Lees verder (pdf)

Op de agenda van NedHIS
Het belang van de
professionele samenvatting
Gerda Mensink ([email protected])
Het waarneembericht huisartsen (WDH) en het LSP, de ketenzorgcommunicatie, veiligheid en HISsen,
en de rol van de eigen organisatie. Al deze zaken komen in dit artikel aan de orde, want ze hebben prioriteit voor Adriaan Mol, voorzitter van NedHIS, de koepel van HIS-gebruikersverenigingen, voorzitter van
de Ledenraad van VZVZ en huisarts. Hij zet zich op allerlei fronten in om de ondersteunende rol van automatisering in de huisartsgeneeskundige zorg steeds beter te benutten.
NedHIS is druk doende om de eigen organisatie
onder de loep te nemen. ‘Het water wordt helder. De
samenwerking van de HIS-gebruikersverenigingen
binnen NedHIS blijft een onderwerp van gesprek. We
krijgen steeds duidelijker voor ogen wat onze rol is en
hoe wij als NedHIS de belangen van onze achterban
het beste kunnen regelen en vertegenwoordigen.
Uitgangspunt voor de structuur van NedHIS is de
autonomie van elke HIS-gebruikersvereniging. Een
gebruikersvereniging is door een mantelovereenkomst gekoppeld aan de HIS-leverancier en draagt
daar alle verantwoordelijkheid zelf voor. Zo kan
alleen een gebruikersvereniging de afweging maken
en besluiten wat er wel en niet in hun HIS wordt ingebouwd en waaraan iedere gebruiker meebetaalt.
NedHIS is daartoe niet gerechtigd en dat blijft zo.
NedHIS fungeert als een belangrijke denktank. Op
NedHIS-niveau wisselen we als gebruikersverenigingen informatie uit en kunnen we samen projecten
oppakken. Bovendien treden we gezamenlijk op in de
contacten met bijvoorbeeld LHV, NHG, LOK, VZVZ,
Lareb, Z-Index en Digitalis. De kant die we nu uitgaan, is prima. Binnen NedHIS zijn we gelijkwaardige
partners, en wat we buiten NedHIS doen met onze
leveranciers verschilt een beetje. En dat is maar goed
ook, want zo houden we de NMa buiten de deur.’
Op dit moment telt NedHIS vier leden: Atlas (gebruikersvereniging van HetHis, MIRA en Promedico ASP
en VDF), OmniHis (OmniHis Scipio), Orego (MicroHIS) en VeGOM (Medicom). Wellicht komt daar binnenkort een lid bij. TetraHis heeft namelijk een
gebruikersvereniging in oprichting.
SPEERPUNT: VEILIGHEID Voor het eerst is er
tijdens het bestuurlijk overleg van NedHIS met NHG
en LHV een top 11 gemaakt van ICT-zaken die
gezamenlijke aandacht verdienen. Er is geen rangorde aangebracht, met één uitzondering. Met stip
bovenaan en benoemd tot speerpunt van 2014 staat
veiligheid. ‘De tijd van inloggen met gebruikersnaam
en wachtwoord nadert zijn einde. Je kunt het LSP wel
ongelooflijk veilig maken, maar dat heeft weinig zin
als er op de balie van een huisartsenpraktijk van alles
openstaat, terwijl iedereen koffiedrinkt. Het is nu
geen puinhoop, maar de huidige veiligheidstatus is
wel gedateerd. Het kan anno nu veel veiliger. Voor
alle HISsen moet er een tweefasenauthenticatie
komen: iedereen in de praktijk gaat inloggen met een
eigen token. Het voordeel daarvan is dat iemand die
inbreekt in je computer, nog geen toegang heeft tot
het HIS. Daarvoor is dat token nodig. Het is vergelijkbaar met een paslezer voor het elektronisch
bankieren. Inbrekers kunnen wel meekijken wat jouw
bankrekeningnummer is, maar niet daadwerkelijk via
jouw computer terwijl jij er niet bent, inloggen bij de
bank. In de huisartsenpraktijk gaat het erom dat
iemand niet een lege spreekkamer inloopt, de
computer aanzet en in het bovenste laatje het
wachtwoord vindt dat hem of haar toegang verschaft…’
In 2014 merken huisartsen nog niet veel van het feit
dat veiligheid gezamenlijk door LHV, NHG en NedHIS
wordt opgepakt. ‘We gaan eerst de stand van zaken
en de mogelijkheden inventariseren en analyseren,
ook in overleg met de HIS-leveranciers. Aan het eind
SynthesHis maart 2014; 1 (13)
7
Communicatie en automatisering?
