inspectie en handhaving: inspectie l&t Ontwikkelingen taakstelling Inspectie L&T Incidenten beoordelen en analyseren De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt toezicht op het vervoer van gevaarlijke stoffen in Nederland, conform het Uitvoeringsprogramma Toezicht Gevaarlijke Stoffen. De ILT is ook het orgaan waarbij incidenten met gevaarlijke stoffen gemeld en (soms) gerapporteerd moeten worden. En binnenkort krijgt de ILT ook de wettelijke verplichting de situatie na een ongeval te beoordelen. Tekst: Hennie van der Stokker Fotografie: Inspectie Leefomgeving en Transport Nederland is een (inter)nationaal doorvoerland voor gevaarlijke stoffen via diverse transportmodaliteiten (weg, spoor, binnenvaart, zeevaart en luchtvaart). De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt toezicht op het vervoer van gevaarlijke stoffen. Dat gebeurt inspectiebreed. De inspectie voert haar toezicht uit met inspecteurs van de verschillende transportdomeinen. Inspecteurs van het domein Rail- en Wegvervoer voeren bijvoorbeeld samen met inspecteurs van het domein Luchtvaart of Scheepvaart controles uit in de zee- of luchthavens. Ook voeren inspecteurs van de transport domeinen gezamenlijk controles uit met inspecteurs van de leefomgevingdomeinen. Dit gebeurt voornamelijk bij de hoofdonderwerpen die in het Uitvoeringsprogramma Toezicht Gevaarlijke Stoffen zijn genoemd. Uitvoeringsprogramma Dit uitvoeringsprogramma van de inspectie omvat een groot aantal inspecties die de ILT binnen haar beschikbare capaciteit gedurende een geheel jaar uitvoert op het vervoer van gevaarlijke stoffen. Dit zijn de reguliere objectinspecties (inspecties die langs de weg, op het spoor en in de (zee)havens worden uitgevoerd), maar ook de inspecties die bij bedrijven met gevaarlijke stoffen worden gedaan, de zogenaamde administratiecontroles. Daarnaast voert de inspectie controles uit op onderwerpen die specifieke aandacht krijgen en die dus ook meer wettelijk verplicht zijn. Een voorbeeld hiervan is het ziekenhuisafval. Vanaf 2012 heeft het toezicht op infectueuze stoffen bij ziekenhuizen hernieuwde Gevaarlijke Lading / augustus 2014 - 6 aandacht gekregen van de inspectie (in 2005 zijn ziekenhuizen al eerder bezocht door de inspectie). Dit jaar worden deze controles bij ziekenhuizen voortgezet. Een ander voorbeeld is het Ierse gevaarlijk afval dat voornamelijk via de Nederlandse havens over de weg naar Duitsland en België wordt vervoerd. Een andere taak van de inspectie is het erkennen van instanties voor bepaalde handelingen, zoals het keuren van verpakkingen of tankcontainers die bestemd zijn voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, alsmede het toezicht op deze instanties. Deze taak vloeit voort uit de regeling Erkende instanties vervoer gevaarlijke stoffen en is onderdeel van het uitvoeringsprogramma. Ook in de binnenvaart zijn boord-boordoverslag gevaarlijke stoffen en het ontgassen van tankschepen specifieke onderwerpen die in het uitvoeringsprogramma worden genoemd en die dit jaar nog worden uitgevoerd. Het uitvoeringsprogramma van de ILT omvat verder: ff professionele inzamelaars van gevaarlijke bedrijfs afvalstoffen; ff vullers en vervoer van licht ontvlambare vloeistoffen met tankcontainers; ff oplosmiddelen in de transportketen. De ILT voert op deze drie hoofdonderwerpen een nalevingsmeting uit. De resultaten van deze nalevingsmeting worden aan het einde van het jaar of begin volgend jaar bekend gemaakt. Melden van incidenten Soms gaat er bij het vervoer of bij het laad- of losproces iets verkeerd. Dit kan leiden tot een ongeval of voorval, waardoor gevaar voor de openbare veiligheid ontstaat of kan ontstaan. Incidenten bij het vervoer van gevaarlijke stoffen