Verslag - Erfgoedcel CO7

1
C u rsu s i n te rvi ew te ch ni eke n –
G etui ge ni sse n Tw e ed e W erel doo rl og .
S es sie 2: D e p rak tis ch e ka n t van he t ve rhaal
27/ 11/ 2014 – CC Iep e r - He t Pe rro n
Vooraf
1. Een goede voorbereiding
Het is belangrijk om je vooraf in te lezen over het onderwerp. Dit kan aan de hand van de
beknopte samenvatting van de Tweede Wereldoorlog in de Zuidelijke Westhoek en de
opgestelde bibliografie. De bibliografie is opgedeeld in twee stukken: algemene werken
over WO II en regiospecifieke werken.
Bestudeer ook de thema’s en vragen (zie lijst sessie 1 in bijlage). Het is niet de bedoeling
om op het interview deze lijst te overlopen. De lijst is bedoeld ter inspiratie. Schrijf de
thema’s en enkele kernwoorden op een spiekblaadje en neem dit mee.
2. Afspraak met de getuige
Maak ruim op voorhand een afspraak met de getuige. Licht het project nog eens toe. Hou
er rekening mee dat niet alle getuigen zichzelf aangemeld hebben, soms gebeurde dit ook
via een buurman/vrouw, dochter/zoon, enz. In sommige gevallen moet de afspraak voor
een interview ook via deze ‘contactpersoon’ gemaakt worden. Spreek af waar het interview
zal plaats hebben (bij voorkeur bij de getuige thuis), wanneer (hou rekening met
middagdutjes, enz.) en hoe lang het zal duren (max. anderhalf uur voor het eigenlijke
interview).
Stuur eventueel via mail al de identificatiefiche door, zodat de getuige deze gegevens al kan
invullen. Overloop hierbij kort wat waar ingevuld moet worden. Vergeet niet te vermelden
dat het laatste deel (4. Het interview) niet ingevuld moet worden door de getuige.
Bij het maken van de afspraak kunnen eventueel ook al de thema’s vermeld worden, zo kan
de getuige al eens nadenken. Geef de getuige wat tijd tussen het maken van de afspraak en
het eigenlijke interview, zodat hij/zij alles eens ‘op een rijtje kan zetten’.
Meld aan CO7 waar, wanneer en met welke getuige je een interview hebt, dit kan via een
mailtje naar [email protected].
Afnemen van het interview
Zorg ervoor dat je alles mee hebt:
• Opnametoestel
• ‘Spiekbriefje’ (thema’s, kernwoorden)
• Geschenkje (pakje wenskaarten)
• Eventueel fototoestel
• Eventueel fotomateriaal, foto’s om het geheugen wat te stimuleren
• Identificatiefiche getuigen
• Overeenkomst getuigen
• Pen en papier, om aantekeningen te maken
Het interview bestaat uit drie delen:
1. Opening: Stel, bij een tas koffie, jezelf en het project voor. Stel de getuige wat op
zijn/haar gemak. Vul, indien de fiche niet vooraf werd doorgestuurd, samen de
identificatiefiche in (een aantal van deze gegevens kan je zelf, vooraf, al invullen). Vermeld
dat er achteraf een overeenkomst wordt ondertekend. Test tijdens het invullen van de
27/11/2014 · Cursus interviewtechnieken – Getuigenissen Tweede Wereldoorlog.
2
identificatiefiche het opnametoestel (controleer na het invullen of de opname luid genoeg
is, of er geen storende geluiden zijn, enz.). Doe niet gewichtig over deze
opnameapparatuur, maar verstop ze ook niet.
2. Het interview: het eigenlijke interview aan de hand van de thema’s en vragen.
3. Einde: Onderteken de overeenkomst. Bedank de getuige met het geschenkje. Loop niet
direct weg, vaak komt op dit moment nog veel informatie naar boven (noteer deze
informatie ook nog op de interviewfiche). Laat je contactgegevens achter.
Naast het eigenlijke interview, vastgelegd met het opnametoestelletje, zijn ook enkele
andere ‘randdocumenten’ belangrijk.
1. De identificatiefiche: Deze fiche wordt voorafgaand aan het interview ingevuld. Ze
bevat contextinformatie over de getuige. Het eerste deel bevat contactgegevens (zodat we
de getuige kunnen contacteren). Het tweede deel gaat in op enkele biografische gegevens:
informatie over opleiding, gezin, enz. Het derde deel omvat specifieke gegevens over de
periode tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onder themaspecifieke opmerkingen kan
belangrijke informatie over de getuige in de Tweede Wereldoorlog genoteerd worden,
bijvoorbeeld: werkweigeraar, naar Duitsland gedeporteerd, enz. Tot slot staan onder punt 4
nog enkele gegevens in verband met de interviewer en het interview. Velden aangeduid
met een * moeten niet ingevuld worden.
