Vertrouwensberichten september 2014

VERTROUWENS
BERICHTEN
September 2014
Vertrouwensmensen.nl
VERTROUWENSBERICHTEN
is een periodieke uitgave van ons netwerk.
Er staat informatie in over omgangsvormen die van belang kan zijn voor
organisaties en voor functionarissen die in organisaties te maken hebben met
veiligheid en werkrelaties. Behalve nieuwe regelgeving melden we ook
incidenten en ontwikkelingen die ogenschijnlijk niet direct van invloed zijn op
concrete organisaties, maar die wel aan het denken zetten over de
complexheid van preventie bij ongewenst gedrag en integriteit.
Bijdragen zijn welkom. Hoe meer ogen, hoe meer zicht. We nodigen u uit deze
te sturen naar [email protected] of naar één van de
vertrouwenspersonen op de website www.vertrouwensmensen.nl.
Aandacht voor arbeidsbelasting in zorg blijft nodig
De Inspectie SZW constateert dat de aandacht voor psychosociale arbeidsbelasting (psa)
in de zorg nodig blijft. Weliswaar ziet de Inspectie dat de aanpak van de werkdruk is
verbeterd, maar het percentage instellingen met onvoldoende maatregelen tegen
agressie is helaas toegenomen. In de sector zorg en welzijn veroorzaakt psa 50% van
het arbeidsgerelateerde verzuim.
Onder psa wordt verstaan werkdruk, onregelmatige werktijden, agressie, pesten en
(seksuele) intimidatie die leiden tot stress in het werk. Werkgevers zijn verplicht om
werknemers hiervoor te beschermen. In de periode april 2013 tot februari 2014 heeft de
Inspectie SZW bij 1264 locaties van 306 zorginstellingen geïnspecteerd. Het betrof
instellingen in de jeugdzorg, gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg en
verpleging, verzorging en thuiszorg.
Werkdruk
De Inspectie ziet dat de aanpak van de werkdruk binnen de zorg is verbeterd. Had 20%
van de bezochte instellingen in 2012 voldoende maatregelen getroffen om werkdruk te
voorkomen, bij de laatste inspectie is dit aantal ruim de helft van de instellingen. De
jeugdzorg laat de grootste vooruitgang zien van 14% naar 60%. Wel ziet de Inspectie
dat bij instellingen die niet aangesloten zijn bij een brancheorganisatie het beeld slechter
is.
Aandacht voor agressie
Werden in 2012 bij 40% van de instellingen overtredingen geconstateerd op het terrein
van agressie, nu is dit gestegen tot 60%. De Inspectie ziet hiervoor verschillende
oorzaken. Zo vindt er een verschuiving plaats van de intramurale zorg naar extramurale
zorg, en neemt de zorgzwaarte voor de werknemer toe. De werknemer kan daardoor
vaker te maken krijgen met agressie. De risico-inventarisatie, procedures en
maatregelen zijn daar veelal nog niet op aangepast. Daarnaast ziet de Inspectie dat voor
een deel van de zorgtaken lager gekwalificeerd of tijdelijk personeel wordt ingezet, met
over het algemeen minder ervaring in het omgaan met bijvoorbeeld dementerende
ouderen, mensen met psychische problemen of het gebruik van hulpmiddelen.
De Inspectie vindt een belangrijk aandachtspunt voor de instellingen om meer aan
voorlichting en training te doen. Het Actieplan Veilig Werken in de zorg ondersteunt
instellingen bij de ontwikkeling en implementatie van anti-agressiebeleid
(www.duidelijkoveragressie.nl).
Vervolgactiviteiten
Het ministerie van SZW en de Inspectie SZW gaan de komende 4 jaar extra aandacht
besteden aan de aanpak van psa. Preventie van uitval door ziekte in verband met psa
levert een belangrijke bijdrage aan de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. De
Inspectie inspecteert dit jaar nog op psa bij ziekenhuizen, opvanghuizen en
asielzoekerscentra. In 2015 controleert de Inspectie SZW nogmaals de instellingen waar
in het verleden overtredingen zijn geconstateerd.
Bron: www.rijksoverheid.nl
Werknemer verzuimt meer vanwege stress
Stressklachten bij werknemers jagen het Nederlandse bedrijfsleven steeds meer op
kosten. Het stressgerelateerd verzuim lag in het eerste halfjaar van 2014 acht keer
hoger dan in 2009.
Dat blijkt uit een analyse van arbobedrijf Arboned, gebaseerd op gegevens van 1,1
miljoen werknemers.
Van de 4,6 miljoen verzuimdagen die de dienstverlener in het eerste halfjaar
registreerde, had 10 procent te maken met stress.
Omgerekend komt dat neer op een bedrag van bijna 800 miljoen euro, dat bedrijven
hebben betaald aan verzuim door stress.
Het gemiddelde ziekteverzuim was in de eerste helft van 2014 net als vorig jaar 3,8
procent. De verzuimduur is wel gestegen, van 24 dagen naar 26 dagen.
