Zorg bij diabetes

Zorg
bij diabetes
Zorg bij diabetes
Diabetes
Inhoud
Vormen van diabetes
4
Klachten en symptomen
5
Oorzaken6
Behandeling7
Leven met diabetes
8
Meer informatie
9
Wat kan Kring-apotheek voor jou betekenen? 10
Diabetes is een stofwisselingsziekte. Het lichaam is
bij diabetes niet meer in staat om suiker (glucose)
uit voeding te verwerken. Glucose geeft het lichaam
energie waardoor alle spieren en organen werken.
Het hormoon insuline is de ‘sleutel’ die de cellen
‘opent’, zodat ze glucose kunnen opnemen. Bij
diabetes zit daar het probleem: het lichaam maakt
geen of onvoldoende insuline aan.
In Nederland hebben ongeveer 750.000 mensen diabetes. Van die 750.000 weten 200.000 personen niet dat
ze de ziekte hebben.
Eén op de drie Nederlanders loopt het risico om binnen
een paar jaar diabetes te krijgen. Door de groei van de
bevolking, de vergrijzing en een toename van mensen
met overgewicht, is de verwachting dat het aantal
diabetespatiënten in de komende twintig jaar met
vijfendertig procent zal toenemen.
2
3
Zorg bij diabetes
Vormen van diabetes
Klachten en symptomen
Diabetes kent vele vormen. De belangrijkste en meest
voorkomende zijn type 1 en type 2.
Type 1
Type 1
Mensen van alle leeftijden kunnen type 1 diabetes
krijgen. De meeste diabetici hebben het al op jonge
leeftijd gekregen. Type 1 houdt in dat het lichaam
helemaal geen insuline meer maakt, waardoor de
glucose in het bloed blijft. Door insuline in het lichaam
te spuiten, kan de glucose vanuit het bloed weer de
cellen in en zal het bloedglucosegehalte dalen.
Type 2
Type 2 diabetes ontstaat vooral bij mensen ouder dan
45 en bij mensen met overgewicht. Van alle diabetespatiënten in Nederland heeft tachtig tot negentig
procent type 2. Bij de meeste mensen met type 2
diabetes maakt het lichaam nog wel insuline aan, maar
niet voldoende. Hierdoor kan het lichaam de insuline
niet op de juiste manier gebruiken. De cellen verbranden de glucose niet, waardoor de hoeveelheid glucose
in het bloed (het glucosegehalte) stijgt. Door een
gezond voedingspatroon, voldoende lichaamsbeweging (minstens 5 dagen per week minimaal 30 minuten
matig tot intensief bewegen) en gewichtsvermindering
kan de insulinewerking vaak zonder medicatie weer
verbeteren. Het glucosegehalte zal hierdoor dalen.
4
Deze vorm ontstaat vaak in enkele dagen tot weken en
is meestal te herkennen aan:
• vaak dorst en veel plassen;
• afvallen zonder aanwijsbare reden;
• ziek en moe voelen;
• constant hongergevoel;
• wazig zien.
Type 2
De symptomen van dit type zijn vaak vaag of helemaal
niet aanwezig. Daardoor lopen veel mensen jarenlang
ongemerkt rond met diabetes. Het risico op het krijgen
van hart- en vaatziekten neemt hierdoor flink toe. Eén
of meer van de volgende klachten kunnen wijzen op
een te hoog glucosegehalte:
• vermoeidheid;
• oogklachten: rode branderige ogen, wazig zien,
slecht zien;
• slecht genezende wondjes;
• kortademigheid of pijn in de benen bij het lopen;
• vaak terugkerende infecties;
• vaak dorst en veel plassen.
Omdat de klachten geleidelijk ontstaan, merken
mensen ze meestal niet op.
5
Zorg bij diabetes
Oorzaken
Behandeling
Waarom de ene persoon wel en de andere geen
diabetes krijgt, is niet helemaal duidelijk. Hier wordt
nog steeds veel onderzoek naar gedaan. Erfelijkheid
speelt een rol. Diabetes zelf is niet erfelijk, maar de
aanleg ervoor wel. Als één van jouw ouders diabetes
heeft, loop je een grotere kans om zelf ook diabetes
te ontwikkelen. Of de ziekte ook daadwerkelijk de kop
opsteekt, heeft vaak met veel verschillende factoren te
maken. Enkele factoren zijn voeding en beweging. Ook
eventuele virusinfecties die je op jonge leeftijd hebt
gehad, kunnen het immuunsysteem uit balans halen.
De erfelijke factoren zijn bij type 2 vele malen sterker
dan bij type 1.
Type 1
Mensen met diabetes type 1 maken geen insuline meer
aan en moeten dus hun hele leven zichzelf met insuline injecteren. Uiteraard is het belangrijk dat dit wordt
gecombineerd met een gezonde leefstijl.
