Slide-deck - Janssen Academy

Disclaimer
De inhoud van deze presentatie is onafhankelijk samengesteld door de spreker(s). De slides
representeren de persoonlijke mening van de spreker(s).
Deze presentatie kan off-label informatie bevatten. Raadpleeg altijd de SmPC alvorens enige medicatie
voor te schrijven.
Dit symposium werd mogelijk gemaakt door Janssen.
Naar betere somatische zorg
voor psychiatrisch patiënten
Samenwerking met de huisarts
Lianne Tammenga,
Verpleegkundig specialist GGZ, Flevoland
© Copyright 2014 Mariëlle de Ruijter en Lianne Tammenga
Marielle de Ruijter,
Verpleegkundig specialist GGZ, Flevoland
Disclosure sprekers
Geen.
Programma
 Somatische zorg binnen de GGZ
 Psychotische stoornissen
 Polikliniek bijwerkingen
 Somatische Mini-Screen
 Casuïstiek
 Nabespreking
Somatische zorg en GGZ
 Hogere prevalentie somatische complicaties
 40% van de patiënten voelt zich lichamelijk gezond tegenover
80% van de algemene bevolking (1)
 Invloed psychiatrische aandoening op somatiek en vice versa
 Somatische complicaties als gevolg van psychofarmaca gebruik (2)
(1) Vink, M. (2009) Niet goed in je vel. Amsterdam, Cliëntenbelang Amsterdam
(2) Cahn, W. et al. (2008). Preventie en behandeling van somatische complicaties bij
antipsychotica gebruik. Tijdschrift voor psychiatrie, 50(9), 579-591.
Somatische zorg en GGZ
 Verkorte levensduur van gemiddeld 15 jaar (1)
 Cardiovasulaire aandoeningen doodsoorzaak nummer één (2)
 Risicovolle leefstijl op gebied van voeding, beweging en
intoxicaties (3)
(1)
(2)
(3)
Saha S, Chant D, McGrath J. A systematic review of mortality in schizophrenia: is the differential mortality gap worsening over time?
Archives of General Psychiatry 2007;64:1123-31.
Tiihonen J, Lönnqvist J, Wahlbeck K, Klaukka T, Niskanen L, Tanskanen A, et al. 11 year follow-up of mortality in patients with
Schizophrenia: a population-based cohort study (FIN11 study). The Lancet 2009;374:620-627
Reynolds G. Metabolic syndrome and schizophrenia. The British Journal of Psychiatry 2006;188:86-7.
Somatische zorg en GGZ
 Eis van de Inspectie voor de Gezondheidszorg 2014
 Prestatie-indicator → verscherpt toezicht
 Screenen op somatiek en leefstijl bij EPA en opgenomen
patiënten
 Structureel geregeld in een standaardprocedure
 Borging in de behandeling
Psychotische stoornissen
 Symptomen van de aandoening , beperkt ziektebesef, grotere
pijntolerantie en apathie
 Moeizame wijze waarop patiënten hun gezondheidsproblemen
signaleren en presenteren
 Beperkt toegang tot de somatische zorg
Regionaal expertise team, Somatische zorg in de GGZ. SAG (2014)
Samenwerking eerste lijn
Huisartsen geven aan
 Weinig informatie tijdens behandeling
 Huisartsenpraktijk gericht op eigen verantwoordelijkheid
 Kennis over psychofarmaca
Samenwerking eerste lijn
GGZ geeft aan
 Onderbehandeling bij metabole stoornissen
 Geen pro-actief beleid bij controle
 Stigma psychiatrie
 1e lijn weinig rekening met de psychiatrische aandoening
Organisatie GGZ – eerste lijn Flevoland
 Polikliniek bijwerkingen
 Structureel overleg 1e lijn
 Duidelijk verzoek aan de huisarts bij gevonden bevindingen
 Scholing aan 1e lijn
Organisatie GGZ – eerste lijn Flevoland
 Bij ontslag aanvullende informatie psychofarmaca en controles
 Verwijsmogelijkheid poli bijwerkingen
 Consultatie en overleg zonder inschrijving
Polikliniek bijwerkingen





Meetinstrumenten
Anamnese
Lichamelijk onderzoek
Bewegingsonderzoek(1)
Laboratorium onderzoek(2)
Vervolg:
 MDO met psychiater
 Advies voor behandeling van de bijwerkingen:
 medicatie
 leefstijl
 Verslag naar behandelaar, huisarts en patiënt
 Ondersteuning bij behandeling bijwerkingen
(1) Harten, P. N. van, (2002) Bewegingsstoornissen door antipsychotica; diagnostiek en behandeling. Utrecht, Boom.
(2) Cahn, W. et al. (2008) Preventie en behandeling van somatische complicaties bij antipsychotica gebruik. Tijdschrift
voor psychiatrie, 50(9), 579-591.
Polikliniek bijwerkingen
 Psychofarmaca Expert Platform Nederland
 www.pepned.nl
 Databank kennis en advies
 Evidence based, standaard behandelingen bijwerkingen
 Samenwerking Lareb
 Deskundigheidsbevordering in- en extern
Somatische Mini-Screen(SMS)
Doel:
Verbeteren van
 somatische zorg in de GZZ
 behandeling van bijwerkingen psychofarmaca
Bennefits:
 Kort en gestandaardiseerd
 Behoeft geen training
 Preventie ernstige complicaties
 Triage van de risicogroepen
 Wetenschappelijk onderzoek
https://qubyadmin.roqua.net/questionnaires/miniscreen/
preview
Casus
Patiënte is een 29 jarige vrouw van Surinaamse afkomst.
