Downloaden - Diakonessenhuis

Het verwijderen van de galblaas
Cholecystectomie
Inleiding
Deze folder geeft u informatie over de galblaasoperatie, in medische termen een
cholecystectomie (het verwijderen van de galblaas). Het is goed u te realiseren
dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Locatiegegevens
Locatie Utrecht
Bosboomstraat 1
3582 KE Utrecht
Ligging en functie van de galblaas
De galblaas is een klein peervormig orgaan dat aan de onderzijde van de lever
ligt, rechts boven in de buik. De galblaas is door gangetjes verbonden met de
lever en met het eerste deel van de dunne darm (de twaalfvingerige darm). Gal is
een vloeistof die belangrijk is voor de vertering van vetten. Gal wordt continu
aangemaakt in de lever en afgevoerd naar de galblaas, waar het wordt ingedikt
en opgeslagen. Zodra er voedsel in de darm komt en vooral bij vet voedsel - perst
de galblaas de gal via de afvoerbuis naar de dunne darm. Wanneer de galblaas is
verwijderd wordt deze functie overgenomen door de lever en de galgangen. Locatie Zeist
Prof. Lorentzlaan 76
3707 HL Zeist
Locatie Doorn
Bergweg 2
3941 RB Doorn
T 088 250 5000
www.diakonessenhuis.nl
Diakonessenhuis, Chirurgie, folder CH47/ 003
1
Galstenen
De meest voorkomende aandoening van de galblaas is de vorming van galstenen. Galstenen geven echter
niet altijd aanleiding tot klachten. Alleen bij klachten van de galstenen is een verwijdering van de galblaas
(cholecystectomie) aangewezen. Ook kan een operatie nodig zijn wanneer de galblaas ontstoken raakt.
Iedereen kan afwijkingen aan de galblaas krijgen, maar mensen met (licht) overgewicht en met name
vrouwen tussen 35 en 55 jaar lopen meer risico. Diagnose en onderzoeken
Aan de hand van uw klachten en aanvullend onderzoek kan de arts een diagnose stellen. Aanvullend
onderzoek bestaat meestal uit een echografie. Dit is een veilig en pijnloos onderzoek waarbij gebruik
gemaakt wordt van hoogfrequente geluidsgolven. Daarmee kunnen de galblaas en de zich daarin
bevindende galstenen in beeld gebracht worden. De behandelingsmogelijkheden
Er zijn twee methoden om de galblaas te verwijderen, de laparoscopische cholecystectomie en de gewone
(conventionele) cholecystectomie. Uw behandelend arts zal met u bespreken wat in uw geval het beste is.
Een galblaasoperatie duurt meestal één tot anderhalf uur. De anesthesist geeft u informatie over de
anesthesie (verdoving).
De laparoscopische cholecystectomie
Tijdens de voorbereiding voor deze operatie wordt er soms een neus-/maagsonde en soms een
blaaskatheter ingebracht. Dit gebeurt wanneer u al in narcose bent en meestal direct na de operatie worden
deze weer verwijderd. Bij de operatie maakt de arts gebruik van een videocamera en speciale instrumenten
om de galblaas te verwijderen zonder een grote snee in de buik te maken. In plaats daarvan maakt hij enkele
kleine sneetjes. Een laparoscoop is een lange rechte buis waarop een kleine videocamera is gemonteerd en een lichtbron.
Voordat de laparoscoop in de buikholte wordt gebracht wordt de buikholte opgevuld met kooldioxide, een
onschuldig gas. Dit is nodig om een goed overzicht te verkrijgen. Dit gas kan het middenrif enigszins
prikkelen. Via een zenuwbaan die in de richting van de schouder loopt, kan dit ertoe leiden dat u na de
Diakonessenhuis, Chirurgie, folder CH47/ 003
2
operatie gedurende enkele dagen een gevoelige schouder heeft. Dit verdwijnt vanzelf en u hoeft zich daar
geen zorgen over te maken. Via een snede van circa twee centimeter bij de navel wordt de laparoscoop in de buikholte gebracht. Met de
laparoscoop kan de arts in de buik kijken via een videomonitor. Nu worden de andere sneden in de
buikwand gemaakt. Ieder van deze sneden wordt gebruikt om een speciaal instrument in de buikholte te
brengen, om de galblaas te pakken, te bewegen en te verwijderen. Na het verwijderen van de galblaas wordt
soms een wonddrain achter gelaten.
Het kan voorkomen dat de arts tijdens de operatie vaststelt dat het niet (veilig) mogelijk is de galblaas
laparoscopisch te verwijderen. Dat kan omdat bijvoorbeeld de galblaas ernstig ontstoken is of omdat er
teveel littekenverklevingen in de omgeving van de galblaas zijn. Dan is het nodig om op de conventionele
manier de galblaas te verwijderen. Omdat de arts de galblaas niet kan zien voordat de laparoscoop is ingebracht, zijn sommige situaties niet te
voorspellen en kunnen alleen maar worden ontdekt als de operatie al is begonnen. Daarom moet u altijd
rekening houden met de kans dat er een conventionele cholecystectomie moet worden uitgevoerd, terwijl
er een laparoscopische operatie was voorgesteld.