Onderwijs en zorg
"Arboned signaleerde in 2013 ook al een toename van verzuim door stress, maar nog
nooit veroorzaakten stressklachten zoveel verzuim als in de eerste helft van dit jaar,
vooral in de sectoren onderwijs en zorg, maar ook bij ICT en financiële instellingen",
aldus bedrijfsarts Corné Roelen.
Volgens Roelen heeft de toename vooral te maken met de combinatie van werk en privé.
Daarnaast hebben steeds meer mensen er moeite mee om de eindjes financieel aan
elkaar te knopen, wat ook veel stress oplevert.
Door de veranderingen in het stelsel van geestelijke gezondheidszorg begin dit jaar,
zoeken of krijgen mensen met stressklachten vaak niet de hulp die ze nodig hebben,
signaleert Arboned.
Werkgevers zouden volgens de organisatie meer gespitst moeten zijn op stressklachten
en samen met de werknemer en bedrijfsarts inschatten of een verwijzing op zijn plaats
is.
Bron: www.nu.nl
‘Verpleegkundigen pesten wel degelijk’
Een groot deel van de bezoekers op Nursing.nl is wel eens gepest, of heeft het wel eens
gezien bij collega's.
Dat blijkt uit een poll op Nursing.nl. Ruim 30 procent van de stemmers geeft daarin aan
ooit slachtoffer te zijn geweest van pesten. Een kwart van de stemmers is zelf niet
gepest, maar heeft het wel eens bij collega's gezien. 'Pesten in de verpleging is helaas
nog altijd een belangrijk topic,' vult Elise Merlijn van vakbond AbvaKabo FNV aan.
Onlangs bleek nog uit onderzoek van de vakbond dat bijna een kwart van de algemeen
verpleegkundigen last heeft van 'intimidatie van hoger hand. 'We krijgen regelmatig
meldingen binnen over agressie en pesten, door met name leidinggevenden. Zeker nu er
een personeelsoverschot is, lijkt het wel alsof er meer dan ooit misbruik wordt gemaakt
van medewerkers. En ja, ook dat zien wij als pesten.'
Intimidatie door leidinggevende
Bijna een kwart van de algemeen verpleegkundigen heeft soms last van 'intimidatie van
hoger hand'.
Ziekteverzuim
Eerder kwam al uit de Sectorrapportage Zorg en Welzijn (2010-2012, Ministerie van
SZW) naar voren dat 75 procent van de zorgverleners te maken krijgt met 'psychosociale
arbeidsbelasting'. Hieronder vallen aspecten als werkdruk en stress, agressie, geweld,
seksuele intimidatie, maar ook pesten. Deze psychosociale arbeidsbelasting zou
verantwoordelijk zijn voor de helft van het arbeidsgerelateerde verzuim.
Homogene teams
Toch wordt volgens 'officiële' cijfers in de gezondheidszorg minder gepest dan in andere
branches. Waar volgens TNO tien procent van de Nederlanders gebukt gaat onder
pestgedrag op het werk, is dat percentage in de gezondheidszorg 'maar' 7 procent. Ook
uit de Nursing-poll blijkt dat 42 procent van de stemmers nooit is of heeft gepest, en dat
in haar loopbaan ook nog nooit heeft gezien. 'Wat opvallend is, want pesten gebeurt júist
vaak in grote, homogene groepen waarin veel in teams wordt gewerkt,' zegt TNOonderzoeker Seth van den Bossche in gesprek met Nursing. 'Misschien wordt pestgedrag
in de verpleging niet echt als pesten herkend, of ervaren? Misschien wordt er veel
getolereerd?'
Subjectieve beleving
'Pesten in de verpleging wordt inderdaad heel vaak niet als zodanig herkend en gemeld,'
denkt gezondheidspsycholoog en klinisch psycholoog Huub Buijssen. Hij begeleidde heel
wat verpleegkundigen na een traumatische ervaring op de werkvloer. Ook was hij
betrokken als adviseur bij het opstellen van een anti-pestbeleid in het Vlietland
Ziekenhuis in Schiedam en zag hij in zijn eerdere carrières als leidinggevende en
vertrouwenspersoon regelmatig hoe medewerkers gebukt gingen onder het gedrag van
sommige collega's. 'Dat het niet altijd wordt herkend, komt deels doordat het de gepeste
is die de impact van ongewenst gedrag bepaalt en niet zijn omgeving. Het gaat dus om
de subjectieve beleving. Als de pester het vervolgens nergens meldt, hebben collega's
vaak niet eens door dát ze pesten.' Ook de lading van het woord 'pesten' geeft nog wel
eens een verkeerde indruk, denkt Buijssen. 'Bij pesten wordt vaak gedacht aan heel
opvallend gewelddadig gedrag: schelden, slaan, schoppen, iemands jas stelen, et cetera.
Maar pesten is bijna nooit fysiek of heel opvallend, het gebeurt juist heel subtiel. Een
continue stroom van speldenprikjes.'
