Jaarverslag Triodos Cultuurfonds 2013

Triodos Cultuurfonds
Jaarverslag 2013
TLIM
Kunst en
cultuur
Creatieve expressie biedt
nieuwe perspectieven,
inspireert en slaat bruggen.
Kunst en cultuur spelen
een belangrijke rol in de
persoonlijke ontplooiing van
mensen en de samenhang
binnen onze samenleving,
en verbinden ons met onze
omgeving. Zij dragen bij aan
levenskwaliteit.
Triodos
Cultuurfonds NV
Jaarverslag
2013
Informatie voor aandeelhouders
Algemene vergadering van aandeelhouders 25 april 2014
Ex-dividenddatum 2 mei 2014
Betaaldatum dividend 7 mei 2014
Triodos Investment Management is een 100% dochter van Triodos Bank
en is de beheerder van Triodos Cultuurfonds.
Kerncijfers
bedragen in duizenden euro’s
2013
2012
2011
2010
2009
101.764
120.891
165.034
193.714
138.869
3.683
3.670
-1.506
2.164
4.305
4.852
-1.893
2.959
5.918
4.454
-2.180
2.274
7.261
4.200
-2.127
2.073
5.260
2.288
-1.182
1.106
-1.108
1.056
1,39%
86,15%
-1.479
1.480
1,35%
81,41%
6.017
8.291
1,41%
76,73%
-646
1.427
1,32%
73,68%
593
1.699
1,44%
77,00%
bedragen in euro’s
2013
2012
2011
2010
2009
Intrinsieke waarde ultimo
Resultaat***
27,63
0,27
28,08
0,29
27,89
1,43
26,68
0,24
26,40
0,56
Intrinsieke waarde ultimo
Aantal uitstaande aandelen ultimo
(in duizenden)
Baten
Lasten
Bedrijfsresultaat
Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen
Resultaat
Lopende kosten*
Ratio illiquide beleggingen ultimo**
Per aandeel
Rendement Triodos Cultuurfonds (inclusief herbelegging van dividend en exclusief belastingvoordeel)
Intrinsieke waarde****
1 jaar
3 jaar
gemiddeld
5 jaar
gemiddeld
gemiddeld
sinds
oprichting
1,0%
3,0%
2,7%
2,9%
* De lopende kosten ratio (LKR) betreft de totale kosten gedurende de afgelopen 12 maanden, exclusief de kosten van
beleggingstransacties en de interestkosten gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde gedurende de
desbetreffende periode. (Meer informatie is beschikbaar op pagina 37).
**Som van illiquide beleggingen gedeeld door fondsvermogen per ultimo verslagperiode.
*** Het resultaat per aandeel wordt bepaald op basis van het gedurende de verslagperiode gemiddeld aantal geplaatste
aandelen.
**** Bron: Triodos Investment Management
4
Inhoud
Pagina
Cultureel beleggen
6
Bericht van de Raad van Commissarissen
7
Verslag van de directie
8
Algemene gegevens
16
Jaarrekening Triodos Cultuurfonds NV 2013
18
Overige gegevens
39
Personalia43
Adres en colofon
45
5
Cultureel beleggen
Triodos Cultuurfonds is opgericht in juli 2006 en
wordt beheerd door Triodos Investment
Management. Triodos Investment Management is
in het bezit van een vergunning op grond van de
Wet op het financieel toezicht (Wft).
Triodos Cultuurfonds is het eerste culturele
beleggingsfonds van Nederland. Het fonds belegt in
culturele projecten die de ontwikkeling en het
behoud van cultuur stimuleren. Hierbij valt te
denken aan gemeentes, overheidsgerelateerde
instellingen, culturele instellingen (zoals musea en
theaters), kunstenaars en alle andere bedrijven,
organisaties, instellingen en ondernemers die
werken in de culturele sector in de brede zin van het
woord of daaraan diensten verlenen. Naast grote
projecten passen ook kleinere culturele initiatieven
in het beleggingsbeleid. Triodos Cultuurfonds biedt
beleggers de mogelijkheid om rechtstreeks culturele
projecten te stimuleren en daarbij tevens een
aantrekkelijk financieel rendement te behalen.
Triodos Cultuurfonds is een initiatief van Triodos
Bank. Sinds de oprichting van Triodos Bank
financiert de bank cultuurprojecten. Triodos Bank
wil menselijke waardigheid, zorg voor de aarde en de
kwaliteit van leven in het algemeen bevorderen.
Triodos Cultuurfonds streeft binnen die missie met
name naar het bevorderen van een goed cultureel
klimaat en daarmee naar een verbetering van de
kwaliteit van leven. Een stad met een theater is
aantrekkelijk om in te wonen en een leegstaande
fabriek die omgetoverd wordt tot een culturele
broedplaats trekt nieuw publiek. Kunst en cultuur
vervullen een belangrijke maatschappelijke functie
en zijn belangrijke bronnen voor maatschappelijke
vernieuwing.
2,5 miljoen
bezoekers voor
gefinancierde
musea en theaters
6
Bericht van de
Raad van Commissarissen
Aan de aandeelhouders
van Triodos Cultuurfonds
Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders
van 26 april 2013 is volgens het rooster de heer Peter
Blom afgetreden. Hij is niet opgevolgd door een lid
van de Executive Board van Triodos Bank NV.
Mevrouw Pauline Kruseman en mevrouw Daniëlle
Lokin hebben eveneens hun functie neergelegd ten
behoeve van een vernieuwing van de Raad. In hun
plaats zijn mevrouw Leonie Jesse en de heer
Guido van Nispen aangetreden. Op de aandeel­
houders­vergadering van 25 april 2014 zal de heer
Hans Onno van den Berg aftreden. De Raad van
Commissarissen stelt mevrouw Marloes Krijnen,
directeur van FOAM, Fotografiemuseum Amsterdam,
voor als nieuw lid.
Graag bieden wij u het jaar verslag 2013 van Triodos
Cultuurfonds NV aan. Het jaarverslag bestaat uit het
verslag van de directie, de jaarrekening en de overige
gegevens. De jaarrekening over 2013 is goedgekeurd
door KPMG Accountants NV. De controleverklaring is
onder de overige gegevens opgenomen.
De Raad van Commissarissen heeft de jaarstukken
goedgekeurd. Het boekjaar 2013 is afgesloten met
een nettowinst van EUR 1.056.300. De Raad van
Commissarissen stelt voor décharge te verlenen aan
de directie en aan de Raad van Commissarissen voor
de vervulling van hun taken in het afgelopen
boekjaar.
Zeist, 13 maart 2014
Hans Onno van den Berg
Elco Brinkman (voorzitter)
Leonie Jesse
Guido van Nispen
De Raad van Commissarissen is in de verslagperiode
vier keer bijeen geweest. De raad heeft zich
beziggehouden met de ontwikkeling en de
beleggingsresultaten van het fonds. Ook de
waardering van de leningen, het beleggingsbeleid,
de ontwikkeling van de rente op de kapitaalmarkt en
de invloed daar van op het fondsrendement waren
onderwerp van aandacht. De Raad heeft nauwgezet
de volumeontwikkelingen gevolgd en de mogelijke
implicaties voor het fonds besproken. Daarnaast
kwamen het halfjaarbericht, het jaarverslag, de
marketing­strategie en de naleving van wet- en
regelgeving door het fonds aan de orde. Tot slot is
gesproken over actuele ontwikkelingen in de
sectoren waarin het fonds belegd. De raad is
tevreden over het gevoerde beleid en de
samenwerking met de directie.
7
Verslag van
de directie
een hypothecaire inschrijving op onroerend goed en
in meer risicodragende projecten, zoals leningen
zonder onderpand. Deze leningen (in totaal gaan de
laatste categorieën op termijn 45% van de
portefeuille uitmaken) hebben bijbehorende hogere
rendementen. De diversificatie van de portefeuille
vindt uiteraard plaats binnen de grenzen van het
bestaande risico/rendements­profiel, namelijk
opererent binnen het beleggings­beleid zoals
vastgelegd in het prospectus. In 2013 zijn de eerste
stappen gezet op weg naar deze portfoliomix.
Daarnaast is waar mogelijk de rente op bestaande
financieringen verhoogd.
Het volume van het fonds per ultimo 2013 is
EUR 101,8 miljoen (2012: EUR 120,9 miljoen), wat een
daling van 15,8% betekent. Deze daling is minder
dan het jaar ervoor, toen het fondsvolume met
EUR 44 miljoen (26,7%) daalde. Het resultaat van het
fonds bedraagt EUR 1,1 miljoen (2012: EUR 1,5
miljoen). Triodos Cultuurfonds heeft over 2013 een
rendement van 1,0% behaald (2012: 2,2%).
Marktontwikkelingen
In 2013 is het stof van de bezuinigingen, die een
aantal jaren geleden werden aangekondigd, verder
neergedaald. Veel culturele instellingen zijn - nog
meer dan in het verleden - gewend geraakt aan
minder inkomsten uit overheidsbronnen en meer
aan andere financieringsbronnen zoals sponsoring,
commerciële inkomsten en inkomsten uit
particuliere fondsenwerving. De financiering van
investeringen via het aantrekken van een lening
blijft voor de culturele sector in de volle breedte nog
ongewoon, maar wordt wel steeds meer als optie
overwogen. Het fonds merkt dit doordat er meer
contact wordt opgenomen voor een gesprek of voor
een kredietfaciliteit.
Om de ‘modified duration’* van het fonds te
verlagen, kiest het fonds voor nieuwe financieringen
en nieuwe kortere rentevastperiodes (tot zeven jaar)
en een hoger aflossingsritme op nieuwe leningen. Dit
is geheel in lijn met het eerder gekozen
beleggingsbeleid.
Beleggingen
Triodos Cultuurfonds heeft het afgelopen jaar in
totaal vijf leningen verstrekt voor een totaal bedrag
van EUR 2,0 miljoen. Dit zijn leningen aan Stichting
Werkruimten Kunstenaars in Utrecht, Vechtclub BV/
Stortplaats van Dromen in Utrecht en Stichting
Atelierbeheer SLAK in Arnhem. Deze drie
organisaties zetten zich in voor het verschaffen van
betaalbare werkruimtes aan kunstenaars. Ook is
een lening verstrekt aan Coöperatie Het Domijn in
Weesp. Deze instelling verhuurt betaalbare
werkruimtes aan kunstenaars en is daarnaast een
cultureel centrum waar verschillende vormen van
kunst – podiumkunsten en beeldende kunst worden beoefend. Er is tot slot een aanvullende
financiering verstrekt aan een bestaande klant,
Stichting PAN in Utrecht, die eveneens betaalbare
werkruimtes aan kunstenaars verhuurt. Deze
leningen worden allen afgedekt door hypothecaire
inschrijvingen op onroerend goed. De financieringen
Per 1 januari 2013 is het fiscale voordeel voor
cultureel beleggen afgeschaft. Het afgelopen jaar
was dan ook het eerste jaar dat een aandeel in het
fonds geen fiscaal voordeel opleverde voor de
belegger. Het fonds heeft zich vorig jaar bezonnen
op haar propositie en in 2013 voor het eerst gewerkt
met een licht gewijzigd beleid. Triodos Cultuurfonds
verstrekt niet langer laagrentende leningen vanuit
de Regeling Cultureel Beleggen en streeft een iets
andere portefeuilleverdeling na. In de periode voor
de wijziging van het fiscale stelsel bestond de
portefeuille van het fonds grotendeels uit leningen
aan gemeentes. Dit zijn leningen met een laag risico,
maar ook met een relatief laag rendement. Het
fonds wil een kleiner gedeelte van de portefeuille
uitzetten in deze risicomijdende leningen (op termijn
40%) en streeft een bredere portefeuillemix na.
