peper en zout maart 2014

peper en zout
Nieuwsbrief van en voor ondersteunend personeel
3de jaargang nr 3 — maart—april 2014
Tom is opvoeder van het jaar
en met hem honderden van zijn collega’s!
Uit 16 genomineerden koos de diocesane werkgroep ondersteunend personeel op basis van
de vooropgestelde criteria ‘de opvoeder van het jaar’. De werkgroepleden konden de motivaties voor de nominatie lezen zonder dat ze wisten over welke opvoerder uit welke school
het ging. Zo wilden we de objectiviteit van de verkiezing garanderen.
En de winnaar is …Tom Vandecaveye, 29 jaar, Bachelor lager onderwijs en sinds 2006 opvoeder in VISO te Roeselare. Tom doet, zoals de meeste leden van het ondersteunend personeel ook in de enquête vermeldden ‘zowat alles’. Naast een resem administratieve taken
volgt hij de klassenraden van de 3de graad op, voert gesprekken met leerlingen in samenwerking met de leerlingenbegeleidster. Hij maakt samen met twee collega’s de examenroosters op, hij is lid van de EHBO-ploeg, schrijft veel artikels in het schooltijdschrift, organiseert activiteiten in het kader van welbevinden van collega’s en leraren en trekt bovenal
de leerlingenraad. Het zijn dan ook de leerlingen die het voortouw hebben genomen om
zijn nominatie kracht bij te zetten door binnen de school een oproep te doen om Tom op
onze website te nomineren.
1
De twee voorzitters van de leerlingenraad hebben dit dan
ook mooi verwoord tijdens de uitreiking op 31 januari ll.
“ Meneer Vandecaveye is een leerlingenbegeleider in hart
en nieren, hij zet zich altijd in voor alle leerlingen. Hij
staat klaar voor iedereen, is een geduldige luisteraar en
gaat heel discreet met die gegevens om. Hij is de bezieler van de leerlingenraad en samen met de leden organiseert hij de dag van de jeugdbeweging, VISO in kleur...
Nieuwe uitdagingen zijn hem niet te veel. Door zijn positieve ingesteldheid haalt hij het beste bij ons naar boven.”
Ook collega’s motiveerden hun nominatie als volgt: “Tom
is eerst en vooral het zonnetje in onze school. Altijd goed
geluimd, geen moeite is hem teveel om iemand uit de
nood te helpen. Hij zit ook nooit verlegen om een grap of
stunt en zijn creatief talent kent geen grenzen. Hij biedt
een luisterend oor aan leerlingen en ze kunnen steeds op
hem rekenen. Zijn omgang met de leerlingen is tegelijk
oprecht en betrouwbaar, maar ook voldoende kordaat.
Ook voor collega's en ouders staat hij steeds klaar.”
Je zult wellicht in deze omschrijvingen een déjà-vu gevoel hebben omdat je ook in jouw school
dergelijke collega’s hebt rondlopen. Wellicht herken je er ook heel veel van jezelf in terug.
Dan ben jij ook ‘opvoeder van het jaar’!
De aanwezigheid en de warme woorden van waardering vanwege de directeur-generaal van het
katholiek onderwijs, mevrouw Mieke Van Hecke, gaven aan de uitreiking nog een bijzondere
uitstraling. Ze had lovende woorden voor het initiatief omdat ook zij van mening is dat het werk
van het ondersteunend personeel dikwijls ongezien tussen de plooien valt. Nochtans zorgt deze
personeelsgroep in hoge mate voor een ‘gezond’ leefklimaat.
Op de eerste rij de twee voorzitters van de leerlingenraad, Tom in gezelschap van zijn echtgenote en
zijn vader. Op de tweede rij de burgemeester van Roeselare, Mevr. Mieke Vanhecke, de coördinerend
en algemeen directeur van de scholengemeenschap St.-Michiel en de hoofdbegeleider van DPB.
2
Twaalf leden van de diocesane werkgroep ondersteunend
personeel waren op de uitreiking aanwezig. Dank voor hun
inzet ten dienste van hun collega’s OP’ers!
De bedoeling van de diocesane werkgroep ondersteunend personeel, lag erin het werk
van het ondersteunend personeel in scholen aan een ruim publiek bekend te maken en
die collega’s voor al dat, dikwijls ongeziene werk, in de bloemetjes te zetten. De bedoeling was niet om Tom op een piëdestal te plaatsen, maar om met hém als ‘uithangsbord’
alle collega’s die ondersteunend werk leveren in scholen te bekrachtigen. Hun werk
waarbij ze mét bezieling het beste van zichzelf geven voor hun leerlingen, hun collega’s,
hun school, is onmisbaar.
Gezien de ruime persbelangstelling mogen we zeggen: opdracht geslaagd!
Reportage uit Middagpost van Radio 2
Focus/WTV
reportage
De school had voor elk lid van het OP een
kleine en lekkere attentie.
3
Het nieuwe landschap voor integrale jeugdhulp
Sinds 1 maart ll. is het decreet inzake integrale jeugdhulp (IJH) in werking getreden.
Het jeugdhulpaanbod in Vlaanderen is erg divers. Het varieert van een laagdrempelig,
weinig ingrijpend, kortlopend en rechtstreeks toegankelijk aanbod tot erg intensieve, ingrijpende en niet zomaar op vraag van de cliënt toegankelijke hulpverlening. Die jeugdhulp wordt in belangrijke mate georganiseerd door zes verschillende sectoren:

Het agentschap Jongerenwelzijn,

Het algemeen Welzijnswerk,

Centra voor leerlingenbegeleiding,

Kind en Gezin,

Centra voor Integrale Gezinszorg,

Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap.
Het decreet integrale jeugdhulp moet een oplossing bieden voor het ondoorzichtig kluwen
aan diensten en instanties, overlappingen en tekorten wegwerken, een niet flexibel inzetbaar aanbod, de sectorspecifieke regelgeving en het gebrek aan opvolging van hulpvragen.
Via dit nieuwe decreet worden al deze organisaties aangezet om over de sectoren heen samen te werken. Iedereen is het erover eens
dat het principe achter het nieuwe decreet
goed is. In de zoektocht naar maatregelen
moeten hulpverleners vertrekken vanuit de
jongere en zijn omgeving zelf. Die insteek
moet voorkomen dat wordt gekeken in welke
voorzieningen er plaats kan zijn voor een jongere die zich aanmeldt, met het risico dat hij
ergens terechtkomt waar hij eigenlijk niet
thuishoort.
Voor kinderen met een relatief eenvoudige problematiek verandert er niet zo veel, zij kunnen terecht in de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp. Voor meer complexe gevallen
komt er per provincie een soort flessenhals waar alle aanmeldingen moeten passeren: ‘de
Intersectorale Toegangspoort’ (ITP).
De Comités voor Bijzondere Jeugdzorg zijn afgeschaft en deze ITP geeft de toegang tot
het jeugdhulpaanbod met een hoge frequentie, intensiteit of duur. De toegangspoort zorgt
er ook voor dat de dringendste hulpvragen voorrang krijgen. Zij stellen vast welke gespecialiseerde hulp een kind nodig heeft en sturen het door naar de geschikte dienst, als daar
tenminste plaats is. Voor dringende hulp is er een crisismeldpunt.
Het CLB is voor scholen het aanspreekpunt indien ze geconfronteerd worden met leerlingen met een hulpvraag of indien ze het noodzakelijk vinden een hulpvraag te stellen als
ze ervaren dat hun middelen uitgeput zijn. Het CLB is als organisatie van rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp in de mogelijkheid een aanmelding te doen via de ITP. Deze aanmelding gaat via een aanmeldingsdocument waarin de aanmelder moet aantonen welke stappen al ondernomen zijn (door bv. school en CLB) en ook aantonen dat verdere stappen via
de niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp noodzakelijk zijn. Dit nieuwe decreet geeft
ook aan de CLB’s, die als enige instelling niet onder het Departement Welzijn, maar Onderwijs vallen, een belangrijke bijkomende taakinvulling en het moet gezegd, zonder bijkomende middelen. Het wordt alvast een hele uitdaging die zeker met groeipijnen gepaard
zal gaan.
4
Het decreet Integrale Jeugdhulp steunt op de zes onderstaande pijlers.
Lees meer
surf ook naar de website Integrale Jeugdhulp van
Vlaamse Overheid
en bekijk het filmpje via http://www.youtube.com/
watch?v=ktowmbKNeok
Ook in de media werd aan dit nieuwe decreet heel
wat aandacht besteed. Er waren heel wat kritische
noten te lezen. In Oost-Vlaanderen draaide deze
manier van werken proef sinds september 2013.
Tijd om bij te stellen op basis van deze bevindingen heeft de Vlaamse Regering, die op zijn laatste
benen loopt, zich niet kunnen/willen gunnen. Het
wordt dus afwachten.
Zes vragen over ‘integrale jeugdhulp’ lees je in het
artikel uit ‘De Standaard’ van maandag 3 maart :
‘’Eén toegangspoort voor jeugdhulp’
Laat je niet vangen
De campagne ‘Laat je niet vangen’ helpt misverstanden over cannabis
uit de wereld. Affiches werden verspreid. Op de website
laatjenietvangen.be kun je op een speelse manier ontdekken