Daar is uniformiteit
in berichten voor nodig
OP WEG NAAR EEN KETENZORGBERICHT Een
belangrijke stap voorwaarts is dat er een convenant is
gesloten door alle ketenzorgpartners – dus HIS én
KIS-partijen. Bij ketenzorg draait het om communicatie en daarvoor is uniformiteit noodzakelijk. Op dit
moment zijn er acht verschillende ketenzorgberichten in omloop. Daarom werkt het ook vaak niet naar
wens. In het convenant staat dat de betrokken
partijen er gezamenlijk voor gaan zorgen dat er één
ketenzorgbericht komt, geformuleerd in HL7vs 3, de
geldende standaard voor zorgcommunicatie. Voor
huisartsen is dat van belang omdat daarmee het
dubbele werk dat zij moeten doen als ze hun eigen
dossier op orde willen houden voltooid verleden tijd
wordt.’
Nictiz ontwikkelt de inhoud van het nieuwe ketenzorgbericht, VZVZ de standaard en wijze van communiceren. Maar eerst moeten WDH en EMD helemaal
klaar zijn. Pas daarna gaat VZVZ energie en tijd besteden aan het ketenzorgbericht. ‘Door deze keuze ver-
8
SynthesHis maart 2014; 1 (13)
Foto: Wouter Scheen
van het jaar moeten we het eens zijn over wat de
veiligheidsnorm voor huisartsenpraktijken wordt. Wij
verwachten dat in 2015 alle HIS-gebruikers een token
hebben. De gebruikersverenigingen maken samen
met de leveranciers de keuze welk token er in hun
HIS gebruikt gaat worden. Huisartsenposten gaan
waarschijnlijk voor de UZI-pas kiezen. Of dat ook een
goede keuze is voor huisartsen, weet ik nog niet. Ik
twijfel niet aan de veiligheid van de UZI-pas – veiliger
hebben we niet op dit moment –, maar het systeem is
nog te ingewikkeld en te traag. Zelfs de meeste geordende huisarts in Nederland kan zijn UZI-pas kwijtraken, en als je dan zes weken moet wachten op een
nieuwe… Het moet anders kunnen, op Schiphol kun je
in geval van nood binnen een uur een nieuw paspoort
of ID krijgen.’
Huisartsen moeten vooral niet wachten met het
nemen van veiligheidsmaatregelen. Adriaan heeft
daarvoor nog een tip: ‘In onze eigen praktijk hebben
we afgesproken dat we allemaal verplicht een verschillend wachtwoord hebben. En ook dat we een
scherm altijd actief uitzetten als we een computer
onbeheerd achterlaten. Om het scherm daarna te
activeren, heb je een wachtwoord nodig. Een simpel
iets, maar het werkt enorm vertragend als iemand
een kijkje wil nemen.’
Adriaan Mol
loopt het ketenzorgtraject langzamer dan we zouden
willen.’
Het ketenzorgbericht start met een diabetesmellitusbericht, maar wordt van meet af aan een breed
bericht. Dat ook gebruikt kan worden voor vitale
vaten, astma, COPD en ouderenzorg. ‘Voor huisartsen
is het belangrijk dat onze set indicatoren overeind
blijft. Met andere woorden dat de zorgverzekeraars
geen dingen gaan vragen die we niet vastleggen. Wie
weet wordt dat in de toekomst anders, maar we
meten voorlopig op basis van de meetwaarden die we
nu vastleggen. Dus we zijn niets nieuws aan het
bedenken, het gaat om de dingen die alle huisartsen
in zorggroepen nu al doen. Het is trouwens heel bijzonder dat 80 procent van de huisartsen al die meetwaarden bijhouden!’
PROFESSIONELE SAMENVATTING EN LSP
'2013 was het jaar van de technische vertraging. We
lopen bijna een jaar achter, puur door techniek. Als
ledenraad van de VZVZ hadden wij de indruk dat de
HISsen en huisartsenpostsystemen in zeer korte tijd
technisch klaar zouden zijn om het waarneembericht
uit te wisselen. Een jaar geleden begonnen we met
testen van de uitwisseling tussen alle verschillende
HISsen en het huisartsenpostsysteem, en toen bleek
al snel dat er grote problemen waren, vooral bij de
huisartsenpostsystemen. En in de slipstream daarvan
moesten er ook in de HISsen nog veel punten op i's
en komma's bijgeplaatst worden. Dat is automatisering: één punt- of kommafout en je hebt meteen
grote problemen. We zijn nu een eind verder. Uit
eigen ervaring – want ik heb zelf mee getest in
’t Gooi – weet ik dat er in de laatste tests alleen nog
wat schoonheidsfoutjes zitten. Er dook nog een ander
probleem op. De omgeving waarin je werkt moet ook
geschikt zijn voor berichtenverkeer via het LSP. Als
OZIS goed draait in een netwerk, geldt dat niet automatisch ook voor het LSP. Dat probleem werd duidelijk in Zuidoost-Brabant. Het netwerk kon de LSPbevraging niet aan. Dat heeft te maken met een timeout met het oog op de veiligheid: als een bericht voor
het LSP niet binnen een paar seconden doorgaat, dan
breekt de procedure af en wordt het bericht ingetrokken. Na veel zoeken, gissen en de schuld geven aan
HISsen en huisartsenpostsystemen, bleek de oorzaak
daarvan een instabiel netwerk te zijn. Tot slot hadden
we ook de hosting onderschat. Sommige huisartsen
hebben geen apparatuur meer in de praktijk staan,
maar alles uitbesteed aan een hostingpartij. Die heeft
natuurlijk allerlei beveiligingsmaatregelen getroffen.