Daarom investeert Triodos Cultuurfonds gedeeltelijk
in leningen aan culturele instellingen op basis van
* Een toelichting op de (modified) duration staat op
pagina 24 in de alinea over het renterisico.
8
passen goed in het beleid van het fonds om meer
spreiding aan te brengen in de portefeuille: minder
leningen aan gemeentes, meer leningen aan
culturele instellingen. Door het verstrekken van deze
leningen is de portefeuille verder opgeschoven in de
gewenste richting. Om deze financieringen mogelijk
te maken en om aandelen van zittende beleggers
terug te kunnen kopen, heeft het fonds twee
leningen aan gemeenten verkocht.
De kwaliteit van de beleggingsportefeuille is goed.
Een project dat te risicovol werd, heeft zijn
onroerend goed verkocht en was daardoor in staat
een gedeelte van de financiering af te lossen. Het
fonds heeft tot nu toe geen voorzieningen getroffen
voor dubieuze debiteuren.
Het fonds streeft een bredere spreiding van de
risico/rendementsmix na en dat betekent dat het
fonds minder projecten in risicoklasse 1 en meer in
risicoklasse 3 wil opnemen. In 2013 zijn er wederom
stappen in deze richting gezet.
De beleggingsportefeuille* van Triodos Cultuurfonds
is in absolute zin met 10,5% gedaald tot EUR 81,9
miljoen (2012: EUR 91,5 miljoen). Met deze
beleggingsportefeuille zijn in totaal 31 culturele
projecten gefinancierd. Dertien van deze projecten
zijn broedplaatsen die betaalbare atelierruimtes
mogelijk maken voor in totaal 1.798 kunstenaars. De
overige achttien projecten zijn culturele instellingen.
Deze projecten trokken in 2013 circa 2,5 miljoen
bezoekers.
De veranderingen zoals hierboven genoemd hebben
ultimo 2013 geleid tot de volgende samenstelling
van de portefeuille:
Portefeuillesamenstelling
Gemeentes 61,8%
Projecten op basis
van hypotheek 22,2%
Risicoclassificatie per 31 december 2013
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Liquide middelen 14,7%
ultimo 2012
ultimo 2013
Projecten op basis
van overige zekerheden 1,3%
Liquiditeitenbeheer
Triodos Cultuurfonds is wettelijk verplicht minimaal
10% van het fondsvermogen aan te houden in
liquiditeiten of andere direct opeisbare tegoeden of
voor voldoende andere waarborgen te zorgen.
Klasse 1 Klasse 2 Klasse 3 Klasse 4 Klasse 5
Toelichting: Triodos Cultuurfonds wijst alle leningnemers
die het financiert een risicocategorie toe. Dit gebeurt op
basis van een risicoanalyse. In het staafdiagram wordt per
risicocategorie het volume van de portefeuille als
percentage van het totaal en het aantal leningnemers
weergegeven. Klasse 1 staat voor het laagste risico en
klasse 5 voor het hoogste risico.
Ultimo 2013 bedroeg het percentage liquide
middelen 13,9% (2012: 18,5%). Gedurende de
verslagperiode zijn deze liquiditeiten op een
spaarrekening bij Triodos Bank en Rabobank onder
marktconforme condities aangehouden
* Met de beleggingsportefeuille van Triodos Cultuurfonds wordt dat deel van het fondsvermogen bedoeld dat in culturele
projecten is belegd. Eventuele andere beleggingen die het fonds aanhoudt in het kader van het liquiditeitenbeheer vallen
hier buiten. Bij de beschrijving van de omvang van de beleggingsportefeuille wordt gebruik gemaakt van de nominale
waarde van de beleggingen, dus zonder de ongerealiseerde herwaardering als gevolg van de fluctuaties van de marktrente.
9
Resultaat
minus de totale kosten. Over 2013 bedraagt het
resultaat uit bedrijfsuitoefening EUR 2,2 miljoen
(2012: EUR 3,0 miljoen).
Financieel resultaat
De opbrengsten van Triodos Cultuurfonds bestaan
voor een groot gedeelte uit gerealiseerde rentebaten
op leningen. Deze opbrengsten liepen in 2013 terug
doordat het totaalvolume aan leningen afnam. In
2013 bedroegen deze opbrengsten EUR 3,1 miljoen
(2012: EUR 3,6 miljoen), een daling van 13,5%.
Het fondsvermogen van Triodos Cultuurfonds
bedraagt ultimo 2013 EUR 101,8 miljoen (2012:
EUR 120,9 miljoen). Dat is een daling van 15,8%.
Gedurende 2013 nam het aantal uitstaande
aandelen af met 14,4% tot 3,7 miljoen stuks (2012:
4,3 miljoen stuks). De daling wordt hoofdzakelijk
toegeschreven aan de afschaffing van de fiscale
stimulans die sinds 1 januari 2013 van kracht is.
Het resultaat wordt ook bepaald door gerealiseerde
en ongerealiseerde waardeveranderingen van de
beleggingen. Door de verkoop van twee leningen
bedroeg de gerealiseerde waardeverandering in
2013 EUR 404.853 (2012: EUR 863.340). De
ongerealiseerde waardeverandering was EUR 1,1
miljoen negatief.*
Het resultaat van Triodos Cultuurfonds omvat het
resultaat uit bedrijfsuitoefening en de
ongerealiseerde waardeverandering van de
leningenportefeuille als gevolg van de ontwikkeling
van de rente op de kapitaalmarkt. Het resultaat uit
bedrijfsuitoefening is opgebouwd uit rente- en
andere inkomsten plus de gerealiseerde
waardeverandering van de leningenportefeuille,
* Een toelichting op de ongerealiseerde waarde­verande­
­­
ring
staat op pagina 12 in de alinea over het renterisico.
10
HET DOMIJN
Coöperatie Domijn is gevestigd op een voormalige Marineterrein in Weesp.
Met behulp van een lening van Triodos Cultuurfonds kon in 2013 het terrein
worden aangekocht en gerenoveerd. Op het terrein zijn betaalbare werkruimtes
voor kunstenaars en worden exposities en festivals gehouden.
11
deze belegging verkocht zou worden. In 2013 steeg
de rente enigszins; dit had een drukkend effect op
de waarde van de leningenportefeuille.
In 2013 zijn geen voorzieningen getroffen. Het
totaalresultaat van het fonds komt hiermee uit op
EUR 1,1 miljoen (2012: EUR 1,5 miljoen). De
gemiddelde winst per aandeel bedraagt EUR 0,27
(2012: EUR 0,29).
De intrinsieke waarde is de waarde van alle
bezittingen van een fonds, verminderd met de
schulden. Dit is gelijk aan het eigen vermogen van
het fonds. De intrinsieke waarde per aandeel Triodos
Cultuurfonds per ultimo 2013 is EUR 27,63. Dit is een
daling van 1,6% ten opzichte van ultimo 2012
(EUR 28,08).
Rendement
Het rendement van Triodos Cultuurfonds wordt
berekend op basis van de intrinsieke waarde van het
fonds, inclusief de herbelegging van het uitgekeerde
dividend.
Het rendement voor de beleggers in Triodos
Cultuurfonds over het afgelopen jaar bedraagt 1,0%
(2012: 2,2%). Dit is inclusief het in 2013 uitgekeerde
dividend van EUR 0,74 per aandeel. Het
dividendrendement over 2012 bedroeg 2,6%
(2011: 1,50%). Nadat de dividenduitkering tijdens
de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op
25 april 2014 bepaald is, kan het dividendrendement
over 2013 worden berekend.
De ontwikkeling van de kapitaalmarktrente heeft
effect op de waarde van de portefeuille van Triodos
Cultuurfonds. Met andere woorden: als de
marktrente verandert, verandert ook de waarde van
de beleggingen (bijvoorbeeld een lening aan een
culturele instelling). De portefeuille van het fonds
wordt dagelijks gewaardeerd tegen de reële waarde,
waarbij de waarde van de portefeuille stijgt of daalt
naargelang de kapitaalmarktrente respectievelijk
daalt of stijgt. De term ‘ongerealiseerde
waardeverandering van beleggingen’ wordt daarbij
als algemeen financieel begrip gebruikt.
‘Ongerealiseerd’ betekent dat de waardeverandering
nog in de lening vastzit. Het is dus slechts een
tijdelijk resultaat dat pas gerealiseerd wordt als
Kosten
Triodos Cultuurfonds betaalt een beheervergoeding
aan de beheerder van het fonds, Triodos Investment
Management. Deze beheervergoeding is de grootste
kostenpost en wordt vooral gebruikt voor personele
Waardeontwikkeling sinds de oprichting
130
120
110
100
90
nov-06
dec-07
dec-08
dec-09
dec-10
dec-11
dec-12
Triodos Cultuurfonds op basis van intrinsieke waarde, inclusief herbelegging dividend.
12
dec-13
Een adequate beheersing van risico’s behoort tot de
dagelijkse praktijk van de beheerder van het fonds
en dient er in te voorzien alle relevante risico’s die
verbonden zijn met de beleggingsstrategie en
waaraan het fonds blootstaat of kan blootstaan, op
afdoende wijze te herkennen, meten, beheersen en
bewaken. Aanvullend op de bestaande
beheersmaatregelen, heeft de beheerder in 2013
een aantal maatregelen getroffen of voorbereid om
het risicomanagement verder te verbeteren. Zo
heeft de beheerder het risicobeleid vastgelegd in
een beleidsdocument en is binnen de organisatie
een risicomanagementfunctie voorbereid.
kosten die gemaakt worden bij het verstrekken van
nieuwe financieringen en het beheer van de
bestaande financieringen. Uit de beheervergoeding
worden onder andere ook alle inspanningen
bekostigd die samenhangen met de administratie en
het voldoen aan de rapportageverplichtingen in het
kader van wet- en regelgeving.