aan welke misverstanden jij je laat vangen.
Naar aanleiding van deze campagne biedt De Sleutel
in samenwerking met Logo Brugge-Oostende een training aan
op 19 mei 2014 van 9 tot 12 uur. Leerkrachten krijgen er
tools aangereikt om met jongeren in de klas te werken
rond drugpreventie. Kostprijs € 40.
Contact: [email protected] of 050/ 32 62 98.
Maat in de shit
is een pakket rond cannabisgebruik voor de tweede graad secundair onderwijs. Er is een
handleiding (tweede graad) + werkboekje en tips. Te verkijgen bij je CLB.
Bron: CLbabbel—nieuwsbrief 34—CLB-Oostkust
5
Opgemerkt
Week tegen pesten
De laatste week voor de krokusvakantie is sinds enkele jaren
‘de anti-pestweek’. Ook dit jaar ging ze niet opgemerkt voorbij,
zeker niet in de media die opnieuw inspeelde op twee zelfmoorden bij scholieren en dit aan een pestproblematiek verbond.
Alle pestcampagnes ten spijt blijft pesten op school een groot
probleem. 34500 Vlaamse kinderen en jongeren worden wekelijks gepest, soms met ernstige gevolgen. Pesten is nochtans
een hot issue: er is de Week tegen Pesten, de Pesten kan nietprijs voor scholen en de Move tegen Pesten van Ketnet.
KiVa is ‘leuk’
In Finland, Nederland, Italië en
Estland zijn al duizenden basisscholen aan de slag met KiVa.
Overal zorgde dat antipestprogramma voor een spectaculaire
terugval in pesterijen: in Finland
met 40 en in Nederland zelfs met
meer dan 50 procent. KiVa is Fins
voor ‘leuk’ en een acroniem voor
‘leuke school zonder pesten’. Het
preventieve luik omvat twintig
lesuren, een computerspel en rollenspelen. Er is ook een
‘genezend’ luik: leraren en opvoeders krijgen een intensieve
training om pestgedrag op te
merken en juist in te grijpen.
Daarnaast krijgt een kernteam
een aanpak aangeleerd om na
incidenten ‘oplossings- gericht’
te werken: pestslachtoffers moeten zich zo nel mogelijk weer veilig voelen. Ook ouders worden
betrokken.
Dit is volgens Gie Deboutte, wetenschapper en
voorzitter van het netwerk Kies Kleur tegen Pesten
lang niet genoeg. ‘Zo’n acties zijn ideaal als sensibilisatie. Kinderen maken elkaar duidelijk: wij pikken
dat pesten niet. Maar daarna moeten de scholen de
fakkel overnemen en een structureel pestbeleid uitbouwen. En daar falen we nu.’
Veel scholen doen hun best, maar iedereen doet
maar wat. ‘Er is geen systeem, er zijn geen richtlijnen, er is geen wetenschappelijke evaluatie. Niemand weet wat de beste methode is’, aldus Deboutte.
Er zijn enkele vzw’s die educatieve spellen maken
zoals Pest’ Oog of Vlinderslag, maar niks is wetenschappelijk onderbouwd. Onlangs kondigde onderwijsminister Pascal Smet trots de geboorte aan van
Re:Pest, een game dat pestgedrag bespreekbaar
moet maken. ‘Een eenmalige les of vier lesjes hebben geen zin als de school geen omkaderend beleid
heeft dat leraren en opvoeders vertelt hoe ze met
pesten moeten omgaan. Vaak heeft zo’n ingreep
zelfs het omgekeerde effect: pestgedrag wordt juist
erger. Logisch: het taboe is doorbroken, dat maakt
veel los bij slachtoffers, maar de school is niet uitgerust om pesten degelijk aan te pakken. Dus krijgen pestkoppen het idee dat ze onaantastbaar zijn
en doen ze gewoon voort.’
De game Re:Pest is een lightversie van het KiVaprogramma (zie inzet). Volgens Deboutte ligt de
oplossing in de full-option van dit programma. Het
is een commercieel product, maar wel uitgetest in
duizenden klassen in Finland, Nederland, Italië en
Estland. De resultaten zijn spectaculair. ‘Er is veel
interesse van de scholen’, aldus nog Deboutte,
