Galblaasverwijdering

Galblaasverwijdering
Chirurgie
mca.nl
Inhoudsopgave
Wat is een galblaas?
3
Wat is galblaaslijden?
3
Wat is een galblaasverwijdering? 4
De voorbereiding 4
Tijdens de behandeling
5
Na de behandeling
6
Complicaties
7
Gebruik pijnstillers
7
Leefregels na de operatie 7
Nazorg wondgebied
8
Controleafspraak
9
Wanneer neemt u contact op met de arts?
9
Uw vragen
9
Tot slot
10
Notities
11
Colofon
Redactie:
afdeling chirurgie
afdeling communicatie
Oplage:
800 / 2e druk
Druk:
Ricoh
Artikelnummer: 98961 / 2014.01
Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing,
zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting.
2
U heeft last van galstenen (galblaas­
afwijkingen aan de galblaas krijgen. Maar
lijden). Daarom heeft uw arts besloten
mensen met een overgewicht en mensen
om uw galstenen via een operatie te
tussen 35 en 55 jaar oud lopen meer
verwijderen. In deze folder leest u hier
meer over.
risico. Overigens komt het meer voor bij
vrouwen dan bij mannen. Als mensen met
galblaaslijden weinig of helemaal geen
klachten hebben, is een behandeling niet
nodig. Mensen die wel last hebben van
Wat is een galblaas?
hun galblaas, hebben één of meer van de
volgende klachten:
De galblaas is een klein peervormig
• aanvallen van misselijkheid of een
orgaan aan de onderkant van de lever,
onbehaaglijk gevoel in de bovenbuik.
rechts boven in de buik. De galblaas is
Vooral na het eten van vet of groenten,
door gangetjes verbonden met de lever
zoals koolsoorten.
en de twaalfvingerige darm. Het laatste
is het bovenste deel van de dunne darm.
De lever vormt gal en voert deze af naar
• opboeren of een branderige pijn in de
maagstreek en achter het borstbeen.
• aanvallen van scherpe pijn
de galblaas. Daar wordt de gal ingedikt
(koliekpijnen) rechts boven in de buik,
en opgeslagen. Gal is een vloeistof die
eventueel uitstralend naar de rug. Veelal
belangrijk is om vetten te verteren. Zodra
word je hier rusteloos van.
er voedsel in de darm komt, vooral vet
• aanhoudende buikpijn en hoge koorts.
voedsel, perst de galblaas de gal via de
• geelzucht, dat is een gelige verkleuring
afvoerbuis naar de dunne darm. Wanneer
van de huid en het oogwit. Daarnaast is
de galblaas is verwijderd, neemt de lever
de ontlasting ontkleurd en is de urine
en de galgangen de functie over.
donkerbruin. Bij deze klachten is vaak
een acute ingreep nodig. Dit gebeurt
via endoscopie. De arts brengt dan
Wat is galblaaslijden?
een flexibele slang via uw mond en
keel naar de galwegen in. Vervolgens
De galblaas kan stenen bevatten of
behandelt de arts uw galblaas. Soms
geïnfecteerd raken. Dit belemmert de
lukt deze behandeling niet en dan is
werking van de galblaas. Iedereen kan
een operatie nodig.
3
Galblaasverwijdering
Wat is een galblaasverwijdering?
inloopspreekuur van de polikliniek
anesthesiologie. Hier heeft u een gesprek
Bij galstenen die klachten veroorzaken
gevoerd met de anesthesioloog.
of bij een ontstoken galblaas is het
De volgende onderwerpen zijn hierbij
operatief verwijderen van de galblaas
met u besproken:
(= cholecystectomie) meestal noodza-
• uw gezondheidstoestand;
kelijk. Soms doet de internist eerst een
• welke anesthesie bij u wordt toegepast
inwendig onderzoek van de galwegen.
Er zijn twee manieren om de galblaas te
verwijderen:
• de galblaasverwijdering via een
kijkoperatie (= laparoscopische
(algehele of regionale anesthesie);
• het eventueel aanpassen van uw
medicijnen rond de operatie;
• informatie over niet eten en drinken
(nuchter zijn).
galblaasverwijdering). Bij deze operatie
worden de instrumenten via buisjes in
Meer informatie vindt u in de brochure
uw buikholte gebracht. Daarvoor krijgt
‘Goed voorbereid op uw operatie’.
u drie of vier kleine sneetjes in uw buik.