Bron: www.nursing.nl
Pesten
Kamer: Laat scholen zelf antipestaanpak kiezen
Scholen moeten de mogelijkheid krijgen om andere dan de erkende antipestprogramma's
te gebruiken. Dat is de strekking van een motie die De Tweede Kamer op 3 juli aannam.
De motie van Vera Bergkamp van D66 en Brigitte van der Burg van de VVD stelt wel als
voorwaarde dat de VO-raad en de PO-Raad voor 1 oktober komen met een aanpak voor
veilige scholen en een effectieve bestrijding van pesten. Als de sectorraden daar samen
met de scholen in slagen, kan de verplichting om erkende antipestprogramma's te
gebruiken, vervangen worden door de eigen verantwoordelijkheid van de school.
Volgens de raden zijn er goede methodes beschikbaar als alternatief voor erkende
antipestprogramma's. Scholen hebben daarmee meer ruimte om pesten aan te pakken
op een manier die aansluit bij hun visie.
Bron: Nederlands Jeugd Instituut.
Dikke kleuters pesten vaker
Jonge jongens met obesitas zijn vaker een pestkop dan 'slanke' leeftijdsgenootjes.
Daarnaast worden te dikke kleuters, zowel jongens als meisjes, vaker gepest dan
kleuters zonder overgewicht. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC in Rotterdam
en de GGD.
'Kinderen met obesitas hebben twee keer zoveel kans om gepest te worden als hun
'slanke' leeftijdsgenootjes. En dikke jongens hebben twee keer zoveel kans om zelf te
gaan pesten', zegt onderzoekster Pauline Jansen dinsdag. Het gaat dan vooral om fysiek
pesten. 'Deze jongens gooien hun gewicht in de strijd.'
Voor het onderzoek maakte Jansen gebruik van de data uit de Jeugdmonitor van de GGD
Rotterdam - Rijnmond en uit de Generation R studie. Dit is het langlopende onderzoek
vanuit het Erasmus MC naar de groei, ontwikkeling en gezondheid van 10.000 kinderen
in de regio Rotterdam.
Het is volgens haar niet bekend wat het exacte verband is tussen pesten en
zwaarlijvigheid bij de kleuters. 'Worden ze gepest omdat ze te zwaar zijn of gaan ze te
veel eten en niet meer bewegen omdat ze gepest worden? We weten niet wat wat
veroorzaakt.'
Bron: www.volkskrant.nl
Van onder de hamer
'Tien procent ontslagzaken door social media'
Bij een op de tien ontslagzaken worden door werkgevers uitlatingen op social media
aangevoerd voor reden tot ontslag.
Dat stelt juridisch dienstverlener DAS naar aanleiding van onderzoek uit eigen dossiers.
"Gezien het aantal zaken dat wij bij DAS behandelen, zal dit percentage ongeveer gelden
voor alle arbeidsconflicten in Nederland", zegt jurist Olav Wagenaar.
Hij plaatst er wel de kanttekening bij dat de arbeidsverhouding meestal al verstoord is en
dat de inhoud van een tweet of een post op bijvoorbeeld Facebook voor de werkgever de
aanleiding is ontslag aan te zeggen. Jaarlijks handelt DAS zo’n driehonderd zaken rond
sociale media af.
Verweven
''Je uitlatingen op internet zijn erg verweven met de functie die je vervult", zegt de
Utrechtse arbeidsjurist Maarten van Gelderen. Hij verwijst naar de functie en uitlatingen
van ambtenaar Yasmina Haifa.
Zij werd door het ministerie van Veiligheid en Justitie op non-actief gezet na het plaatsen
van een tweet waarin zij schreef dat de jihadistische beweging IS een ''vooropgezet plan
van zionisten'' noemde. ''In het geval van deze mevrouw denk ik dat ze een groot
arbeidsrechtelijk probleem heeft.’’
Excuus
Onwetendheid over de gevolgen van tweets en posts op sociale media zijn niet langer
een excuus voor werknemers in het bedrijfsleven en bij de overheid. Wie nu bij de
rechter nog aanvoert dat hij de impact van een boodschap via Twitter, Facebook of
Linkedin heeft onderschat, wordt meewarig aangekeken.
''Rechters zijn nuchter genoeg om eventuele foutjes bij ontslagzaken eruit te zeven",
zegt Van Gelderen, die twee jaar geleden een top-10 van blunders van werknemers,
ambtenaren en politici op sociale media publiceerde.
''Twitter en Facebook zijn heel impulsieve media, waarbij snel iets mis kan gaan. Maar
politieke gevoeligheid is bij de overheid natuurlijk een open zenuw, zeker wanneer dat
leidt tot een golf van protest en verontwaardiging."
Bron: www.nuzakelijk.nl
Een en ander wat nader bekeken:
Klagen op social media reden voor ontslag?
