KEURMERK BITTERE NOODZAAK - Seniorvriendelijk Ziekenhuis

KEURMERK BITTERE NOODZAAK Het is hun grootste groep patiënten. Toch is in ziekenhuizen vaak nog verrassend weinig aandacht voor ouderen. Het keurmerk seniorvriendelijk ziekenhuis van de ouderenorganisaties Unie KBO, PCOB, NOVG en NOOM gaat daarin verandering brengen met het landelijk keurmerk Seniorvriendelijk ziekenhuis. Mensen worden ouder, hebben meer aandoeningen tegelijkertijd, wonen langer thuis en komen zieker in het ziekenhuis. Volgens het visierapport van de KNMG ‘Sterke medische zorg voor kwetsbare ouderen’ gaat ongeveer 1 op de 3 ouderen er door een ziekenhuisopname op achteruit. Ouderen raken letterlijk en figuurlijk de weg kwijt in het ziekenhuis, ze lopen meer risico op delier, medicatiefouten en complicaties, en er is een gebrekkige overgang van het ziekenhuis naar de thuissituatie. Diagnostiek en behandeling van ouderen vragen om een andere aanpak. Ziekenhuizen zijn nog te veel gefocust op herstel van een enkele aandoening in plaats van een meer generalistische kijk op functiebehoud en kwaliteit van leven. Ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de aandacht gevestigd op de zorg voor kwetsbare ouderen en gaat het toezicht hierop aanscherpen. De gezamenlijke ouderenbonden (Unie Katholieke Bond van Ouderen, Protestants Christelijke Ouderenbond, Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten en Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden) hebben het initiatief genomen om een keurmerk te ontwikkelen voor ziekenhuizen die de toegankelijkheid en organisatie van zorg hebben aangepast aan de wensen en behoeften van (kwetsbare) ouderen. Het verschijnsel dat patiënten‐ en cliëntenorganisaties de ziekenhuizen gaan beoordelen op specifieke kwaliteitsaspecten vanuit het perspectief van de patiënt of cliënt, is niet nieuw. Bittere noodzaak Eén op de drie mensen van 70 jaar en ouder verlaat het ziekenhuis slechter dan ze er ingekomen zijn. En dat heeft niet te maken met de aandoening waarvoor ze opgenomen worden. Eén op de drie 65‐ plussers die acuut in het ziekenhuis belanden, sterft binnen drie maanden. Om de zorg en voorzieningen voor ouderen te verbeteren, hebben de ouderenorganisaties het afgelopen jaar 15 kwaliteitsaspecten opgesteld die van groot belang zijn voor de ziekenhuiszorg aan ouderen. Hierop zijn de ziekenhuizen bezocht door getrainde seniorscouts en bevraagd door het onderzoeksbureau MediQuest. Een belangrijke voorwaarde voor het keurmerk is de aanwezigheid van een geriatrieteam en de gemaakte afspraken over de inzet van dit team. Uit het onderzoek bleek dat nog veel verbeteringen mogelijk zijn in de overdracht van en naar de thuissituatie, bijvoorbeeld het consulteren van de huisarts. Ook het treffen van maatregelen om ouderen sociaal en lichamelijk actief te houden tijdens de opname blijft een aandachtspunt. “We merken dat het keurmerk veel in beweging heeft gezet, aldus Manon Vanderkaa, directeur Unie KBO. “Met dit keurmerk proberen we ziekenhuizen zowel seniorvriendelijk als beweegvriendelijk te maken.” Verbeteringen Door inzicht te geven in de kwaliteit van zorg door patiëntenorganisaties wordt kwaliteitsverbetering op de volgende wijze gestimuleerd en gefaciliteerd:  patiënten kunnen bewust kiezen voor zorg die het beste bij hun hulpvraag past;  professionals kunnen de zorg verbeteren op punten die patiëntenorganisaties en beroepsgroepen belangrijk vinden;  management en bestuur van zorgaanbieders kunnen middelen vrijmaken voor kwaliteitsverbetering;  zorginkopers hebben input voor kwalitatieve zorginkoop. Kwaliteitscriteria Om het keurmerk te mogen dragen zijn er vijftien kwaliteitscriteria geformuleerd die betrekking hebben op de organisatie van zorg, op beleid en op de fysieke omgeving. Op 1 oktober ‐ de VN‐dag van de ouderen‐ zijn de resultaten bekend gemaakt en hebben 45 ziekenhuizen het keurmerk toegekend gekregen. Alle 130 ziekenhuizen in Nederland werden het afgelopen jaar getoetst op 15 kwaliteitsaspecten die specifieke zorgbehoeften en wensen van ouderen betreffen. Dankzij het nieuwe keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis ontstaat voor het eerst overzicht en inzicht in de actuele stand van zaken in nagenoeg alle Nederlandse ziekenhuizen. Zorgverzekeraar Achmea heeft aangekondigd dat gecontracteerde ziekenhuizen die het keurmerk hebben behaald in aanmerking komen voor het Pluscertificaat Ouderenzorg. Het Keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis is bedoeld om ziekenhuizen te stimuleren om hun zorgprocessen, beleid en fysieke omgeving beter af te stemmen op de toenemende groep kwetsbare oudere patiënten. Over twee jaar worden de ziekenhuizen opnieuw beoordeeld.