De conventionele (gewone) cholecystectomie
Bij deze operatie maakt de arts een snede die tien tot vijftien centimeter lang kan zijn, midden in de
bovenbuik of aan de rechterkant onder de ribbenboog, om langs die weg de galblaas te verwijderen.
Galwegstenen
Indien blijkt dat er nog galstenen in de galwegen zitten worden deze geopend om de stenen te verwijderen.
De galwegen worden daarna weer gesloten en er blijft in de galwegen een dunne drain achter, die via een
aparte steekopening door de buikwand naar buiten wordt geleid. Hierdoor kan de gal naar buiten lopen. Het
afvloeien van de gal voorkomt dat er in het begin een te hoge druk in de galwegen heerst. Behalve deze
galwegdrain wordt er veelal ook een wonddrain in de buik achtergelaten die eveneens via een aparte
opening in de buikwand naar buiten wordt geleid. Mogelijke complicaties
Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo is ook bij deze operatie de normale kans op complicaties aanwezig
die bij een operatie altijd bestaan, zoals een nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking. Een
ernstige specifieke complicatie bij deze operatie is een beschadiging van de galwegen. Dit gebeurt gelukkig
zeer zelden. De kans hierop is bij de laparoscopische cholecystectomie groter dan bij de conventionele
operatie. De gevolgen daarvan zijn afhankelijk van de aard van het letsel en het tijdstip waarop het wordt
vastgesteld. Een hersteloperatie kan nodig zijn. Het kan zijn dat u na de laparoscopische operatie een
branderig gevoel hebt bij het plassen. Dat komt door de katheter, die aan het begin van de operatie werd
ingebracht. Het verdwijnt vanzelf. Diakonessenhuis, Chirurgie, folder CH47/ 003
3
Na de operatie
De operatie heeft soms tot gevolg dat u direct erna wat misselijk en dorstig bent. Tegen de misselijkheid
kunt u medicijnen krijgen. Om er voor te zorgen dat u voldoende vocht krijgt, hebt u een infuus in de arm.
Zodra u weer zelf voldoende kunt drinken, kan het infuus verwijderd worden. Soms zal er een slangetje via
uw neus in de maag zijn gebracht (maagsonde). Dit zorgt er voor dat uw maag leeg blijft en het voorkomt
dat u moet braken. Meestal kan dit slangetje snel worden verwijderd en kunt u wat gaan drinken. Als dat
goed gaat kan het drinken en daarna het eten geleidelijk worden uitgebreid. De drain die soms in het
wondgebied is achtergelaten is nodig om bloed en vocht af te voeren. Zodra er geen vocht meer uit de drain
komt kan deze worden verwijderd. Meestal is dat na een tot drie dagen het geval. Als de galwegen tijdens
de operatie geopend zijn geweest is er nog een tweede drain. Zoals u gelezen hebt voert deze dunne drain
de gal af. Een week na de operatie worden er enkele röntgenfoto's gemaakt, waarbij via dat slangetje
contrast in de galwegen wordt gespoten. Op de foto's is te zien of de gal goed naar de darm stroomt en of er
geen stenen in de galwegen zijn achtergebleven. Als alles in orde is kan deze galwegdrain worden
verwijderd.
Ontslag uit het ziekenhuis
Na een laparoscopische cholecystectomie kunt u over het algemeen binnen één tot vier dagen weer naar
huis toe. Bij een conventionele cholecystectomie kan de opnameduur wat langer zijn. De hechtingen kunnen
rond de tiende dag na de operatie worden verwijderd, tenzij u oplosbare hechtingen heeft. Controleafspraak
U krijgt van de verpleegkundige een afpraak mee voor controle op de polikliniek.
Adviezen en leefregels
De vermoeienissen die u thuis te wachten staan worden vaak onderschat. Hulp vanuit uw directe omgeving
kan zeker helpen. Al weer snel zult u merken dat u geleidelijk aan meer kunt. De wond heeft geen speciale
verzorging nodig. U kunt uzelf gewoon wassen of douchen. U hoeft geen dieet te volgen. Met veel vet
tijdens een maaltijd moet u echter nog voorzichtig zijn. Probeer steeds meer uit wat u kunt verdragen. Hebt
u klachten na gebruik van bepaalde voedingsmiddelen? Laat deze dan weg en probeer het later nog eens.
Het is de bedoeling dat u na korte tijd weer eet wat u gewend was. Wanneer de wond genezen is, mag u alle
normale activiteiten weer hervatten. Na een laparoscopische cholecystectomie kunt u meestal weer snel aan
het werk. Na een conventionele operatie kan het herstel wel eens wat langer duren. Dat is mede afhankelijk
van het soort werk. Medicatie
- Bij pijn mag u maximaal vier keer twee tabletten Paracetamol 500 mg per dag innemen. Voor een goede
pijnbestrijding raden wij u aan dit op gezette tijden in te nemen: 8.00, 12.00, 17.00 en 22.00 uur. - Als u andere medicijnen gebruikt, mag u deze gewoon weer innemen.
