Een kwart van de Gelderse natuur wordt door particulieren beheerd

Een kwart van de Gelderse natuur wordt door particulieren beheerd
De 450 leden van het Gelders Particulier Grondbezit hebben
gezamenlijk 43.000 ha in bezit. Dat is 10% van het totale landelijk
gebied binnen de provincie. Veruit het meeste particulier bezit is
natuurgebied. Wanneer we die particuliere natuur vergelijken met de
totale Gelderse natuur (landelijk gebied minus landbouw) maakt het
daar maar liefst een kwart van uit. En om een wijdverbreid
misverstand uit de weg te ruimen: ruim 85% van de particuliere
natuur is opengesteld en dus voor iedereen toegankelijk. Ook de
terreinen van niet-GPG-leden zijn veelal opengesteld waarmee het
aandeel vrij toegankelijke particuliere natuurterreinen de 23%
ruimschoots overstijgt.
Nu ook de gelijkberechtiging van particuliere eigenaren in relatie tot
terreinbeherende organisaties als Staatsbosbeheer, Geldersch
Landschap en Kasteelen en Natuurmonumenten een feit is, treedt
het GPG op als volwaardige gesprekspartner voor het provinciaal
bestuur.
24%
23%
Gelders Particulier
Grondbezit
Staatsbosbeheer
Natuurmonumenten
10%
26%
17%
Geldersch Landschap
en Kasteelen
Overig (o.a. Defensie)
Het particuliere grondbezit wordt gekenmerkt door bossen, natuurterreinen,
historische gebouwen en soms agrarische terreinen met vooral grondgebonden
landbouw. Het mag dus gezichtsbepalend voor het landelijk gebied in de
provincie worden genoemd. Maar niet alleen gezichtsbepalend. Particuliere
gronden hebben ook uiteenlopende economische en culturele functies en
particuliere grondeigenaren vervullen impliciet beheertaken voor de provincie.
Particuliere gronden zijn daarmee van groot belang voor onder andere:

Natuurbeheer en 
Grondgebonden 
Waterberging en -zuivering
-ontwikkeling
Landbouw

Klimaatbescherming

Recreatie

Houtproductie

Energievoorziening

Cultuurhistorie

Faunabeheer

Leefklimaat
Teneinde deze functies in stand te kunnen houden is het essentieel dat het provinciale beleid zich inzet voor het behoud van
particuliere gronden en landgoederen. Deze inspanningen zouden zich met name moeten richten op:







Ruimtelijke ordening
Het gaat dan vooral om flexibiliteit, c.q. maatwerk in regelgeving: ruimte voor de ontwikkeling van economische dragers om de
financiële onafhankelijkheid en levensvatbaarheid van particuliere landgoederen te faciliteren.
Landgoederenbeleid
Te denken valt aan stimulering, c.q. subsidiëring van landschapverbindende
projecten per regio.
Beter benutten van de gedurende eeuwen opgebouwde expertise van
particulieren waarbij het accent meer zou moeten liggen op vertrouwen
dan op regelgeving.
Evenwichtiger belasting
Bij OZB en waterschapsheffingen wordt onvoldoende systematisch en
bovendien per gemeente verschillend gekeken naar de bijzondere
omstandigheden die voor de meeste landgoederen gelden en de positieve
bijdragen die particuliere natuur aan de maatschappij levert.
Bescherming van kostbaar natuurlijk of cultureel-historisch landschap
tegen bijvoorbeeld stadsuitbreiding, windmolenparken of ontwikkeling van
industrieterreinen en luchthavens.
Veiligheid
Het toezicht in het landelijk gebied lijkt inmiddels tot ‘op het bot’ wegbezuinigd. Er moet een duurzame oplossing komen voor
de inzet van buitengewone opsporingsambtenaren. De kosten voor het opsporen van criminele activiteiten en het opruimen
van gedumpt afval (van bijvoorbeeld drugslaboratoria) kunnen niet op het bordje van de particulier worden gelegd.
Sterke positie van de Waterschappen
Omdat in de waterschapsbesturen de vaak sterk verschillende belangen zijn vertegenwoordigd, zijn Waterschappen gewend
om op het terrein van waterbeheer intelligente compromissen te sluiten respectievelijk oplossingen te bedenken. Dankzij de
grote expertise binnen de waterschapsbesturen kan op die manier per regio effectief maatwerk worden geleverd.
Bezoekadres: De Klomp 5 • 6745 WB De Klomp • Tel. 0318-578559 • www.grondbezit.nl/gpg
Postadres: GPG • Postbus 870 • 3900 AW Veenendaal • [email protected]

Download Report