staan in Nederland nogal eens in de belangstelling en kunnen dan ook rekenen op media-, politieke of bestuurlijke aandacht. De inspectie wordt vanuit haar rol op het vervoer van gevaarlijke stoffen regelmatig gevraagd haar mening te geven over dergelijke incidenten. Ook onderzoekt en analyseert de ILT samen met betrokken partijen incidenten met gevaarlijke stoffen. Hierbij is het van belang om de oorzaak en het gevolg van deze incidenten te achterhalen, om te voorkomen dat ze zich herhalen en om schade aan mens, dier en milieu zoveel mogelijk te beperken. Als de conclusie van het onderzoek hiertoe aanleiding geeft, informeert de ILT de betrokkene(n). De wijze van informeren is afhankelijk van de ernst van het incident. Maar het begint natuurlijk met het melden van deze incidenten. In de Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs) wordt een incident aangeduid als een voorval of ongeval. In dergelijke situaties is diegene die de handeling als bedoeld in artikel 2, lid 1 van de Wvgs doet, verplicht onverwijld melding te doen aan de minister van Infrastructuur en Milieu (lees: de ILT). Met de handeling van artikel 2, lid 1 van de Wvgs wordt onder andere bedoeld het vervoer, het laden, het lossen, het vullen en het beladen. Het gaat dus verder dan enkel het transport van A naar B. De meldplicht is sinds jaar en dag opgenomen in artikel 47 Wvgs. Iedereen die betrokken is bij het vervoer van gevaarlijke stoffen heeft in zijn of haar opleiding dit artikel gedoceerd gekregen. Ondanks ruime bekendheid bij betrokkenen worden niet alle voorvallen en ongevallen aan de ILT gemeld. (Overigens valt een incident dat binnen een inrichting plaatsvindt en waarbij geen vervoershandeling verricht is, niet onder artikel 47 Wvgs.) noodzakelijk zijn om verdere gevaarzetting of schade te voorkomen, zijn wel toegestaan. De melder wordt bij deze afweging (veelal telefonisch) ondersteund door de ILT. Bestrijding van het incident door de aanwezige hulpdiensten staat hierbij dus voorop. De ILT is geen incidentenbestrijder, maar heeft de wettelijke taak om de situatie te beoordelen en te bepalen of de vervoershandeling voortgezet kan worden zonder de openbare veiligheid in gevaar te brengen. Een ongeval of voorval kan er immers toe leiden dat het betrokken vervoer middel niet meer aan de vervoerseisen voldoet. Er kan dan bepaald worden of niettemin het voortzetten van de vervoershandeling, onder voorwaarden, mogelijk wordt geacht, of dat het beter is het gebrek ter plekke te herstellen of anderszins op te lossen. De wijziging van artikel 47 Wvgs was ook nodig om in de toelichting van dit artikel meer duidelijkheid te geven over het verschil tussen het melden en het rapporteren van incidenten bij het vervoer van gevaarlijke stoffen. In de eerste zes maanden van dit jaar heeft de ILT vijf onderzoeken ingesteld naar incidenten die niet aan de ILT zijn gemeld maar via andere kanalen (Google, Twitter en dagbladen) de ILT hebben bereikt. Tegen betrokkenen die niet melden, treedt de ILT handhavend op door middel het opleggen van een bestuurlijke sanctie (last onder dwangsom) en/of een strafrechtelijke sanctie (proces-verbaal). Nadat een spoedmelding van een voorval of ongeval met gevaarlijke stoffen door het Meld- en Informatie centrum is ontvangen, wordt de melding gecategoriseerd. Daarbij gaat het om feiten als gewonden/doden, media-aandacht, wegafsluiting, vrijkomen van product, afgekondigde Grip-situatie (Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdings Procedure), etc. Meldingen zoals het imploderen van een (tank)voertuig, het niet voldoen van Wetswijziging Doordat niet alles gemeld wordt, is er geen inzicht in het aantal en het type incidenten met gevaarlijke stoffen. Daarom