Download de PDF van dit artikel

varkenshouderij
R E P O RTA G E
Varkenshouder Rob Hilkens bouwde een wroetstal
om niet langer voor de bulkmarkt te hoeven
produceren, en ter verhoging van het werkplezier.
Wroetstal opent deur
naar luxe deelmarkt
M
32
EER van hetzelfde was bij de
bouw van een nieuwe vleesvarkensstal geen optie voor Rob
Hilkens. Produceren voor de
wereldmarkt zag hij niet meer zitten en
past ook niet bij zijn bedrijf, gelegen bij
het Limburgse natuurgebied de Meinweg. Zodoende kwam hij terecht bij het
Krull-concept en heeft hij nu een nieuwe
wroetstal met 1.800 plaatsen, die sinds
november in gebruik is.
De varkens wekken de indruk gelukkig
te zijn met de nieuwe stal. Ze liggen relaxed in het strooisel, wroeten wat of
staan aan de voerbak. De rust is voorbij
zodra Hilkens de strodosators lostrekt.
Dan valt per hok 60 liter gehakseld vlasstro naar beneden. Voor de varkens het
sein in de benen te komen en het stro te
egaliseren. De vloer is grotendeels dicht,
met 2 procent afschot. Achterin de hokken is een meter rooster met een opening, waar de varkens zelf het natte stro
inlopen. De dichte vloer is daarentegen
voor het grootste deel droog. In het liggedeelte mesten de varkens niet.
Stroverdeler is maatwerk
Naast wroetmateriaal, daglicht en de
dichte vloer is extra leefruimte een kenmerk van Krull: een vierkante meter per
dier. Elk hok telt dertig plaatsen, met de
mogelijkheid de poortjes tussen drie hokken te openen. De tweede ronde biggen
ligt inmiddels in de stal. Om ervaring op
te doen met grotere groepen opende de
Kenmerken van een wroetstal zijn daglicht, de dichte vloer, ruimte en strooisel. Elementen die het werkplezier van de boer verhogen.
varkenshouder de deuren tussen de hokken. Desondanks kruipen de biggen niet
bij elkaar, maar zijn alle hokken bevolkt.
Ten opzichte van andere wroetstallen
maakt de stroverdeler de stal bijzonder.
De techniek wordt toegepast in de rundveehouderij en is door stalinrichter De
Nijborg Agri in Renswoude (U.) aangepast voor gebruik bij varkens. Basis is een
boxenvuller als in koeienstallen. In de
varkensstal valt het strooisel niet op de
vloer, maar komt het in een dosator terecht. Het omtrekken van een hendel is
genoeg om alle dosators in een afdeling
te openen. De varkens krijgen dagelijks
stro. Voor de varkenshouder is dat tevens
het ideale moment voor de diercontrole.
De stroverdeler, inclusief voorraadbak
van 2,5 kuub, kostte voor deze stal
€35.000. Daar staat een aantal pluspunten tegenover. Hilkens heeft geen shovel
nodig om het stro in de stal te brengen.
Hij bepaalt zelf op welk tijdstip hij de
voorraadbak vult. De staldeuren hoeven
niet open tijdens het instrooien, zodat
het binnenklimaat constant blijft. En er
ontstaat minder stof dan met stro in de
hokken blazen. Voor Hilkens genoeg redenen om voor de stroverdeler te kiezen.
De eerste ervaringen in de stal zijn
hoopgevend. De afgeleverde koppels
BOERDERIJ 99 — no. 25 (18 maart 2014)
PROFIEL
Naam: Rob Hilkens (44).
Plaats: Herkenbosch
(L.). Bedrijf: Gemengd
groeiden 850 gram. De voederconversie
steeg wel ten opzichte van de traditionele stal en is nu 2,65. De varkens krijgen
een mix van CCM, een granenmengsel en
aanvullend mengvoer. Om ervaring op te
doen blijven de staarten langer dan in de
gangbare varkenshouderij. Dit gaat tot
dusver goed. Van staartbijten bij luxe
vleesvarkens is geen sprake.
Complimenten
Ambachtelijke slagers zijn de primaire
doelgroep voor het verse vlees van de
Krull-varkens. Hilkens ontving onlangs
een slager in de stal. Deze was te spreken
De voorraadbak wordt dagelijks gevuld
met een doseerbak aan de giek van een
verreiker.
BOERDERIJ 99 — no. 25 (18 maart 2014)
bedrijf met 400 Topigs 40-zeugen ×
Toppie Piétaineindbeer en eigen zeugenaanfok. Alle biggen worden zelf
gemest. Bij het bedrijf hoort
90 ha grond, waarvan 15 ha
beheersgrond. Hilkens teelt
mais voor CCM en suikerbieten. Eind 2013 is de wroetstal
met 1.800 vleesvarkensplaatsen in gebruik en sindsdien is
Hilkens lid van Stichting
Maatschappelijk Bewuster
Varkensvlees, de organisatie
achter het Krull-varkensvlees.
Dit concept heeft een Beter
leven-ster van de Dierenbescherming. Krull telt zeven
leveranciers. Gosschalk in
Epe (Gld.) en Krekels in Kerkrade (L.) slachten de varkens.
Dagelijks krijgen de varkens vers stro.
Voor Hilkens is dat tevens het moment
voor de diercontrole. F O TO ’S: F O TO PERSBURO
BERT JAN SEN
over de vleeskwaliteit: steviger, meer
spier omdat de varkens actiever zijn,
mooie kleur en weinig drip. Het deed de
slager denken aan het vlees van vroeger.
Zo’n uitspraak geeft Hilkens energie:
“Dat soort opmerkingen wil ik horen.”
De nakomelingen van de Topigs 40zeug × Topigs-Piétrain (met nadruk op
bevleesdheid) zijn sowieso luxe. Hilkens
streeft ernaar 40 tot 50 procent type AA
af te leveren. Over de meerprijs van de
varkens laat hij zich niet uit. Hij wil alleen kwijt dat notering van Van Rooi
Meat geldt als vertrekpunt voor de prijs.
De kosten van de cascobouw van een
wroetstal zijn lager dan een conventionele stal, want er is geen put. Uiteindelijk
liggen de bouwkosten wel hoger, omdat
uit oogpunt van landelijke inpassing is
gekozen voor een houten topgevel. Ook
hebben de zijgevel en het dak een lichtstraat en is er een ontvangstruimte die
een kijkje in de stal biedt.
De meerkosten voor de productie zitten in de extra leefruimte en het strogebruik. De varkenshouder hoopt met
600 liter gehakseld stro per plaats per
jaar klaar te zijn. Voor de bovenwettelijke
welzijnselementen in de stal komt de ondernemer in aanmerking voor EU-subsidie in het kader van een investering in
integraal duurzame stallen.
Met deze wroetstal produceert de varkenshouder niet langer voor de bulkmarkt en neemt het werkplezier toe. Tegelijk blijft het concept in de buurt van
de gangbare productiewijze. Hilkens:
“De tijd zal leren of de keuze voor deze
stal een juiste was.”
Kees van Dooren
33