Vanaf 1 januari 2014 geldt er een provisieverbod voor
beleggingsondernemingen in Nederland. Als gevolg
hiervan mogen beleggingsondernemingen
(distributeurs) geen provisie meer ontvangen van
een beleggingsfonds. Derhalve zal door Triodos
Cultuurfonds met ingang van 1 januari 2014 geen
provisie meer worden verstrekt. De jaarlijkse
bestandsprovisie van maximaal 0,40% van de
waarde van de door distributeurs geplaatste
aandelen van Triodos Cultuurfonds komt daarmee te
vervallen. De bestandsprovisie is geen onderdeel
van de beheervergoeding, deze blijft dan ook
onveranderd. Door de afschaffing van de provisie
worden de lopende kosten lager. Afhankelijk van de
distributeur zullen deze kosten, buiten het fonds om,
rechtstreeks bij individuele beleggers in rekening
worden gebracht.
Voor de beheersing van de risico’s heeft de
beheerder het risicomanagementbeleid op een
integrale wijze vastgelegd. Het doel is om de risico’s
van de bedrijfsvoering, de financiële positie (op
portefeuilleniveau, maar ook van iedere individuele
belegging) en de uitbestedingrelaties in relatie tot
de doelstellingen van het fonds te beheersen door
deze vast te stellen, meten, beheren en bewaken
aan de hand van passende stresstestprocedures.
Het beleid van de beheerder is gebaseerd op de
COSO-aanpak (The Committee of Sponsoring
Organizations of the Treadway Commission).
Deze aanpak biedt een in de markt algemeen
geaccepteerd uniform en gemeenschappelijk
referentiekader voor interne controle. Hierin liggen
de volgende onderdelen vast:
1. De doelstellingen van het fonds ten aanzien van
het risicomanagement
2. De taken en verantwoordelijkheden van de
risicomanager
3. D
e inrichting van het risicomanagementmodel in
de organisatie van de beheerder, zodanig dat
procedures en maatregelen zijn vastgesteld die
waarborgen dat er een functionele en
hiërarchische scheiding wordt gemaakt tussen de
taken in verband met risicobeheer en die van de
uitvoerende afdelingen;
4. D
efinities en beheersmaatregelen van de risico’s
van het fonds en de beheerder
5. Criteria ten aanzien van het risicomanagement
van het fonds, de beheerder en de uitvoerende
partijen
De lopende kosten hebben betrekking op de totale
kosten gedurende twaalf maanden, exclusief de
kosten van beleggingstransacties en de
interestkosten, gerelateerd aan de gemiddelde
intrinsieke waarde van het fonds gedurende de
desbetreffende periode. Over de afgelopen twaalf
maanden, de periode van 1 januari 2013 tot en met
31 december 2013, bedroegen de lopende kosten
van Triodos Cultuurfonds 1,39%. Over dezelfde
periode in 2012 bedroegen de lopende kosten van
het fonds 1,35%.
Risico’s
Triodos Cultuurfonds belegt middelen van
aandeelhouders voor hun rekening en risico. Om hen
zo goed mogelijk te informeren staan alle relevante
risico’s waaraan het fonds onderhevig is, beschreven
in het prospectus van het fonds.
13
Verklaring van de beheerder
6. R
elevante wet- en regelgeving (met aandacht voor
de specifieke vereisten die AIFMD stelt ten
aanzien van risicomanagement) ten aanzien van
het risicomanagement en de interne beheersing.
Triodos Cultuurfonds wordt beheerd door Triodos
Investment Management BV. Triodos Investment
Management heeft als beheerder van beleggings­
fondsen een vergunning van de Autoriteit Financiële
Markten. De beheerder is verantwoordelijk voor de
juiste bedrijfsvoering van de fondsen onder beheer
en behoort daarover ook verantwoording af te
leggen in het jaarverslag.
De directie geeft ieder jaar in de Toelichting in de
jaarrekening (zie pagina 24) uitleg over de manier
waarop gedurende het verslagjaar met risico’s van
de beleggingen is omgegaan. De belangrijkste
risico’s in 2013 en de beheersing daarvan staan ook
hieronder kort beschreven.
Triodos Investment Management beschikt over een
beschrijving van de bedrijfsvoering die voldoet aan
de eisen van de Wet op het financieel toezicht (Wft)
en het Besluit gedragstoezicht financiële
ondernemingen (Bgfo).
Concentratierisico
Concentratierisico is het risico dat verband houdt
met een grote concentratie van de beleggingen op
bepaalde markten of sectoren waardoor het
debiteurenrisico toeneemt. Hoe groter de
concentratie, des te groter het debiteurenrisico.
Triodos Cultuurfonds investeert uitsluitend in
projecten in de culturele sector. Dit kan een risico
met zich meebrengen: het fonds focust zich immers
uitsluitend op één sector.
Triodos Investment Management heef t gedurende
het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van
de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij haar werkzaam­
­heden heeft Triodos Investment Management geen
constateringen gedaan op grond waarvan zij zou
moeten concluderen dat de beschrijving van de
opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel
121 Bgfo van de huidige wetgeving (zonder de
aanpassingen als gevolg van de AIFMD) niet voldoet
aan de vereisten zoals opgenomen in de Wft en
daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hier van
verklaart Triodos Investment Management als
beheerder voor Triodos Cultuurfonds te beschikken
over een beschrijving van de bedrijfsvoering als
bedoeld in artikel 121 Bgfo van de huidige wetgeving
(zonder de aanpassingen als gevolg van de AIFMD),
die voldoet aan de eisen van het Bgfo.
Het fonds beheerst dit risico door:
- Bij de beoordeling van projecten sterk op een
spreiding van inkomstenbronnen - voor het
financieren van de exploitatie – te letten. Zo wordt
afhankelijkheid van één bron van inkomsten
voorkomen. In plaats van een te grote
afhankelijkheid van alleen overheidssubsidie,
gemeentelijke subsidie, sponsoring, kaartverkoop
en dergelijke moet er dus een mix zijn aangebracht.
- Zoveel mogelijk een landelijke spreiding na te
streven zodat instellingen die gefinancierd worden
zo min mogelijk last hebben van onderlinge
concurrentie.
- Een brede spreiding van sectoren binnen de brede
cultuursector na te streven. Dus niet alleen musea
en theaters, maar ook broedplaatsen, culturele
centra, filmhuizen, individuele kunstenaars, enz.
Ook heeft Triodos Investment Management niet
geconstateerd dat de bedrijfsvoering niet effectief
en niet overeenkomstig de beschrijving functioneert.
Derhalve verklaart Triodos Investment Management
met een redelijke mate van zekerheid dat de
bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2013
effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft
gefunctioneerd.
Voor een nadere toelichting op het debiteurenrisico,
verwijzen wij naar pagina 25 in de toelichting op de
jaarrekening.
14
Vooruitzichten
zoals geldend per 21 juli 2013, toegepast mogen
worden. Daar waar dat mogelijk is, wordt in dit
jaarverslag al zo veel mogelijk conform de nieuwe
wetgeving gerapporteerd.
Het komende jaar gaat het fonds verder door op de
ingeslagen weg: minder leningen aan gemeentes en
meer leningen rechtstreeks aan culturele projecten.
Het fonds streeft ernaar op termijn 45% van het
fondsvermogen uitgezet te hebben in leningen op
basis van een hypothecaire inschrijving en/of in
leningen op basis van andere zekerheden of
ongedekte leningen. Vooral in de categorie ‘andere
zekerheden en ongedekt’ blijkt het een uitdaging om
kwalitatief goede projecten te vinden. Mogelijk dat
het gebrek aan deze projecten er toe kan leiden dat
de gestelde doelen voor deze categorie licht moeten
worden bijgesteld. De ambities van Triodos
Cultuurfonds worden voor een belangrijk deel
mogelijk gemaakt door de interesse van beleggers
om in het fonds te investeren. De directie hoopt dat
de belangstelling van beleggers voor het fonds in
2014 stabiel blijft, zodat Triodos Cultuurfonds zijn
rol in de stimulering van ondernemerschap in kunst
en cultuur kan blijven uitoefenen.
Al in 2012 is Triodos Investment Management
begonnen met de implementatie van deze
wetgeving. De wetgeving stelt regels op het gebied
van waardering van de assets, liquiditenbeheer,
uitbesteding, risicobeheersing, kapitaalseisen,
beloningsbeleid, belangenverstrengeling en
informatieverplichtingen. Ook moet Triodos
Cultuurfonds uiterlijk per juli 2014 een bewaarder
hebben aangesteld. De bewaarder heeft als taak het
bewaren van de assets en daarnaast krijgt de
bewaarder een aantal toezichthoudende taken. Zo
moet de bewaarder toezicht houden of de assets wel
op een juiste manier zijn aangekocht, of het
vermogen van het Fonds wel juist wordt geboekt en
kijkt de bewaarder ook toe op de cashflows. Triodos
Investment Management heeft in 2013 een externe
bewaarder geselecteerd die deze taken voor Triodos
Cultuurfonds gaat uitvoeren. In 2014 vindt de
implementatie plaats. Daarnaast is Triodos
Investment Management bezig ook op de andere
gebieden organisatorische en procedurele
wijzigingen door te voeren. Dit zal ook resulteren in
een aanpassing van het prospectus in de eerste
helft van 2014.
Vanaf 1 januari 2014 geldt een provisieverbod voor
beleggingsondernemingen. Als gevolg hiervan
mogen financiële dienstverleners geen
bestandsprovisie meer ontvangen van een
beleggingsfonds. Derhalve zal door Triodos
Cultuurfonds NV met ingang van 1 januari 2014 geen
bestandsprovisie meer worden verstrekt.
Zeist, 13 maart 2014
Op 21 juli 2013 is de Alternative Investment Fund
Management Directive (AIFMD), een Europese
richtlijn, geïmplementeerd in de Wft. De richtlijn
richt zich vrijwel uitsluitend tot Triodos Investment
Management, de beheerder van Triodos
Cultuurfonds. Omdat Triodos Investment
Management op 21 juli 2013 over een
Wft-vergunning beschikte voor het beheren van
beleggingsinstellingen zal deze vergunning op 22 juli
2014 van rechtswege worden omgezet in een AIFMDvergunning. Tot het moment dat de AIFMDvergunning van rechtswege is verkregen, rust op
Triodos Investment Management een inspannings­
plicht om te voldoen aan de nieuwe eisen van deze
Europese richtlijn. Dit betekent dat uiterlijk tot en
met 21 juli 2014 de tekst en bepaling van de Wft,
Fondsmanager Triodos Cultuurfonds
Eric Holterhues
Directie Triodos Investment Management BV
Marilou van Golstein Brouwers
Michael Jongeneel
15
Algemene
gegevens
Triodos Cultuurfonds is een open-end beleggings­
maatschappij met veranderlijk kapitaal en heeft
haar statutaire zetel in Zeist. Triodos Cultuurfonds
is aangesloten bij Euronext Fund Service te
Amsterdam.
deel van de liquide middelen die het fonds aanhoudt
kan worden belegd in duurzame obligaties. Directe
beleggingsopbrengsten van het fonds worden na
aftrek van kosten in de vorm van dividend uitgekeerd
aan de aandeelhouder.