Diakonessenhuis, Chirurgie, folder CH47/ 003
4
Bewegen
- U mag bewegen op geleide van pijn.
- Bewegen is goed om trombose te voorkomen.
- Voorkom druk op de buik en til geen voorwerpen die zwaarder dan 5 kg zijn.
- Na 1 week mag u weer autorijden
- Als de wond genezen is, mag u alle normale activiteiten weer hervatten.
- Het herstel na een laparoscopische cholecystectomie duurt over het algemeen langer dan via een
laparoscopische cholecystectomie omdat de wond groter is.
Wondverzorging
- Het wondverband moet tot 48 uur na de ingreep blijven zitten. Daarna hoeft er niets meer op de
wond(jes). De hechtpleisters moet u laten zitten. Deze laten vanzelf los of worden verwijderd tijdens uw
controleafspraak op de polikliniek.
Douchen
- U mag 48 uur na de operatie douchen.
- U mag de eerste week na de operatie niet in bad in verband met het week worden van de wond.
Dieet
- U heeft geen dieetbeperking.
- Wees wel voorzichtig met (te) veel vet tijdens een maaltijd. Dit kan nog moeilijk te verdragen zijn.
Problemen thuis
Neem contact op met uw behandelend arts via de polikliniek (tijdens kantooruren) of via de Spoedeisende
hulp (buiten kantooruren en in het weekend) als u last heeft van:
-
ontkleurde ontlasting;
een gele huid;
een temperatuur van 38,5 graden of hoger;
bij veranderen aan de wond: roodheid, zwelling, warmte en/of vocht uit de wond.
Meer informatie
Vragen
Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie.
Klachten
Het Diakonessenhuis streeft ernaar optimale zorg te verlenen. Toch kan het voorkomen dat u niet tevreden
bent. Wij stellen het op prijs als u uw klacht of ongenoegen met ons bespreekt. U kunt zich wenden tot de
direct betrokken medewerker of de leidinggevende. Als u liever een neutraal persoon inschakelt, kunt u
terecht bij de klachtenfunctionaris via telefoonnummer 088 250 6143 (Utrecht), 088 250 9313 (Zeist/ Doorn),
via e-mail [email protected] of via het klachtenformulier op www.diakonessenhuis.nl.
Opmerkingen over de tekst
Ontbreekt er informatie of is iets onduidelijk beschreven, dan horen wij dat graag. Met medische vragen over
uw behandeling kunt u bellen met de betrokken afdeling via de telefoonnummers achter in deze folder.
Diakonessenhuis, Chirurgie, folder CH47/ 003
5
Opmerkingen over de tekst kunt u doorgeven aan de afdeling Communicatie via telefoonnummer 088 250
9705 of via [email protected].
Tot slot
Over het Diakonessenhuis Utrecht, Zeist, Doorn
Het Diakonessenhuis Utrecht, Zeist, Doorn is een vooruitstrevend algemeen ziekenhuis en het oudste
Diakonessenhuis van Nederland. Onze medewerkers zetten zich iedere dag in om de beste zorg dichtbij te
leveren. Dat wil zeggen dat kwalitatief hoogwaardige medische en verpleegkundige zorg en zorgzaamheid
voorop staan. Het Diakonessenhuis biedt een breed scala aan uitstekende zorg en specialisaties waaronder
zorg op maat voor ouderen, vrouw en kindzorg en zorg voor mensen met kanker. Locatie Utrecht, het
stadsziekenhuis, huisvest één van de meest uitgebreide bevallingscentra van Nederland, een uniek
kankerdagbehandelcentrum en een geavanceerd spoedzorgcentrum. Locatie Zeist is een vitaal
streekziekenhuis gespecialiseerd in zorg op maat voor ouderen en chronisch zieken. In Doorn staat een goed
toegankelijke buitenpolikliniek waar vrijwel alle specialismen spreekuur houden. Het Diakonessenhuis is ook
gespecialiseerd in kijkoperaties van liesbreuken, de behandeling van slaap- en snurkproblemen,
pijnbehandeling, keel- neus- en oorbehandelingen en in hoofd-halschirurgie.
Algemene voorwaarden
Op de dienstverlening van het Diakonessenhuis zijn algemene voorwaarden van toepassing. U vindt de
voorwaarden op www.diakonessenhuis.nl in de rubriek 'Naar het ziekenhuis'.
Bronvermelding
De tekst is gebaseerd op teksten van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde.
Telefoonnummers
Polikliniek Chirurgie
088 250 5333
toets 1 voor het maken / verzetten van afspraken op de polikliniek in Utrecht en Zeist
toets 2 voor vragen rond opname
toets 3 voor medisch inhoudelijke vragen
toets 4 voor overige vragen
Voor het maken of verzetten van afspraken op de polikliniek in Doorn kunt u bellen met polikliniek Doorn,
telefoonnummer 088 250 8888.
Spoedeisende hulp Utrecht
088 250 6211
Diakonessenhuis, Chirurgie, folder CH47/ 003
6