NEVI PIANOo congres TOEPASSING INTERNATIONALE SOCIALE VOORWAARDEN IN ICT AANBESTEDINGEN Harold Thijssen Ministerie van Binnenlandse Zaken Gisela ten Kate SOMO - De sociale normen, wat zijn die eigenlijk - Korte introductie op de grondbeginselen m.b.t. de toepassing van de sociale voorwaarden - De “theoretische” toepassing van de sociale voorwaarden in de 6 inkoopstappen - Bronnen en instrumenten voor inkopers teneinde in voorbereidings- en specificatiefase te kunnen bepalen of risico’s voorzien zijn - Inspanningsverplichting en rapportageverplichting opdrachtnemer - Overzicht hulpmiddelen en instrumenten voor inkopers Wat is er mis? • • • • Ongezonde en onveilige werkplekken Werknemers verdienen geen leefbaar loon, maken lange werkdagen en worden gedwongen tot overwerk Geen vakbonden of collectief onderhandelen Uitzendkrachten, arbeidsmigranten en studenten 'Woman work like men and men work like machines’ -Foxconn slogan Sociale normen Vier fundamentele arbeidsnormen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO): 1. 2. 3. 4. vrijheid van vakvereniging en recht op collectief onderhandelen; afschaffing van dwangarbeid en slavernij; effectieve afschaffing van kinderarbeid; vrijwaring van discriminatie op het werk en in beroep. Voor enkele specifieke producten/productgroepen gelden aanvullende SV (koffie, thee, cacao, bloemen, textiel, (natuursteen)) t.a.v.: • • • • werktijden; veiligheid en gezondheid op de werkplek; leefbaar inkomen; desgewenst, als nadere invulling van leefbaar inkomen, de eerlijke handelsnormen minimumprijs en voorfinanciering. Grondbeginselen m.b.t. de toepassing van de sociale voorwaarden (zoals vastgelegd in kabinetsbesluit 2009) • Voor grote opdrachten voor leveringen, diensten en werken > Europese drempel • Geen selectie- of gunningscriterium, maar bijzondere “uitvoerings”voorwaarde • Geen resultaat maar inspanningsverplichting opdrachtnemer • Geen garantie van opdrachtnemer op dag 1 dat alle misstanden zijn uitgebannen! • Gaat om naleving in de eigen bedrijfsvoering en om het realiseren van verbeteringen in de keten (directe toeleveranciers) • High Trust – Opdrachtnemer kiest regime – verplichte ondertekening verklaring De zes inkoopfasen van prof. Van Weele Voorbereiding Fase 1: Specificeren Fase 2: Selecteren Fase 3: Contracteren Fase 4: Bestellen Fase 5: Bewaken Fse 6: Nazorg Fase 6: Nazorg Let op het zijn 8 stappen met 6 inkoopfasen! Gebruiksfase Stap 1 Voorbereiden • Bepalen passendheid en proportionaliteit toepassing (factsheet juridische toelichting) • Bepalen of generieke of aanvullende voorwaarden van toepassing zijn (factsheets sociale normen) • Bepalen risico’s (factsheet signalen en specifieke meldingen en standaardtekst m.b.t. opnemen risico-informatie) • Marktverkenning. Dialoog over risico’s. • Evt. check bij helpdesk PIANOo op (best) practices. Stap 1 Voorbereiden: bepalen risico’s Doe een check! Daarvoor kun je o.a. deze bronnen gebruiken: • Alle producten: – MVO risicochecker – SOMO – Media (zoekmachine) – Toolkit Kinderarbeidvrij inkopen • Electronica: – GoodElectronics – Electronics Watch – MakeITfair Stap 2 Specificeren • Standaard bestekteksten opnemen in aanbestedingsdocumenten • Standaard uitvoeringvoorwaarden SV opnemen in de overeenkomst • In geval van mogelijke risico’s (factsheets signalen, specifieke meldingen), specifieke vragen opnemen in het bestek • Bijsluiten (door opdrachtnemer te ondertekenen) verklaring • Optioneel; inschrijvers wijzen waar zij informatie kunnen vinden (Pianoo, MVO Nederland) Stap 3 Selecteren • Geen selectiecriterium, wel verplichte ondertekening verklaring • Beantwoorden vragen – Nota van Inlichtingen Bronnen voor de inkoper: - factsheets op PIANOo desk - helpdesk inkopers bij PIANOo Stap 4 Contracteren • Opdrachtnemer geselecteerd, opdrachtnemer kiest regime en ondertekent verklaring. Ga dialoog aan. High trust is prima maar …. De drie regimes: 1: opdrachtnemer is aangesloten bij een gekwalificeerd keteninitiatief. 2: opdrachtnemer voorziet geen risico's op schending van de sociale normen. 3: risico's zijn aanwezig of onzeker • Indien regime 3: maak afspraken over inspanningen en jaarrapportage • Indien aanvullende voorwaarden van toepassing zijn: plan van aanpak Stap 5 Bestellen • Pro Forma: “Als je het goed gedaan hebt is de buit binnen. In het omgekeerde geval is het leed al geschied”. Stap 6 Bewaken door rapportage Beoordelen jaarlijkse rapportage (marginale toetsing – factsheet) • • • • • Is een ketenanalyse gedaan? Staan de risico’s benoemd? Heeft het bedrijf een openbare commitment gegeven om de sociale normen te respecteren? Is duidelijk welke maatregelen worden genomen? Is duidelijk hoe dit wordt gecontroleerd? Stap 6 Bewaken: beoordelen plan van aanpak Oefening: bekijk het PvA van bedrijf T en geef aan welke onderdelen goed zijn en welke dingen missen! Stap 7 Nazorg Actie i.g.v. niet-nakomen verplichtingen en schendingen van de normen Mogelijke uitkomsten: Stappen: • • dialoog Lukt niet Extern advies Lukt niet onderzoek Normaal verloop Regimewijziging Niet-nakoming Sancties: Boete of ontbinding Implementatieondersteuning voor inkopers • Beschikbare instrumenten - Handleiding - Bestekteksten - Factsheets (voor aanbestedende diensten maar ook voor leveranciers) • Implementatieondersteuning/vraagbaakfunctie in 2013-2015 ingericht bij PIANOo • Organiseren van workshops/kennisbijeenkomsten ten behoeve van portfolio- en categoriemanagers, inkopers, aanbesteders en contractmanagers en ………. Aan de slag overzicht instrumenten en ondersteuning voor inkopers Handleiding, bestekteksten, factsheets Helpdesk voor inkopers, voor vragen, (best) practices, vindplaats documenten Handleiding sociale voorwaarden WWW.PIANOo.nl Standaardbestekteksten (generiek of aanvullend) 070-3798299, [email protected] Eigen verklaring generiek of aanv. Factsheets Interessante hulpmiddelen voor inkopers Juridische toelichting MVO Risico checker Sociale Normen Toolkit kinderarbeid Signalen Informatie Keteninitiatieven Regimes Informatie Fair Trade, SOMO, Electronic Watch …… Redelijke inspanning (opdrachtnemer) Helpdesk”voor leveranciers Plan van aanpak en jaarrapportage MVO Nederland Marginale toetsing Documenten op PIANOo desk BEDANKT VOOR UW KOMST
© Copyright 2025 ExpyDoc