Bekend met recidiverende maniforme psychotische episodes
Casusmoeilijk stabiel te krijgen is. Zij is afgelopen jaren
waarbij patiënte
meerdere malen gedwongen opgenomen geweest waarbij ernstige
agressie-incidenten hebben plaatsgevonden.
Lithium 1000 mg
Valproïnezuur stroop 2400 mg (spiegel onbekend)
Zuclopentixol depot 150 mg/ week
Biperideen 4 mg
Temazepam 20 mg
Clonazepam 2 mg en tot 4 mg zo nodig
Lorazepam 2,5 mg zo nodig
Hydrochloorthiazide 25 mg
Metformine 2550 mg
Tolbutamine 1000 mg
Simvastatine 40 mg
Casus
Somatiek:
 Diabetes, hoog cholesterol en hypertensie
Casus
Familiaire belasting:
 positief voor diabetes mellitus, positief voor hart- en
vaatziekten.
Klachten:
 Gewichtstoename van 50 kilo sinds de start van
psychofarmaca
 Onbeheersbare honger
 Oedeem in de onderbenen
 Trillen van de handen
 Incontinentie van urine
 Concentratieproblemen
 Vermoeidheid
 Dagelijks diarree
 Trager denken, reageren en bewegen
Casus
Leefstijl
 Intoxicatie: patiënte rookt een pakje per dag, drinkt geen
alcohol en gebruikt geen drugs.
 Beweging: voldoet niet aan de bewegingsnorm
 Voeding: patiënte een energie beperkt dieet maar gaat elke dag
extra eten halen.
Groepjes
In viertallen
15 minuten
-
-
Wat zijn de interventies die je zou willen inzetten?
Welke interventies gaan specifiek naar de 1e lijn?
Plenair
Casus
 Voorstellen voor interventies
 Vervolg van de casus in de praktijk
Vervolg casus in de praktijk
 Indicatie voor clozapine ondanks ongunstig metabool profiel
 Samenwerking huisarts diabeteszorg
 Benzodiazepines saneren en afbouwen tijdens opbouw
clozapine
Vervolg casus in de praktijk
Voor:
Na:
Simvastatine 40 mg
Tolbutamide 1000 mg
Metformine 2550 mg
Hydrochloorthiazide 25 mg
Simvastatine 40 mg
Tolbutamide 1000 mg
Lithium 1000 mg
Valproïnezuur stroop 2400 mg
Zuclopentixol depot 150 mg/ week
Biperideen 4 mg
Temazepam 20 mg
Clonazepam 2 mg
Clonazepam 2mg zo nodig
Lorazepam 2,5 mg zo nodig
Lithium 1000 mg
Clozapine 225 mg
Vervolg casus in de praktijk
 Gewichtsafname van 21 kg
 Diabetes meer stabiel
 Antihypertensiva niet meer nodig
 Bradykinesie is hersteld
 Overgebleven bijwerking: speekselvloed
Casus 2
Een 60 jarige vrouw bekend met schizofrenie. Patiënte heeft chronisch
psychotischeCasus
klachten waaronder achterdocht.
Huidige medicatie:
 Zuclopentixol 10 mg
 Metformine 1700 mg
 Tolbutamide 1000 mg
 Simvastatine 40 mg
 Furosemide 40 mg
 Enalapril 5 mg
 Hydrochloortiazide 12,5 mg
Casus 2
Somatiek:
 Diabetes mellitus maar gaat niet naar diabetesverpleegkundige voor
Casus
controles vanuit achterdocht.
Familiaire belasting
 Negatief voor diabetes en hart en vaatziekten
Leefstijl
 Intoxicaties: rookt niet, drinkt geen alcohol en gebruikt geen drugs
 Beweging: patiënte wandelt elke dag 30 minuten.
 Voeding: regelmatig eetpatroon, regelmatig groente en fruit, zoetjes in de
koffie, weinig snoepgedrag.
Casus 2
Bevindingen lichamelijk onderzoek en lab:
Casus
Lengte 163 cm, gewicht 106 kg (BMI 40) bij een buikomvang van 127 cm,
pols 70 /min. r.a., bloeddruk 135/85 mmHg.
EPS-tool: patiënte heeft weliswaar een snelle ademhaling, maar zonder
dyskinetische diafragma bewegingen. Wel zijn er onwillekeurige
bewegingen te zien aan de kaak, handen, armen en benen. Er is sprake van
bradykinesie aan de benen.
Lab: glucose nuchter 14.2 (4-6), HbA1c 54 (20-42), triglyceriden 4.2 (0.02.2), cholesterol 7.8 (3.5-6.5).
Casus 2
In viertallen
Casus
15 minuten
-
-
Wat zijn de interventies die je zou willen inzetten?
Welke interventies gaan specifiek naar de 1e lijn?
Vervolg casus 2 in de praktijk
 Behandeling metabool syndroom in samenwerking met de
huisartsCasus
 Bloedcontroles bij GGZ; aanpassing medicatie door huisarts.
 Leefstijlbegeleiding binnen de GGZ
 Behandeling dyskinesie
Casus
Vragen?
Mail: [email protected]
Telefoon: 036.5210200