2. De interviewfiche: Hiervoor is er geen sjabloon. Het is een blanco blad waarop je
aantekeningen maakt tijdens het interview over emoties die naar boven komen, nonverbaal gedrag tijdens het interview, enz. Ook de correcte schrijfwijze van namen,
verwijzingen naar andere getuigen, een schetsje van het dorp met aanduiding wie waar
woonde kunnen op de interviewfiche gemaakt worden.
3. De overeenkomst: De overeenkomst wordt aan het einde van het interview ingevuld en
ondertekend in twee exemplaren: één voor de getuige en één voor CO7. Door middel van
de overeenkomst geeft de getuige toestemming voor het gebruik van het interview voor
ons project. Ook hier worden de contactgegevens van de getuige ingevuld. Bij
‘vertegenwoordigd door’ vult de interviewer de eigen naam in, bij ‘geregistreerd op’ komt
de datum van het interview.
De brochure en dvd, die we met dit project willen maken, vallen onder commercieel
gebruik (aangezien deze verkocht worden). Belangrijk is de getuige erop te wijzen dat het
nodig is hiervoor toestemming te geven als ze willen meewerken aan het project.
Enkele tips voor het interview:
-Laat het interview liefst plaatsvinden in een vertrouwde omgeving voor de getuige, liefst
dus thuis bij de getuige.
-Interview bij voorkeur maar één getuige per interview, meerdere gesprekspartners maken
het gesprek moeilijker. Indien zoon/dochter/partner/… toch aanwezig wil zijn, vraag dat ze
zich op de achtergrond houden.
-Plaats een glas water binnen bereik, blijf wakker en alert.
-Stel vragen volgens een cyclus van eerst open vragen en vervolgens meer specifieke
vragen.
-Begin niet met de gevoelige thema’s maar hou ze ook niet voor helemaal aan het eind.
-Hou een spiekbriefje met thema’s en kernwoorden bij de hand.
27/11/2014 · Cursus interviewtechnieken – Getuigenissen Tweede Wereldoorlog
3
-Gebruik eenvoudige taal, geen vakjargon.
-Moedig non-verbaal aan (knikken,…).
-Corrigeer niet wanneer er ‘fouten’ worden gemaakt, aansturen kan wel.
-Laat stiltes en emoties toe.
Opnemen van het interview
De interviews worden opgenomen. Dit kan met behulp van een eigen opnametoestel of
met een toestelletje dat bij CO7 uitgeleend kan worden. De 7 toestelletjes van CO7 werden
over de regio verdeeld. Indien nodig kan je bij deze personen/plaatsen terecht om een
toestelletje te gebruiken:
Hollebeke (Vera Lannoo)
Westouter (Marc Devos)
Langemark (Guido Degraeve)
Zonnebeke (Dirk Ooghe)
Ieper (kantoor CO7 – Yperly)
Poperinge (Stadsarchief Poperinge, 2 toestelletjes aanwezig)
De toestelletjes werken op een verschillende manier. Bij elk toestelletje is een beknopte
handleiding aanwezig.
Enkele tips:
-Controleer vooraf of de batterijen van het toestel opgeladen zijn en de SD-kaart aanwezig
is. Neem eventueel reservebatterijen mee. Enkele toestelletjes beschikken over een
stroomadapter, sluit voor de zekerheid het toestel op het stroomnet aan tijdens het
interview.
-Leg het toestelletje tijdens het interview op een plaats waar jij het kan zien, zo kan je direct
zien of de opname door problemen stopt.
-Het toestel neemt slechts op als het rode lampje brandt (=2 maal op de opnametoets
drukken). Wanneer het lichtje knippert is het toestel nog niet aan het opnemen.
-Controleer vooraf de werking van het toestel, zorg ervoor dat je weet hoe je het moet
inschakelen, hoe je moet opnemen, pauzeren, stoppen, enz. Aan de instellingen van het
toestel moet je niets veranderen.
-Leg het toestel op een sjaal/kussentje (zakje waarin het opgeborgen zit).
-Vermijd storende geluiden op de achtergrond (huisdieren, tikkende klok, lepeltjes en
tassen, enz.).
