Lenços de namorados De Portugese woorden

Lenços de namorados
De Portugese woorden ’Lenços de namorados’ betekenen zakdoek van geliefden of
zakdoek van aanzoek.
De oorspronkelijke bedoeling van de zakdoek was zeker níet om de neus in te
snuiten. In de 17e en 18e eeuw was het mooi geborduurde - of kanten doekje
bedoeld om het bevallig wegpinken van een traantje of het elegant wuiven naar een bekende, extra cachet te
geven.
In de Romantique (bloeiperiode 1795 tot 1848) werden op de Portugese platteland romantische gevoelens tot
uiting gebracht door het geven van symbolische cadeaus. De vrouwen vertaalden dit door op de
sierzakdoekjes teksten in dichtvorm en romantische figuurtjes met symbolische
betekenis te borduren. Oorspronkelijk in kruissteek met rood en zwart garen.
Het fijne linnen bewerken met kruissteek is een tijdrovende bezigheid, het
huwbare meisje was daar soms maanden mee bezig in de avonduren. Als de
zakdoek geborduurd was kon het ‘veroveren’ van de uitverkoren jongen
beginnen. Zij schonk de zakdoek als teken van liefde. Indien de jongeman de
zakdoek in het openbaar gebruikte was dat voor het meisje het teken dat de
jongeman inging op haar verzoek.
e
Later, in de 20 eeuw, evalueerden de kruissteken in steelsteek en platsteken ( deze steken zijn sneller te
werken) en werden de kleuren feller. Daardoor veranderde het aanzien van het
doekje spectaculair. De scheepvaart is altijd al een bron van inkomsten in de
Portugese kuststreken geweest, denk aan de ontdekkingsreizigers, en de
zakdoekjes waren een uitgekiende methode om een zeeman de liefde te
bewijzen. Er zijn relatief veel zakdoekjes bewaard gebleven met spreuken en
motieven van maritieme aard. Dankzij de vele avontuurlijke zeelui die hun
geliefden bij zich droegen in de vorm van een geborduurd zakdoekje met de
motieven waarvan hij de symbolische betekenis kende. Met de woorden, recht
uit het hart van hun lief, die zij op een klein lapje stof geborduurd had.
In Portugal zijn deze doekjes zo geliefd dat de motieven overal op voorkomen. Er
zijn zelfs serviezen geproduceerd met deze motieven en gedichtjes. Ook worden
de zak-doekjes, vooral in de regio Minho, nog steeds gemaakt voor de toeristenindustrie.
Voorbeeld gedichtje:
E tăo certo eu te amar
Como o lenço branco ser
E só deixarei de te amar
Quando a lenço a cor perder
Vrij vertaald:
Het is echt waar, ik hou van jou. Met een
liefde die zo blank als de zakdoek is. Ik zal
pas stoppen met houden van jou, als de kleuren zullen vervagen.
* Symbolische betekenis van enkele motieven:
Duiven - de tweeeenheid in liefde
Roos- vrouw
Lelie - maagdelijkheid
Hart - liefde
Rode anjer - gedoseerd uitdagend
Vogel - overbrenger van liefdesboodschap
Bronnen: HzG 1/2001 , www.pocketcultures.com
Op de Doemorgen op donderdag 25 sept. 2014
in de Mellenshorst, Waterhuizerweg 36, Haren
van 9.30-11.30 uur
kunt u een heel mooi lapje bleekroze stof gratis meenemen.
Er zijn 60 lapjes in voorraad en op = op.
Als u zo’n lapje meeneemt is er één restrictie aan verbonden…. !
… Geborduurd in de trant van een ’Lenços de namorados’ inleveren op de expositie voor handwerken en
andere creatieve uitingen in 2015!
Van al de lapjes die ingeleverd worden mag het publiek de mooiste, leukste of ontroerendste kiezen.
Daaraan is een prijsje verbonden.
Wat zal het een kleurig gezicht zijn al die mooi versierde zakdoekjes!
Het zakdoekje blijft uw eigendom, dus inleveren voorzien van uw naam en Vrouwen van Nu afdeling.
Namens de Commissie Cultuur en Creatief,
Ietje de Graaf