Deze heeft u van de medewerker van de
• de galblaasverwijdering via de
polikliniek anesthesiologie meegekregen.
klassieke methode. Bij deze operatie
wordt uw buikwand opengemaakt en
Als u bloedverdunnende medicijnen
werkt de chirurg rechtstreeks met de
gebruikt, meldt u dit dan aan uw
instrumenten in de buik.
specialist. Deze medicijnen kunnen bij een
operatie bloedingen veroorzaken. U dient
Uw chirurg bespreekt met u wat in uw
met uw behandelend arts te overleggen
geval het beste en de meest veilige
hoe lang u vóór de operatie met deze
manier is om uw galblaas te verwijderen.
medicijnen moet stoppen.
Ontharen
De voorbereiding
Als patiënten voor een operatie komen,
mogen zij zich thuis niet meer ontharen.
Een galblaasverwijdering vindt plaats
Mocht het wel nodig zijn, dan wordt u op
onder algehele narcose. Daarom
de operatieafdeling onthaard met een
heeft u een bezoek gebracht aan het
3M-clipper. Dit is een soort tondeuse
4
die voorkomt dat uw huid geïrriteerd
Tijdens de behandeling
raakt. Door een geïrriteerde huid kan de
operatie namelijk niet doorgaan.
Galblaasverwijdering via een kijkoperatie
Bij de galblaasverwijdering via een
Opname
kijkoperatie maakt de chirurg een klein
U wordt meestal opgenomen op de
sneetje bij de navel. Via dit sneetje
dagbehandeling chirurgie. Dit houdt in
brengt de chirurg een laparoscoop in de
dat u enige uren na uw operatie weer
buikholte. Een laparoscoop is een lange
naar huis gaat. Soms is het beter dat u een
rechte starre pijp met een videocamera
paar dagen wordt opgenomen op een
en een lampje. Voordat de laparoscoop
verpleegafdeling. De arts bespreekt met u
in de buikholte wordt gebracht, wordt de
wat in uw geval het beste is.
buikholte opgevuld met koolzuurgas. Dit
Voor de opname komt u naar MCA
is nodig om goed in uw buik te kijken. De
voor het opnamegesprek met de
overige instrumenten worden via buisjes
verpleegkundige. Soms kan het gesprek
eveneens in de buikholte gebracht om de
telefonisch plaatsvinden.
galblaas te verwijderen. Hiervoor maakt
Bij een klinische opname komt u voor een
de chirurg kleine sneetjes.
farmaceutisch opnamegesprek over uw
medicijnen.
Heel soms kan de chirurg op een
Afdeling opname informeert u hierover
probleem stuiten dat de arts niet via de
verder.
kijkoperatie kan oplossen. Bijvoorbeeld
bij een ernstig zieke galblaas of een
Meer informatie over opname
heftige ontsteking. Dan is het nodig
Wordt u opgenomen op de
om de galblaas te verwijderen volgens
dagbehandeling chirurgie, lees dan voor
de klassieke methode. De chirurg kan
uw opname de algemene informatie van
namelijk de galblaas niet zien voordat
de dagbehandeling chirurgie door.
de laparoscoop is ingebracht. Daarom
Wordt u opgenomen op een
moet u dus altijd rekening mee houden
verpleegafdeling, lees dan de folder
dat de operatie anders kan verlopen dan
‘Goed voorbereid op uw opname’ door.
is afgesproken. De ingreep duurt drie
kwartier tot een uur.
5
Galblaasverwijdering
Galblaasverwijdering volgens de
een pijnlijke schouder veroorzaken.
klassieke methode
Deze klacht verdwijnt vanzelf. De meeste
Bij deze galblaasverwijdering maakt de
patiënten zijn na de operatie van hun
chirurg een snede van tien tot vijftien cm
klachten af. Soms blijven er geringe
lang. Deze snede verloopt:
klachten over die meestal gemakkelijk zijn
• in de lengte van boven naar beneden in
te behandelen met een speciaal dieet.
de bovenbuik of
• schuin of recht aan de rechterkant
onder de ribbenboog.