Klagen op social media, het is zo verleidelijk. Net zo aantrekkelijk om hard op te treden
tegen een medewerker die zijn baas door het slijk haalt op Facebook. P&Oactueel
bespreekt in deze serie met Marlene Hogenhuis-Maeijer, Advocate IP/IT en arbeidsrecht
bij Bogaerts & Groenen advocaten de meest gestelde vragen rond HR en social media.
Deze week: in hoeverre mag je juridisch gezien optreden rond uitlatingen op social
media? Is er reden voor ontslag?
‘Werknemers verweren zich in dit soort zaken vaak in de trant van: ‘die uitspraak deed ik
in de privésfeer. Bovendien heb ik mijn Facebook afgeschermd voor de buitenwereld, dus
behalve mijn vrienden kon niemand de uitspraak lezen.’ Uitspraken op social media
behoren misschien tot het privédomein, dat wil niet zeggen dat je zomaar alles mag
zeggen. Helemaal niet als het om je werk gaat.’
Waarschuwen
‘Wat opvalt als je de jurisprudentie bekijkt, is dat één keer in de fout gaan door je baas
te beledigen niet altijd een dringende reden voor ontslag is. Maar als er door de
werkgever een waarschuwing is gegeven, of de medewerker ging al eens eerder de fout
in, dan vindt de rechter dat vermoedelijk sneller een dringende reden voor ontslag. De
vrijheid van meningsuiting is niet onbegrensd, zei een rechter in een zaak waarin een
distributiemedewerker van Blokker zijn bedrijf een ‘hoerebedrijf’ noemde en de
teamleider flink door het slijk haalde. ‘Als goed werknemer had de werknemer dit bericht
niet behoren te plaatsen’, aldus de rechter.
Geen dringende reden
‘Dát een waarschuwing belangrijk kan zijn, bewijst een andere zaak waarin een
werknemer zich niet alleen negatief, maar ook discriminerend uitliet over een collega op
Facebook. Zo gaf hij onder andere aan dat wanneer hij ‘nog een keer met de ‘zwarte’
mee moest’, ‘er gauw klaar mee zou zijn’. Omdat de werkgever geen laatste
waarschuwing had gegeven, zag de rechter geen dringende reden voor ontslag. Wel werd
de arbeidsovereenkomst ontbonden, en een vergoeding aan de werknemer toegekend op
basis van de kantonrechtersformule.’
Beledigingen of discriminerende opmerkingen op social media hoef je als werkgever niet
te pikken en kan een (dringende) reden voor ontslag zijn. Het hangt van de feitelijke
situatie af of ontslag op staande voet of een ontbinding wegens dringende redenen
succesvol zal zijn. Als je de betreffende medewerker al eerder gewaarschuwd hebt, sta je
als werkgever wellicht sterker maar er zijn situaties te bedenken waarin een enkele
uitlating op social media zo ernstig is dat die al reden zou kunnen geven voor ontslag op
staande voet.
Social Media Code
'Een gedragscode of Social Media Code is aan te bevelen. Dan kan de werkgever duidelijk
maken dat de werknemer weet wat wel of niet acceptabel is voor de werkgever en welke
sancties op overtreding van die code staan.'
Bron: www.penoactueel.nl
Het volgende zou ook gevolgen hebben voor seksuele intimidatie op de
werkvloer
Waarom seksuele intimidatie strafbaar moet worden gesteld
Straatintimidatie gaat verder dan nafluiten.
He schatje, zin in een nummertje? Fluiten, toeteren, zwaaien, staren. Dat zijn de mildere
vormen. Harde cijfers ontbreken, maar de meeste vrouwen hebben wel eens te maken
met seksuele intimidatie op straat.
Gaya Branderhorst
Het kan ook erger: zonder enige aanleiding uitgemaakt worden voor hoer, 'per ongeluk'
omver worden gelopen, een ongewenste hand tussen de benen. Volgens Gaya
Branderhorst, één van de initiatiefnemers en woordvoerder van het
burgerinitiatiefstraatintimidatie.org, wordt er een grens overschreden zodra een vrouw
zich echt geïntimideerd voelt: "He, wil je neuken? Er is geen vrouw die denkt: dat is nou
een leuke benadering. Natuurlijk is er verschil tussen ongewenst gedrag en intimidatie.
Als vrouwen het gevoel hebben dat ze niets terug kunnen zeggen omdat het dan
escaleert, gaat het mis."
Juridische obstakels
Twee jaar geleden bracht Ahmed Marcouch het onderwerp al ter sprake in de Tweede
Kamer, maar toen kwam het niet tot een wetsvoorstel omdat het juridisch te ingewikkeld
zou zijn. Om dit opnieuw onder de aandacht te brengen startte Branderhorst samen met
elf anderen het burgerinitiatief. 40.000 handtekeningen zijn er voor nodig om het
onderwerp opnieuw op de agenda te krijgen en daarvan zijn er in twee dagen al zo'n
7600 binnen. Van de ondertekenaars tot nu toe is de helft man.
Op de website staat een brief aan de Tweede Kamer, voorzien van een juridische bijlage.