Dat interfereert soms met de berichtenstructuur en
dan gaat het mis. Je kunt het vergelijken met twee
firewalls op je eigen laptop. Dat werkt ook niet. Het
hostingprobleem is inmiddels gelukkig opgelost.’
Het is vervelend voor de regio’s die vooroplopen en
deze problemen tijdens het testen moesten ontdekken. Ze worden daarbij bijgestaan door implementatiemanagers van de VZVZ en de opgedane kennis
wordt gedeeld en verspreid. ‘Dus weet je in de volgende regio’s waar de oplossing gezocht moet worden als je tijdens het testen op vergelijkbare problemen stuit. Daardoor zitten we nu duidelijk in een
stroomversnelling! Ondertussen is regio WestFriesland live en werkt deze met het LSP voor het
opvragen van professionele samenvattingen. ’t Gooi
volgt hoogstwaarschijnlijk in april. Daar wordt nu
volop getest, evenals in negen andere regio’s.’
LSP EN TARGETS In de afspraken met de zorgverzekeraars waren doelstellingen voor 2013 geformuleerd over het percentage zorgverleners dat zich zou
aansluiten en de hoeveelheid patiëntdossiers die
aangemeld zouden worden.’ De targets voor
huisartsen, huisartsenposten en apothekers zijn
ruimschoots gehaald. Het aantal aansluitingen van
ziekenhuizen is achtergebleven. Daarvoor zijn twee
oorzaken te noemen. De achterstand die de invoer
van het EMD heeft opgelopen en het feit dat
ziekenhuizen geen geld ontvangen voor aansluiting.
Ook het aantal patiëntdossiers is niet gehaald.
Afgesproken was 30 procent, eind 2013 waren er 1,2
miljoen dossiers (10 procent) aangemeld. ‘Dat is wel
meer dan we dachten in september. De brief tijdens
de griepactie heeft nut gehad. De financiers hebben
hier vrede mee, ze waren verrast door die eindspurt.
Top 11 – gezamenlijke ICT-agenda
van LHV, NHG en NedHIS
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Patiëntprivacy en -beveiliging
Actueel medicatiedossier
Rapportages vanuit HISsen
Verhuisbericht
ADEPD
ICT-ondersteuning specifieke patiëntgroepen
Digitale patiëntenquête
Waarneembericht
Online-dienstverlening: e-afspraken, e-consulten en e-recepten
Online-inzage dossier
Ondersteuning van zelfmanagement patiënten (zorgplan en e-learning)
Afgesproken is dat de VZVZ geen verdere actie
onderneemt, we gaan alleen de griepbrief opnieuw
promoten in 2014. Verder moet de praktijk gaan
bewijzen dat het werkt. Dat gaat lukken zodra er meer
regio’s zijn waarin het goed loopt. 2014 moet het jaar
worden van de uitrol.’
PROFESSIONELE SAMENVATTING LIVE! Dit
jaar heeft Adriaan een actieve rol tijdens het
jaarlijkse congres. In een workshop laat hij live zien
hoe HISsen en huisartsenposten communiceren via
het LSP door professionele samenvattingen van
testpatiënten op te vragen. Aan de orde komen het
hoe en waarom van de veiligheid, de ins en outs van
de professionele samenvatting, en nut en noodzaak
van goed registreren. ‘Intoleranties, contra-indicaties
en allergieën vormen misschien wel het belangrijkste
onderdeel van de professionele samenvatting. Daar
bestaat nog te veel onduidelijkheid over. Zo weten
lang niet alle huisartsen dat bepaalde allergieën en
contra-indicaties automatisch worden aangemaakt
als je de episode maar goed benoemt. Als je bijvoorbeeld de episode Nierfunctiestoornis aanmaakt,
verschijnt automatisch (zonder enige waarschuwing
of signaal) de contra-indicatie Nierfunctiestoornis.
Deze wordt gebruikt om de medicatie te bewaken.
Een van de belangrijkste dingen die we live willen
laten zien, is dat als je een professionele samenvatting opvraagt en er zit een allergie of contra-indicatie
in, daarop vanaf dat moment wordt bewaakt. Zo had
ik een professionele samenvatting opgevraagd en
schreef daarna een middel voor vanwege een
eenvoudige urineweginfectie. En plop verscheen de
waarschuwing: niet doen! Om dit mogelijk te maken
is ooit besloten het LSP te bouwen…’ 3
SynthesHis maart 2014; 1 (13)
9