Type 2
Mensen met diabetes type 2 maken wel insuline aan,
maar relatief te weinig. Immers, de cellen reageren
er niet of weinig op. Voor mensen met overgewicht is
afvallen de eerste behandelstap. Meer bewegen zorgt
er voor dat de insuline beter zijn werk doet. Tabletten
kunnen verder helpen de bloedglucosewaarden binnen
de perken te houden. Als dat niet voldoende is, moet
daarnaast ook insuline worden gespoten.
Een goede bloedglucoseregulatie is van levensbelang.
De effecten zijn pas echt merkbaar op lange termijn.
Er treden dan namelijk minder complicaties op zoals
oogproblemen of problemen met de voeten.
6
7
Zorg bij diabetes
Leven met diabetes
Leefstijl
Als je te horen krijgt dat je een ziekte hebt die nooit
meer overgaat, komt er veel op je af. Je moet wennen
aan de behandeling en wennen aan de nieuwe manier
van leven. Diabetes neemt vanaf dat moment een
belangrijke plek in jouw leven in. Niet alleen moet je
de korte termijn klachten verhelpen, zoals een te laag
of te hoog glucosegehalte. Op lange termijn kunnen mogelijk allerlei complicaties ontstaan. Door het
bloedglucosegehalte goed te reguleren en bepaalde
leefregels in acht te nemen, verklein je de kans daarop.
Dit vergt echter wel discipline.
Diabetes kan nogal wat ernstige gevolgen hebben.
Zelf kun je heel veel doen om die gevolgen binnen de
perken te houden. Enkele aandachtspunten zijn:
• gezond leven (verstandig eten, matig met alcohol,
niet roken);
• gewicht onder controle houden;
• voldoende bewegen;
• proberen het bloedglucosegehalte stabiel te houden;
• dagelijks je voeten controleren en bij voetproblemen
een pedicure raadplegen;
• op tijd bepaalde controles ondergaan;
• blijven leren over diabetes!
Op lange termijn doen de problemen zich vooral voor
bij die weefsels en cellen, die voor de opname van glucose niet direct afhankelijk zijn van insuline. Voorbeelden hiervan zijn zenuwcellen en bloedvatcellen. Een te
hoog glucosegehalte tast deze cellen meteen aan. Dit
leidt tot orgaanschade. Denk hierbij aan problemen
met de ogen, voeten en nieren. Bij controles komen die
gebieden uitgebreid aan bod.
8
Meer informatie
Diabetes is een ziekte die steeds meer voorkomt in
Nederland. Daardoor is er veel informatie over te
vinden. Ook zijn er voorlichtingscampagnes om
mensen bewust te maken van het risico. Op de website
www.kijkopdiabetes.nl kun je bijvoorbeeld een risicotest doen. Daarnaast zijn er verschillende patiënten­
verenigingen, die patiënten informeren en ondersteunen in het streven een normaal en actief leven te
leiden. Kijk voor meer informatie op
www.kijkopdiabetes.nl.
9
Zorg bij diabetes
Wat kan Kring-apotheek voor jou betekenen?
Kring-apotheek organiseert voorlichtingsbijeen­
komsten, meetcontroledagen en bloedsuikertestdagen.
Alle gangbare diabeteshulpmiddelen zijn bij jouw
Kring-apotheek verkrijgbaar. Bloedglucosemeters,
teststrips, insuline, etc. kun je ook online bestellen.
Kijk voor meer informatie op www.kring-apotheek.nl.
Natuurlijk kun je ook gewoon langskomen in de apotheek. Wij adviseren je graag.
Diabeteszorg: alles wat je nodig hebt onder één dak
• deskundig advies en begeleiding bij het juist
gebruiken van jouw medicatie;
• antwoord op vragen over medicijnen en/of de
bijwerkingen;
• medicatiebewaking (controle op juiste dosering,
kunnen alle medicijnen samen?);
• hulp en advies bij afvallen en stoppen met roken;
• alle hulpmiddelen verkrijgbaar;
• uitleg en controle van jouw bloedglucosemeter;
• korting op testmateriaal;
• vervanging defecte hulpmiddelen;
• gratis naaldencontainer en batterijen;
• bestellen via internet bij jouw Kring-apotheek.
10
11
Meer weten?
Deze folder is onderdeel van een serie informatie­
folders, die wordt uitgegeven door Kring-apotheek BV.
De teksten van deze folder zijn ook via­internet
beschikbaar op www.kring-apotheek.nl.
Wil je meer weten over dit onderwerp, jouw
gezondheid of de geneesmiddelen die je gebruikt?
Kom dan gerust eens langs bij Kring-apotheek. Wij
zijn je graag van dienst. Ook voor geneesmiddelen
die je zonder recept koopt, is het raadzaam te laten
controleren of ze samengaan met eventuele andere
geneesmiddelen die je al gebruikt. Geef het gebruik
van deze zogeheten zelfzorgmiddelen dan ook altijd
door bij jouw apotheek.
2012a