Volgens Branderhorst is het wel degelijk juridisch haalbaar om een wetsvoorstel te
maken voor het strafbaar stellen van straatintimidatie. "Ook als iemand niet op
heterdaad wordt betrapt geeft het de politie handvatten om intimiderend gedrag op
straat aan te pakken. Als er nu een melding komt, dan kan de politie niet veel meer dan
een berisping geven. Door het strafbaar te stellen kan de politie ook werkelijk iets doen,"
aldus Branderhorst. "Bovendien is het een signaal dat onze samenleving dit soort gebrek
aan respect voor de omgeving niet tolereert."
'Recht hebben' op aandacht
Volgens Branderhorst zijn de mannen die zich schuldig maken aan agressiviteit en
bedreiging op straat vooral slecht opgevoed. "Het is vreemd dat vrouwen hun kleding en
gedrag moeten aanpassen aan het gedrag van mannen, vrouwen worden daardoor
beperkt in hun mobiliteit."
Accepteren dat er wijken zijn waar vrouwen zich beter niet in een rokje kunnen vertonen
is volgens haar 'stappen achteruit doen'. "Dat is de reden dat vrouwen in sommige
landen boerka's dragen. Ik vind dat echt schokkend. Iedereen is verantwoordelijk voor
zijn eigen gedrag, ook mannen," aldus Branderhorst. "Het is idioot dat sommige mannen
denken dat ze 'recht' hebben op de aandacht van vrouwen. Aanranding en verkrachting
ligt in het verlengde van dit soort gedrag."
Bron: www.trouw.nl
Werkgevers let op uw verantwoordelijkheden (beleid en maatregelen) als het
gaat om ongewenst gedrag
Geen ontslag na duw collega
Een medewerker van een supermarkt met een goede staat van dienst geeft een collega
op een dag een duw waardoor deze licht letsel oploopt. De werkgever reageert met een
ontbindingsverzoek wegens gewijzigde omstandigheden. De kantonrechter wijst het
verzoek af omdat dit, gelet op de omstandigheden van het geval, een te zware maatregel
zou zijn.
Feiten
Een werknemer van 50 jaar met een dienstverband van vijf jaar werkt als krattenspoeler
op de expeditieafdeling van een supermarkt. In november 2007 krijgt hij tijdens het werk
ruzie met een collega. Hij pakt zijn collega van achteren vast en gooit hem tegen een
broodkar. De collega valt op de grond en loopt lichte verwondingen op. De werknemer
maakt direct zijn excuses die worden aanvaard met een handdruk en de uitspraak "zand
erover". Enkele dagen later volgt, na een gesprek met de leiding, een brief waarin staat
dat zijn gedrag onacceptabel is en dat bij de rechter ontbinding van de
arbeidsovereenkomst zal worden gevraagd. Dit op grond van dringende reden dan wel
wegens verandering van de omstandigheden. In afwachting van de rechtszaak wordt de
man niet geschorst maar op een andere afdeling te werk gesteld. In de procedure voert
de werknemer aan dat hij al maandenlang stelselmatig door die collega werd getreiterd.
Er was sprake van voortdurende scheldpartijen en pesterijen en op een gegeven moment
werd het hem gewoon teveel. De werknemer betuigt spijt over het gebeurde en geeft
aan zelf ook wel in te zien dat zijn gedrag niet door de beugel kan en geen oplossing
biedt. Daarnaast stelt de werknemer dat van een goed en zorgvuldig werkgever mag
worden verwacht dat hij maatregelen neemt om te voorkomen werknemers tegen elkaar
worden opgezet en ruzie krijgen. De werkgever stelt dat hij niet van de problemen op de
hoogte was en wijst erop dat de werknemer daarmee nooit naar zijn directe chef is
gestapt.
Oordeel Kantongerecht
De rechter stelt vast, dat uit de videobeelden van het incident blijkt dat de werknemer
naar zijn collega is gelopen en hem, nadat hij zich had omgedraaid, een duw heeft
gegeven waardoor de collega over de broodkar is gestruikeld. Met het oog op de vereiste
veiligheid van haar personeel op de werkvloer spreekt het voor zich, dat het bedrijf
dergelijk gedrag niet hoeft te tolereren. Gezien de reactie van de werknemer is die daar
ook van doordrongen en hij heeft ook zijn spijt betuigd. De vraag is of het incident zo
ernstig is dat daarom het dienstverband moet worden beëindigd. De kantonrechter is van
oordeel dat dit niet het geval is. Hij oordeelt dat de werknemer niet eerder dergelijk
agressief gedrag heeft vertoond. Ook sluit de rechter niet uit dat de man inderdaad werd
geprovoceerd. Zoals vaak het geval is, zal het hier ook wel zo zijn dat waar twee kijven
er twee schuld hebben. Het is dan niet redelijk om alleen tegen deze werknemer
maatregelen te nemen. Het ligt daarom veel meer voor de hand om deze twee
medewerkers uit elkaar te halen en op verschillende afdelingen te laten werken. Dat is
mogelijk is gezien de mededeling van het bedrijf dat beide personen nu al niet meer
samen op de krattenwasserij werken. In verband met de ernstige gevolgen van het einde
van de arbeidsovereenkomst voor de werknemer, die een gezin met vier kinderen heeft,
gaat het de rechter op dit moment te ver om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. De
werknemer zal zich wel moeten realiseren dat hij thans als een gewaarschuwd man
geldt. Het ontbindingsverzoek wordt afgewezen.