Particuliere beleggers kunnen via Triodos Bank en
iedere andere bank waar zij hun beleggingen
aanhouden aandelen Triodos Cultuurfonds kopen.
Het fonds staat onder toezicht van de Autoriteit
Financiële Markten in het kader van de Wet op het
financieel toezicht (Wft). Triodos Cultuurfonds wordt
beheerd door Triodos Investment Management BV.
Triodos Investment Management is in het bezit van
een vergunning op grond van de Wft. De Autoriteit
Financiële Markten treedt op als toezichthouder.
De directie van Triodos Investment Management
bestaat uit mevrouw Marilou van Golstein Brouwers
en de heer Michael Jongeneel. Het management van
Triodos Investment Management wordt door de
tweehoofdige directie gevoerd.
Voor overige informatie wordt verwezen naar het
prospectus van Triodos Cultuurfonds dat gratis
opvraagbaar is bij Triodos Bank of te raadplegen via
www.triodos.nl.
Duurzaamheidverslaglegging
Triodos Cultuurfonds wordt beheerd door Triodos
Investment Management. Dit is een volle dochter
van Triodos Bank NV. Alle beleggingsfondsen
rapporteren afzonderlijk over hun resultaten in een
jaarverslag. De medewerkers van Triodos
Investment Management die betrokken zijn bij het
beheer van de fondsen zijn in dienst bij Triodos
Bank. Het jaarverslag van Triodos Bank is een
integraal duurzaamheidverslag.
Triodos Bank maakt voor de zesde keer gebruik van
de derde generatie richtlijnen van het Global Report
Initiative (GRI 3.1, zoals gepubliceerd in 2006 en
geüpdate in 2011) bij het opstellen van haar
jaarverslag over 2013. Voor de vijfde keer gebruikt
Triodos Bank de GRI aanvullingen voor de Financiële
Sector uit 2008. Triodos Bank is begonnen met het
afstemmen van haar rapportage op de vierde
generatie van de GRI-richtlijnen met haar
jaarverslag van 2013 en zal deze volledig
implementeren in het jaarverslag over 2014. Meer
over de GRI-richtlijnen en de rapportage is te vinden
op www.globalreporting.org. Meer informatie over
de sociale- en milieuprestaties van Triodos Bank en
haar beleggingsfondsen zijn te vinden in het
jaarverslag van Triodos Bank.
Een Raad van Commissarissen houdt onder meer
toezicht op het beleggingsbeleid. Deze raad vervult
eveneens een adviserende rol richting de beheerder.
Leden van de Raad van Commissarissen worden op
voordracht van de prioriteitsaandeelhouder
benoemd door de Algemene Vergadering van
Aandeelhouders. De Raad van Commissarissen
bestaat uit de heer Hans Onno van den Berg, de heer
Elco Brinkman (voorzitter), mevrouw Leonie Jesse
en de heer Guido van Nispen.
Investeringen geschieden mede op basis van het
advies van een investeringscommissie. Deze
commissie bestaat uit de heer Bart Drenth, de heer
Leon Ramakers, de heer Arnold van de Velde en de
heer Rinald van der Wal. De investeringscommissie
wordt voorgezeten door de fondsmanager van het
fonds.
Triodos Investment Management heeft zich in 2011
aangesloten bij de Stichting Klachteninstituut
Financiële Dienstverlening.
Werkwijze
Triodos Cultuurfonds belegt direct in culturele
projecten, hoofdzakelijk in leningen op basis van
garanties van overheden of op basis van
hypothecaire zekerheden of andere zekerheden. Een
16
Klimaatneutraal ondernemen
Triodos Bank is volledig CO2-neutraal. Uitgangspunt
van het milieubeleid van Triodos Bank is de trias
energetica. Dat betekent dat de bank haar
energieverbruik zoveel mogelijk beperkt, dat daar
waar mogelijk duurzame energie of duurzame
bronnen worden gebruikt, en dat de klimaateffecten
van opgewekte energie worden gecompenseerd. Zo
minimaliseert en compenseert de bank haar
milieubelasting. Triodos Bank is een
klimaatneutrale, CO2-neutrale organisatie.
1.798 kunstenaars
hebben door
Triodos Cultuurfonds
gefinancierde
atelierruimte gehuurd
17
Jaarrekening 2013
Triodos Cultuurfonds NV
Pagina
Balans per 31 december 2013
19
Winst- en verliesrekening over 2013
20
Kasstroomoverzicht over 2013
21
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening
22
18
Balans per
31 december 2013
voor winstverdeling (bedragen in duizenden euro’s)
Noot*
31.12.2013
31.12.2012
Beleggingen
Leningen
1
87.668
98.420
Vorderingen
Overige vorderingen en overlopende activa
2
699
776
Overige activa
Liquide middelen
3
14.138
22.310
Kortlopende schulden
4
-741
-615
14.096
22.471
101.764
120.891
5
6
1.768
92.145
2.066
109.066
7
8
5.681
–
1.114
1.056
6.789
-1
1.491
1.480
101.764
120.891
Uitkomst van vorderingen en overige activa
minus kortlopende schulden
Uitkomst van activa minus schulden
Eigen vermogen
Geplaatst kapitaal
Agio
Wettelijke reserve
Herwaarderingsreserve
Algemene reserve
Overige reserve
Onverdeeld resultaat
9
* Zie toelichting op de balans, beginnende op pagina 22.
19
Winst- en verliesrekening
over 2013
(bedragen in duizenden euro’s)
Opbrengsten uit beleggingen
Noot*
2013
2012
10
3.103
3.588
405
863
-1.108
-1.479
162
401
2.562
3.373
-1.400
-106
-1.791
-102
-1.506
-1.893
1.056
1.480
Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in leningen
Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in leningen
Overige bedrijfsopbrengsten
Interest liquide middelen
Som der bedrijfsopbrengsten
Bedrijfslasten
Beheerkosten
Overige bedrijfskosten
11
12
Som der bedrijfslasten
Resultaat
* Zie toelichting op de balans, beginnende op pagina 22.
20
Kasstroomoverzicht
over 2013
(bedragen in duizenden euro’s)
Kasstroom uit operationele activiteiten
Ontvangen opbrengsten uit leningen u/g
Beleggingen in leningen u/g
Beheerkosten en bedrijfskosten
Overige betalingen en ontvangsten
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Uitgifte en terugkoop van aandelen
Betaald dividend
Mutatie liquide middelen
21
2013
2012
3.532
9.610
-1.347
246
5.080
26.701
-2.111
428
12.041
30.098
-17.249
-2.964
-36.229
-2.287
-20.213
-38.516
-8.172
-8.418
Toelichting op de balans en
winst- en verliesrekening
(bedragen in duizenden euro’s)
Triodos Cultuurfonds NV is een beleggingsinstelling met veranderlijk kapitaal in de zin van artikel 2:76a van
het Burgerlijk Wetboek. Aandelen kunnen worden gekocht en verkocht via Triodos Bank of door
tussen­komst van een bank of distributeur die is aangesloten bij Euronext Fund Service. Als open-end
beleggingsinstelling is de vennootschap onder normale omstandigheden bereid tot in- en verkoop van
aandelen.
Er kunnen zich omstandigheden voordoen waarin de directie kan besluiten tijdelijk geen aandelen uit te
geven of in te kopen. Om tot op zekere hoogte te kunnen voldoen aan verzoeken tot terugkoop van aandelen
zal Triodos Cultuurfonds minimaal 10% van het vermogen aanhouden in direct opeisbare rentedragende
tegoeden of zorg dragen voor voldoende andere waarborgen.
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen in Titel 9 Boek 2 BW met inachtneming
van de aanvullende eisen volgens de Wet op het financieel toezicht (Wft). Deze jaarrekening betreft de
zevende verslagperiode van Triodos Cultuurfonds.
De beheerder van Triodos Cultuurfonds is Triodos Investment Management BV. Aan Triodos Investment
Management is op 14 juli 2006 een vergunning verleend ingevolge artikel 5 Wet toezicht
beleggingsinstellingen om op te treden als beheerder van beleggingsinstellingen. Een vergunning die is
verleend op grond van artikel 5 van laatstgenoemde wet berust vanaf 1 januari 2007 op artikel 2:67 van de
Wft. In het belang van de beleggers dienen beleggingsinstellingen te voldoen aan eisen met betrekking tot
deskundigheid en betrouwbaarheid van bestuurders, financiële waarborgen, bedrijfsvoering en de
informatieverschaffing aan de deelnemers, het publiek en de toezichthouder. De Autoriteit Financiële
Markten treedt op als toezichthouder.
De meeste beleggingen van Triodos Cultuurfonds hebben een illiquide karakter. In de kerncijfers van dit
verslag worden de ratio’s van illiquide beleggingen ten opzichte van het eigen vermogen gepresenteerd. Alle
bijzondere regelingen met betrekking tot deze categorie beleggingen worden indien van toepassing in dit
verslag toegelicht.
Grondslagen voor de waardering
De beleggingen worden gewaardeerd op reële waarde. Aankoopkosten van beleggingen worden
geactiveerd. Verkoopkosten inzake gedesinvesteerde beleggingen worden ten laste van het in de winsten verliesrekening opgenomen transactieresultaat gebracht. Alle wijzigingen op de reële waarde van
beleggingen worden via de winst- en verliesrekening verantwoord.
Hieronder volgt een uitleg hoe de reële waarde van de beleggingen wordt bepaald.
Financiële beleggingen
Financiële beleggingen in investerings- en beleggingsfondsen worden gewaardeerd op de laatst bekende
beurskoers, indien de effecten een notering hebben aan een effectenbeurs. Beleggingen in investeringsen beleggingsfondsen zonder een notering aan een effectenbeurs worden door de beheerder naar beste
kunnen gewaardeerd op reële waarde op basis van door de betreffende instelling overlegde financiële
gegevens en andere voor de waardering relevant geachte informatie.
Overige financiële beleggingen worden jaarlijks gewaardeerd op de contante waarde van toekomstige
kasstromen. Deze kasstromen zijn bepaald op basis van meerjarige prognoses. De gehanteerde rekenrente
22
is de marktrente voor financieringen met een looptijd overeenkomstig de oorspronkelijk verwachte looptijd
van de belegging, eventueel verhoogd met een risico-opslag. Financiële beleggingen in vreemde valuta
worden opgenomen in euro’s met inachtneming van de laatst bekende wisselkoersen van het betreffende
boekjaar.