-Begin/eindig de opname met het vermelden van de naam van de getuige, de datum en de
plaats.
-Wil je het interview onderbreken, druk dan op pauze en niet op stop (anders maak je twee
aparte geluidsbestanden).
-Verwijder het geluidsbestand maar van het opnametoestel nadat bevestigd is dat CO7 het
bestand ontvangen heeft.
-Controleer na het invullen van de identificatiefiche de opname: is de opname luid en
duidelijk (zet de volumeknop op het maximum)?
In eerste instantie worden enkel geluidsopnames gemaakt. Later zullen we, na selectie van
de interessantste stukken, fragmenten van de interviews filmen voor de dvd. De verdere
praktische afspraken hierrond volgen nog.
Tijdens het interview kan je al letten op de mogelijkheden voor een filmopname (is de
getuige een goede verteller, is er plaats in de woonkamer voor een camera, zijn er storende
geluiden, enz.). Informeer ook als eens ofde getuige openstaat voor een eventuele
filmopname.
27/11/2014 · Cursus interviewtechnieken – Getuigenissen Tweede Wereldoorlog
4
Bewaren en verwerken van het interview
Na het interview bezorg je CO7 het geluidsbestand, liefst in WAV-formaat omwille van
bewaartechnische redenen, de identificatiefiche, de interviewfiche en één exemplaar van
de
overeenkomst.
Geef
het
geluidsbestand
volgende
naam:
JJJJMMDD_WOII_Naamgeinterviewde.wav. Geef na elk interview de bestanden door aan
CO7, zo kunnen eventuele problemen onmiddellijk gesignaleerd worden.
Tot slot is ook het maken van een bandinhoudsfiche, een samenvatting en/of een
transcriptie zeer interessant.
1. Bandinhoudsfiche: Een bandinhoudsfiche is interessant voor de toegankelijkheid. Je kan
het zien als de inhoudstabel van een geluidsbestand. Het geeft aan wanneer, in minuten en
seconden uitgedrukt, een bepaald onderwerp aan bod komt en tot wanneer dit fragment
duurt.
2. Transcriptie: Transcriberen is het omzetten van het geluidsbestand in geschreven tekst,
woord voor woord. Het maken van een transcriptie is zeer tijdsintensief. Je rekent best op
ongeveer 8 uur werk om een interview van 1 uur te transcriberen. Een mogelijkheid hierbij
is dat enkel de inhoudelijk interessante delen worden getranscribeerd of dat het interview
wordt samengevat.
Een hulp bij het transcriberen is een transcriptiepedaal. In de uitleendienst van CO7 zijn drie
dergelijke pedalen beschikbaar. Deze laten je toe om met je voet de opname te beluisteren,
te pauzeren, terug- en door te spoelen. Bij de gekregen informatie werden enkele
richtlijnen voor transcripties opgenomen (zie bijlage bij deze mail). De gratis software
Express Scribe kan hier ook een hulp zijn.
Praktische afspraken
Planning:
December-februari: afnemen van de interviews
Maart-april: evaluatie van het interviewmateriaal en keuze wat, waar en hoe er zal gefilmd
worden
April-mei: filmen
Mei-augustus: montage dvd, opmaak en druk brochure
September-oktober: Publieksactiviteiten + lancering DVD en brochure
Meewerken aan het project kan door zelf interviews af te nemen (en verwerken) maar ook
door mee te werken aan het transcriberen/samenvatten van de interviews. Wanneer je
interviews wil transcriberen/samenvatten kan je ons dit via mail ([email protected]) laten
weten, dan bezorgen we je een geluidsbestand en de nodige documenten.
Ongeveer 30 getuigen meldden zich al bij CO7. Samen met dit verslag wordt ook de lijst met
getuigen, en hun contactgegevens, verzonden. Wanneer je iemand van deze getuigen kan
interviewen, stuur dan eerst een mailtje naar Lieze ([email protected]). Zo kunnen we
vermijden dat een getuige door verschillende interviewers wordt gecontacteerd.
Iedere interviewer ontving tijdens de tweede sessie 3 pakjes wenskaarten. Per afgelegd
interview geef je een pakje wenskaarten aan de getuige ter bedanking. Als interviewer mag
je één pakje wenskaarten, als bedanking voor je inzet, voor jezelf houden. Als je meerdere
interviews doet kunnen nog pakketjes wenskaarten gevraagd worden bij CO7.
27/11/2014 · Cursus interviewtechnieken – Getuigenissen Tweede Wereldoorlog

Download Report