‘maar het probleem is dat de scholen dit programma zelf moeten betalen en zoveel geld hebben ze
niet. We hopen uiteindelijk de steun van de overheid te krijgen, want het wordt dringend tijd dat we
van onze softe aanpak afstappen en kiezen voor
een krachtig wetenschappelijk onderbouwd beleid.
De noodkreten klinken te luid.’
Bron:
Kaatje De Coninck—Het Nieuwsblad 15 februari 2014
6
Alle leerlingen van Ter Strepe Middelkerke als van het
Lyceum in Ieper als keken naar de aangrijpende film
‘Spijt’ waar het pestthema centraal staat. Jochen
wordt gepest en staat er alleen voor. Enkel zijn dagboek is zijn vertrouwenspersoon. Thuis noch op
school kan hij terecht.
Aan zijn nieuwe hond kan hij zich tijdelijk optrekken.
Toch ziet hij in zelfmoord de enige uitweg …
Na de vertoning waren de leerlingen van Ter Strepe
onder de indruk. Tijdens de nabespreking noteerden
we volgende reacties:
“Ik vond de hele film goed en was onder de indruk.” ( Nette 5de jaar).
“Ik was onder de indruk van de pesters, hoe erg kan
het zijn om zo’n dingen te doen.” (Allison 5de jaar)
“dat het zo ver kan gaan met pesten” (Jari 4de jaar)
“heb zitten wenen” (meisje uit OBS)
“Dit gebeurt ook soms bij ons op school.” (leerling 2 de jaar)
“Zielig dat Jochem enkel een hond en dagboek had als vriend.” (Jonas 3 de jaar)
Vlaamse Week tegen Pesten
BUSO Ter Strepe en Lyceum Ieper in de ban
In Ieper zagen ze het groot en maakten ze er meteen een drieweekse van. De dikke truiendag van 14 februari. De verwarming stond lager, maar dat was geen probleem want de voeten kregen warm via een danssessie. De ‘Move tegen Pesten’ werd er aangeleerd om twee
weken later te laten knallen op de speelplaats.
Op donderdag 20 februari trokken alle leerlingen van de Ieperse secundaire scholen
naar de markt voor de lancering van de pestactie van de jeugddienst "Ik ben geen kieken". David Galle riep de leerlingen op om
niet aan de zijlijn te blijven staan als een
dom kieken, maar te reageren op elke pestsituatie die ze zien! Meters en peters gingen ‘s
anderendaags rond in de klassen om leerlingen het charter tegen pesten te laten ondertekenen.
Hiermee gaan ze een engagement aan om te
reageren wanneer ze getuige zijn van een
Maar liefst 97% van de leerlingen van het Lyceum
heeft zich geëngageerd voor de actie “ik ben geen
kieken” en heeft het charter tegen pesten ondertekend! Met een badge " Ik ben geen kieken" geeft
elke leerling die het charter ondertekent ook aan
om deze verbintenis in praktijk te brengen.
Wie een badge opgespeld had, mocht vrijdagmiddag met onze kiekens op de foto! Een verwenweek
sloot de drie weken af. Niets dan blije gezichten in
de klas en de leraarskamer.
7
Ons aanbod: een reflectiegroep voor ondersteunend
personeel!
We herhalen het gratis aanbod dat we op
de dag van de opvoeder aan de KULAK gelanceerd hebben om deel te nemen aan
een reflectiegroep van minimum 5 en
maximum 7 collega’s.
Deze reflectiegroepwerking is een vorm
van begeleide intervisie. Je wordt, onder
begeleiding, aangemoedigd om via vraagstelling en met behulp van je eigen probleemoplossend vermogen zicht te krijgen
op functiegebonden vragen en knelpunten.
Wat is intervisie?
Het is een vorm van deskundigheidsbevordering waarbij groepen professionals een beroep doen op collega’s om gezamenlijk te reflecteren over persoonsgebonden en functiegerelateerde vraagstukken. Dit meedenken gebeurt niet door het aandragen van oplossingen, maar door het reflectiegericht stellen van vragen en gericht samenvatten.
Tijdens deze reflectiemomenten leer je:

je eigen professioneel handelen analyseren en verhelderen;

oplossingsalternatieven zien en keuzes
maken;

zelfsturend werken;

onderling ervaringen uitwisselen en steun
bevorderen;

luisteren naar, accepteren en invoelen
van de ander;

de intervisiemethode kennen.
Momenteel zijn vier collega’s ingeschreven. De eerste samenkomst is gepland op
16 mei in ‘d Abdij op de DPB, Baron Ruzettelaan 435 in Assebroek. De volgende
samenkomsten (frequentie en data) worden dan in overleg met de deelnemers bepaald.
Wat moet je doen indien je ook geïnteresseerd bent of meer informatie wenst?
Dringend contact opnemen via mail met [email protected]
8
Het stellingenspel
De stelling uit ons decembernummer
‘Te laat op school is een zaak tussen de leerling en de school’
kreeg maar een matige respons. Wellicht daagt deze stelling onvoldoende uit tot tegengestelde meningen. Niemand ging akkoord met deze stelling en iedereen had hiervoor dezelfde reden: de factor de ouders die in dit verhaal een heel belangrijke rol
spelen.
Een greep uit de binnengekomen reacties:
Er wordt op de opvoedende taak van ouders gewezen in dit verband. Iemand formuleert het kernachtig:"de appel valt nooit ver van de boom".
Iemand toont ook empathie voor leerlingen die met een moeilijke thuissituatie geconfronteerd worden: “Stel dat het om een leerling gaat waarvan de ouders het zelf
moeilijk hebben op vlak van zelfstandigheid (bv. ouders hebben allebei geen werk en
blijven 's morgens in bed...); dan kan het voor de leerling soms ook moeilijk worden
om op tijd op te staan en zodoende op tijd op school te zijn.”
Het kan ook dat beide ouders uit werken zijn en dat de leerling zelf onvoldoende discipline aan de dag kan leggen om thuis op tijd te vertrekken...
Volgens mij mag je de thuissituatie dus niet uit het oog verliezen en stellen er zich
dus problemen op vlak van 'op tijd op school zijn'...dan ga je als school best in gesprek met de leerlingen én zijn ouders.”
Nieuwe stelling
‘Alleen door de leerlingen echt te betrekken bij het beleid kunnen
de problemen in een school opgelost worden. Echte participatie
van leerlingen is dus meer dan soep doen verkopen en tornooitjes
organiseren op de voetbaltafel.’
Akkoord
Niet akkoord
Antwoord hier
9
In de kijker
De rubriek ‘in de kijker’ zet telkens een activiteit die door opvoeders georganiseerd en geschraagd wordt, in de focus. Ook jullie OP-initiatief kan hier in een
volgend nummer staan! Geef ons een seintje.
4 februari 2014 jaarlijkse nieuwjaarsreceptie voor al het ondersteunend personeel van SG Groeninge
Elk jaar is er een school van de SG die uitnodigt. Dit jaar was de Leielandscholen campus St.-Niklaas aan de beurt en gezien het
hier om een hotelschool gaat, waren de verwachtingen hoog gespannen. Deze werden dan ook meer dan ingelost met een doedelzakoptreden en een schitterend verzorgde kaastafel! Dat kan tellen als waardering naar het OP toe.
24 januari 2014 winterbar in
St.-Rembert Middenschool
Torhout
In Rembert Middenschool is het een
traditie om op de laatste vrijdag van
de maand januari na de lessen een
winterbar in te richten voor het
schoolteam. OP’ers verzorgen drank
en een worstje op de BBQ. Het hoeft
niet gezegd dat dit een gezellige boel
is!
12 maart 2014 collegerun ten voordele van BD in het H.-Hartcollege en –instituut van Waregem
450 leerlingen trokken hun loopschoenen aan voor de vierde editie van de Collegerun.
Het parcours slingerde zich over de speelplaatsen en de omgeving van de school. De Processiestraat werd
speciaal verkeersvrij gemaakt.
Er werd met z’n allen maar liefst 8080 euro ingezameld ten voordele van het Broederlijk Delen project ‘Plan
(t) de toekomst in Senegal’.
Organiserende en dragende krachten achter dit mooie initiatief: de ploeg OP van de school, wie anders?!
10