Leningen
Leningen worden dagelijks intern gewaardeerd op de reële waarde. Deze wordt bepaald op basis van de
contante waarde van de toekomstige kasstromen. De resterende looptijd en rentevastperiode worden
daarbij in acht genomen. De gehanteerde rekenrente is de IRS en Euribor rente voor vergelijkbare
financieringen met een looptijd overeenkomstig de resterende rentevastperiode van de lening, verhoogd
met een marktconforme risico-opslag voor debiteurenrisico’s. De gebruikte risico opslagen worden door
een onafhankelijke partij, Bloomberg Valuation Services, aangeleverd. Hogere rentevoeten of risicoopslagen hebben een negatief effect op de waardering van leningen. Zonodig wordt op de waardering van
een lening een voorziening voor oninbaarheid in mindering gebracht. De directie van Triodos Investment
Management maakt bij het vormen van voorzieningen en het classificeren van leningen naar
risicocategorie een inschatting. De beheerder maakt gebruik van onafhankelijk van de operationele zaken
opererende multidisciplinaire krediet- en waarderingscommissies om de waarderingsmethodiek te
monitoren en managementinschattingen zo prudent mogelijk te maken.
Criteria opname in de balans
Het fonds neemt financiële instrumenten in de balans op zodra zij onherroepelijk partij wordt in de
contractuele bepalingen van het financiële instrument. De reële waarde van de financiële instrumenten bij
eerste opname is gelijk aan de kostprijs van de financiële instrumenten. Een financieel instrument wordt
niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle rechten op
economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot het financieel instrument aan
een derde worden overgedragen.
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa bestaan uit de betaalde oprichtingskosten, welke over een periode van vijf jaar
lineair ten laste van het resultaat zijn gebracht.
Waardering overige activa en passiva
De overige activa worden gewaardeerd op te verwachten ontvangsten, waarbij voor vorderingen rekening
wordt gehouden met een eventuele voorziening voor oninbaarheid. Overige passiva worden gewaardeerd
tegen de geamortiseerde kostprijs.
Herwaarderingen
Mutaties als gevolg van (on)gerealiseerde herwaarderingen van beleggingen worden via de winst- en
verliesrekening verwerkt. Het deel van de winst dat betrekking heeft op positieve ongerealiseerde
herwaardering zal niet worden uitgekeerd aan de aandeelhouders, maar zal worden toegevoegd aan de
herwaarderingsreserve. Negatieve herwaarderingen worden via de winstverdeling ten laste gebracht van
de overige reserves.
23
Grondslagen voor de resultaatbepaling
Rente en overige opbrengsten worden ten gunste van het boekjaar gebracht waarop zij betrekking hebben.
Bij de bepaling van de kosten wordt rekening gehouden met nog te betalen en vooruitbetaalde kosten.
Afschrijvingen geschieden conform de onder ‘Grondslagen voor de waardering’ opgenomen methoden.
Kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode.
Beheersing van de financiële risico’s
Door het gebruik van (afgeleide) financiële instrumenten worden diverse financiële risico’s gelopen. Het
door de directie van Triodos Cultuurfonds gevoerde beleid ten aanzien van deze risico’s bij beleggingen van
het fonds wordt hieronder uiteengezet.
Marktrisico
Marktrisico betreft het risico dat de waarde van een investering fluctueert als gevolg van schommelingen
van de volgende externe factoren:
I.
II.
III.
valutakoers (valutarisico)
rentestand (renterisico)
marktprijs (marktprijsrisico)
Ad I: Er is geen sprake van een valutarisico in de investeringsportefeuille omdat Triodos Cultuurfonds
alleen transacties in euro’s verricht.
Ad II: De investeringsportefeuille van Triodos Cultuurfonds is gevoelig voor renterisico. Dit betreft de
investeringen in leningen. Het rendement van Triodos Cultuurfonds is grotendeels afhankelijk van de
ontwikkelingen op de kapitaalmarkt, doordat de leningen worden gewaardeerd tegen reële waarde.
Afhankelijk van de samenstelling van de portefeuille zal een verandering van de rentevoet op de
kapitaalmarkt een positief of een negatief effect kunnen hebben op de waarderingen van deze
investeringen. De rentegevoeligheid van een beleggingsportefeuille wordt vaak toegelicht met de modified
duration. Een modified duration van 2,5 op een beleggingsportefeuille houdt in dat als de gemiddelde
marktrente met 1% stijgt, de beleggingen met 2,5% in waarde afnemen. In verband met relatief lage
marktrente per ultimo verslagperiode, is er sprake van risico op stijgende marktrentes. De modified
duration is voor een groot deel afhankelijk van rentevastperiodes: hoe langer de rentevastperiode, des te
hoger de rentegevoeligheid die in een hogere modified duration tot uiting komt. Per ultimo 2013 bedraagt
de modified duration van van de leningenportefeuille 3,6 (2012: 4,4).
24
De verdeling van de leningenportefeuille in rentevastperiodes (op basis van de nominale waarde) per
31 december 2013 is als volgt:
< 1 jaar
Tussen 1 en 5 jaar
> 5 jaar
4.956
48.095
28.866
Totaal
81.917
De gemiddelde effectieve rentes van de leningen van Triodos Cultuurfonds bedraagt ultimo 2013 3,71%.
Het fonds kan ten behoeve van het afdekken van renterisico’s gebruik maken van (rente)derivaten, maar
heeft zowel in 2013 als in 2012 geen gebruik van deze mogelijkheid gemaakt.
Ad III. Bij investeringen in overige financiële beleggingen is er sprake van marktprijsrisico. De waarde van
deze investeringen wordt beïnvloed door een veelheid van externe factoren, waaronder de vooruitzichten
met betrekking tot de economische groei en inflatietempo. Hoe groter de fluctuatie in de ontwikkeling van
deze factoren, des te groter het marktrisico is. Het fonds kan zich niet verweren tegen macro-economische
factoren die het waardeverloop van de financiële beleggingen beïnvloeden
Debiteurenrisico
Debiteurenrisico (ook wel bekend als kredietrisico) betreft het risico dat de tegenpartij niet aan haar
verplichtingen kan voldoen, waardoor verlies kan worden geleden. Aan de beleggingen in de vorm van
leningen en het aanhouden van liquide middelen bij banken is debiteurenrisico verbonden. Het volledige
fondsvermogen ad EUR 101,8 miljoen is onderworpen aan dit debiteurenrisico en kan in een extreem
scenario door debiteurenrisico verloren gaan. Triodos Cultuurfonds beheerst het debiteurenrisico van de
leningen (totale nominale waarde per ultimo 2013: EUR 81,9 miljoen) onder andere door het stellen van
voldoende zekerheden, zoals een hypothecaire zekerheid. De totale waarde van de zekerheden per ultimo
2013 bedraagt EUR 21,8 miljoen. EUR 21,3 miljoen hiervan bestaat uit hypothecaire zekerheden. Van de
gehele leningenportefeuille is 75,8% niet gedekt door zekerheden (EUR 62,2 miljoen). De reden van deze
onderdekking is dat EUR 59,4 miljoen is verstrekt in leningen aan gemeentelijke overheden. Vanwege het
lage debiteurenrisico worden hier geen zekerheden gevraagd.
Triodos Cultuurfonds heeft daarnaast bij de aanvraag en tussentijdse beoordelingen van leningen een
stelsel van beoordelingscriteria om het debiteurenrisico te beoordelen en waar nodig bij te sturen. Ultimo
2013 is er geen voorziening getroffen voor oninbare debieturen. Voor nadere toelichting over de risicoindeling en de beheersing hiervan verwijzen wij naar pagina 13 van dit verslag.
De verdeling van de leningen (op basis van onderliggende zekerheden en op basis van de nominale waarde) is
per 31 december 2013 als volgt:
Overheid
Hypothecaire zekerheid
Overige
59.387
21.299
1.231
Totaal
81.917
25
Kasstroomrisico
Kasstroomrisico betreft het risico dat toekomstige kasstromen verbonden aan een financieel instrument
zullen fluctueren in omvang. Het fonds heeft geen beleggingen in instrumenten waarbij sprake is van een
variabele rente en is hierdoor niet blootgesteld aan een significant kasstroomrisico. De toekomstige
rentebaten zijn wel afhankelijk van renteherzieningen bij het einde van rentevast periodes. De verdeling van
de rentevast periodes van de leningen zijn te vinden bij de toelichting op renterisico.
Liquiditeitsrisico
Liquiditeitsrisico is het risico dat Triodos Cultuurfonds niet de mogelijkheid heeft om de financiële middelen
te verkrijgen die benodigd zijn om op een bepaald moment aan financiële verplichtingen te kunnen voldoen.
Financiële verplichtingen van het fonds betreffen met name toegezegde financieringen, uitstroom van
aandeelhouders en doorlopende bedrijfslasten.
Dit scenario is met name van toepassing als er in een aaneengesloten korte periode veel aandeelhouders
hun aandelen verkopen. Indien het fonds onvoldoende liquide middelen heeft om deze verkoop te faciliteren,
dient de terugkoop van aandelen te worden opgeschort. Dit zou dan betekenen dat Triodos Cultuurfonds de
terugkoop van aandelen moet opschorten.
Het fonds dient minimaal een liquiditeitspercentage van 10% aan te houden. Met een liquiditeitspercentage
van 13,9% voldoet het fonds ruimschoots aan deze norm.
Vanuit liquiditeitsoogpunt is het fondsvolume van Triodos Cultuurfonds voorts als volgt verdeeld:
(bedragen in miljoenen euro’s, beleggingen in reële waarde)
Liquide middelen
Leningen verstrekt aan gemeentes
Leningen aan culturele instellingen op basis van een hypothecaire inschrijving
of andere zekerheden
Overig
Totaal
26
ultimo 2013
%
14,1
62,6
13,9 %
61,5%
23,8
1,3
23,4%
1,2%
101,8
100%
Indien door omstandigheden de situatie zich voordoet dat het fondsvermogen op een natuurlijke wijze zo veel
mogelijk liquide gemaakt moet worden, is de verwachte periode van het ongedwongen liquide maken van alle
bezittingen tegen de reële waarde per ultimo 2013 als volgt:
Soort investering
Bedrag
Percentage van
fondsvermogen
Liquide middelen, spaartegoeden,
overige vorderingen
Leningen, middels aflossingen
Leningen, middels aflossingen
Leningen, middels aflossingen
Overige financiële activa door verkopen
14.837.305
135.525
141.685
1.881.633
84.768.342
14,6%
0,1%
0,1%
1,9%
83,3%
101.764.490
100,0%
Periode
Direct
Tussen 0 – 3 maanden
Tussen 3 – 6 maanden
Tussen 6 – 12 maanden
Langer dan 1 jaar of onbekend
Totaal
Opgemerkt dient te worden dat bovenstaand schema focust op het natuurlijk liquide maken van de
portefeuille; namelijk middels aflossing. Het fonds heeft een aantal leningen verstrekt aan gemeentes
waarbij aflossing ineens plaatsvindt aan het einde van de looptijd. Deze leningen kunnen bij liquiditeits­
krapte snel (binnen twee weken) liquide worden gemaakt door deze te verkopen aan een bank en overige
financiële instellingen.
