NIEUWSBRIEF museum Ruurd Wiersma Hus Burdaard januari 2014 Museum ‘Ruurd Wiersma Hûs’ Mounewei 6/7 9111 HB BURDAARD tel: 0519-332334 mail: [email protected] web: www.ruurdwiersma.nl Burdaard, januari 2014 NIEUWSBRIEF Beste liefhebbers van ons museum, De laatste nieuwsbrief die u van ons gekregen hebt dateert van bijna twee jaar geleden: tijd dus voor een nieuwe editie! Nieuws is er genoeg, want nog steeds blijft er af en toe nieuwe informatie opduiken over de bijzondere man aan wiens schilderkunst en bijzondere leven ons museum is gewijd: de naïeve schilder Ruurd Wiersma. Maar er is ook ander nieuws. Bestuurswisseling en een stukje historie Officieel behoort ons bestuur uit vijf personen te bestaan, maar lange tijd hebben we het met vier mensen gedaan. We meenden indertijd dat dit wel kon… maar in de praktijk is er zóveel te doen dat we bijzonder blij zijn nu weer op volle sterkte te zijn! Vanaf medio 2013 is Inge van Berkel uit Burdaard tot het bestuur toegetreden. Zij heeft de afgelopen maanden geleidelijk de taken van Gerard van Nimwegen overgenomen, die dit najaar is afgetreden na vele jaren de PR en fondswerving te hebben verzorgd. Het was Gerards tweede bestuursperiode: hij behoorde namelijk indertijd ook tot het oprichtingsbestuur dat in 1981 het museum feitelijk van de grond heeft getrokken. In dat eerste bestuur 1 zat indertijd ook mevrouw Addy van Oort-Mader. Gerard heeft nog geregeld contact met haar, dus door opnieuw in het bestuur te gaan vormde hij ook een ‘link’ naar deze voor het ontstaan van het museum zo belangrijke vrouw. Haar man was Henk van Oort, de oud-uroloog van wie Ruurd stellig meende dat deze zijn leven heeft gered door een geslaagde prostaatoperatie. Voor wie niet bekend is met dit stukje historie: Ruurd wilde na die operatie zijn dank aan dokter van Oort uiten door hem in zijn testament op te nemen. Henk van Oort heeft Ruurd er echter van kunnen overtuigen dat het niet zo’n goed idee is je eigen arts deze status te geven, en daarop werd het ziekenhuis waar van Oort werkte, het toenmalige Diakonessenhuis, door Ruurd als erfgenaam aangewezen. Na Ruurds dood was dit ziekenhuis dus opeens de bezitter van Ruurds bijzondere huisje! Voor het symbolisch bedrag van één gulden is het vervolgens verkocht aan de in 1981 opgerichte Stichting Ruurd Wiersma. Addy van Oort trad toe tot het bestuur. Deze gang van zaken zal Ruurd (op zijn wolkje hierboven) groot plezier hebben gedaan: hij was stevig bevriend geraakt met het echtpaar van Oort. Henk van Oort is op 83-jarige leeftijd helaas onlangs overleden. Wij wensen Addy veel sterkte met dit grote verlies. Tegelijk zijn wij trots op Addy’s blijvende warme band met ons museum. In het verzorgingshuis waar zij woont deelt zij nog geregeld onze folders uit, en afgelopen zomer bezocht zij, inmiddels rolstoelgebonden, nog ons museum, samen met twee vrienden. U bent inmiddels misschien aan het rekenen geslagen: vier bestuursleden plus één min één is toch weer vier, en geen vijf? Dat klopt, maar deze maand mochten wij gelukkig opnieuw een bestuurslid verwelkomen: Ulke Wiersma uit Leeuwarden! Het is niet toevallig dat hij dezelfde naam als onze schilderende held draagt: hij is een achterneef van Ruurd. Zijn jeugd heeft hij doorgebracht in Burdaard, op het adres Hellingpad 24. Ulke had als opgroeiend jochie een goede band met zijn oudoom Ruurd en wist ons daardoor reeds diverse anekdotes uit die tijd 2 te vertellen. U zult erover kunnen lezen in onze nieuwsbrieven: hieronder de eerste aflevering van ‘Ulke Wiersma vertelt’! ‘Een heel aparte man’ – Ulke Wiersma vertelt Ruurd mocht de kleine Ulke graag. Zo graag zelfs dat hij hem, toen de jongen nog slechts vier jaar oud was, eens een stapeltje bankbiljetten liet zien met de opmerking dat het om wel tienduizend gulden ging… ‘maar dat mag je aan niemand vertellen hoor!’ Over naïef gesproken… dit moest wel haast mis gaan. De kleine Ulke vertelde niet veel later aan de mannen op het leugenbankje bij de brug dat hij een heel rijke oom had: ‘hij heeft wel tienduizend gulden!’ Zodat Ruurd bij het passeren van dezelfde plek te horen kreeg van de bankzitters ‘zo Ruurd, wat horen we, je bent een rijk man!’ Ruurd ontstak in grote woede: ‘wie heeft dat verteld, verd…?’ ‘Nou, die kleine jongen van Klaas Wiersma! was het antwoord. Ruurd op hoge poten naar Ulke’s ouders waar hij zijn beklag deed. Waarop die hem te verstaan gaven dat het toch wel heel dom was een kind zoiets toe te vertrouwen… Ulke vertelde ons ook dat Ruurd in de woonkamer van de benedenwoning aan Mounewei 1 die hij huurde een kamerbrede hoge volière had gemaakt waarin kanaries en andere vogels huisden. ‘Het lag er vol vogelstront’. Dit, plus het gegeven dat Ruurd de achterwand van die voliëre, de kamerwand dus, geheel beschilderd had met kleurige taferelen, maakt het weinig verwonderlijk dat Ruurd door zijn huisbaas stevig werd toegesproken en bovendien een fikse huurverhoging voor zijn kiezen kreeg. We weten nog niet wat er op die muur stond afgebeeld, misschien natuurtaferelen? Wie van de lezers weet dat (eventueel) nog? Dat Ruurd ook de schoorsteenmantel en de haardplaat had beschilderd wisten we al langer: die hebben we immers in de jaren tachtig, mede dankzij een restauratiesubsidie van een fonds, in hun geheel over kunnen brengen naar ons museum. Volgende keer vertellen we meer over Ulke’s herinneringen aan zijn bijzondere oudoom. Wij zijn blij met de komst van dit bestuurslid dat Ruurd goed heeft gekend! 3 Nieuw werk van Ruurd – op een bijzondere vindplaats… Met trots maken wij de ontdekking van twee onbekende werken van onze eigen Ruurd bekend! Het was Ulke Wiersma die ons erop attendeerde dat twee schilderijtjes op hardboard, die omke Ruurd lang geleden als cadeau aan familieleden heeft gegeven, nog steeds in hun bezit waren, zij het op een bijzondere plaats: ze waren namelijk vastgetimmerd tegen het dakbeschot van hun huis, en wel om een plaatselijke zwakke plek te versterken! Het was vér voor de tijd dat Ruurd bekendheid begon te genieten, en de familie had weinig op met zijn in hun ogen kinderlijke schilderkunst. Vandaar de nieuwe functie die zij er aan gaven. Ruurds ‘fietsenlak’ was overigens prima van kwaliteit: de afbeeldingen hebben nauwelijks geleden! Wel zitten er wat spijkergaatjes in, maar dat vinden wij alleen maar een leuke illustratie van de geschiedenis van deze twee werkjes. We hebben ze dan ook, toen we ze van de familie in bruikleen konden krijgen (dank!), eenvoudig op een spijkertje in ons museum opgehangen, zonder lijst. Hieronder ziet u ze beide weergegeven. 4 Hoe het met het museum gaat Met de kwaliteit van Ruurds verf was dus niets mis. Die heeft haast het eeuwige leven, zou je kunnen zeggen, althans op het hardboard of triplex dat hij voor zijn losse schilderijen gebruikte. Maar de wandschilderingen in de huiskamer en keuken, dat is een ander verhaal: de instabiele ondergrond zorgt daar voor het afbrokkelen van de verf. Dank zij diverse restauraties (mogelijk door uw donaties en bijdragen van diverse fondsen) is de schade steeds weer hersteld, en door het opvolgen van adviezen van de deskundigen over onder andere het constant houden van het binnenklimaat gaat de achteruitgang sindsdien ook veel minder snel. Stoppen doet het echter nooit, dus sparen we al weer voor de volgende restauratie. Met name de Herfstwand is kwetsbaar, en dat is toch echt de mooiste, vinden wij. 5 Om u een idee te geven van de kosten van zo’n restauratie: alleen al het herstellen van het in Ruurds keukentje geschilderde tafereel ‘Jungle van Afrika’, toch niet al te groot van formaat, kostte € 6.000,-! Ruurds proza In eerdere nieuwsbrieven hebben wij u al eens kennis laten maken met de bijzondere schrijfstijl en spellingswijze van onze schilder. Hij had alleen lagere school en zal zelden iets op papier gezet hebben, maar beschikte toch over een mooi handschrift. Hieronder weer een nieuw stukje van zijn proza: twee bladzijden uit een brief die hij schreef aan twee van zijn bewonderaars, te weten Wietse Monna en diens vrouw, wonende te Groningen. Hier zien we Ruurd als koopman en onderhandelaar aan het werk! Citaat: “En Monna die