wordt nu het huidige artikel 47 Wvgs gewijzigd. Deze wijziging vindt tegelijkertijd plaats met de datum van inwerkingtreding van het Basisnet: naar verwachting aan het eind van dit jaar. Met de wijziging van artikel 47 wordt de minister van Infrastructuur en Milieu (lees: de ILT) in de gelegenheid gesteld de situatie van het voorval of ongeval te beoordelen. Handelingen met betrekking tot de betrokken gevaarlijke stoffen moeten daarom achterwege worden gelaten, totdat de ILT de situatie heeft beoordeeld of heeft aangegeven géén gebruik te maken van die gelegenheid. Handelingen die 7 - augustus 2014 / Gevaarlijke Lading Hoe te melden en rapporteren Het melden van een incident met gevaarlijke stoffen is een nationale verplichting en gebeurt terstond/onverwijld telefonisch aan het Meld- en Informatiecentrum van de ILT via telefoonnummer 088-4890000. Voor spoedmeldingen is dit telefoonnummer zeven dagen lang 24 uur bemand. Rapporteren is een internationale verplichting. Dit gebeurt ook aan de ILT, maar dan door het downloaden en invullen van de rapportage 1.8.5 ADR/ RID/ADN (www.ilent.nl). of niet afgesloten veiligheidsinrichtingen, het onwel worden van personen, verlies van product, forse aanrijdschade, lekkages van verpakkingen, druppel lekkages, stuurfouten (voertuig in de berm) worden direct doorgezet aan een inspecteur die belast is in het Incidenten kunnen rekenen op media-, politieke of bestuurlijke aandacht Hennie van der Stokker is adviseur bij het domein Rail en Wegvervoer, afdeling Analyse en Ontwikkeling van de Inspectie Leefomgeving en Transport piket. De inspecteur geeft de melder aan dat hij ter plaatse komt en beoordeelt de situatie ter plaatse. Feiten en omstandigheden worden door de inspecteur verzameld en de aangetroffen situatie wordt vastgelegd. De bevindingen worden in een database van de ILT opgenomen. Als de oorzaak of het gevolg van het incident met gevaarlijke stoffen niet bekend is, dan stelt de ILT aanvullend een onderzoek in naar het incident. De analyse van de database geeft antwoord op vragen over het eventueel technisch falen, het organisatorisch falen, het menselijk falen en/of het falen van externe factoren. Over de bevindingen van de analyse van voorvallen en ongevallen met gevaarlijke stoffen publiceert en informeert de ILT haar ondertoezicht staanden periodiek. Dit is een jaarlijkse publicatie bestemd voor alle partijen die in het vervoer van gevaarlijke stoffen actief zijn. Niet bij elke melding gaat een inspecteur (direct) ter plaatse. Bij minder ernstige incidenten (geen of lichte schade) wordt de melding ook niet direct doorgezet naar de verantwoordelijke inspecteur. Soms wordt samen met de melder telefonisch een inschatting gemaakt van het incident. Het belangrijkste is dat er gemeld wordt. Rapporteren Naast het melden is het soms ook noodzakelijk om te rapporteren. Rapporteren is een internationale verplichting van het ADR/RID/ADN (1.8.5) en gebeurt schriftelijk, uiterlijk binnen één maand nadat een ernstig voorval of ongeval heeft plaatsgevonden. Dit gebeurt over het algemeen correct. Rapporteren is bijvoorbeeld noodzakelijk bij persoonlijk letsel, verlies van product, schade van meer dan 50.000 euro, betrokkenheid van autoriteiten of afsluiting van wegen. De rapportages worden ingestuurd naar de ILT en met een deskstudie geanalyseerd. OP REIS Twee in één? In Costa Rica kwamen we deze tankwagen tegen, die blijkbaar twee stoffen tegelijkertijd vervoert: ff UN 3006: pesticide, thiocarbamaat, vloeibaar, giftig; ff UN 2902: pesticide, vloeibaar, giftig, n.e.g. We nemen aan dat dit voertuig beschikt over twee gescheiden compartimenten? Fotografie: Priscilla de Vreugd Gevaarlijke Lading / augustus 2014 - 8
© Copyright 2025 ExpyDoc