De eerste dagen na de operatie is de
wond gevoelig. Alle bewegingen zijn
pijnlijk, evenals diep ademhalen en
Daarna verwijdert de chirurg de galblaas.
hoesten. Vanzelfsprekend is dit erger
Als blijkt dat er nog galstenen in de
na de galblaasverwijdering volgens
galwegen zitten, opent hij deze om de
de klassieke methode dan na een
stenen te verwijderen. De galwegen
kijkoperatie. Voor uw herstel is het
worden daarna weer gesloten. Soms
belangrijk geen of minder pijn te hebben.
blijft er een drain (slangetje) achter, die
Vraag daarom aan de verpleegkundige
via een apart sneetje door de buikwand
om een pijnstiller. Ook kunt u na de
naar buiten komt. Hierdoor kan de gal
operatie wat misselijk en dorstig zijn.
naar buiten lopen. Het afvloeien van de
Tegen de misselijkheid kunt u medicijnen
gal voorkomt een te hoge druk in de
krijgen.
galwegen. De ingreep duurt ongeveer
drie kwartier.
Om er voor te zorgen dat u voldoende
vocht krijgt, heeft u een infuus in de arm.
Zodra u weer kunt slikken, mag u weer
Na de behandeling
eten of drinken. Het infuus wordt dan
verwijderd.
Het gas dat bij een galblaasverwijdering
via een kijkoperatie wordt ingebracht kan
Als er geen problemen zijn na een
het middenrif prikkelen. Een zenuwbaan
galblaasverwijdering via een kijkoperatie,
die vanaf het middenrif in de richting
gaat u dezelfde dag naar huis. Bij een
van de schouder loopt, kan daardoor na
galblaasverwijdering volgens de klassieke
de operatie gedurende enkele dagen
methode blijft u langer in het ziekenhuis.
6
Complicaties
www.mca.nl/patientenfolders of vraag
bij de balie van patiëntvoorlichting
De meeste operaties en de periode
(huisnummer 039), telefoon (072) 548 35 00.
erna verlopen zonder problemen. In een
uitzonderlijk geval komen er complicaties
voor. Zo zijn er bij deze operatie de
Leefregels na de operatie
normale risico’s op complicaties van een
operatie, zoals trombose, longontsteking,
Voor een goed herstel na de operatie
nabloeding, wondinfectie. Ook kunt u
is het belangrijk dat u de onderstaande
heel veel pijn hebben ondanks dat u
adviezen over de leefregels thuis opvolgt.
medicijnen tegen de pijn gebruikt. Een
ernstige mogelijke complicatie bij deze
Zorg voor voldoende rust
operatie is een beschadiging van de
Om goed te genezen adviseren wij u het
galwegen. Dit gebeurt slechts zeer zelden.
thuis rustig aan te doen. Een belangrijke
De gevolgen daarvan zijn afhankelijk van
regel is dat u naar uw lichaam luistert. Uw
de aard van het letsel en het tijdstip dat
lichaam geeft zelf aan wat u wel en niet
de beschadiging wordt vastgesteld. Een
kunt.
hersteloperatie kan tot de mogelijkheden
behoren.
Accepteer hulp
Een veel gehoorde klacht is
vermoeidheid. Dit is normaal. U kunt
Gebruik pijnstillers
daar het beste aan toegeven. Accepteer
daarom hulp die familie en vrienden u
Het gebied rondom de wond kan de
bieden.
eerste periode gevoelig zijn. U krijgt
daarom een recept mee voor pijnstillers.
Houding, werk en sporten
Schroom niet aan te geven, wanneer u
Ga zoveel mogelijk rechtop lopen en
daar onvoldoende baat bij heeft. Voor
zitten, dit vermindert de pijn. Hoesten,
uw herstel is het belangrijk dat u geen of
lachen, niezen en persen kunnen pijnlijk
minder pijn heeft.
zijn. Daarom is het belangrijk om de wond
Meer informatie vindt u in de folder ‘Pijn
op dat moment te ondersteunen met
en pijnbestrijding’. U vindt de folder op
bijvoorbeeld een handdoek of kussen.
7
Galblaasverwijdering
Hiermee verkleint u de kans op een
Drink voldoende en gebruik vezelrijke
littekenbreuk.
voeding
U mag uw lichaam belasten totdat u pijn
Als u last heeft van een moeilijke
voelt. Naar uw lichaam luisteren is dus
stoelgang, is het belangrijk dat u:
belangrijk.