Het saldo van de niet direct opeisbare liquide middelen bedraagt 85,4% van het fondsvermogen.
Kasstroomrisico
Kasstroomrisico betreft het risico dat toekomstige kasstromen verbonden aan een financieel instrument
zullen fluctueren in omvang. Het fonds heeft geen beleggingen in instrumenten waarbij sprake is van een
variabele rente en is hierdoor niet blootgesteld aan een significant kasstroomrisico. De toekomstige
rentebaten zijn wel afhankelijk van renteherzieningen bij het einde van rentevast periodes. De verdeling van
de rentevast periodes van de leningen zijn te vinden bij de toelichting op renterisico.
Liquide middelen
Het fonds dient minimaal 10% van het fondsvolume liquide te houden. Per 31 december 2013 bedragen de
liquide middelen EUR 14,1 miljoen, wat overeenkomt met 13,9% van het fondsvolume. De liquide middelen
worden aangehouden op spaarrekeningen bij Rabobank en Triodos Bank en zijn derhalve direct liquide.
Leningen verstrekt aan gemeentes
Deze leningen bedroegen ultimo 2013 61,8% van het fondsvolume. Nominaal vertegenwoordigen zij een
bedrag van EUR 59,4 miljoen. Tegen contante waarde is dat EUR 62,6 miljoen.
Deze leningen zijn liquide te maken door deze te verkopen aan een bank en overige financiële instellingen.
Het fonds heeft in 2013 twee keer een lening verkocht aan Triodos Bank.
Leningen aan culturele instellingen op basis van een hypothecaire inschrijving of andere zekerheden
Deze bedroegen ultimo 2013 23,5% van de portefeuille. Nominaal vertegenwoordigen zij een waarde van
EUR 22,5 miljoen, wat een contante waarde vertegenwoordigt van EUR 25,1 miljoen. Deze leningen kunnen
27
tevens verkocht worden aan een bank. De leningen zijn hoofdzakelijkop basis van normale bancaire
zekerheden en een dekkende exploitatie. De bank aan wie een lening wordt verkocht zal de normale
procedure volgen voor het toetsen van de kredietwaardigheid.
Inkoop van aandelen
Triodos Cultuurfonds is als open-end beleggingsinstelling onder normale omstandigheden bereid tot
inkoop van aandelen tegen de intrinsieke waarde. Er zijn voldoende waarborgen aanwezig opdat aan de
verplichting om in te kopen en terug te betalen kan worden voldaan, behoudens wettelijke bepalingen en de
hieronder vermelde omstandigheden, zulks ter beoordeling van de beheerder. Er kunnen zich omstandig­
­heden voordoen waarbij de beheerder besluit dat Triodos Cultuurfonds in het geheel geen aandelen zal
inkopen. Voor zover nu kan worden overzien zal dat het geval zijn indien de liquide middelen van Triodos
Cultuurfonds hiertoe ontbreken of indien door aangegane verplichtingen reeds beslag op deze middelen
van Triodos Cultuurfonds is gelegd. Tot de aangegane verplichtingen dienen ook gerekend te worden de
liquiditeiten die nodig zijn om de fiscale winst die voor uitdeling beschikbaar is uit te keren, zodat de status
van fiscale beleggingsinstelling niet wordt aangetast (zie fiscale aspecten fonds). Ook in andere gevallen
waarbij naar de mening van de beheerder de belangen van Triodos Cultuurfonds of de aandeelhouders door
inkoop zouden worden aangetast, kan worden besloten geen aandelen in te kopen.
Fiscale aspecten fonds
Vennootschapsbelasting
Triodos Cultuurfonds is een fiscale beleggingsinstelling in de zin van artikel 28 van de Wet op de
Vennootschapsbelasting 1969. Dit betekent dat het fonds in beginsel is onderworpen aan
vennootschapsbelasting tegen een tarief van 0%, mits aan alle daarvoor geldende voorwaarden wordt
voldaan. Een voorwaarde is dat de fiscale winst die voor uitdeling beschikbaar is binnen 8 maanden na het
einde van het van toepassing zijnde boekjaar volledig uitgekeerd wordt, ook wel aangeduid als de
zogenaamde ‘doorstootverplichting’.
Dividendbelasting
Op uitkeringen gedaan door Triodos Cultuurfonds aan haar aandeelhouders wordt op basis van de Wet op
de Dividendbelasting 1965 in beginsel 15% dividendbelasting ingehouden.
BTW
Triodos Cultuurfonds wordt vanuit de Wet op de Omzetbelasting 1968 als ondernemer beschouwd.
Collectief vermogensbeheer is in principe vrijgesteld van BTW. Derhalve is de in rekening gebrachte
beheervergoeding door Triodos Investment Management BV aan het fonds vrijgesteld van BTW.
Gefactureerde BTW kan in principe niet worden teruggevorderd door het fonds.
28
Toelichting op de balans per 31 december 2013
Beleggingen
1. Leningen
2013
2012
Stand per begin boekjaar
Aankopen/verstrekkingen
Agio
Verkopen/aflossingen
Herwaardering
98.420
2.009
-34
-11.620
-1.107
126.634
433
-34
-27.134
-1.479
Stand per einde boekjaar
87.668
98.420
De nominale waarde van de leningen bedraagt per 31-12-2013 EUR 81.916.875 (2012: EUR 91.527.086). Het
nominale rentepercentage op de leningen is 3,67% (2012: gemiddeld 3,42). Het rentepercentage waarmee
de contante waarde van de toekomstige kasstromen is bepaald bedraagt per 31-12-2013 gemiddeld 1,82%
per jaar (2012: gemiddeld 1,83% per jaar). De gewogen gemiddelde resterende looptijd is per 31-12-2013
16,6 jaar (2012: 17,9 jaar). De gewogen gemiddelde resterende rentevaste periode bedraagt per 31-12-2013
4,41 jaar (2012: 5,41 jaar).
De berekening van de reële waarde is gebaseerd op het contant maken van de toekomstige kasstromen.
Het agio wordt in mindering gebracht op de toekomstige renteopbrengsten van de aangekochte leningen.
2. Overige vorderingen en overlopende activa
2013
2012
Te ontvangen rente liquide middelen
Te ontvangen rente vorderingen uit leningen
Nog te ontvangen inzake uitgegeven aandelen aan toonder
Diversen
94
443
162
–
178
430
167
1
Stand per einde boekjaar
699
776
De looptijd van overige vorderingen en overlopende activa is korter dan 1 jaar.
Overige activa
3. Liquide middelen
De post liquide middelen omvat de direct opvraagbare saldi op rekening-courant, spaarrekening en
deposito’s aangehouden bij Triodos Bank, Rabobank en bij K AS BANK. Per 31-12-2013 bedraagt het direct
opvraagbare uitstaande saldo op alle bankrekeningen EUR 14.138.374 tegen een gewogen gemiddeld
rentepercentage van 1,00% (2012: EUR 22.310.428 tegen gemiddeld 1,46%).
29
De rentevergoeding op de spaarrekening bij Triodos Bank bedroeg per 31-12-2013:
- over de eerste EUR 5.000.000: 0,45% (2012: 0,75% over de eerste EUR 100.000)
- over het meerdere: 0,20% (2012: 1,15%).
Op de spaarrekeningen bij Rabobank wordt gemiddeld 1,2% vergoed (2012: 1,6%).
Op de rekening-courant bij Triodos Bank wordt 0,0% (2012: 0,0%) vergoed.
Op de rekening-courant bij K AS BANK bedraagt de rentevergoeding Eonia -0,500% (2011: Eonia -0,500%)
over het positieve saldo en de rentekosten Eonia + 0,500% (2011: Eonia +0,500%) over het negatieve saldo.
4. Kortlopende schulden
2013
2012
Vooruitontvangen inzake uit te geven aandelen op naam
Ontvangen bedragen ten behoeve van Triodos Bank
Te betalen bestandsprovisie
Te betalen beheervergoeding
Crediteuren
Publiciteit
Marketingkosten
Vooruitontvangen rente en aflossingen
Te betalen accountantskosten
Diversen
263
188
111
66
1
30
46
9
19
8
297
–
126
79
57
30
15
5
3
3
Stand per einde boekjaar
741
615
Gewone
aandelen 2013
Prioriteits­
aandelen 2013
Geplaatst en gestort primo
Geplaatst in het verslagjaar
Ingekocht in het verslagjaar
2.066.299
168.293
-466.525
5
–
–
Geplaatst en gestort ultimo
1.768.067
5
Eigen vermogen
5. Geplaatst en gestort kapitaal
(bedragen in euro’s)
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt per balansdatum EUR 10.008.005 verdeeld in 20.850.000 gewone
aandelen en 10 prioriteitsaandelen van elk nominaal groot EUR 0,48.
De prioriteitsaandelen zijn in het bezit van Stichting Triodos Holding en geven recht op 4% dividend van het
op deze aandelen gestorte kapitaal.
30
Van de gewone aandelen zijn ultimo 2013 1.239.644 stuks geplaatst via Euronext Fund Service (2012:
1.908.924 stuks) en 2.443.829 stuks ingeschreven in het aandeelhoudersregister (2012: 2.395.867 stuks).
Mutaties in het aantal aandelen (in duizenden):
2013
2012
Stand per 1 januari
Geplaatste aandelen
Ingekochte aandelen
4.305
350
-972
5.918
268
-1.881
Stand per 31 december
3.683
4.305
Het totaal aantal geplaatste aandelen bedraagt per ultimo 2013 7.266.331 (ultimo 2012 7.266.331).
6. Agio
Stand per 1 januari
Geplaatste aandelen
Ingekochte aandelen
Stand per 31 december
2013
2012
109.066
9.554
-26.475
151.628
7.247
-49.809
92.145
109.066
7. Herwaarderingsreserve
De herwaarderingsreserve betreft de per balansdatum ultimo vorig boekjaar positieve ongerealiseerde
waardeveranderingen van de beleggingen.
