Werken met gedachten in MBCT.
Het MBCT-curriculum wordt doorgenomen; specifieke aspecten hiervan worden behandeld en
beoefend (zoals de 3-minuten-ademruimte-coping). Ontwikkelingen en research in MBSR en
MBCT komen aan de orde. Het oefenen van de inquiry in MBCT.
Op metaniveau wordt sessie 5 van de MBSR en het verschil met MBCT besproken. Behandeld
wordt ook de manier waarop in week 4 en 5 van het acht-weekse programma met het thema stress
wordt gewerkt.
Stressreactiviteit en automatische piloot. De deelnemers onderzoeken eigen stressreacties aan de
hand van het huiswerk.
Op de 3e dag komt het thema acquisitie aan bod. Hoe zorg ik dat ik voldoende deelnemers krijg
voor de acht-weekse training? Op welke doelgroep richt ik mij?
Behandeld worden mogelijke toepassingen in MBSR en MBCT.
Aandachtige communicatie in MBSR/MBCT.
Workshop 6
Voertaal: Nederlands
Data: 9 en 10 januari 2015 (2 dagen)
Docent: Aukje Rood (1e dag)
Frits Koster (2e dag)
Plaats: De Poort, Groesbeek
Mindfulness yoga: taal, woordkeus en basisprincipes bij het begeleiden van yoga, waaronder de
zijnsmodus en de doemodus.
Het eigen maken en intensief praktiseren van aandachtige bewegingsoefeningen uit de tweede
yoga serie. Het bespreken van de techniek van de tweede yogaserie. Het zelf begeleiden van yoga
oefeningen en de inquiry.
Bespreking van de ervaringen met het zelf oefenen / begeleiden van de eerste yoga serie.
Metta meditatie en compassie in MBSR/MBCT. Het thema ‘lijden’ wordt geëxploreerd.
Het gebruik van metaforen, waaronder de Bergmeditatie.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
7
Workshop 7
Voertaal: Nederlands
Data: 13 en 14 maart 2015 (2 dagen)
Docent: Ingrid van den Hout (2 dagen)
Johan Tinge (1 dag)
Plaats: De Poort, Groesbeek
Communicatie en contact: Contact houden met jezelf én de ander, in welke situatie dan ook.
Exploreren van de thema’s nabijheid – afstand, en van de drie reactie-stijlen (passief, assertief en
agressief).
De eigen MBSR/MBCT-training: aandacht voor het groepsproces, en voor o.a. ‘lastige’ deelnemers
(in de context van het thema contact en communicatie).
De inhoud van week 6 wordt op metaniveau besproken.
Tijdens de eerste dag van de workshop staat de oefendag centraal. De groep begeleidt de dag in
estafettevorm, zodat zowel het zelf ervaren als het aanbieden aan bod komt. De dag wordt
afgesloten met feedback van de docenten en bespreking van de oefendag op metaniveau.
Workshop 8
Voertaal: Nederlands
Data: 15 en 16 mei 2015 (2 dagen)
Docenten: Ingrid van den Hout (2 dagen)
Plaats: De Roos, Amsterdam
De inhoud van week 7, zowel in MBSR als MBCT, wordt op metaniveau besproken.
MBCT: Opbouw van terugvalpreventie in sessie 7 - theorie en praktijk.
MBSR: oefenen met ‘Veranderen van zitplaats’ en ‘Wat komt zoal het lichaam binnen’.
Oefenen met inquiry: mindfulness in contact en communicatie met deelnemers.
Werken met paradoxen en spanningsvelden in het begeleiden van MBSR/MBCT: thema's in het
lesgeven en in de rol van aandachttrainer.
Ethische aspecten van het trainerschap. Criteria voor mindfulness trainers.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
8
Workshop 9
Voertaal: Nederlands
Data: 18 en 19 september 2015 (2 dagen)
Docenten: Johan Tinge en Frits Koster
Plaats: De Poort, Groesbeek
Thema’s zijn onder meer: De sangha, en de opleidingsgroep als sangha / netwerk.
Integriteit. Aandacht voor samenwerking en concurrentie, en voor tarieven.
Reflectie op het zelf begeleiden van het acht-weekse MBSR/MBCT programma.
Aandacht voor de relatie trainer – deelnemer.
Wat heb ik als aandachttrainer nodig? Hoe zorgt een trainer voor zichzelf?
De inhoud van week 8 wordt op metaniveau besproken.
Reflectie op de opleiding. Afsluiting en afscheid.
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
9
Docenten aan de opleiding:
De meeste docenten zijn geschoold bij het Center for Mindfulness in de Verenigde Staten.
