open bestand - Immaterieel Cultureel Erfgoed Vlaanderen

Rondetafel morsecode
Lamot, 23 april 2014
Deelnemers
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
Jacques Verleijen, bestuurslid UBA
Frans Verheyden, Radioamateurs Mechelen
Marc Vanhalst, provinciaal voorzitter Oost-Vlaanderen
Leon Welters, neemt deel aan wedstrijden telegrafie
Staf Bleeckx
Luc Callebaut, TV-amateur
Johan Van Loock, sympathisant
Gust Mariens, voorzitter Vlaamse Radioamateurs
Ronny Van Massenhove, Radioamateurs West-Vlaanderen
Egbert Hertsen, penningsmeester UBA
Marc Domen, UBA
Philippe Cara, telegrafist
Luc Waterschoot, Waasland
Eddy Heirman, Waasland
Marjan De Ro, sympathisant
Paul De Roo, telegrafist, oud-penningmeester UBA
Luc Baumans, secretaris Radioamateurs Mechelen
Mevrouw Baumans
Mevrouw Verheyden?
Bruno Brasseur, ex-UBA, auteur
Guido Nys, auteur
Francis De Sutter, morsecursist
Thomas Verwee, MCA
Michel Vandenbossche, Ronse
Mevrouw Vandenbossche
Stijn Van Heu, Sint Truiden
Bart Van Cauter, sectievoorzitter RST
Verontschuldigd
ü
Overzicht van de geschiedenis van de telegrafie (Frans Verheyden)
Frans Verheyden geeft een kort overzicht van de
geschiedenis van de telegrafie, met speciale aandacht voor
de morsecode.
Opmerking: wie geïnteresseerd is in deze presentatie, kan
contact opnemen met Frans.
Traject morsecode als immaterieel cultureel erfgoed – ICE (Jacques
Verleijen)
Jacques Verleijen geeft een samenvatting van het traject
dat tot nu toe doorlopen werd in functie van de erkenning
van morsecode als immaterieel cultureel erfgoed.
Het dossier dat in september 2013 werd ingediend bij de
Vlaamse overheid (maar niet werd weerhouden) werd ter
beschikking gesteld van alle aanwezigen.
Bovendien werd in het kader van Erfgoeddag 2014 een
brochure opgemaakt over morsecode. Hierin wordt
eveneens aandacht besteed aan morsecode als immaterieel
erfgoed.
Bedoeling is om in september 2014 opnieuw een aanvraag
in te dienen.
Brainstormsessie
De groep werd ingedeeld in 5 groepjes. Bedoeling was na te
denken over welke aspecten van morsecode zeker moeten
worden doorgegeven aan toekomstige generaties.
De belangrijkste aspecten die aan de oppervlakte kwamen,
waren de volgende:
ü het technische aspect (hoe je met weinig en eenvoudige
middelen een volwaardig communicatiemiddel kan
maken)
ü het universele aspect van morsecode als taal
(‘taaloverbruggend’)
ü morsecode is meer dan technologie (het is een taal)
ü het feit dat het bruikbaar blijft, zelfs als alle andere
communicatiemiddelen falen
ü het belang van morsecode in het verleden (morsecode
is de basis van de huidige telecommunicatie)
ü morsecode moet bewaard blijven als ‘symbool’
ü verschillende ‘dragers’ mogelijk (licht, geluid, golven)
Nadat deze aspecten werden opgelijst, werd er in groep
verder nagedacht over hoe dit kan doorgegeven worden en
wat de problemen hieromtrent zijn.
Problemen
ü mensen moeten een inspanning leveren om morsecode
te leren
ü de jeugd is niet meer geïnteresseerd
ü er is geen enkele verplichting meer om morsecode te
leren
ü het is in de hobbysfeer terecht gekomen
ü morsecode dreigt als eerste in de reeks uitvindingen op
basis van elektriciteit te verdwijnen
ü morsecode mag geen folklore worden
ü radiotelegrafie heeft geen opvolger (terwijl de post
bijvoorbeeld dat wel heeft)
ü er is altijd een operator nodig om morse te kunnen
gebruiken
ü morse heeft geen commerciële toekomst
Mogelijkheden
ü samenwerking met het technisch onderwijs (bouwen
van een seinsleutel)
ü morsecode loskoppelen van radiotelegrafie, het
taalaspect verder uitwerken en actualiseren
ü contacten zoeken met luchtvaart (morse wordt
gebruikt om te weten of ze naar de juiste bakens
vliegen), koopvaardij e.d.
ü stimuleren van onderzoek, want nog veel
archiefmateriaal beschikbaar (zender Baarle-Hertog,
Forten van Antwerpen…)
ü ‘sport’ maken van morsecode
ü scouts uitnodigen in clubs
ü focussen op eenvoudige toestellen om interesse te
wekken, niet op te gesofisticeerde toestellen zoals die
nu vaak gebruikt worden door zendamateurs
ü verleden gebruiken om te sensibiliseren (bijvoorbeeld
Titanic, Katrina…)
ü nadenken over meerwaarde van morsecode voor
toekomstige generaties
ü interesse wekken bij zendamateurs zelf (want als zij al
geen morse willen leren…)
ü Vereniging van Radio-Officiers: verslagen zijn
beschikbaar op internet; contact zoeken om
erfgoedgemeenschap uit te breiden
Oproep
ü Oprichten van een werkgroep om verder te werken rond
het aspect van morsecode als immaterieel cultureel
erfgoed.
ü Feedback geven op voorliggend dossier.
ü Contact zoeken met andere gebruikers.
ü Wat met het roerende erfgoed?

Download Report