Let op
Werkgevers horen een beleid te voeren waarbij werknemers worden beschermd tegen de
mogelijke gevolgen van Psychosociale Arbeidsbelasting. Onderdeel daarvan is het
tegengaan van pesten en treiteren op het werk. Een pestprotocol en een
vertrouwenspersoon zijn onderdelen van zo'n beleid.
In deze zaak gaat het om de gevolgen van pesten op het werk. Blijkbaar is er sprake
geweest van een lange treitercampagne tussen collega's die geresulteerd heeft in een
klein handgemeen. Bij weging van alle omstandigheden komt de rechter tot het oordeel
dat er geen grond is om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Daarbij valt op dat niet
aan de orde is geweest welke houding de werkgever meer in het algemeen heeft ten
opzichte van pesten op het werk. Inmiddels heeft zich onder kantonrechters wel de
opinie gevormd dat het tegengaan van pesten en treiteren op het werk een
verantwoordelijkheid van de werkgever is. Van de werkgever wordt verwacht dat hij
daartoe een beleid voert en maatregelen neemt om te voorkomen dat door pest-, en
treitergedrag schade ontstaat bij werknemers. Dat kan vorm worden gegeven door een
pestprotocol met een gewaarborgde meldprocedure bij een vertrouwenspersoon. In deze
zaak neemt de rechter op grond van een ervaringsfeit (waar twee kijven hebben twee
schuld) aan dat beide werknemers fout zaten en dat het dan niet aangaat er één weg te
sturen. Ook het feit dat mannen na het voorval zonder verdere problemen gescheiden
werken pleit ervoor de arbeidsovereenkomst niet te laten eindigen.
Bron: www.pwdegids.nl
En dat niet alleen: de werkgever kan ook nog verantwoordelijk worden gesteld
voor het gedrag van een werknemer
Jurisprudentie
"WEGWEZEN MET JE LELIJKE BUITENLANDSE KOP”
Een werknemer van een winkel gaat een klant te lijf. Deze lijdt daardoor schade. Is de
werkgever van de winkelmedewerker verantwoordelijk?
Een klant wil in een winkel een aantal shirts ruilen maar een medewerker ziet dat niet
zitten. Nadat hij de klant eerst toevoegt dat “hij moet wegwezen met z’n lelijke
buitenlandse kop” gaat de medewerker zich ook fysiek te buiten.
Hij stompt de klant in zijn rug, pakt hem bij de nek en duwt hem naar buiten. Volgens de
klant zei hij daarbij: “Zorg dat je wegkomt, anders maak ik je af”. Hij duwt vervolgens de
klant door de schuifdeuren naar buiten en geeft hem met zijn hand in zijn nek een zet.
De klant hoort dan een knak in zijn nek en stelt de eigenaar van de winkel als werkgever
aansprakelijk voor de materiële en immateriële schade.
De rechtbank stelt voorop dat er een onrechtmatige daad is begaan door een werknemer
van de winkel. Diens gedragingen zijn in de directe uitoefening van diens
werkzaamheden begaan en daarmee had de winkelketen daar dus zeggenschap over.
Hoewel de (directie van de) winkel zelf niet verwijtbaar heeft gehandeld, acht de
rechtbank de directie toch aansprakelijk wegens een onrechtmatige daad van één van
zijn ondergeschikten. Dit op grond van artikel 6:170 BW: als werknemers een
onrechtmatige daad plegen, kan de werkgever daarvoor aansprakelijk worden gesteld.
Natuurlijk kan de werknemer zelf ook aansprakelijk worden gesteld. Maar van een kale
kip kan men doorgaans geen veren plukken, vandaar dat men dan beter de werkgever
kan aanspreken. Die is daarvoor, als goed werkgever, doorgaans verzekerd via de
Aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven. Als voorwaarde voor aansprakelijkheid
geldt dat de kans op de gemaakte fout door de opdracht tot het verrichten van de taak is
vergroot en dat degene in wiens dienst hij stond zeggenschap had over de gedragingen
waarin de fout was gelegen. Dan kan sprake zijn van werkgeversaansprakelijkheid.
De rechtbank spreekt in deze zaak uit dat de medewerker onrechtmatig heeft gehandeld
c.q. een fout heeft begaan en dat daarmee de werkgever aansprakelijk is voor de door de
klant geleden schade.