Joke Hellemans is klinisch psycholoog/psychotherapeut, en supervisor van de VGCt. Zij werkt bij
UvA-Virenze, een Academisch behandelcentrum voor ouder en kind in Amsterdam, en geeft daar
mindfulness-trainingen aan ouders en aan jongeren. Zij is verbonden als docent aan de RINO
Noord Holland en geeft daar cursussen MBCT.
Ingrid van den Hout is bewegingswetenschapper en psychomotorisch therapeut. Zij is trainer,
docent en supervisor in MBSR, MBCT en Breathworks. Zij behoort tot de eerste groep
Nederlanders die zich uitgebreid heeft geschoold in de MBSR aan het Centre for Mindfulness in de
Verenigde Staten. Zij heeft tien jaar gewerkt als behandelaar en mindfulnesstrainer bij het
Academisch Medisch Centrum. Nu is zij werkzaam bij BosmanGGZ als trainer MBSR en MBCT.
In haar eigen praktijk geeft zij Breathworks trainingen aan pijnpatiënten en professionals.
Wibo Koole is management consultant en mindfulnesstrainer. Hij heeft een lange ervaring als
manager en directeur en kent vele sectoren van binnenuit. Als consultant richt hij zich op strategie,
innovatie en verandermanagement. Wibo is een van de oprichters van het Centrum voor
Mindfulness in Amsterdam, waar hij mindfulnesstrainingen voor managers geeft. Hij is auteur van
Mindful Leiderschap voor effectieve teams en organisaties (Business Contact 2012) en Mindful
Werken (Business Contact 2013).
Frits Koster heeft vijf jaar als boeddhistisch monnik gemediteerd en gestudeerd in Zuid-Oost Azië.
Sindsdien begeleidt hij als meditatieleraar retraites in Nederland, België en Ierland. Hij werkt als
mindfulness- en compassietrainer bij GGZ-Drenthe en bij Lentis Groningen, en is ook verbonden
aan het opleidingsinstituut tot MBSR/MBCT trainer in Ierland en Noorwegen. Frits Koster is
auteur van diverse boeken en cd’s.
Aukje Rood is docent Mindfulness yoga en begeleidt Vipassana meditatiegroepen in Breda. Zij
werkt v.a. 1986 vanuit haar eigen praktijk en heeft 16 jaar het Stilte-Mindfulness- en
Scholingcentrum Ceres in Breda, inhoudelijk mee vorm gegeven. Als docent yoga is zij verbonden
aan diverse opleidingen voor mindfulnesstrainer. Zij geeft bijscholing- en verdiepingsworkshops
en coacht trainers.
Johan Tinge is GZ-psycholoog, andragoog en mindfulnesstrainer en opleider. Hij heeft een eigen
bureau: ‘Johan Tinge in aandacht’ en geeft MBSR en MBCT aan mensen met gezondheidsklachten,
aan hulpverleners, organisaties in de gezondheidszorg en bedrijven. Sinds 2002 is hij verbonden
aan het Duitse opleidingsinstituut ‘Institut für Achtsamkeit’. Johan Tinge is oprichter van het
Instituut voor Mindfulness (IvM).
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
10
Overzicht Data Opleiding tot Trainer in MBSR/MBCT, IvM 12
Workshop 1
21, 22 en 23 februari 2014
Docenten: Ingrid van den Hout en Johan Tinge
Plaats: De Poort, Groesbeek
Workshop 2
4, 5 en 6 april 2014 (6 april tot 13.00 u., incl. lunch)
Docenten: Aukje Rood en Johan Tinge
Plaats: De Poort, Groesbeek
Workshop 3
6, 7 en 8 juni 2014
Docenten: Frits Koster en Johan Tinge
Plaats: De Poort, Groesbeek
Workshop 4
5 en 6 september 2014
Docent: Joke Hellemans,
Plaats: De Poort, Groesbeek
Workshop 5
7, 8 en 9 november 2014
Docenten: Joke Hellemans, Wibo Koole
Plaats: De Roos, Amsterdam
Workshop 6
9 en 10 januari 2015
Docenten: Aukje Rood, Frits Koster
Plaats: De Poort, Groesbeek
Workshop 7
13 en 14 maart 2015
Docenten: Ingrid van den Hout, Johan Tinge
Plaats: De Poort, Groesbeek
Workshop 8
15 en 16 mei 2015
Docenten: Ingrid van den Hout
Plaats: De Roos, Amsterdam
Workshop 9
18 en 19 september 2015
Docenten: Johan Tinge en Frits Koster
Plaats: De Poort, Groesbeek
© Instituut voor Mindfulness
Informatiepakket IvM 12
11

Download Report