2013
2012
Stand per 1 januari
Toevoeging/onttrekking
6.789
-1.108
3.460
3.329
Stand per 31 december
5.681
6.789
31
8. Overige reserves
Onder deze post zijn opgenomen de algemene reserve en de afrondingsreserve
Het verloop van de algemene reserve kan als volgt worden weergegeven:
2013
2012
Stand per 1 januari
Toevoeging/onttrekking
1.481
-373
-1.209
2.690
Stand per 31 december
1.108
1.481
2013
2012
Stand per 1 januari
Toevoeging/onttrekking
11
-5
24
-13
Stand per 31 december
6
11
1.114
1.491
Het verloop van de afrondingsreserve kan als volgt worden weergegeven:
Totaal
32
9. Onverdeeld resultaat
Betreft het nog niet uitgekeerde resultaat over het boekjaar.
2013
2012
2.959
8.291
11
24
2.970
8.315
-2.964
1.108
–
-6
-2.287
-3.329
-1.209
-11
Onverdeeld resultaat boekjaar
1.056
1.480
Stand per 31 december
1.056
1.480
Stand per 1 januari
Toevoeging/onttrekking:
Bij: Stand afrondingsreserve primo
Uitgekeerd dividend
Mutatie herwaarderingsreserve
Mutatie algemene reserve
Af: stand afrondingsreserve ultimo
Niet uit de balans opgenomen verplichtingen, activa en regelingen
De vennootschap heeft geen activa en passiva en regelingen die niet benoemd worden in dit verslag.
33
Toelichting op de winst- en verliesrekening over 2013
(bedragen in duizenden euro’s)
Hierna volgt toelichting op de winst van over 2013 EUR 1.056.300. De onderverdeling van dit resultaat naar
gerealiseerde-en ongereliseerde resultaten is als volgt:
Gerealiseerde positieve resultaten
Gerealiseerde negatieve resultaten
Ongerealiseerde positieve resultaten
Ongerealiseerde negatieve resultaten
Totaal
2013
2012
3.703
-1.539
453
-1.561
4.886
-1.927
1.310
-2.789
1.056
1.480
2013
2012
847
432
24
24
26
15
9
4
3
2
14
1.083
582
34
24
23
15
9
5
3
2
11
1.400
1.791
10. Opbrengsten uit beleggingen
Het betreft rente inzake leningen en vergoedingen voor administratiekosten.
Bedrijfslasten
11. Beheerkosten
Beheervergoeding
Bestandsprovisie
Publiciteitskosten
Accountantskosten*
Kosten hoofdbetaalkantoor
Commissarissenbeloning
Kosten toezichthouder
Kosten beursnotering
Investeringscommissie
Kosten beleggersgiro
Overige lasten
Totaal
* De accountantskosten hebben betrekking op controle van de jaarrekening ad. EUR 21.267 en de controle van het
prospectus ad. EUR 2.985. De accountant heeft geen werkzaamheden verricht die adviesgevend van aard zijn.
34
12. Overige bedrijfskosten
2013
2012
Marketingkosten
106
102
Totaal
106
102
Kostenstructuur
Beheervergoeding
Triodos Cultuurfonds heeft geen medewerkers of directieleden in dienst.
De directie van Triodos Cultuurfonds wordt gevoerd door Triodos Investment Management tegen een
jaarlijkse vergoeding van 0,8% van het fondsvermogen, exclusief het onverdeelde resultaat met uitzondering
van de ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Uit deze vergoeding worden alle kosten van
het beheer van Triodos Cultuurfonds betaald zoals de kosten van het beheer van de beleggingen, de kosten
van de administratie en de kosten van automatisering.
De beheervergoeding bedraagt in 2013 EUR 847.431 (2012: EUR 1.083.449).
Bestandsprovisie
Voor het aanbrengen van aandelen maakt Triodos Cultuurfonds gebruik van financiële instellingen en
tussenpersonen waarmee distributieovereenkomsten worden gesloten. Afhankelijk van de distributeur
wordt tot en met 2013 een jaarlijkse vergoeding geboden van maximaal 0,4% (2012: 0,4%) van de waarde van
de door de desbetreffende distributeur geplaatste aandelen. De bestandsprovisie bedraagt over 2013
EUR 431.687 (2012: EUR 582.151).
Vanaf 1 januari 2014 geldt er een provisieverbod voor beleggingsondernemingen (distributeurs). Als gevolg
hiervan mogen financiële dienstverleners geen bestandsprovisie meer ontvangen van een beleggingsfonds.
Derhalve zal door Triodos Cultuurfonds NV met ingang van 1 januari 2014 geen bestandsprovisie meer
worden verstrekt.
Bezoldigingsbeleid Raad van Commissarissen
De vergoeding voor commissarissen wordt door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders vastgesteld.
Bij de vergoeding wordt geen rekening gehouden met marktconformiteit. Aan commissarissen zijn geen
leningen, voorschotten of garanties verstrekt. Er is uit principiële overwegingen geen aandelenoptieregeling
voor commissarissen.
35
De bezoldiging van de Raad van Commissarissen is als volgt:
(bedragen in euro’s)
Hans Onno van den Berg
Peter Blom*
Elco Brinkman, voorzitter
Pauline Kruseman
Daniëlle Lokin
Guido van Nispen
Leonie Jesse
Werkgeverslasten
Niet-aftrekbare BTW
2013
2012
3.000
–
4.500
–
1.000
2.000
2.000
3.000
–
4.500
3.000
3.000
–
–
12.500
13.500
102
2.625
424
1.575
15.227
15.499
* Commissarissen werkzaam voor Triodos Bank ontvangen geen vergoeding.
Kosten van uitgifte en terugkoop van aandelen
Aan het plaatsen of terugkopen van eigen aandelen door Triodos Cultuurfonds zijn voor het fonds geen
kosten verbonden. Er wordt derhalve geen op- of afslag op de intrinsieke waarde gehanteerd.
Totale kosten
De totale kosten van het fonds bedragen over 2013 EUR 1.505.643 (2012: EUR 1.892.790).
Kostenvergelijking
(bedragen in euro’s)
Beheervergoeding (0,8%)
Kosten externe accountant
Kosten toezichthouder
Vergoedingen leden Raad van Commissarissen
Vergoedingen leden Investeringscommissie
Marketingkosten
Kosten van het verlenen van opdrachten aan derden
Bestandsprovisie*
Overige fondskosten**
Kosten 2013
Kosten conform
prospectus
847.431
24.252
8.744
15.227
2.723
106.038
29.600
431.687
39.942
847.431
24.252
8.744
15.227
2.723
264.822
29.600
423.716
150.564
* De in het prospectus genoemde kosten voor bestandsprovisie bedragen maximaal 50% van de beheervergoeding
** De in het prospectus genoemde overige fondskosten bedragen maximaal 10% van de totale kosten.
36
De kosten liggen in lijn met het prospectus.
Kostenratio’s
In navolging van Europese wetgeving is per 1 juli 2012 een nieuwe Europese kostenberekeningratio
toegepast. De term Total Expense Ratio (TER), inclusief de calculatiemethode is hiermee vervangen door de
lopende kosten ratio (LKR). Vergelijkende cijfers over voorgaande perioden zijn conform de nieuwe
LKR-ratio herberekend. De LKR betreffen de totale kosten gedurende de afgelopen 12 maanden exclusief
de kosten van de beleggingstransacties, interestkosten en de kosten die verband houden met het toe- en
uittreden van deelnemers die niet vergoed worden uit de op- of afslag gerelateerd aan de gemiddelde
intrinsieke waarde gedurende de desbetreffende periode. Bij deze berekening wordt iedere calculatie en
publicatie van de intrinsieke waarde in beschouwing genomen. De LKR over 2013 bedraagt 1,39%
(2012: 1,35%)
Omloopfactor
De omloopfactor bedraagt over 2013 -21,11% (2012: -21,71%). De omloopfactor betreft het totaal bedrag
van alle beleggingstransacties minus het totaal bedrag aan transacties in het geplaatste kapitaal,
gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde. Door het specifieke karakter van Triodos Cultuurfonds
zijn de beleggingen in de vorm van langlopende leningen kan de omloopfactor niet zonder meer worden
vergeleken met andere beleggingsfondsen (bijvoorbeeld met beleggingen in aandelen en obligaties).
Gelieerde partijen
Triodos Cultuurfonds heeft relaties met de volgende rechtspersonen:
1. Stichting Triodos Holding is de houder van tien prioriteitsaandelen
2. Triodos Bank
- Triodos Cultuurfonds houdt liquide middelen aan bij Triodos Bank tegen marktconforme tarieven.
- Triodos Bank beheert het aandeelhoudersregister en ontvangt hier voor EUR 2.125.
- Triodos Bank heeft een distributieovereenkomst met Triodos Cultuurfonds op basis waar van een
jaarlijkse bestandsprovisie van 0,4% van het via Triodos Bank geplaatste aandelenkapitaal wordt
uitgekeerd.
3. T
riodos Investment Management voert het beheer over Triodos Cultuurfonds waarvoor zij een jaarlijkse
vergoeding van 0,8% van het fondsvermogen exclusief het resultaat over het lopende boekjaar, met
uitzondering van de ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen, ontvangt.
Uitbesteding van kerntaken
De onderstaande kerntaken zijn door Triodos Cultuurfonds uitbesteed:
1. Het beheren van het aandeelhoudersregister is uitbesteed aan Triodos Bank NV.
2. Het beheren van de beleggingsportefeuille is uitbesteed aan Triodos Bank NV.
37
3. Het onderhouden van de markt via Euronext Fund Service is uitbesteed aan K AS BANK NV.
4. Het uitoefenen van de functie van hoofdbetaalkantoor is uitbesteed aan K AS BANK NV.
Zeist, 13 maart 2014
Fondsmanager Triodos Cultuurfonds
Eric Holterhues
Directie Triodos Investment Management BV
Marilou van Golstein Brouwers
Michael Jongeneel
38
Overige gegevens
(bedragen in duizenden euro’s)
Winstverdeling
De statutaire regeling omtrent de bestemming van de winst conform artikel 30 van de statuten luidt:
1 Van de uit de vastgestelde jaarrekening blijkende winst kan door de algemene vergadering op voorstel van
de Directie en na goedkeuring van dit voorstel door de Raad van Commissarissen eerst een bedrag worden
bestemd tot het vormen of verstrekken van reserves.
2 Ten laste van het overblijvende bedrag van de winst wordt aan houders van prioriteitsaandelen een
dividend uitgekeerd ten bedrage van vier procent (4%) van het op de aandelen gestorte kapitaal, dan wel
de wettelijke rente indien deze lager mocht zijn. Het overblijvende bedrag van de winst staat ter
beschikking van de algemene vergadering met dien verstande dat op de prioriteitsaandelen niet meer dan
het in de eerste volzin bepaalde bedrag wordt uitgekeerd. De vennootschap kan aan de aandeelhouders en
andere gerechtigden op de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voor zover haar eigen
vermogen groter is dan het bedrag van het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met
de reserves die krachtens de wet of de statuten moeten worden aangehouden.