Elfstedentocht is nog te koop hoor, ik loop niet met mijn spullen te koop”. Hij probeert de Monna’s vervolgens te overtuigen dat ze het beoogde schilderij echt voor een koopje kunnen krijgen, dat hij dit doet omdat hij het hen écht gunt en dat kunstkenner Peter Karstkarel of ‘de Hollanders’ er waarschijnlijk meer voor zouden betalen. Maar zijn genereuze bod aan de Monna’s moet kennelijk geheim blijven, want hij schrijft: “nooit erover spreken tegen Karstkarel of zoo”. Iets later verhoogt hij de druk nog eens door te vermelden dat ‘de Hollanders’ binnenkort weer langs gaan komen, en ja ‘dan vraag ik meer, dat begrijpt u”. De Monna’s kunnen er nu nog hartelijk om lachen. Dank dat u deze brieven hebt willen afstaan! 6 7 8 Onze collectie opnieuw uitgebreid Ons museum is blij een uniek document uit het leven van Ruurd Wiersma in handen te hebben gekregen. Eind augustus 2013 kregen wij van Tjeerd Visser, een nazaat van een broer van Ruurd, het trouwboekje van Ruurds ouders. Het was voorheen in het bezit van Folkje Visser – Wiersma uit Damwoude. Het trouwboekje is op 4 november 1886 voor het eerst ingevuld op het gemeentehuis van Dantumadeel en vermeldt dat op die datum de vader van Ruurd, Klaas Wiersma, geboren op 13 October 1862, in het huwelijk trad met Folkje Dijkstra, geboren 23 Februari 1865. Het is voor ons een bijzonder document waaruit blijkt dat er uit het huwelijk 9 kinderen zijn geboren. Die werden vroeger allemaal bijgeschreven in het trouwboekje. Maar wat een tragiek. de levenskansen van kinderen waren toen blijkbaar van een andere orde dan nu. Het oudste kind van het echtpaar is slechts 10 jaar geworden en de meeste andere broers en zussen zijn zelfs al bij de geboorte overleden of leefden maar enkele jaren. Ruurd was het achtste kind en alleen hij en zijn broer Hendrik hebben een “normale” leeftijd bereikt. En over tragiek gesproken: Ruurd verloor zijn moeder reeds toen hij nog maar een tiener was. Het trouwboekje heeft een plaats gekregen in de vitrine van het museum. Videoproject Wanneer u behalve deze nieuwsbrief ook de donateursbrief hebt gekregen vindt u daarbij informatie over de financiën van ons museum. We zijn een financieel gezonde stichting, met reserves die overigens maar al te nodig zijn. Allereerst voor de restauraties die periodiek moeten plaatsvinden. Weliswaar krijgen wij daarbij vaak financiële hulp van fondsen voor goede doelen, maar die stellen doorgaans een substantiële eigen bijdrage van het museum 9 verplicht. Maar we sparen ook nog voor een ander project: het maken van een documentaire over Ruurd waarin we mensen aan het woord laten die de schilder persoonlijk hebben gekend, zoals de al genoemde Peter Karstkarel, Addy van Oort-Mader, onze eerste conservator/rondleidster Hennie Middelkamp-Vellinga en haar buurman Rein Hoekstra (de laatste is vorig jaar overleden). En verder interviewden we nog vijf anderen die eveneens op uiteenlopende wijzen met Ruurd te maken hebben gehad. Het heeft kostelijke verhalen opgeleverd! Deze waardevolle opnamen zijn al geruime tijd geleden gemaakt en liggen sindsdien ‘op de plank’, in afwachting van voldoende middelen om er een professionele productie van te kunnen laten maken. We hopen er ook nog een fonds voor te kunnen interesseren. U kunt, als u wilt, op voorhand al uw belangstelling voor deze productie kenbaar maken via een mail aan het adres [email protected]. Hoe snel dit voornemen kan worden uitgevoerd hangt mede van onze donateurs af. Wij hopen dat ook in deze economisch minder goede tijd uw bijdrage mogelijk blijft! Rest ons nog te zeggen dat dit de laatste nieuwsbrief is die door Gerard van Nimwegen is opgesteld. Gerard bedankt voor je inzet in de afgelopen jaren! Inge van Berkel neemt het stokje over. Met vriendelijke groeten, het bestuur van Stichting Ruurd Wiersma Ernest Bakker, voorzitter Jaaike Velthuijsen, secretaris Ton Verkerk, penningmeester/conservator Inge van Berkel, public relations en fondswerving Ulke Wiersma, algemene ondersteuning 10 Donateur worden? [email protected] NL86 RABO 0320 2054 01 11
© Copyright 2024 ExpyDoc