• voldoende drinkt (minimaal 1 ½ liter =
12 kopjes per dag) en
Doe de eerste zes weken geen
werkzaamheden die de druk op de
• vezelrijke voedingsmiddelen gebruikt
zoals groente, fruit en volkorenbrood.
buikwond vergroot. Voorbeelden
Heeft u nog problemen met de stoelgang
zijn sporten of zware spullen tillen
dan kunt u bij de drogisterij of apotheek
bijvoorbeeld van een boodschappentas.
lactulose ophalen. Gedurende een week
Hiermee verkleint u ook de kans op
mag u één tot driemaal daags 15 ml
een littekenbreuk. Als de wond goed
lactulose gebruiken om de ontlasting
is genezen, mag u twee weken na de
soepel te houden.
operatie zwemmen.
Het volgen van een vetarm dieet is niet
nodig.
Zodra de wond genezen is, kunt u al uw
activiteiten weer hervatten. Afhankelijk van
hoe u zich voelt, kunt u meestal een week
Nazorg wondgebied
na ontslag uit het ziekenhuis weer werken.
De wond is gehecht. Dit kan door
Douchen en baden
gebruik van:
24 uur na de operatie mag u gewoon
• oplosbare hechtingen. Deze zitten
weer douchen. U kunt gewoon zeep
gebruiken. Na ongeveer tien dagen kunt
onder de huid en zijn niet zichtbaar;
• een draadhechting of agraves (nietjes).
u weer in bad. De wond is dan zover
Deze hechtingen mogen zeven tot
genezen dat verweken van de wond geen
tien dagen na de operatie worden
probleem meer is.
verwijderd. Hiervoor moet u zelf een
afspraak maken bij uw huisarts.
8
Controleafspraak
Uw vragen
Bij ontslag krijgt u zo nodig een
Met vragen over uw afspraak en/of behan-
belafspraak mee om de uitslag van het
deling kunt u contact opnemen met de
galblaasonderzoek te horen.
polikliniek chirurgie. De medewerkers zijn
op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 17.00
uur op telefoonnummer (072) 548 24 00.
Wanneer neemt u contact op
met de arts?
Dagbehandeling chirurgie
Alleen als u wordt opgenomen op de
Neem contact op met uw arts,
dagbehandeling chirurgie en u heeft
als u één van de onderstaande
direct na de behandeling vragen, dan kunt
klachten heeft:
u op de dag van de behandeling contact
• koorts vanaf 38,5 graden Celsius
opnemen met de dagbehandeling
of meer;
• extreme pijn dat niet weggaat
na gebruik van pijnstillers;
• toenemende roodheid en zwelling
rondom de wond;
• gezwollen, glanzend, rood en
pijnlijk been.
chirurgie. De afdeling is bereikbaar
op werkdagen van 7.00 tot 21.00 uur,
telefoonnummer (072) 548 42 00. Bij geen
gehoor of na 21.00 uur is de afdeling
spoedeisende hulp telefonisch bereikbaar
op (072) 548 24 88.
Tot slot versturen wij een digitaal brief
naar uw huisarts. Hierin informeren wij
De eerste 24 uur na uw operatie
hem/haar over uw behandeling.
neemt u contact op met het
ziekenhuis. Onder het kopje ‘Uw
Telefonisch spreekuur
vragen’ vindt u de contactgegevens.
Heeft u vragen na de operatie, dan kunt
Na die 24 uur kunt u ook tijdens
u contact opnemen met de polikliniek
de kantoortijden bij MCA terecht.
chirurgie op werkdagen van 9.00 tot
Daarbuiten belt u de huisartsenpost.
10.00 uur op toestel (072) 548 24 29. Een
verpleegkundige van het chirurgisch team
beantwoordt uw vragen of neemt uw
vraag in behandeling.
9
Galblaasverwijdering
Tot slot
De folder geeft algemene voorlichting.
Door bijzondere omstandigheden kan
de gang van zaken veranderen. Dit zal
altijd door uw behandelend arts kenbaar
gemaakt worden.
Wij wensen u een voorspoedig herstel.
10
Notities
.............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
11
Medisch Centrum Alkmaar
Wilhelminalaan 12
1815 JD Alkmaar
T (072) 548 44 44
mca.nl