Bron: Rechtbank Midden-Nederland, 18 september 2013, ECLI:NL:RBMNE:2013:7291
Bron: www.arbo-online.nl
Ongewenst gedrag in de sport blijft om aandacht vragen.
Allereerst: Een nieuw initiatief van NOC*NSF
Vertrouwenspunt Sport.
De sportwereld kan met vragen over zaken als doping, seksuele intimidatie of ander
grensoverschrijdend gedrag voortaan terecht bij het Vertrouwenspunt Sport. Het
telefonisch meldpunt is opgezet door NOC*NSF in samenwerking met de bonden.
Dinsdag voorafgaand aan de algemene vergadering van de sportkoepel werd de
telefonische en internetdienst officieel gelanceerd op Papendal.
Dat gebeurde door Chiel Warners, voorzitter van de atletencommissie van NOC*NSF. Het
meldpunt is bedoeld voor sporters, begeleiders en anderen die melding willen maken van
zaken die mogelijk in strijd zijn met de regels en die de integriteit van de sporter of de
sport aantasten. Dat kan desgewenst anoniem.
Bij een vertrouwenspersoon kunnen persoonlijke dilemma’s of vervelende ervaringen
worden gemeld, maar de lijn is ook bedoeld om grensoverschrijdend gedrag van anderen
te rapporteren.
Het Vertrouwenspunt Sport is telefonisch bereikbaar, via 0900-2025590.
Bron: www.destentor.nl
Na de zaak in de judobond onlangs en na de zaak HGC recent, vragen we ons af
hoe lang sportverenigingen nog blijven beweren dat ‘het bij ons niet gebeurt’.
NOC dringt nadrukkelijk aan op aanvragen van VOG voor trainers en coaches en
de overheid besluit om zich er niet mee te bemoeien.
Trainer Luigi C. van HGC filmde 5 jaar lang honderden meisjes in kleedkamer
Honderden meisjes tussen de 12 en 18 jaar en jonge vrouwen van 18 jaar en ouder zijn
tussen 2006 en 2011 heimelijk gefilmd in een kleedkamer van de Wassenaarse
hockeyclub door de 45-jarige Luigi C. uit Wassenaar. De man werd op dinsdag 26
augustus aangehouden. Hij had ook kinderporno in bezit.
Luigi C., trainer bij de club, filmde zowel meisjes van thuisclub HGC als van bezoekende
verenigingen. Vele honderden meisjes verschenen volkomen ongevraagd voor zijn
camera. De beelden zijn vastgelegd door een statische camera: de camera kon niet
bewegen of inzoomen, zo meldt het Openbaar Ministerie. Voor zover nu bekend, zo meldt
het OM, zijn de beelden niet verspreid.
De zaak blijkt van een enorme omvang, zo valt te concluderen uit de informatie die het
OM prijsgeeft. Vele honderden meisjes en jonge vrouwen werden gedurende vele jaren
gefilmd. Volgens het OM tussen 2006 en 2011, onderzocht wordt nog of er ook buiten
deze periode is gefilmd.
Medewerker
Luigi C. werd bekend als vrijwilliger van het programma Sportsignaal op Den Haag FM,
dat sinds enige tijd ook op Omroep West wordt uitgezonden. Ook werkte hij voor AD
Haagsche Courant. Hij volgde het hockey in de Haagse regio voor Sportsignaal sinds
1990 en maakte daar naam mee. Later werd hij hockeycoach bij de bekende club HGC.
De vereniging is nog niet bereikbaar voor commentaar. HGC is ook de club waar de
prinsesjes Amalia, Alexia en Ariane spelen. Zij komen niet op de beelden voor, aldus het
OM in een toelichting.
Het onderzoek naar C. werd ingesteld nadat er dvd’s waren gevonden met daarop
heimelijke opnames van een dameskleedkamer, waarop te zien is dat hockeysters zich
omkleden. Sommigen zijn ontkleed in beeld. De beelden zijn vastgelegd door een
statische camera: de camera kon niet bewegen of inzoomen.
Geschorst
Uit onderzoek bleek dat het om een kleedkamer ging van de hockeyvereniging HGC. De
man werd daarna geschorst door HGC. Uit het onderzoek van de politie is gebleken dat
meisjes tussen de 12 en 18 jaar en jonge vrouwen van 18 jaar en ouder, heimelijk zijn
gefilmd in de dameskleedkamer. Het gaat hierbij om leden van HGC, maar ook om leden
van bezoekende hockeyclubs. Het gaat voornamelijk om leden van 16 en ouder die in
beeld zijn.
De verdachte was trainer bij deze hockeyclub. Nadat de politie de hockeyclub op de
hoogte bracht van het onderzoek, is de man per direct geschorst.
Bron: www.omroepwest.nl
Integriteit
Ook in deze editie een statement van collega Gerard Dijkstra
Misstanden lang niet altijd gemeld ( bron Berenschot: veilig misstanden melden op
het werk, 22-07-2014)
Ongeveer een kwart van de werknemers (22% privaat, 29% publiek) heeft de afgelopen
twee jaar één of meerdere vermoedens van misstanden gehad. Gemiddeld genomen
wordt de helft van de vermoedens van misstanden intern aanhangig gemaakt (publiek
47%, privaat 52%). Extern wordt er veel minder vaak melding gedaan van misstanden.