3 De vennootschap kan aan de aandeelhouders en andere gerechtigden tot voor uitkering vatbare winst
slechts uitkeringen doen, voor zover haar eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel
van het kapitaal, vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden.
4 Op voorstel van de Directie en na goedkeuring van dit voorstel door de Raad van Commissarissen kan de
algemene vergadering besluiten, dat uitkeringen aan aandeelhouders geheel of gedeeltelijk door uitreiking
van aandelen in het kapitaal der vennootschap zullen geschieden.
5 Voor zover mogelijk en rechtens geoorloofd, kan de Directie onder goedkeuring van de Raad van
Commissarissen één of meer interim-dividenden uitkeren op rekening van het te verwachten dividend,
mits aan het vereiste van lid 3 is voldaan blijkens een tussentijdse vermogensopstelling als bedoeld in
artikel 105, lid 4 van Boek 2 Burgerlijk Wetboek.
6 Bij de berekening van het op de aandelen uit te keren bedrag tellen de aandelen die de vennootschap in
haar kapitaal houdt, niet mee.
De directie stelt voor aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders de gehele fiscale winst uit te keren
aan de aandeelhouders, na uitdeling van 4% aan de houders van prioriteitsaandelen.
De voor uitkering beschikbare fiscale winst bedraagt:
Resultaat volgens de winst- en verliesrekening over 2013
1.056
Bij: Onttrekking ongerealiseerd herwaarderingsresultaat uit de herwaarderingsreserve
1.108
Fiscale winst over 2013
2.164
Fiscale afrondingsreserve
6
2.170
Per saldo voor uitkering beschikbaar
39
Prioriteitsaandelen
Er zijn tien prioriteitsaandelen uitgegeven aan Stichting Triodos Holding.
De leden van het bestuur van de stichting zijn de heer Pierre Aeby en de heer Peter Blom.
Aan de houders van prioriteitsaandelen zijn krachtens de statuten op hoofdlijnen de volgende bijzondere
rechten verleend:
- Het recht tot het doen van een niet-bindende voordracht aan de Algemene Vergadering voor elke te ver
vullen plaats in de Raad van Commissarissen;
- Het recht tot voorafgaande goedkeuring van besluiten van de Algemene Vergadering tot wijziging van de
Statuten of tot ontbinding van Triodos Cultuurfonds;
- Het recht op een preferent dividend ten bedrage van vier procent (4%) van het op de Prioriteitsaandelen
gestorte kapitaal, dan wel de wettelijke rente indien deze lager mocht zijn, ten laste van het bedrag dat
overblijf t van de uit de vastgestelde jaarrekening blijkende winst, na eventuele reservering van een bedrag
bestemd tot het vormen of verstrekken van reserves;
- Het recht op uitkering van de nominale waarde van de Prioriteitsaandelen bij liquidatie, alvorens het
daarna resterende aan de Aandeelhouders wordt uitgekeerd.
Belangen van commissarissen en directie bij beleggingen van het fonds
De leden van de Raad van Commissarissen van Triodos Cultuurfonds, alsmede de leden van de directie van
Triodos Investment Management hebben of hadden op enig moment gedurende het boekjaar 2013 geen
persoonlijk belang bij een belegging van Triodos Cultuurfonds.
Gebeurtenissen na balansdatum
Na balansdatum hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan welke invloed hebben op de inzicht en
interpretatie van jaarrekening 2013.
Aandelenbezit
De leden van de Raad van Commissarissen en de directie hebben geen aandelen Triodos Cultuurfonds in
bezit, behalve de heer Elco Brinkman, die 311 aandelen in het fonds bezit.
Kerncijfers
Voor een vergelijkend overzicht van de intrinsieke waarde, het aantal uitstaande aandelen en de intrinsieke
waarde per aandeel wordt verwezen naar de kerncijfers op de binnenkant van de omslag.
40
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Triodos
Cultuurfonds N.V.
Verklaring betreffende de jaarrekening
Wij hebben de in dit jaar verslag opgenomen jaarrekening 2013 van Triodos Cultuurfonds N.V. te Zeist
gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de winst- en
verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde
grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van de directie
De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen
en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de directie,
beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en de
Wet op het financieel toezicht. De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing
als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van
materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij
hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse
controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij
onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de
jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de
bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de
door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de
jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van
deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het
opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daar van, gericht op het opzetten van
controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter
niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de
vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen
voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte
schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een
onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen
van Triodos Cultuurfonds N.V. per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met
Titel 9 Boek 2 BW en de Wet op het financieel toezicht.
41
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen
Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar
aanleiding van het onderzoek of het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen,
overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste
gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de directie, voor zover wij dat kunnen
beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Amstelveen, 13 maart 2014
KPMG ACCOUNTANTS N.V.
M. Frikkee RA
42
Personalia
Raad van Commissarissen
Daarnaast is hij Fondsmanager van het Dutch
Creative Industry Fund. Guido van Nispen is voor het
eerst benoemd in 2013. Volgens het rooster van
aftreden loopt zijn eerste zittingstermijn af in 2017.
Guido van Nispen heeft de Nederlandse nationaliteit
en bezit geen aandelen in Triodos Cultuurfonds.
De heer H. O. van den Berg (1947)
Hans Onno van den Berg is oud-directeur van de
Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouw
Directies. Hij is werkzaam op het gebied van
strategie en bedrijfsontwikkeling in de kunst en
cultuursector. Daarnaast was hij voorzitter van de
Federatie van Werkgeversverenigingen in de Cultuur.
Ook is hij o.a. bestuurslid van MKB Amsterdam en
voorzitter van Sauna en Wellness Nederland. Hans
Onno van den Berg is voor het eerst benoemd in
2006 en herbenoemd in 2008 en in 2012. Hans Onno
van den Berg heeft de Nederlandse nationaliteit en
bezit geen aandelen in Triodos Cultuurfonds.
Hans Onno van den Berg heeft de Nederlandse
nationaliteit en bezit geen aandelen in Triodos
Cultuurfonds.
Fondsmanager
De heer F.W.J. Holterhues (1972)
Eric Holterhues is fondsmanager van Triodos
Cultuurfonds en tevens Hoofd Kunst en Cultuur bij
Triodos Investment Management. Hij is bestuurslid
van diverse culturele instellingen. Hij is bovendien
lid van de kring van vaste adviseurs van de Raad voor
Cultuur, lid van de Expert Group van het Access to
Finance programma van de Europese Commissie en
lid van de Steering Committee van de International
Alliance for Private Investment in Arts, Culture and
Creativity. Eric Holterhues is sinds 2000 in dienst bij
Triodos Bank. Hij heeft verschillende management­
functies vervuld binnen zakelijke dienstverlening
van 2006 tot 2010, waaronder manager krediet­
verlening. Sinds november 2012 is Eric Holterhues
tevens Hoofd van de Business Line Socially
Responsible Investing en fondsmanager van Triodos
SICAV I. Eric Holterhues heeft de Nederlandse
nationaliteit en bezit geen aandelen in Triodos
Cultuurfonds.
De heer L. C. Brinkman (1948)
Elco Brinkman is voorzitter van de CDA fractie in de
Eerste Kamer, vicevoorzitter van VNO-NCW,
voorzitter van de Raad van Commissarissen van APG
en voorzitter van de Raad van Commissarissen van
Rabo Vastgoed. Elco Brinkman is voor het eerst
benoemd in 2006 en herbenoemd in 2010. Volgens
het rooster van aftreden loopt zijn tweede
zittingstermijn af in 2014. Elco Brinkman heeft de
Nederlandse nationaliteit en bezit 311 aandelen in
Triodos Cultuurfonds.
Mevrouw L.M. Jesse (1966)
Directie
Leonie Jesse is mede-eigenaar en directeur van ISIS
Capital Counsel. Daarnaast is zij commissaris bij
Rabobank Haarlem en lid van het bestuur van het
Grachtenfestival. Leonie Jesse is voor het eerst
benoemd in 2013. Volgens het rooster van aftreden
loopt haar eerste zittingstermijn af in 2017. Leonie
Jesse heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit
geen aandelen in Triodos Cultuurfonds.
De directie van Triodos Cultuurfonds wordt gevoerd
door Triodos Investment Management BV.
De directie van Triodos Investment Management
bestaat uit:
Mevrouw M.H.G.E. van Golstein Brouwers (1958)
Marilou van Golstein Brouwers is directeur van
Triodos Investment Management en samen met
Michael Jongeneel eindverantwoordelijk voor
Triodos Investment Management. Marilou van
Golstein Brouwers is lid van de Board of Directors
De heer E.M.J.M. van Nispen (1965)
Guido van Nispen is Chief Financial Officer (CFO) van
ANP, het Algemeen Nederlands Persbureau.
43
van de Global Impact Investing Network (GIIN) en
bestuurslid bij Stichting Max Havelaar. Daarnaast is
zij lid van de Board of Directors van Triodos SICAV II,
bestuurslid van Stichting Triodos Sustainable Trade
Fund en Stichting Triodos Renewable Energy for
Development Fund. Tevens is ze lid van de Raad van
Advies van Women in Financial Services in
Nederland (WIFS).
De heer M.A.S. Jongeneel (1973)
Michael Jongeneel is directeur van Triodos
Investment Management en samen met Marilou van
Golstein Brouwers eindverantwoordelijk voor
Triodos Investment Management. Michael Jongeneel
is lid van de Board of Directors van Triodos SICAV I.
Daarnaast is hij lid van de Raad van Commissarissen
en lid van de audit commissie bij Sustainalytics en is
hij lid van de Raad van Toezicht van het Zuwe
Hofpoort Ziekenhuis, waar hij eveneens lid is van de
audit commissie. Verder is hij lid van de denktank
Worldconnectors, lid van de Raad van Advies van de
Stichting laluz en lid van de Raad van Advies van
Social Enterprise Nederland.
44
Adres
Triodos Cultuurfonds NV
Nieuweroordweg 1
Postbus 55, 3700 AB Zeist
Telefoon 030 693 65 11 (klantcontact)
Telefoon 030 693 65 00 (algemeen)
www.triodos.nl
Colofon
Triodos Cultuurfonds NV Jaarverslag 2013
Oplage
200 exemplaren
Verschijning
Maart 2014
Tekst
Triodos Bank, Zeist
Grafisch ontwerp
Michael Nash Associates, Londen
Lay out
Via Bertha, Utrecht
Fotografie
Michiel Wijnbergh (projectfotografie), tenzij anders vermeld, Driebergen
Henny Boogert/Kees Vriesman
Drukwerk
Drukkerij Pascal, Utrecht
Voor reacties of vragen over dit verslag kunt u contact opnemen met Triodos Bank.
Dit verslag is ook beschikbaar en te downloaden via: www.triodos.nl
45