OGGZ monitors / monitors kwetsbare groepen

Gezondheidsmonitoring van kwetsbare groepen
in Nederland: weten we genoeg?
Rik Viergever, MD
Promovendus
London School of Hygiene and Tropical Medicine (LSHTM)
Gezondheidsmonitoring
Gezondheidsmonitoring, het verkrijgen van
inzicht in de gezondheidssituatie van de
bevolking, en de beschikbare preventie en zorg,
is noodzakelijk om die preventie en zorg aan te
kunnen laten sluiten bij bestaande
zorgbehoeften.
Veel mogelijkheden voor
gezondheidswinst
Bij kwetsbare groepen kan bij uitstek
gezondheidswinst behaald worden middels
preventie en zorg
Kwetsbare groepen
“Diegenen met een risico op ongelijke
mogelijkheden om de voor hen maximaal haalbare
gezondheid en kwaliteit van leven te behalen.’’
Door:
• een afwijkende of verhoogde zorgbehoefte, of
• een verminderde toegang tot preventie of zorg.
Monitoring van
kwetsbare groepen
1. Monitoring in het kader van de Wmo:
OGGZ monitors / monitors ‘kwetsbare groepen’
2. Monitoring in het kader van de WPG:
Gezondheidsmonitors en regionale
Volksgezondheid Toekomst Verkenning (rVTV)
Monitoring van
kwetsbare groepen
1. Monitoring in het kader van de Wmo:
OGGZ monitors / monitors kwetsbare groepen
 Verwey-Jonker Instituut (2008): State-of-the-artonderzoek Prestatievelden 7-9 van de Wmo
(‘kwetsbare burgers’)
Monitoring van
kwetsbare groepen
1. Monitoring in het kader van de Wmo:
OGGZ monitors / monitors kwetsbare groepen
2. Monitoring in het kader van de WPG:
Gezondheidsmonitors en regionale
Volksgezondheid Toekomst Verkenning (rVTV)
Deze studie:
1. Op regionaal niveau
2. Focus op sociaal kwetsbare groepen
Methoden
Verzameling van alle documenten bij 28 GGD’en
gepubliceerd tussen januari 2005 en mei 2012 die
inzicht gaven in:
1. de aard, omvang of zorgbehoeften van kwetsbare
groepen, en/of
2. het bestaande preventie- en zorgaanbod voor deze
groepen.
(m.n. gezondheidsmonitors en rVTV’s)
Resultaten: Grote
verschillen
Tussen GGD’en bestaan grote verschillen wat
betreft:
1. Het aantal groepen dat gemonitord wordt in
rVTV’s of gezondheidsmonitors
(mediaan 12, IQR 9–21)
Hoe kwam dit?
Hoe kwam dit?
De monitoring van GGD’en volgt twee kaders:
A. De risicogroepen die volgen uit de periodieke gezondheidsenquêtes
(bijna altijd)
B. De OGGZ-groepen (Openbare Geestelijke Gezondheidszorg)
(bij ongeveer de helft van de GGD’en)
Maar zelden een expliciete inventarisatie van bij welke groepen
monitoring nodig is.
Grote verschillen
Tussen GGD’en bestaan grote verschillen wat
betreft:
1. Het aantal groepen dat gemonitord wordt
2. De informatie die over kwetsbare groepen
gerapporteerd wordt
Gerapporteerde
informatie
• Vrijwel altijd aard en omvang van kwetsbare
groep
• Minder vaak:
– Informatie over zorgbehoeften
– Informatie over preventie- en zorgaanbod voor
de kwetsbare groepen
 En hoe die twee op elkaar aansluiten
Resultaten Verwey-Jonker
Instituut (2008)
Eenzelfde beeld:
• Vooral de omvang van verschillende doelgroepen
werd gerapporteerd; er werd weinig aandacht
besteedt aan cliëntprofielen.
• Het voorzieningenaanbod werd vaak niet
gestructureerd in beeld gebracht.
Doel van monitoring?
Opmerkelijk vanwege het doel van monitoring:
Het kunnen suggereren van verbeteringen voor de
bestaande preventie en zorg (voor kwetsbare
groepen)!
Aanbevelingen
1. Inclusiviteit
a. GGD’en zouden een expliciete inventarisatie moeten
doen van voor welke groepen monitoring nodig is.
b. Op landelijk niveau zou men GGD’en daarbij moeten
helpen door een lijst te creëren met alle MOGELIJKE
kwetsbare groepen, indicatoren, en
dataverzamelingsmethoden (zoals reeds gebeurd
door de Lokale en Nationale Monitor gezondheid
voor Jeugd, Volwassenen en Ouderen)
Aanbevelingen
1.
Inclusiviteit :
2. Samenhangend beeld van gezondheid,
preventie en zorg
a. Informatie over preventie en zorg zou gekoppeld
moeten worden aan wat er nodig is voor specifieke
groepen (aansluiting!).
b. Samenwerkingsnetwerken zouden gestimuleerd
moeten worden om de aansluiting tussen behoefte
en aanbod te bespreken.
c. Goede mogelijkheid om WPG en Wmo beleid te
integreren.
Wat gebeurt er al?
• Tranzo, academische werkplaats publieke gezondheid, in Tilburg
ontwikkelt en pilot een instrument dat GGD'en en gemeenten
ondersteunt bij het uitvoeren van een monitor sociaal
kwetsbare groepen.
• De GGD’en van de G4 werken aan de ontwikkeling en validatie
van indicatoren voor de OGGZ.
Uitdagingen:
1) uniformiteit van beschikbare data
2) beschikbaarheid van data (Vb: ongedocumenteerden)
3) groepen buiten de OGGZ (Wmo / WPG integratie)
(Vb: slachtoffers van mensenhandel)
Vragen?
Viergever RF: Gezondheidsmonitoring van kwetsbare groepen in
Nederland: weten we genoeg?
Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen (TSG) 2013,
91(6):347–357.
[email protected]
Voorbeelden van groepen
waarvoor weinig
gemonitord wordt
•
•
•
•
•
•
Asielzoekers, ongedocumenteerden
Onverzekerden
Laaggeletterden
Slachtoffers van mensenhandel / loverboys
(Ex-)gedetineerden
Prostituees

Download Report