Dat blijkt uit onderzoek van Berenschot op basis van een evaluatie van Onderzoeksraad
Integriteit Overheid en Adviespunt Klokkenluiders in opdracht van het ministerie van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Slechts 3,1 procent in de publieke sector
deed ook buiten de eigen organisatie melding van de misstand en 7,3 procent in de
private deed extern een melding. De meest genoemde reden om geen ( interne/externe)
meldingen te doen, is de angst voor persoonlijke negatieve gevolgen. Een andere reden
die vaak genoemd wordt is het 'gebrek aan vertrouwen in de procedures’. Mijn conclusie
is dat het onderzoek aantoont dat binnen organisaties het onderwerp nadrukkelijker aan
de orde moet worden gesteld waarbij de angst voor persoonlijke negatieve gevolgen voor
de medewerker moet worden weggenomen. De leiding van de organisatie dient het
belang van de meldingsinfrastructuur duidelijk uit te dragen zodat medewerkers
vertrouwen hebben in de procedures.
Bron: Gerard Dijkstra
Integriteit en klokkenluider Gotlieb
Harde taal aan het adres van de Nederlandse Zorg Autoriteit
Schippers overweegt splitsing NZa
Commissie oordeelt hard over Zorgautoriteit : Onderzoek na zelfmoord klokkenluider
toont schokkende feiten … 'NZa verwaarloosde kritische medewerker ... Flinke
belangenverstrengeling tussen VWS en NZa ... D66 en ChristenUnie willen spoeddebat
over zorgwekkend rapport
Er moet veel veranderen bij zorgtoezichthouder NZa. De commissie-Borstlap deed
onderzoek naar de zorgautoriteit en komt met scherpe en harde conclusies. De
toezichthouder die de zorgmarkt van jaarlijks 90 miljard euro bewaakt, disfunctioneert op
cruciale vlakken.
Eerder:
Minister Schippers van Volksgezondheid stelde in april een onderzoekscommissie op
nadat bekend werd dat senior beleidsmedewerker Arthur Gotlieb zelfmoord had
gepleegd. Gotlieb werd weggepest en verwaarloosd in de tijd dat hij kritiek uitte op de
organisatie. Hij liet een lijvig bewaarschrift achter, een boekwerk dat intern als een bom
werd behandeld die ieder moment af kon gaan.
Eén van de belangrijkste conclusies van de commissie-Borstlap is dat de zorgautoriteit
moet worden opgesplitst. De dubbele taak van de organisatie, het opstellen van regels
én het controleren van zorgverzekeraars, dient te verdwijnen luidt het advies. Ook het
management en het personeelsbeleid moet flink op de schop. De commissie oordeelt dat
de afdeling Human Resources zwak is, dat vertrouwenspersonen ronduit gewantrouwd
worden en ook de leiding heeft en dat er te weinig menselijke aandacht is voor
medewerkers.
Aankomende donderdag (4 september. Red.) laat ZEMBLA een reconstructie zien van wat
er voor en na de dood van Gotlieb gebeurde. Daaruit blijkt dat de belangenverstrengeling
tussen NZa en VWS compleet is. Zo oefende VWS druk uit op de NZa om een specifieke
regeling te treffen voor het Erasmus Medisch Centrum. Het zou gaan om een toezegging
van 100 miljoen euro, zo blijkt uit brieven van VWS en interne stukken van de NZa in
bezit van ZEMBLA. De conclusie van commissie-Borstlap zouden eigenlijk volgende week
pas naar buiten gebracht worden, maar omdat ZEMBLA komende donderdag met dit
nieuws zou komen, werden de conclusies eerder naar buiten gebracht.
Gotlieb was jarenlang senior beleidsmedewerker bij de NZa. Aan zijn kritiek werd geen
gehoor gegeven en hij voelde zich zelfs tegengewerkt. Daarop ging hij een dagboek
bijhouden waarin hij alle misstanden opschreef. De commissie-Borstlap oordeelt nu dat
Gotlieb door zijn werkgever is verwaarloosd.
"Wat op papier correct leek te zijn, was in de alledaagse werkelijkheid verworden tot een
slordige omgang op de werkvloer, tekortschietend toezicht en onvoldoende … corrigerend
opgetreden." Een onverantwoorde gang van zaken, aldus de commissie. Zowel voor als
na de dood van Gotlieb lieten zijn managers geen enkele blijk van zelfreflectie zien. Zijn
managers wisselden via privé e-mail adressen informatie uit over hem uit vrees dat
Gotlieb de account van zijn werkt had gehackt. Ze waren als de dood dat het door hen zo
genoemde 'Dan Brown boekwerk' aan het licht zou komen.
Bron: www.joop.nl